0:00:00.000,0:00:03.000
Điều tôi muốn chia sẻ với các bạn hôm nay

0:00:03.000,0:00:05.000
là những gì chúng ta có thể học hỏi được qua sự nghiên cứu về bộ thông tin di truyền

0:00:05.000,0:00:07.000
của người cận đại

0:00:07.000,0:00:09.000
và người tuyệt chủng.

0:00:09.000,0:00:11.000
Nhưng trước khi đề cập đến vấn đề này,

0:00:11.000,0:00:14.000
tôi muốn tóm tắt lại những gì các bạn đã biết:

0:00:14.000,0:00:16.000
bộ thông tin di truyền của chúng ta, những vật chất di truyền,

0:00:16.000,0:00:19.000
được cất trữ trong hầu hết các tế bào ở cơ thể chúng ta trong các nhiễm sắc thể

0:00:19.000,0:00:21.000
dưới dạng ADN,

0:00:21.000,0:00:24.000
là phân tử cấu trúc xoắn kép được biết tới.

0:00:24.000,0:00:26.000
Và thông tin di truyền

0:00:26.000,0:00:28.000
được chứa đựng trong chuỗi

0:00:28.000,0:00:30.000
của bốn loại cơ bản

0:00:30.000,0:00:33.000
viết tắt với những chữ cái A, T, C và G.

0:00:33.000,0:00:35.000
Và những thông tin di truyền được lưu trữ trong hai bản sao --

0:00:35.000,0:00:37.000
mỗi bản trên một chuỗi ADN --

0:00:37.000,0:00:39.000
điều này rất quan trọng

0:00:39.000,0:00:41.000
vì khi những tế bào mới được hình thành, hai chuỗi ADN này được kéo rời,

0:00:41.000,0:00:44.000
và những chuỗi mới được tái tạo theo bản sao của hai chuỗi cũ

0:00:44.000,0:00:47.000
trong một quá trình gần như là hoàn hảo.

0:00:47.000,0:00:49.000
Dĩ nhiên trong tự nhiên không có gì

0:00:49.000,0:00:51.000
là hoàn toàn hoàn hảo,

0:00:51.000,0:00:53.000
cho nên đôi khi có những sai sót

0:00:53.000,0:00:56.000
và chữ cái không phù hợp bị chèn vào.

0:00:56.000,0:00:58.000
Và vì vậy chúng ta thấy được kết quả

0:00:58.000,0:01:00.000
của những đột biến như vậy

0:01:00.000,0:01:02.000
khi chúng ta so sánh các chuỗi ADN

0:01:02.000,0:01:05.000
của tất cả chúng ta trong căn phòng này, ví dụ thế.

0:01:05.000,0:01:08.000
Nếu chúng ta so sánh bộ thông tin di truyền của tôi và của các bạn,

0:01:08.000,0:01:12.000
sẽ có khoảng 1200 đến 1300 chữ cái

0:01:12.000,0:01:14.000
khác nhau.

0:01:14.000,0:01:16.000
Và những đột biến này cứ chồng chất

0:01:16.000,0:01:19.000
theo hàm số của thời gian.

0:01:19.000,0:01:22.000
Cho nên nếu chúng ta xem xét thêm một loài động vật như con tinh tinh, chúng ta sẽ thấy nhiều sự khác biệt hơn nữa.

0:01:22.000,0:01:25.000
Khoảng một, trong 100 chữ cái của chúng ta

0:01:25.000,0:01:27.000
sẽ khác nhau với một con tinh tinh.

0:01:27.000,0:01:29.000
Và nếu các bạn quan tâm đến lịch sử

0:01:29.000,0:01:31.000
của một mẫu ADN, hay của cả bộ thông tin di truyền,

0:01:31.000,0:01:34.000
các bạn có thể tái dựng lịch sử ADN

0:01:34.000,0:01:36.000
với những sự khác nhau mà các bạn nhận thấy.

0:01:36.000,0:01:40.000
Nói chung, chúng ta có thể miêu tả những ý tưởng về lịch sử này

0:01:40.000,0:01:42.000
dưới dạng những cái cây như sau.

0:01:42.000,0:01:44.000
Trong trường hợp này, nó rất đơn giản

0:01:44.000,0:01:46.000
Hai trình tự ADN của loài người

0:01:46.000,0:01:49.000
có chung một tổ tiên gần đây nhất.

0:01:49.000,0:01:53.000
Đi xa hơn nữa về quá khứ thì có một trình tự ADN của loài người giống với loài tinh tinh.

0:01:53.000,0:01:56.000
Và vì những đột biến này

0:01:56.000,0:01:58.000
xảy ra xấp xỉ theo hàm số với thời gian,

0:01:58.000,0:02:00.000
các bạn có thể biến đổi những sự khác biệt này

0:02:00.000,0:02:02.000
để ước tính thời gian

0:02:02.000,0:02:04.000
khi hai con người

0:02:04.000,0:02:08.000
có chung một tổ tiên khoảng nửa triệu năm về trước,

0:02:08.000,0:02:10.000
và với con tinh tinh

0:02:10.000,0:02:13.000
thì khoảng năm triệu năm về trước.

0:02:13.000,0:02:15.000
Trong những năm gần đây,

0:02:15.000,0:02:17.000
với sự bùng nổ của những công nghệ thông tin

0:02:17.000,0:02:21.000
đã cho phép các bạn xem xét nhiều mẫu ADN nhanh chóng.

0:02:21.000,0:02:23.000
Hiện tại trong tíc tắc vài giờ đồng hồ

0:02:23.000,0:02:26.000
chúng ta có thể xác định cả bộ thông tin di truyền của loài người.

0:02:26.000,0:02:29.000
Dĩ nhiên trong mỗi người chúng ta có hai bộ thông tin di truyền --

0:02:29.000,0:02:32.000
một từ mẹ chúng ta và một từ cha chúng ta.

0:02:32.000,0:02:36.000
Và chúng dài khoảng ba tỉ chữ cái.

0:02:36.000,0:02:38.000
Và chúng ta sẽ thấy rằng trong hai bộ thông tin di truyền của tôi,

0:02:38.000,0:02:40.000
hoặc chỉ một bộ của tôi mà chúng ta muốn sử dụng,

0:02:40.000,0:02:43.000
sẽ có khoảng ba triệu sự khác biệt

0:02:43.000,0:02:45.000
về sự xắp xếp.

0:02:45.000,0:02:47.000
Và như vậy các bạn cũng có thể bắt đầu

0:02:47.000,0:02:49.000
hỏi xem sự khác biệt di truyền này

0:02:49.000,0:02:51.000
được phân phối trên thế giới.

0:02:51.000,0:02:53.000
Và khi làm như vậy,

0:02:53.000,0:02:57.000
các bạn sẽ tìm thấy một số biến thể di truyền nhất định ở châu Phi.

0:02:57.000,0:03:00.000
Nếu các bạn để ý đến những nơi ngoài lục địa châu Phi,

0:03:00.000,0:03:03.000
các bạn sẽ thấy có ít biến thể di truyền hơn.

0:03:03.000,0:03:05.000
Đây là một điều bất ngờ, dĩ nhiên,

0:03:05.000,0:03:08.000
vì số lượng người sống trong châu Phi ít hơn khoảng sáu đến tám lần

0:03:08.000,0:03:11.000
số lượng người sống ngoài châu Phi.

0:03:11.000,0:03:14.000
Nhưng những người sống trong châu Phi

0:03:14.000,0:03:17.000
lại có nhiều dạng biến thể di truyền hơn.

0:03:17.000,0:03:19.000
Hơn nữa gần như những dạng biến đổi di truyền

0:03:19.000,0:03:21.000
ở ngoài Châu Phi

0:03:21.000,0:03:23.000
đều có trình tự ADN rất tương đồng

0:03:23.000,0:03:25.000
với những gì tìm thấy trong Châu Phi.

0:03:25.000,0:03:27.000
Nhưng nếu các bạn chỉ xem xét trong châu Phi,

0:03:27.000,0:03:30.000
thì có một thành phần trong những dạng biến đổi di truyền

0:03:30.000,0:03:33.000
không hề có họ hàng nào ngoài lục địa.

0:03:33.000,0:03:36.000
Vì vậy một giải thích cho hiện tượng này

0:03:36.000,0:03:39.000
là một phần của những sự biến đổi di truyền ở châu Phi, không phải tất cả,

0:03:39.000,0:03:43.000
đã rời khỏi lục địa và chiếm lĩnh những mảnh đất còn lại trên thế giới.

0:03:43.000,0:03:47.000
Và tất cả những phương pháp để xác minh thời gian của những sự khác biệt về di truyền này

0:03:47.000,0:03:49.000
đã giúp dẫn tới một điều

0:03:49.000,0:03:51.000
là loài người cận đại --

0:03:51.000,0:03:54.000
những con người mà không thể phân biệt được giữa các bạn và tôi --

0:03:54.000,0:03:57.000
đã tiến hóa ở châu Phi trong thời gian rất gần đây,

0:03:57.000,0:04:01.000
khoảng 100 đến 200 ngàn năm về trước.

0:04:01.000,0:04:05.000
Và sau đó khoảng 100 đến 50 ngàn năm về trước,

0:04:05.000,0:04:07.000
đã di cư khỏi châu Phi

0:04:07.000,0:04:09.000
để định cư ở những nơi khác của thế giới.

0:04:09.000,0:04:11.000
Vậy điều tôi thường hay nói

0:04:11.000,0:04:13.000
là xét trên phương diện di truyền,

0:04:13.000,0:04:15.000
chúng ta đều là người châu Phi.

0:04:15.000,0:04:18.000
Chúng ta hoặc là đang sống ở châu Phi hiện tại,

0:04:18.000,0:04:20.000
hoặc là đã rời khỏi lục địa này gần đây.

0:04:20.000,0:04:22.000
Một hệ quả khác

0:04:22.000,0:04:25.000
liên quan đến nguồn gốc này của người cận đại

0:04:25.000,0:04:27.000
là những sự biến đổi di truyền

0:04:27.000,0:04:29.000
thường được phân bố khắp nơi trên thế giới,

0:04:29.000,0:04:31.000
ở nhiều địa điểm,

0:04:31.000,0:04:34.000
và chúng thường thay đổi theo gradien,

0:04:34.000,0:04:38.000
như từ tầm nhìn của một con chim.

0:04:38.000,0:04:40.000
Và vì có nhiều sự biến đổi di truyền,

0:04:40.000,0:04:43.000
và chúng thường có gradien khác nhau,

0:04:43.000,0:04:46.000
có nghĩa là nếu chúng ta muốn xác định trình tự ADN --

0:04:46.000,0:04:49.000
một bộ thông tin di truyền của một cá nhân nào đó --

0:04:49.000,0:04:51.000
chúng ta có thể ước lượng khá chính xác

0:04:51.000,0:04:53.000
người đó từ đâu đến,

0:04:53.000,0:04:55.000
với điều kiện là bố mẹ hay ông bà của cá nhân này

0:04:55.000,0:04:58.000
không di chuyển thường xuyên.

0:04:58.000,0:05:00.000
Nhưng liệu như vậy có nghĩa là,

0:05:00.000,0:05:02.000
như nhiều người có xu hướng nghĩ rằng,

0:05:02.000,0:05:05.000
sẽ có sự khác biệt di truyền khá lớn giữa những nhóm người

0:05:05.000,0:05:07.000
trên những lục địa khác nhau?

0:05:07.000,0:05:10.000
Chúng ta có thể bắt đầu đưa ra những câu hỏi này.

0:05:10.000,0:05:13.000
Ví dụ đang có một dự án

0:05:13.000,0:05:15.000
để xác định trình tự bộ thông tin di truyền

0:05:15.000,0:05:18.000
của hàng ngàn cá nhân từ những địa điểm khác nhau của thế giới.

0:05:18.000,0:05:21.000
Họ đã xác định được trình tự bộ thông tin di truyền của 185 người châu Phi

0:05:21.000,0:05:24.000
của hai dân cư trên lục địa này.

0:05:24.000,0:05:27.000
Và họ cũng đã xác định trình tự bộ thông tin di truyền của khoảng từng đấy người

0:05:27.000,0:05:30.000
ở Châu Âu và Trung Quốc.

0:05:30.000,0:05:33.000
Và chúng ta bắt đầu có thể khẳng định được bao nhiêu sự biến đổi,

0:05:33.000,0:05:36.000
bao nhiêu chữ cái đã thay đổi

0:05:36.000,0:05:39.000
trong ít nhất một trong những bộ thông tin di truyền này.

0:05:39.000,0:05:43.000
Và sự biến đổi này rất lớn: 38 triệu vị trí biến thiên.

0:05:43.000,0:05:46.000
Nhưng chúng ta có thể hỏi: có sự khác biệt nào tuyệt đối

0:05:46.000,0:05:48.000
giữa những người châu Phi và những người khác?

0:05:48.000,0:05:50.000
Có lẽ sự khác biệt lớn nhất

0:05:50.000,0:05:52.000
mà phần đông chúng ta có thể tưởng tượng ra là có thật.

0:05:52.000,0:05:54.000
Với sự khác biệt tuyệt đối --

0:05:54.000,0:05:56.000
và tôi muốn đề cập đến sự khác biệt

0:05:56.000,0:05:59.000
với tất cả những người sống ở châu Phi ở một vị trí nào đó,

0:05:59.000,0:06:02.000
tất cả - 100 phần trăm - đều có một chữ cái,

0:06:02.000,0:06:06.000
và những người ngoài châu Phi có một chữ cái khác.

0:06:06.000,0:06:09.000
Và câu trả lời là trong số cả triệu sự khác biệt đó

0:06:09.000,0:06:12.000
không có một vị trí nào như vậy cả.

0:06:14.000,0:06:16.000
Điều này có thể bất ngờ.

0:06:16.000,0:06:19.000
Có thể một cá nhân bị phân loại sai.

0:06:19.000,0:06:21.000
Nên chúng ta có thể thả lỏng tiêu chuẩn một chút

0:06:21.000,0:06:23.000
và đặt vấn đề: có bao nhiêu vị trí

0:06:23.000,0:06:25.000
mà 95% người ở châu Phi

0:06:25.000,0:06:27.000
chỉ có một sự biến đổi,

0:06:27.000,0:06:29.000
95 phần trăm một sự biến đổi khác,

0:06:29.000,0:06:31.000
và con số là 12 vị trí.

0:06:31.000,0:06:33.000
Đây quả thật là một điều bất ngờ.

0:06:33.000,0:06:35.000
Nó có nghĩa là khi chúng ta nhìn vào một người

0:06:35.000,0:06:38.000
và thấy một người từ châu Phi

0:06:38.000,0:06:41.000
và một người từ châu Âu hay châu Á,

0:06:41.000,0:06:45.000
ở bất cứ một vị trí nào trong bộ thông tin di truyền,

0:06:45.000,0:06:47.000
chúng ta không thể ước đoán với 100 phần trăm độ chính xác là người đó sẽ mang trong mình ADN gì.

0:06:47.000,0:06:49.000
Và chỉ có 12 vị trí

0:06:49.000,0:06:53.000
mà chúng ta hy vọng có thể ước đoán với 95 phần trăm độ chính xác.

0:06:53.000,0:06:55.000
Điều này có thể gây bất ngờ,

0:06:55.000,0:06:57.000
vì dĩ nhiên, chúng ta có thể nhìn những người này

0:06:57.000,0:07:01.000
và đoán một cách dễ dàng họ hay tổ tiên của họ đến từ đâu.

0:07:01.000,0:07:03.000
Như vậy có nghĩa là

0:07:03.000,0:07:05.000
những đặc điểm mà chúng ta thấy

0:07:05.000,0:07:07.000
và dễ dàng nhận diện như:

0:07:07.000,0:07:10.000
những nét đặc trưng trên khuôn mặt, màu da, cấu trúc của sợi tóc --

0:07:10.000,0:07:14.000
không được quyết định bởi một di tố nào với những tác động quá lớn

0:07:14.000,0:07:17.000
nhưng được quyết định bởi nhiều dạng biến thể di truyền

0:07:17.000,0:07:19.000
với tần số khác nhau

0:07:19.000,0:07:21.000
ở khắp mọi nơi trên thế giới.

0:07:21.000,0:07:24.000
Còn một vấn đề với các đặc điểm này

0:07:24.000,0:07:27.000
mà chúng ta hay dễ dàng quan sát

0:07:27.000,0:07:29.000
mà tôi tin là đáng quan tâm,

0:07:29.000,0:07:32.000
đó là, theo nghĩa đen,

0:07:32.000,0:07:35.000
chúng chính là ở bề ngoài cơ thể của chúng ta.

0:07:35.000,0:07:37.000
Chúng là những gì chúng ta vừa nêu --

0:07:37.000,0:07:40.000
những nét đặc trưng trên khuôn mặt, màu da, cấu trúc của sợi tóc.

0:07:40.000,0:07:42.000
Cũng có rất nhiều đặc điểm khác

0:07:42.000,0:07:44.000
mà thay đổi giữa các lục địa

0:07:44.000,0:07:48.000
như cách chúng ta tiêu hóa thực phẩm,

0:07:48.000,0:07:50.000
hay cách bộ phận thể kháng

0:07:50.000,0:07:53.000
của chúng ta chống lại vi khuẩn

0:07:53.000,0:07:55.000
xâm nhập vào cơ thể của chúng ta.

0:07:55.000,0:07:57.000
Nhưng tất cả những bộ phận đó của cơ thể

0:07:57.000,0:08:00.000
là nơi mà ta giao tiếp với môi trường

0:08:00.000,0:08:04.000
một cách trực tiếp nhất.

0:08:04.000,0:08:06.000
Thật dễ dàng để hình dung

0:08:06.000,0:08:08.000
những bộ phận đó

0:08:08.000,0:08:11.000
bị ảnh hưởng bởi sự lựa chọn của môi trường

0:08:11.000,0:08:13.000
và thay đổi tần số những di tố

0:08:13.000,0:08:15.000
liên quan đến những bộ phận này.

0:08:15.000,0:08:18.000
Nhưng nếu chúng ta xem xét những bộ phận khác trên cơ thể,

0:08:18.000,0:08:20.000
những nơi mà chúng ta không trực tiếp tiếp xúc với môi trường --

0:08:20.000,0:08:23.000
gan, thận, tim --

0:08:23.000,0:08:25.000
không có cách nào,

0:08:25.000,0:08:27.000
chỉ bằng cách nhìn những cơ quan này,

0:08:27.000,0:08:30.000
và biết chúng từ đâu đến.

0:08:31.000,0:08:33.000
Một điều thú vị nữa

0:08:33.000,0:08:36.000
xuất phát từ điều

0:08:36.000,0:08:40.000
là con người có nguồn gốc chung gần đây nhất ở châu Phi,

0:08:40.000,0:08:43.000
và đó là lúc mà những con người này xuất hiện

0:08:43.000,0:08:45.000
khoảng chừng 100,000 năm về trước

0:08:45.000,0:08:47.000
họ đã không phải cô độc sống trên hành tinh này.

0:08:47.000,0:08:50.000
Có những dạng người khác ở xung quanh,

0:08:50.000,0:08:53.000
có lẽ nổi tiếng nhất là người Neanderthal --

0:08:53.000,0:08:55.000
những dạng người tráng kiệt này,

0:08:55.000,0:08:57.000
ở bên trái, được so sánh

0:08:57.000,0:09:01.000
với bộ xương của người cận đại, ở bên phải --

0:09:01.000,0:09:04.000
đã tồn tại ở Tây Á cũng như châu Âu

0:09:04.000,0:09:06.000
từ khoảng vài trăm ngàn năm về trước.

0:09:06.000,0:09:08.000
Và câu hỏi thú vị đó là,

0:09:08.000,0:09:10.000
chuyện gì đã xảy ra khi chúng gặp nhau?

0:09:10.000,0:09:12.000
Chuyện gì đã xảy ra với người Neanderthal?

0:09:12.000,0:09:14.000
Và để bắt đầu trả lời những câu hỏi như vậy,

0:09:14.000,0:09:18.000
nhóm nghiên cứu của tôi - gần 25 năm nay -

0:09:18.000,0:09:20.000
đã tìm những biện pháp để tách ADN

0:09:20.000,0:09:22.000
từ những di tích của người Neanderthal

0:09:22.000,0:09:24.000
và những động vật đã tuyệt chủng

0:09:24.000,0:09:27.000
khoảng mười ngàn năm tuổi.

0:09:27.000,0:09:30.000
Công trình này gặp phải nhiều vấn đề kỹ thuật

0:09:30.000,0:09:32.000
trong việc tách ADN,

0:09:32.000,0:09:35.000
trong việc biến đổi chúng thành dạng mà ta có thể xâu chuỗi được.

0:09:35.000,0:09:37.000
Chúng tôi đã phải làm rất cẩn thận

0:09:37.000,0:09:40.000
để tránh lẫn vào

0:09:40.000,0:09:43.000
ADN của bản thân.

0:09:43.000,0:09:46.000
Và điều này, cùng với sự kết hợp của những phương pháp

0:09:46.000,0:09:50.000
xâu chuỗi các phân tử ADN một cách nhanh chóng,

0:09:50.000,0:09:52.000
đã giúp chúng tôi vào năm ngoái

0:09:52.000,0:09:55.000
trình bày phiên bản đầu tiên của bộ thông tin di truyền của người Neanderthal,

0:09:55.000,0:09:57.000
để bất cứ ai trong quý vị

0:09:57.000,0:09:59.000
cũng có thể tra khảo trên mạng về bộ di truyền của người Neanderthal,

0:09:59.000,0:10:02.000
hay ít nhất là 55 phần trăm

0:10:02.000,0:10:05.000
mà chúng tôi đã tái dựng lại.

0:10:05.000,0:10:07.000
Và quý vị có thể so sánh nó với những bộ thông tin di truyền

0:10:07.000,0:10:10.000
của người cận đại.

0:10:10.000,0:10:12.000
Và một câu hỏi

0:10:12.000,0:10:14.000
mà quý vị muốn đặt ra:

0:10:14.000,0:10:16.000
Chuyện gì đã xảy ra khi chúng ta gặp nhau?

0:10:16.000,0:10:18.000
Chúng ta đã có giao hợp với nhau không?

0:10:18.000,0:10:20.000
Và cách để đặt vấn đề

0:10:20.000,0:10:23.000
là nhìn vào những người Neanderthal đến từ miền Nam châu Âu

0:10:23.000,0:10:25.000
và so sánh với những bộ thông tin di truyền

0:10:25.000,0:10:27.000
của người cận đại.

0:10:27.000,0:10:29.000
Và sau đó chúng tôi

0:10:29.000,0:10:31.000
xem xét một cặp cá nhân,

0:10:31.000,0:10:33.000
bắt đầu với 2 người châu Phi,

0:10:33.000,0:10:35.000
xem xét hai bộ thông tin di truyền châu Phi,

0:10:35.000,0:10:38.000
tìm những nơi mà chúng khác nhau,

0:10:38.000,0:10:41.000
và trong mỗi trường hợp như vậy, đặt câu hỏi: Người Neanderthal như thế nào?

0:10:41.000,0:10:44.000
Nó có tương xứng với người châu Phi này hay người châu Phi kia không?

0:10:44.000,0:10:47.000
Chúng ta mong rằng sẽ không có sự khác biệt nào

0:10:47.000,0:10:49.000
vì người Neanderthal chưa bao giờ sống ở châu Phi.

0:10:49.000,0:10:52.000
Bộ thông tin di truyền của chúng không có lý do nào để giống hơn

0:10:52.000,0:10:55.000
bộ thông tin di truyền của một người châu Phi này hơn người châu Phi kia.

0:10:55.000,0:10:57.000
Và đúng là trường hợp như vậy.

0:10:57.000,0:10:59.000
Theo thống kê thì không có sự khác biệt nào

0:10:59.000,0:11:03.000
về sự tương xứng giữa một người Neanderthal với một người châu Phi này hay người châu Phi kia.

0:11:03.000,0:11:05.000
Nhưng trường hợp này sẽ khác

0:11:05.000,0:11:09.000
nếu chúng ta xem xét một cá nhân ở châu Âu và một cá nhân ở châu Phi.

0:11:09.000,0:11:12.000
Tần suất trong sự tương xứng

0:11:12.000,0:11:14.000
giữa người Neanderthal và người châu Âu,

0:11:14.000,0:11:16.000
cao hơn là giữa người Neanderthal và người châu Phi.

0:11:16.000,0:11:19.000
Trường hợp cũng tương tự như vậy nếu chúng ta xem xét một người Trung Hoa

0:11:19.000,0:11:21.000
và một người châu Phi,

0:11:21.000,0:11:25.000
người Neanderthal sẽ có sự tương xứng với người Trung Hoa nhiều hơn.

0:11:25.000,0:11:27.000
Đây cũng là điều bất ngờ

0:11:27.000,0:11:29.000
vì người Neanderthal chưa bao giờ ở Trung Quốc.

0:11:29.000,0:11:33.000
Vì vậy mô hình mà chúng tôi đề xuất để giải thích cho hiện tượng này

0:11:33.000,0:11:35.000
là khi người cận đại di cư khỏi châu Phi

0:11:35.000,0:11:38.000
khoảng 100,000 năm về trước,

0:11:38.000,0:11:40.000
họ đã gặp người Neanderthal.

0:11:40.000,0:11:43.000
Có thể đoán chừng là họ đã gặp nhau trước tiên ở Trung Đông,

0:11:43.000,0:11:45.000
nơi mà người Neanderthal đang sống lúc ấy.

0:11:45.000,0:11:47.000
Nếu họ đã giao hợp ở nơi này,

0:11:47.000,0:11:49.000
thì những người cận đại

0:11:49.000,0:11:51.000
mà đã trở thành tổ tiên

0:11:51.000,0:11:53.000
của tất cả mọi người ở ngoài châu Phi

0:11:53.000,0:11:56.000
đã mang trong họ bộ thông tin di truyền với một phần Neanderthal

0:11:56.000,0:11:58.000
đến những nơi còn lại trên thế giới.

0:11:58.000,0:12:01.000
Để rồi hiện tại, những người sống ở ngoài châu Phi

0:12:01.000,0:12:04.000
có khoảng 2.5 phần trăm ADN của họ

0:12:04.000,0:12:06.000
từ người Neanderthal.

0:12:06.000,0:12:09.000
Vậy thì khi có bộ thông tin di truyền của người Neanderthal

0:12:09.000,0:12:11.000
để dùng tham khảo

0:12:11.000,0:12:13.000
và những công nghệ

0:12:13.000,0:12:15.000
để xem xét những di vật cổ

0:12:15.000,0:12:17.000
và để trích xuất ADN,

0:12:17.000,0:12:21.000
chúng ta có thể bắt đầu áp dụng chúng ở tất cả mọi nơi trên thế giới.

0:12:21.000,0:12:24.000
Và nơi đầu tiên là miền Nam Siberia

0:12:24.000,0:12:26.000
ở dãy núi Alta

0:12:26.000,0:12:28.000
ở một điạ phương có tên gọi là Denisova,

0:12:28.000,0:12:30.000
một hang động ở đây,

0:12:30.000,0:12:33.000
nơi mà những nhà khảo cổ học vào năm 2008

0:12:33.000,0:12:35.000
đã tìm thấy một mảnh xưong bé tí --

0:12:35.000,0:12:37.000
đây là một bản sao của nó --

0:12:37.000,0:12:41.000
mà họ phát hiện ra đó là của một đốt ngón tay cuối cùng

0:12:41.000,0:12:44.000
của ngón tay út của một con người.

0:12:44.000,0:12:46.000
Và nó đã được bảo khá tốt

0:12:46.000,0:12:49.000
để chúng tôi xác minh ADN của người đó,

0:12:49.000,0:12:51.000
ở mức độ rộng hơn là

0:12:51.000,0:12:53.000
của một người Neanderthal,

0:12:53.000,0:12:55.000
và bắt đầu so sánh nó với bộ thông tin di truyền của người Neanderthal

0:12:55.000,0:12:58.000
và người cận đại.

0:12:58.000,0:13:00.000
Và chúng tôi thấy rằng người này

0:13:00.000,0:13:03.000
có trình tự ADN với nguồn gốc giống như

0:13:03.000,0:13:07.000
của người Neanderthal khoảng 640,000 năm về trước.

0:13:07.000,0:13:10.000
Và đi xa hơn nữa, khoảng 800,000 năm về trước

0:13:10.000,0:13:12.000
có cùng một nguồn gốc

0:13:12.000,0:13:14.000
với người cận đại.

0:13:14.000,0:13:16.000
Vậy thì cá nhân này đến từ một dân cư

0:13:16.000,0:13:19.000
có cùng nguồn gốc với người Neanderthal,

0:13:19.000,0:13:22.000
nhưng xa hơn nữa trong quá khứ thì lại có một lịch sử độc lập.

0:13:22.000,0:13:24.000
Chúng tôi gọi nhóm người này

0:13:24.000,0:13:26.000
mà chúng tôi đã mô tả lần đầu tiên

0:13:26.000,0:13:28.000
từ một mảnh xương nhỏ xíu,

0:13:28.000,0:13:30.000
là người Denisovans,

0:13:30.000,0:13:33.000
từ nơi mà họ đã được tìm thấy đầu tiên.

0:13:33.000,0:13:36.000
Vậy chúng ta có thể hỏi về người Denisovans

0:13:36.000,0:13:38.000
điều giống như người Neanderthals:

0:13:38.000,0:13:42.000
Họ đã có giao hợp với tổ tiên của người cận đại không?

0:13:42.000,0:13:44.000
Nếu chúng ta đặt câu hỏi này

0:13:44.000,0:13:46.000
và so sánh bộ thông tin di truyền của người Denisovan

0:13:46.000,0:13:48.000
với mọi người trên thế giới,

0:13:48.000,0:13:50.000
chúng ta sẽ bất ngờ nhận ra rằng

0:13:50.000,0:13:52.000
không có bất kỳ bằng chứng nào của ADN Denisova

0:13:52.000,0:13:57.000
trong những người sống gần Siberia hiện tại.

0:13:57.000,0:13:59.000
Nhưng chúng ta tìm thấy ADN Denisovan ở Papua New Guinea

0:13:59.000,0:14:03.000
và những hòn đảo khác ở Melanesia và Thái Bình Dương.

0:14:03.000,0:14:05.000
Vậy đây có thể là vì

0:14:05.000,0:14:08.000
những người Denisovan này đã sống rải rác khắp nơi hơn trong qua khứ,

0:14:08.000,0:14:11.000
vì chúng tôi không nghĩ rằng tổ tiên của người Malanesia

0:14:11.000,0:14:13.000
đã sống ở Siberia.

0:14:13.000,0:14:15.000
Từ sự nghiên cứu về

0:14:15.000,0:14:18.000
những bộ thông tin di truyền của người tuyệt chủng,

0:14:18.000,0:14:21.000
chúng ta có thể bắt đầu hình dung được bức tranh thế giới

0:14:21.000,0:14:24.000
khi người cận đại di cư khỏi châu Phi.

0:14:24.000,0:14:27.000
ở phương Tây có người Neanderthal;

0:14:27.000,0:14:29.000
ở phương Đông có người Denisovans

0:14:29.000,0:14:31.000
và có thể những dạng người khác nữa

0:14:31.000,0:14:33.000
mà chúng ta chưa tìm ra.

0:14:33.000,0:14:36.000
Chúng ta không biết chắc được biên giới của những người này ở đâu,

0:14:36.000,0:14:38.000
nhưng chúng ta biết rằng ở miền Nam Siberia,

0:14:38.000,0:14:40.000
nơi có cả người Neanderthal và người Denisovan,

0:14:40.000,0:14:43.000
ít nhất là trong một thời gian nào đó ở quá khứ.

0:14:43.000,0:14:46.000
Vậy loài người cận đại đã đến từ một nơi nào đó ở châu Phi,

0:14:46.000,0:14:49.000
di cư khỏi châu Phi, và đoán chừng đã đến Trung Đông.

0:14:49.000,0:14:52.000
Họ đã gặp và giao hợp với người Neanderthal,

0:14:52.000,0:14:55.000
tiếp tục di cư đến khắp nơi trên thế giới,

0:14:55.000,0:14:58.000
và ở một nơi nào đó ở Đông Nam Á,

0:14:58.000,0:15:00.000
họ đã gặp và giao hợp với người Denisovan,

0:15:00.000,0:15:03.000
và tiếp tục đến những mảnh đất xung quanh Đại Tây Dương.

0:15:03.000,0:15:06.000
Và rồi những dạng người trước đó biến mất,

0:15:06.000,0:15:09.000
nhưng trong hiện tại một phần của họ vẫn tồn tại

0:15:09.000,0:15:11.000
trong một số chúng ta --

0:15:11.000,0:15:14.000
trong những người sống ngoài châu Phi có khoảng 2.5 phần trăm ADN của họ

0:15:14.000,0:15:16.000
từ người Neanderthal,

0:15:16.000,0:15:18.000
và những người sống ở Melanesia

0:15:18.000,0:15:21.000
có thêm khoảng 5 phần trăm

0:15:21.000,0:15:24.000
từ người Denisovan.

0:15:24.000,0:15:26.000
Vậy điều này có nghĩa là cuối cùng

0:15:26.000,0:15:28.000
cũng có những sự khác biệt tuyệt đối

0:15:28.000,0:15:31.000
giữa người sống ngoài châu Phi và người sống trong châu Phi

0:15:31.000,0:15:33.000
ỡ chỗ những người sống ngoài châu Phi

0:15:33.000,0:15:35.000
có một phần cũ

0:15:35.000,0:15:37.000
của loài người tuyệt chủng trong ADN của họ,

0:15:37.000,0:15:39.000
trong khi những người ở trong châu Phi không có?

0:15:39.000,0:15:42.000
Thật ra tôi không nghĩ trường hợp là như vậy.

0:15:42.000,0:15:44.000
Đoán chừng, người cận đại

0:15:44.000,0:15:46.000
đã xuất hiện ở một nơi nào đó trong châu Phi.

0:15:46.000,0:15:49.000
Họ đã rải rác khắp nơi trong lục đại này,

0:15:49.000,0:15:52.000
và có những dạng người cũ hơn, già hơn đã ở đó.

0:15:52.000,0:15:54.000
Và vì chúng ta giao hợp ở một điểm nào đó,

0:15:54.000,0:15:56.000
Tôi chắc chắn rằng sẽ có một ngày

0:15:56.000,0:15:58.000
khi chúng ta sẽ có một bộ thông tin di truyền

0:15:58.000,0:16:00.000
của những dạng người cũ hơn ở trong châu Phi

0:16:00.000,0:16:02.000
chúng ta sẽ tìm thấy là họ cũng đã giao hợp

0:16:02.000,0:16:05.000
với loài người cận đại ban đầu trong châu Phi.

0:16:06.000,0:16:08.000
Tóm gọn lại,

0:16:08.000,0:16:10.000
chúng ta đã đúc kết được những gì từ việc nghiên cứu bộ thông tin di truyền

0:16:10.000,0:16:12.000
của loài người cận đại

0:16:12.000,0:16:14.000
và loài người tuyệt chủng?

0:16:14.000,0:16:16.000
Chúng ta biết được rất nhiều điều,

0:16:16.000,0:16:21.000
nhưng một điều quan trọng mà tôi thấy cần đề cập

0:16:21.000,0:16:24.000
là chúng ta là kết quả của sự pha trộn.

0:16:24.000,0:16:26.000
Chúng ta đã pha trộn với những dạng người cũ hơn,

0:16:26.000,0:16:28.000
khi chúng ta gặp họ

0:16:28.000,0:16:32.000
và chúng ta đã pha trộn với nhau từ khi đó.

0:16:32.000,0:16:34.000
Cám ơn sự quan tâm của quý vị

0:16:34.000,0:16:40.000
Vỗ tay