1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Toen ik op de kunstacademie zat
2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
kreeg ik een tremor in mijn hand.
3
00:00:04,000 --> 00:00:07,000
De meest rechte lijn die ik kon tekenen, was dit.
4
00:00:07,000 --> 00:00:09,000
Achteraf was het juist goed voor sommige dingen,
5
00:00:09,000 --> 00:00:12,000
zoals een verfblik mixen of een Polaroid drogen,
6
00:00:12,000 --> 00:00:15,000
maar op het moment zelf stortte mijn wereld in.
7
00:00:15,000 --> 00:00:19,000
Dit was de verwoesting van
mijn droom om kunstenaar te worden.
8
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
Mijn getril ontwikkelde zich vanuit
9
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
een verwoed najagen van pointillisme,
10
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
jarenlang piepkleine stipjes zetten.
11
00:00:26,000 --> 00:00:29,000
Uiteindelijk werden deze, eerst perfect ronde, stipjes
12
00:00:29,000 --> 00:00:33,000
meer kikkervisvormig door het getril.
13
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
Ter compensatie hield ik mijn pen steviger vast,
14
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
wat het getril verergerde,
15
00:00:38,000 --> 00:00:40,000
dus hield ik hem nog steviger vast.
16
00:00:40,000 --> 00:00:42,000
Dit werd een vicieuze cirkel die uiteindelijk
17
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
zo veel pijn en gewrichtsproblemen veroorzaakte,
18
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
dat ik nauwelijks nog iets kon vasthouden.
19
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
Na mijn hele leven kunst te willen maken,
20
00:00:50,000 --> 00:00:55,000
verliet ik de kunstacademie en
daarna verliet ik de kunst helemaal.
21
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
Maar na een paar jaar kon ik
gewoon niet wegblijven van kunst.
22
00:00:57,000 --> 00:00:59,000
Ik besloot naar een neuroloog
te gaan met mijn getril.
23
00:00:59,000 --> 00:01:02,000
Daar ontdekte ik dat ik
blijvende zenuwbeschadiging had.
24
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
Hij wierp één blik op mijn bibberlijntje
25
00:01:05,000 --> 00:01:08,000
en zei: „Maar waarom omarm je het getril niet gewoon?”
26
00:01:08,000 --> 00:01:11,000
Dus dat deed ik. Ik ging naar huis, pakte een potlood
27
00:01:11,000 --> 00:01:13,000
en begon gewoon mijn hand maar te laten trillen.
28
00:01:13,000 --> 00:01:15,000
Ik maakte al deze bibberplaatjes.
29
00:01:15,000 --> 00:01:17,000
En, al was het niet het soort kunst
30
00:01:17,000 --> 00:01:21,000
waar mijn uiteindelijke passie
lag, het voelde geweldig.
31
00:01:21,000 --> 00:01:23,000
En, belangrijker, toen ik eenmaal het getril omarmd had,
32
00:01:23,000 --> 00:01:25,000
realiseerde ik me dat ik nog steeds kunst kon maken.
33
00:01:25,000 --> 00:01:27,000
Ik moest gewoon een andere aanpak vinden
34
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
om de kunst te maken die ik wilde maken.
35
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
Ik hield nog steeds van
de fragmentatie van het pointillisme,
36
00:01:32,000 --> 00:01:34,000
om deze piepkleine stipjes
te zien samenkomen
37
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
tot een samengesteld geheel.
38
00:01:36,000 --> 00:01:39,000
Dus begon ik te experimenteren met
andere beeldfragmentatie-technieken,
39
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
waar het getril het werk niet zou beïnvloeden,
40
00:01:41,000 --> 00:01:45,000
zoals mijn voeten in verf dopen
en op een doek lopen
41
00:01:45,000 --> 00:01:49,000
of in een 3D-balkenstructuur
42
00:01:49,000 --> 00:01:54,000
een 2D-beeld te maken door het
met een gasbrander te bewerken.
43
00:01:54,000 --> 00:01:58,000
Ik ontdekte dat, als ik op grotere schaal
en met grotere materialen werkte,
44
00:01:58,000 --> 00:02:00,000
mijn hand geen pijn deed.
45
00:02:00,000 --> 00:02:04,000
Eerst had ik kunst op slechts
één manier benaderd,
46
00:02:04,000 --> 00:02:06,000
nu benaderde ik creativiteit zo
47
00:02:06,000 --> 00:02:10,000
dat mijn artistieke horizon volledig veranderde.
48
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
Dit was mijn eerste aanraking met het idee
49
00:02:12,000 --> 00:02:17,000
dat een beperking omarmen
zowaar creativiteit kon voortbrengen.
50
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
Destijds rondde ik mijn opleiding af,
51
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
enthousiast over een echte baan, om
eindelijk nieuw materiaal te kunnen betalen.
52
00:02:23,000 --> 00:02:27,000
Ik had maar verschrikkelijk
weinig gereedschap, en dacht
53
00:02:27,000 --> 00:02:29,000
dat ik zoveel meer kon doen met het materiaal
54
00:02:29,000 --> 00:02:32,000
dat je als kunstenaar, dacht ik,
hoorde te hebben.
55
00:02:32,000 --> 00:02:34,000
Ik had niet eens een gewone schaar.
56
00:02:34,000 --> 00:02:36,000
Ik gebruikte een blikschaar, totdat ik
bij mijn bijbaantje een schaar pikte.
57
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
Ik gebruikte een blikschaar, totdat ik
bij mijn bijbaantje een schaar pikte.
58
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
Dus ik verliet school,
kreeg een baan en salaris
59
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
en ging naar de kunstmaterialenhandel
60
00:02:43,000 --> 00:02:46,000
en sloeg als een bezetene in.
61
00:02:46,000 --> 00:02:48,000
En toen ik thuiskwam, ging ik zitten
62
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
en nam me voor echt iets
enorm vernieuwends te creëren.
63
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
en nam me voor echt iets
enorm vernieuwends te creëren.
64
00:02:54,000 --> 00:02:58,000
Urenlang zat ik daar,
maar er kwam niets in me op.
65
00:02:58,000 --> 00:03:01,000
Hetzelfde gebeurde
de volgende dag, en die daarop.
66
00:03:01,000 --> 00:03:04,000
Ik verviel algauw in een creatieve dip.
67
00:03:04,000 --> 00:03:09,000
Het zag er lange tijd somber uit,
ik was niet in staat om te creëren.
68
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
Dat was helemaal niet logisch,
want ik was eindelijk in staat
69
00:03:11,000 --> 00:03:16,000
om mijn kunst te financieren,
maar ik had geen inspiratie.
70
00:03:16,000 --> 00:03:18,000
Speurend in mijn somberheid,
71
00:03:18,000 --> 00:03:21,000
realiseerde ik me dat ik verlamd was door alle keuzes
72
00:03:21,000 --> 00:03:24,000
die ik nooit had gehad.
73
00:03:24,000 --> 00:03:28,000
En toen dacht ik terug aan mijn trillende handen.
74
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
Omarm het getril.
75
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
En ik realiseerde me dat,
als ik mijn creativiteit ooit terugwilde,
76
00:03:33,000 --> 00:03:37,000
ik moest ophouden zo hard
buiten de box te willen denken
77
00:03:37,000 --> 00:03:39,000
en er weer in te gaan.
78
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
Ik vroeg me af of je dan creatiever kon worden
79
00:03:42,000 --> 00:03:44,000
door naar beperkingen te zoeken.
80
00:03:44,000 --> 00:03:50,000
Wat als ik alleen maar kon creëren
met een euro aan materiaal?
81
00:03:50,000 --> 00:03:52,000
Destijds bracht ik een hoop
van mijn avonden door in --
82
00:03:52,000 --> 00:03:55,000
nu ja, eigenlijk breng ik nog steeds
veel avonden door in Starbucks.
83
00:03:55,000 --> 00:03:58,000
Ik weet dat je een extra beker
kunt vragen als je dat wilt,
84
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
dus ik vroeg er 50.
85
00:04:00,000 --> 00:04:02,000
Verrassend genoeg, gaven ze die gewoon.
86
00:04:02,000 --> 00:04:04,000
Met een paar potloden die ik al had,
87
00:04:04,000 --> 00:04:07,000
heb ik dit project voor maar 80 cent gemaakt.
88
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
Dat was echt een verhelderend moment voor me:
89
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
dat we eerst begrensd moeten zijn
90
00:04:13,000 --> 00:04:16,000
om grenzeloos te kunnen worden.
91
00:04:16,000 --> 00:04:18,000
Ik benaderde mijn doek vanuit dezelfde gedachte:
92
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
„Hoe zou het zijn, als ik in plaats van
93
00:04:20,000 --> 00:04:23,000
op doek, alleen op mijn borst kon schilderen?“
94
00:04:23,000 --> 00:04:26,000
Dus schilderde ik 30 beelden, laag na laag,
95
00:04:26,000 --> 00:04:27,000
over elkaar,
96
00:04:27,000 --> 00:04:31,000
met elk beeld als voorstelling van een invloed op mijn leven.
97
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
Of wat als ik, in plaats van met een penseel,
98
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
alleen met karateslagen kon schilderen?
(Gelach)
99
00:04:37,000 --> 00:04:38,000
Met verf op mijn handen
100
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
viel ik het doek aan
101
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
en sloeg zo hard dat ik zelf mijn pink kneusde,
102
00:04:42,000 --> 00:04:45,000
zodat die een paar weken recht bleef staan.
103
00:04:45,000 --> 00:04:49,000
(Gelach)
(Applaus)
104
00:04:49,000 --> 00:04:53,000
Of, wat als ik, in plaats van op mijzelf,
105
00:04:53,000 --> 00:04:55,000
op andere mensen moest vertrouwen
106
00:04:55,000 --> 00:04:57,000
voor de inhoud van de kunst?
107
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
Zes dagen lang leefde ik voor een webcam.
108
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
Ik sliep op de vloer en
at meeneemmaaltijden
109
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
en vroeg mensen om een verhaal over
een keerpunt in hun leven met me te delen.
110
00:05:05,000 --> 00:05:08,000
en vroeg mensen om een verhaal over
een keerpunt in hun leven met me te delen.
111
00:05:08,000 --> 00:05:10,000
Hun verhalen werden de kunst
112
00:05:10,000 --> 00:05:14,000
terwijl ik ze op het ronddraaiende canvas schreef.
113
00:05:14,000 --> 00:05:18,000
(Applaus)
114
00:05:18,000 --> 00:05:23,000
Of wat als ik mijn kunst niet maakte om te laten zien,
115
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
maar moest vernietigen?
116
00:05:25,000 --> 00:05:27,000
Dat leek de ultieme beperking:
117
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
een kunstenaar zijn zonder kunst.
118
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
Dit vernietigingsidee werd een jaarlang project
119
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
dat ik 'Vaarwel kunst' noemde,
120
00:05:34,000 --> 00:05:38,000
waar absoluut ieder kunststuk
na voltooiing vernietigd moest worden.
121
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
In het begin van Goodbye Art focuste ik op
122
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
gedwongen destructie, zoals dit beeld van Jimi Hendrix,
123
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
gemaakt van ruim 7.000 lucifers.
124
00:05:45,000 --> 00:05:46,000
(Gelach)
125
00:05:46,000 --> 00:05:50,000
Toen verruimde ik het naar het maken
van kunst die natuurlijk verging.
126
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
Ik zocht tijdelijke materialen,
127
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
zoals het uitspugen van voedsel --
128
00:05:54,000 --> 00:05:59,000
(Gelach) --
129
00:05:59,000 --> 00:06:02,000
stoepkrijt
130
00:06:02,000 --> 00:06:06,000
en zelfs bevroren wijn.
131
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
De laatste destructie van het rijtje
132
00:06:08,000 --> 00:06:12,000
was proberen iets op te leveren
wat er eigenlijk helemaal niet was.
133
00:06:12,000 --> 00:06:16,000
Dus zette ik kaarsen op tafel,
stak ze aan en blies ze uit.
134
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Dat proces herhaalde ik steeds weer
met dezelfde kaarsen.
135
00:06:19,000 --> 00:06:23,000
Daarna combineerde ik de beelden
in een groter beeld.
136
00:06:23,000 --> 00:06:28,000
Het eindbeeld heeft dus nooit
als fysiek geheel bestaan.
137
00:06:28,000 --> 00:06:32,000
Dat werd al voordat het bestond vernietigd.
138
00:06:32,000 --> 00:06:34,000
Tijdens deze Goodbye Art serie
139
00:06:34,000 --> 00:06:37,000
creëerde ik 23 verschillende stukken
140
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
zonder dat er fysiek materiaal
over is om tentoon te stellen.
141
00:06:40,000 --> 00:06:43,000
Wat ik dacht dat de ultieme beperking zou zijn,
142
00:06:43,000 --> 00:06:46,000
bleek achteraf de ultieme bevrijding te zijn.
143
00:06:46,000 --> 00:06:48,000
Elke keer dat ik een creatie maakte,
144
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
bracht de vernietiging me terug bij nul,
145
00:06:50,000 --> 00:06:54,000
verfrist en klaar om het volgende project te starten.
146
00:06:54,000 --> 00:06:56,000
Dat gebeurde niet van de ene op de andere dag.
147
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
Soms kwamen mijn projecten niet van de grond,
148
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
dan weer, erger nog,
was het eindresultaat
149
00:07:01,000 --> 00:07:04,000
enigszins beschamend,
terwijl er enorm veel tijd in zat.
150
00:07:04,000 --> 00:07:07,000
Maar omdat ik me had geëngageerd,
ging ik door.
151
00:07:07,000 --> 00:07:09,000
En er kwam iets heel verrassends uit.
152
00:07:09,000 --> 00:07:12,000
Door het vernietigen van elk project,
153
00:07:12,000 --> 00:07:14,000
leerde ik los te laten:
154
00:07:14,000 --> 00:07:18,000
resultaten los te laten, falen los te laten
155
00:07:18,000 --> 00:07:20,000
en imperfecties los te laten.
156
00:07:20,000 --> 00:07:23,000
In ruil daarvoor,
kwam ik tot een eindeloos
157
00:07:23,000 --> 00:07:27,000
creatief proces dat niet
wordt belast door resultaten.
158
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
Ik merkte dat ik constant aan het creëren was,
159
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
alleen denkend aan de volgende
160
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
en dat ik meer ideeën had dan ooit.
161
00:07:34,000 --> 00:07:37,000
Als ik terugdenk aan de drie jaar
dat ik de kunst had verlaten,
162
00:07:37,000 --> 00:07:40,000
weg van mijn droom,
bezig zonder bezieling,
163
00:07:40,000 --> 00:07:44,000
in plaats dat ik probeerde die droom
op een andere manier voort te zetten,
164
00:07:44,000 --> 00:07:47,000
stopte ik gewoon, gaf ik het op.
165
00:07:47,000 --> 00:07:51,000
Wat als ik het getril niet omarmd had?
166
00:07:51,000 --> 00:07:52,000
Want het getril omarmen
167
00:07:52,000 --> 00:07:55,000
ging voor mij over meer dan kunst
of het hebben van kunstvaardigheden.
168
00:07:55,000 --> 00:07:59,000
Het bleek uiteindelijk over leven te gaan
en het hebben van levensvaardigheden.
169
00:07:59,000 --> 00:08:02,000
Omdat het meeste wat we doen uiteindelijk
170
00:08:02,000 --> 00:08:07,000
hier plaatsvindt, binnen de box,
met begrensde middelen.
171
00:08:07,000 --> 00:08:11,000
Creatief leren zijn binnen de
grenzen van onze beperkingen,
172
00:08:11,000 --> 00:08:15,000
is het beste uitgangspunt
voor transformatie van onszelf
173
00:08:15,000 --> 00:08:19,000
en, collectief,
voor transformatie van onze wereld.
174
00:08:19,000 --> 00:08:23,000
Kijken naar beperkingen als bron van creativiteit
175
00:08:23,000 --> 00:08:26,000
heeft mijn levensloop veranderd.
176
00:08:26,000 --> 00:08:27,000
Als ik nu op een hindernis stuit
177
00:08:27,000 --> 00:08:31,000
of geen inspiratie heb,
178
00:08:31,000 --> 00:08:32,000
worstel ik soms nog,
179
00:08:32,000 --> 00:08:34,000
maar ik blijf doorgaan met het proces
180
00:08:34,000 --> 00:08:38,000
en probeer mezelf de mogelijkheden te herinneren,
181
00:08:38,000 --> 00:08:42,000
zoals honderden levensechte wormen
om een beeld te maken,
182
00:08:42,000 --> 00:08:47,000
een banaan met een prikpen tatoeëren
183
00:08:47,000 --> 00:08:53,000
of een schilderij maken met hamburgervet.
184
00:08:53,000 --> 00:08:55,000
(Gelach)
185
00:08:55,000 --> 00:08:56,000
Eén van mijn recenste ondernemingen
186
00:08:56,000 --> 00:09:00,000
is te proberen de creatieve gewoonten die ik geleerd heb,
187
00:09:00,000 --> 00:09:03,000
te vertalen in iets wat anderen ook kunnen doen.
188
00:09:03,000 --> 00:09:07,000
Beperkingen zijn misschien wel
de meest onwaarschijnlijke plek
189
00:09:07,000 --> 00:09:10,000
om creativiteit te benutten, maar misschien
190
00:09:10,000 --> 00:09:14,000
één van de beste manieren om
onszelf uit een sleur te halen,
191
00:09:14,000 --> 00:09:18,000
categoriën om te vormen en
erkende normen tegen het licht te houden.
192
00:09:18,000 --> 00:09:21,000
En in plaats van elkaar aan te raden
de koe bij de horens te vatten,
193
00:09:21,000 --> 00:09:25,000
kunnen we onszelf er misschien
aan herinneren om elke dag
194
00:09:25,000 --> 00:09:28,000
de beperking te vatten.
195
00:09:28,000 --> 00:09:29,000
Bedankt.
196
00:09:29,000 --> 00:09:35,000
(Applaus)