Aman tanrım.
Tam da bir süredir duymadığımız için
Irak problemi çözüldü derken,
...her şey kaos, terör
ve cinayete geri döndü.
Neler oldu?
Birleşik Devletler 2003'te Irak'ı
kitle imha silahları bulundurduğu...
...ve terörizm iddiaları nedeniyle
işgal etti.
O zamanlar zalim bir diktatör olan
Saddam Hüseyin ülkenin başındaydı.
Sünni azınlığa bağlıydı ve
Şii çoğunluğa baskı uyguluyordu.
Irak hızlı bir şekilde işgal edildi.
Fakat Amerika'nın ülke için...
...bir planı yoktu.
O zamana kadar baskı altında olan
Şii azınlık yönetimi ele geçirdi ve...
... Sünnilere baskı yapmaya başladı.
Çünkü diğer inançları baskı altına almak...
...görüldüğü üzere çok işe yarıyordu.
Haliyle, bir Sünni isyanı başladı.
El-Kaide gibi gruplar Irak'a yerleşti.
Sünni gruplardan oluşan yerel güçler
Birleşik Devletler kuvvetleriyle...
...ve 2006'da kurulan Irak hükumetiyle
kanlı bir sivil savaşa girişti.
O zamandan beri, Irak'taki insanlar
deyim yerindeyse dinlerine göre...
... farklı bölgelere ayrıldılar.
Yani, trajik bir tarihi ironi neticesinde,
Irak işgali Birleşik Devletler'in...
... tam da yok etmeye çalıştığı
teröristlerin ortaya çıkmasına neden oldu.
Çünkü Irak, terörün gelişmesi için
mükemmel bir ortam haline geldi.
Bu karmaşık sorunu anlayabilmek için;
Müslüman inancının iki ana kolu...
...arasındaki ilişkiyi anlamamız gerekir.
Şii ve Sünni İslam.
Sünniler İslam dünyasının %80'ini...
Şiiler ise %20'sini oluşturuyor.
Ve iki tarafında aşırı uçları
birbirlerini çok da sevmiyorlar.
Suudi Arabistan ve İran bu inanç oyunundaki
en güçlü iki oyuncular.
Her ikisinde de din ve devlet
işleri birbirinden ayrılmıyor,
... iç karışıklık yok,
ve fazlaca petrol gelirleri var.
Ve yine her ikisi, karşı mezheplerle
savaşan grupları destekliyorlar.
Ve Suudi Arabistan'ın desteklediği
bu terörist gruplardan biri...
"Irak İslam Devleti"
ya da kısaca "IİD".
2010'da Arap Baharı gerçekleşti ve
Orta Doğu'da tüm durumu değiştirdi.
Suriye'de, diktatör Beşşar Esad
istifa etmeyi pek istemedi,
...ve kendi halkına karşı korkunç bir
sivil savaş başlattı.
Savaş uzamaya devam ettikçe,
çoğunlukla dini sebeplerden,
... ve İslami bir devlet kurma amacıyla,
daha çok grup çatışmaya katıldı.
Onlardan biri de şimdi
Irak Şam İslam Devleti ya da...
...IŞİD olarak bilinen meşhur IİD'ydi.
Irak'ta yıllarca savaşmışlar ve
binlerce fanatik ve iyi eğitimli...
...askere sahip olmuşlardı.
Zaten Irak'ın kuzey bölümü...
...kısmen ellerindeydi ve
İslami devletlerini kurmaya kararlılardı.
Ve Suriye'de oyunu kimsenin beklemediği
bir şekilde değiştirdiler.
IŞİD o kadar inanılmaz bir şekilde
vahşi ve radikaldi ki, kısa sürede...
...Suriye'deki tüm isyancı gruplarla
savaş haline girdiler.
Diğer müslüman terörist grupların
üyelerine saldırıp öldürdüler.
Ve kontrol ettikleri bölgelerde
öylesine sıkı kurallarla bir...
... İslami devlet kurdular ki,
El-Kaide ve Suudi Arabistan'ın...
...aşırı uçları bile şok oldu,
ve desteklerini kesti.
IŞİD, sivillere karşı bir çok katliam,
intihar saldırıları,
... kadınların ve çocukların
esir alınması, tutsakların...
...idamı ve kafalarının kesilmesi
gibi sayısız suçla itham edildi.
Burada çizerek anlatmak istemeyeceğimiz,
her türden orta çağ vahşeti.
Ve bu sevimli insanlardan oluşan
bu topluluk, geçtiğimiz günlerde...
...Irak'tan daha çok toprak işgal
etmenin tam vakti olduğuna karar verdi.
Birleşik Devletler Irak'ı
terk ettiği için,
...Şii başbakan Nuri El-Maliki,
kontrolü eline aldı ve...
...mümkün olan her şekilde
Sünnilere karşı ayrımcılık yaptı.
Irak Hükumeti, çoğunlukla yetersiz,
yolsuzlukların yaygın olduğu...
...ve vatandaşlarının büyük bir
kısmı tarafından nefret edilen...
... bir hükumet olarak görüldü.
300 bin kişilik Irak ordusu,
Birleşik Devletler'in...
...25 milyar dolarlık
katkısıyla kuruldu.
Fakat hukümete karşı sadık
olmadığı için teker teker...
...ya şehirleri boşalttı,
ya da tamamen dağıldı.
Çünkü IŞİD, onlara karşı duran herkesin
öldürüleceğini, tehditlerinin...
...boş olmadığını daha önce
ispat ettikleri açıklamasını yaptı.
Haziran 2014'te, ikinci büyük
şehir Musul da dahil olmak üzere...
...Irak'ın büyük bir
kısmını ele geçirdiler.
Ele geçirdikleri bankalardan
çaldıkları yüzlerce milyon dolar...
...onları dünyanın en zengin terörist
organizasyonu haline getirdi.
Ve süper bir orta çağ dini devleti
kurabilmek için durmaksızın çalışıyorlar.
İran ve Birleşik Devletler bile,
IŞİD'le savaşmak için...
... birlikte çalışmayı düşünüyorlar.
Durum o kadar dehşet verici.
Irak'taki olaylar gösteriyor ki;
savaşta yendiğiniz insanları...
...suistimal etmek, onları iktidardan
ve ülkenin yeniden kurulmasında...
... hayatlarından mahrum etmek,
...yalnızca bir sonraki şiddet olaylarının
tohumlarını ekmeye yol açıyor.
Bir şekilde, bu zinciri
kırmamız gerekiyor.