1
00:00:06,758 --> 00:00:10,428
Matka z synem wędrują
przez bezkresną pustynię.

2
00:00:10,428 --> 00:00:14,895
Mają na sobie specjalne kombinezony
rozpraszające ciepło i odzyskujące wilgoć,

3
00:00:14,895 --> 00:00:17,693
nie martwią się więc
o śmierć z pragnienia.

4
00:00:17,693 --> 00:00:19,924
Ich lęki są o wiele większe.

5
00:00:19,924 --> 00:00:22,259
Próbują iść bez rytmu,

6
00:00:22,259 --> 00:00:26,531
by drgania stóp zlały się z ruchem piasku.

7
00:00:26,531 --> 00:00:31,174
Wkrótce jednak głośny szum
zagłusza odgłosy pustyni.

8
00:00:31,174 --> 00:00:33,564
Piaskowy kopiec gna w ich kierunku,

9
00:00:33,564 --> 00:00:37,274
a nienaturalny krok tej dwójki
przechodzi w sprint.

10
00:00:37,274 --> 00:00:39,968
Wspinają się na pobliską kamienną ścianę,

11
00:00:39,968 --> 00:00:45,090
a czterystumetrowy czerw pustyni
wyskakuje z piaskowego podłoża.

12
00:00:45,090 --> 00:00:48,280
Oto świat "Diuny".

13
00:00:48,280 --> 00:00:51,803
Akcja powieści Franka Herberta,
wydanej w 1965 roku,

14
00:00:51,803 --> 00:00:54,560
toczy się w dalekiej przyszłości,

15
00:00:54,560 --> 00:00:58,604
w której gwiazdy są pod rządami wielkiego,
ludzkiego imperium feudalnego.

16
00:00:58,604 --> 00:01:02,149
Średniowieczne odniesienia
wykraczają poza sam rząd.

17
00:01:02,149 --> 00:01:04,221
W przeciwieństwie do większości sci-fi,

18
00:01:04,221 --> 00:01:07,903
postacie z prozy Herberta dokonały
podboju gwiazd bez pomocy komputerów.

19
00:01:07,903 --> 00:01:10,106
Po starożytnej wojnie z robotami

20
00:01:10,106 --> 00:01:13,522
ludzkość zabroniła budowy maszyn

21
00:01:13,522 --> 00:01:16,224
stworzonych na "wzór ludzkiego umysłu".

22
00:01:16,224 --> 00:01:18,614
Zarządzenie to jednak
nie zdławiło ekspansji,

23
00:01:18,614 --> 00:01:22,414
lecz spowodowało
zdumiewające skutki ewolucyjne.

24
00:01:22,414 --> 00:01:24,767
Ludzie stali się biokomputerami,

25
00:01:24,767 --> 00:01:28,065
jasnowidzącymi wiedźmami
i pilotami kosmicznymi.

26
00:01:28,065 --> 00:01:30,395
Członkowie tych frakcji,
posiadający supermoce,

27
00:01:30,395 --> 00:01:34,121
są regularnie zatrudniani
przez wysokie rody,

28
00:01:34,121 --> 00:01:39,081
walczące o władzę
i planetarne zdobycze terytorialne.

29
00:01:39,081 --> 00:01:44,332
Prawie wszystkie supermoce ludzkie
zależą od jednego cennego zasobu,

30
00:01:44,332 --> 00:01:45,792
tak zwanej przyprawy.

31
00:01:45,792 --> 00:01:51,578
Mistyczna roślina, znana też jako melanż,
jest kluczowa dla podróży kosmicznych,

32
00:01:51,578 --> 00:01:54,458
co czyni ją podstawą
galaktycznej gospodarki.

33
00:01:54,458 --> 00:01:57,925
Rośnie jedynie
na pustynnej planecie Arrakis,

34
00:01:57,925 --> 00:02:01,546
miejscu wrogim i niegościnnym,
którego rdzenni mieszkańcy

35
00:02:01,546 --> 00:02:04,634
od dawna buntują się przeciwko Imperium.

36
00:02:04,634 --> 00:02:08,599
Arrakis, nazywana też Diuną,
jest miejscem akcji powieści Herberta,

37
00:02:08,599 --> 00:02:12,769
a jej bohaterem jest Paul z rodu Atrydów.

38
00:02:12,769 --> 00:02:16,773
Na początku ród Paula
zaczyna panować nad Diuną.

39
00:02:16,773 --> 00:02:20,337
Posunięcie to jest częścią misternego
planu zaprzysięgłych wrogów Atrydów,

40
00:02:20,337 --> 00:02:23,792
sadystycznych poganiaczy niewolników,
rodu Harkonnenów.

41
00:02:23,792 --> 00:02:28,893
Konflikt między dwoma rodami
niweczy delikatną równowagę na Arrakis.

42
00:02:28,893 --> 00:02:33,003
Wkrótce Paul zostaje wrzucony
w sam środek rewolucji na planecie,

43
00:02:33,003 --> 00:02:36,946
i musi udowodnić,
że jest w stanie przewodzić,

44
00:02:36,946 --> 00:02:39,679
a jednocześnie przetrwać
we wrogim, pustynnym świecie.

45
00:02:39,679 --> 00:02:43,129
Arrakis to jednak nie tylko
nieskończony ocean piasku.

46
00:02:43,129 --> 00:02:45,559
Herbert był zapalonym ekologiem

47
00:02:45,559 --> 00:02:49,507
i pięć lat zajęło mu stworzenie
złożonego ekosystemu Diuny.

48
00:02:49,507 --> 00:02:52,886
Planetę przecinają pasy klimatyczne
i tunele wiatrowe,

49
00:02:52,886 --> 00:02:55,476
którym zawdzięcza skalistą topografię.

50
00:02:55,476 --> 00:02:58,344
Różne strefy umiarkowane
wytwarzają rozmaitą florę pustynną.

51
00:02:58,344 --> 00:03:01,924
Prawie każda część ekosystemu Diuny
współpracuje ze sobą,

52
00:03:01,924 --> 00:03:04,997
by stworzyć kluczowy
zasób eksportowy planety.

53
00:03:04,997 --> 00:03:10,526
Częścią świata przedstawionego Herberta
jest też bogata sieć religii i filozofii.

54
00:03:10,526 --> 00:03:14,046
Matka Paula, Jessika,
jest członkinią Bene Gesserit,

55
00:03:14,046 --> 00:03:17,181
starożytnego kultu jasnowidzek
wspomagających się przyprawą.

56
00:03:17,181 --> 00:03:20,330
Bene Gesserit bywają nazywane wiedźmami
z uwagi na tajemnicze moce,

57
00:03:20,330 --> 00:03:24,293
i od tysiącleci działają
jako szare eminencje,

58
00:03:24,293 --> 00:03:28,121
próbując wyprowadzić społeczeństwo
w stronę oświecenia.

59
00:03:28,121 --> 00:03:30,601
Równie starożytni są mentaci,

60
00:03:30,601 --> 00:03:34,778
czyli ludzie-komputery,
mogący przetwarzać ogromne ilości danych.

61
00:03:34,778 --> 00:03:37,549
Mentaci to ostoja logiki i rozumu,

62
00:03:37,549 --> 00:03:40,003
a wyniki ich pracy
to nie są zwykłe obliczenia,

63
00:03:40,003 --> 00:03:44,070
lecz strumienie nieustannie
zmieniających się możliwości.

64
00:03:44,070 --> 00:03:48,431
Najważniejszą jednak grupą
w "Diunie" są Fremeni.

65
00:03:48,431 --> 00:03:53,255
To rdzenny lud Arrakis,
strzegący wielu tajemnic planety.

66
00:03:53,255 --> 00:03:56,785
Podróż Paula zabiera go w głąb
elitarnego braterstwa Fremenów,

67
00:03:56,785 --> 00:03:58,954
gdzie musi udowodnić,
że jest godny zaufania,

68
00:03:58,954 --> 00:04:02,036
podejmując się coraz to bardziej
śmiertelnych wyzwań.

69
00:04:02,036 --> 00:04:05,417
Wszystkie frakcje mają rozległe 
historie przebijające się przez treść,

70
00:04:05,417 --> 00:04:09,886
a Herbert wciela też taki sam 
model w strukturę książki.

71
00:04:09,886 --> 00:04:13,286
Każdy rozdział zaczyna się cytatem
z przyszłego podręcznika historii,

72
00:04:13,286 --> 00:04:16,776
odwołując się do mających się 
rozegrać wydarzeń.

73
00:04:16,776 --> 00:04:20,068
Książka zawiera też dodatki
na temat uniwersum,

74
00:04:20,068 --> 00:04:22,636
a w nich szczegóły historii Imperium

75
00:04:22,636 --> 00:04:27,475
i słowniczek z terminami, takimi jak
"gom dżabar" czy "szej-hulud".

76
00:04:27,475 --> 00:04:33,515
Epicka opowieść o Diunie to
sześciotomowa saga trwająca tysiąclecia.

77
00:04:33,515 --> 00:04:36,945
Lecz każda opowieść o przyszłości Arrakis
zaczyna się w ten sam sposób.

78
00:04:36,945 --> 00:04:41,110
Paul przemierza niebezpieczną
i wymagającą ścieżkę,

79
00:04:41,110 --> 00:04:46,091
zawsze na skraju bycia pochłoniętym
przez nadchodzącą burzę.