1
00:00:00,000 --> 00:00:03,000
Αυτό για το οποίο θα ήθελα να σας μιλήσω

2
00:00:03,000 --> 00:00:05,000
είναι τι μπορούμε να μάθουμε μελετώντας τα γονιδιώματα

3
00:00:05,000 --> 00:00:07,000
των ζώντων ανθρώπων

4
00:00:07,000 --> 00:00:09,000
καθώς και των εξαφανισμένων.

5
00:00:09,000 --> 00:00:11,000
Πρώτα, όμως

6
00:00:11,000 --> 00:00:14,000
θέλω να σας υπενθυμίσω εν συντομία αυτά που ήδη ξέρετε:

7
00:00:14,000 --> 00:00:16,000
ότι τα γονιδιώματά μας, το γενετικό μας υλικό,

8
00:00:16,000 --> 00:00:19,000
είναι αποθηκευμένο σχεδόν σ' όλα τα κύτταρα του σώματός μας

9
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
σε χρωμοσώματα με τη μορφή DNA,

10
00:00:21,000 --> 00:00:24,000
το διάσημο αυτό μόριο με το σχήμα διπλής έλικας.

11
00:00:24,000 --> 00:00:26,000
Η γενετική πληροφορία

12
00:00:26,000 --> 00:00:28,000
περιέχεται (στο DNA) με τη μορφή αλληλουχίας

13
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
τεσσάρων βάσεων

14
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
που γράφονται σε συντομία με τα γράμματα A, T, C και G.

15
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
Η πληροφορία αυτή υπάρχει δύο φορές

16
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
-- μία σε κάθε αλυσίδα--,

17
00:00:37,000 --> 00:00:39,000
το οποίο είναι σημαντικό

18
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
διότι όταν σχηματίζονται νέα κύτταρα, αυτές οι αλυσίδες ανοίγουν,

19
00:00:41,000 --> 00:00:44,000
νέες αλυσίδες συντίθενται με τις παλιές ως οδηγούς

20
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
με μία διαδικασία σχεδόν τέλεια.

21
00:00:47,000 --> 00:00:49,000
Μα τίποτα, βέβαια, στη φύση

22
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
δεν είναι απόλυτα τέλειο,

23
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
έτσι κάποιες φορές γίνεται ένα λάθος

24
00:00:53,000 --> 00:00:56,000
και ένα λάθος γράμμα τοποθετείται .

25
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
Μπορούμε να δούμε το αποτέλεσμα

26
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
τέτοιων μεταλλάξεων

27
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
όταν συγκρίνουμε αλληλουχίες DNA

28
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
μεταξύ όσων είμαστε στην αίθουσα, για παράδειγμα.

29
00:01:05,000 --> 00:01:08,000
Αν συγκρίνουμε το γονιδίωμά μου με το δικό σας

30
00:01:08,000 --> 00:01:12,000
περίπου κάθε 1200-1300 γράμματα

31
00:01:12,000 --> 00:01:14,000
θα υπάρχουν διαφορές μεταξύ μας.

32
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
Αυτές οι μεταλλάξεις συσσωρεύονται

33
00:01:16,000 --> 00:01:19,000
περίπου σε συνάρτηση με το χρόνο.

34
00:01:19,000 --> 00:01:22,000
Άρα, αν προσθέσουμε και έναν χιμπατζή, θα δούμε

35
00:01:22,000 --> 00:01:25,000
περισσότερες διαφορές. Περίπου 1 στα 100 γράμματα

36
00:01:25,000 --> 00:01:27,000
θα διαφέρει από ένα χιμπατζή.

37
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
Αν ενδιαφέρεται κανείς για την ιστορία

38
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
ενός κομματιού DNA ή όλου του γονιδιώματός,

39
00:01:31,000 --> 00:01:34,000
μπορεί να ανακατασκευάσει την ιστορία του DNA

40
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
βάσει των διαφορών που παρατηρεί.

41
00:01:36,000 --> 00:01:40,000
Γενικά, απεικονίζουμε τα πιστεύω μας για αυτή την ιστορία

42
00:01:40,000 --> 00:01:42,000
με τη μορφή δέντρων σαν και αυτό.

43
00:01:42,000 --> 00:01:44,000
Σ' αυτή την περίπτωση είναι πολύ απλό.

44
00:01:44,000 --> 00:01:46,000
Οι δύο ανθρώπινες αλληλουχίες DNA

45
00:01:46,000 --> 00:01:49,000
μοιράζονται έναν κοινό πρόγονο πολύ πρόσφατα.

46
00:01:49,000 --> 00:01:53,000
Πιο πίσω υπάρχει ένας κοινός πρόγονος με τους χιμπατζήδες.

47
00:01:53,000 --> 00:01:56,000
Επειδή αυτές οι μεταλλάξεις

48
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
συμβαίνουν κατά προσέγγιση σε συνάρτηση με το χρόνο

49
00:01:58,000 --> 00:02:00,000
μπορεί κανείς να μετατρέψει αυτές τις διαφορές

50
00:02:00,000 --> 00:02:02,000
σε υπολογισμό του χρόνου,

51
00:02:02,000 --> 00:02:04,000
όπου οι δύο ανθρώποι, τυπικά,

52
00:02:04,000 --> 00:02:08,000
μοιράζονται έναν κοινό πρόγονο περιπού 500.000 χρόνια πριν

53
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
ενώ με τους χιμπατζήδες

54
00:02:10,000 --> 00:02:13,000
5.000.000 χρόνια πριν, αντίστοιχα.

55
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
Οπότε, αυτό που έγινε τα τελευταία χρόνια

56
00:02:15,000 --> 00:02:17,000
είναι ότι αναπτύχθηκαν τεχνολογίες υπολογισμού

57
00:02:17,000 --> 00:02:21,000
που μας επιτρέπουν να δούμε γρήγορα πολλά κομμάτια DNA.

58
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
Σε λίγες ώρες, μπορούμε

59
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
να προσδιορίσουμε ένα ολόκληρο ανθρώπινο γονιδίωμα.

60
00:02:26,000 --> 00:02:29,000
Ο καθένας από μας, βέβαια, περιέχει δύο ανθρώπινα γονιδιώματα

61
00:02:29,000 --> 00:02:32,000
-ένα από τη μητέρα και ένα από τον πατέρα μας.

62
00:02:32,000 --> 00:02:36,000
Το μήκος τους είναι περίπου τρία δις τέτοιων γραμμάτων.

63
00:02:36,000 --> 00:02:38,000
Και θα βρούμε ότι τα δύο γονιδιώματα σε μένα

64
00:02:38,000 --> 00:02:40,000
ή το ένα γονιδίωμά μου που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε,

65
00:02:40,000 --> 00:02:43,000
θα έχουν γύρω στις 3 εκατομμύρια διαφορές

66
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
με τη σειρά τους.

67
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
Αυτό που μπορείτε τότε να αρχίσετε να κάνετε

68
00:02:47,000 --> 00:02:49,000
είναι να πείτε, «Πώς έχουν αυτές οι γενετικές διαφορές

69
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
κατανεμηθεί σε όλο τον κόσμο;»

70
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
Όταν το κάνετε αυτό,

71
00:02:53,000 --> 00:02:57,000
μπορείτε να βρείτε κάποια γενετική παραλλαγή στην Αφρική.

72
00:02:57,000 --> 00:03:00,000
Αν κοιτάξετε εκτός Αφρικής,

73
00:03:00,000 --> 00:03:03,000
θα βρείτε λιγότερη γενετική παραλλαγή.

74
00:03:03,000 --> 00:03:05,000
Αυτό είναι περίεργο, φυσικά,

75
00:03:05,000 --> 00:03:08,000
επειδή έξι ως οκτώ φορές λιγότερα άτομα

76
00:03:08,000 --> 00:03:11,000
ζουν στην Αφρική από ό,τι εκτός Αφρικής.

77
00:03:11,000 --> 00:03:14,000
Παρ' όλα αυτά οι άνθρωποι στην Αφρική

78
00:03:14,000 --> 00:03:17,000
έχουν μεγαλύτερη γενετική παραλλαγή.

79
00:03:17,000 --> 00:03:19,000
Επιπλέον, σχεδόν όλες αυτές οι γενετικές παραλλαγές

80
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
που βλέπουμε εκτός Αφρικής

81
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
έχουν συγγενικές αλληλουχίες DNA

82
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
με αυτές που μπορείτε να βρείτε μέσα στην Αφρική.

83
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
Αλλά αν κοιτάξετε στην Αφρική,

84
00:03:27,000 --> 00:03:30,000
υπάρχει ένα στοιχείο της γενετικής παραλλαγής

85
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
που δεν συγγενεύει στενά με τα αντίστοιχα εκτός Αφρικής.

86
00:03:33,000 --> 00:03:36,000
Μία θεωρία για να εξηγηθεί αυτό

87
00:03:36,000 --> 00:03:39,000
είναι ότι ένα μέρος της αφρικανικής παραλλαγής, αλλά όχι όλη,

88
00:03:39,000 --> 00:03:43,000
βγήκε εκτός και αποίκισε τον υπόλοιπο κόσμο.

89
00:03:43,000 --> 00:03:47,000
Μαζί με τις μεθόδους χρονολόγησης αυτών των γενετικών

90
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
διαφορών, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα

91
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι--

92
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
άνθρωποι που δεν διαφέρουν ουσιαστικά από εσάς και εμένα--

93
00:03:54,000 --> 00:03:57,000
εξελίχθηκαν στην Αφρική, πολύ πρόσφατα,

94
00:03:57,000 --> 00:04:01,000
μεταξύ 100 και 200.000 χρόνων πριν.

95
00:04:01,000 --> 00:04:05,000
Μεταξύ 100 και 50.000 χρόνων πριν περίπου

96
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
βγήκε εκτός Αφρικής

97
00:04:07,000 --> 00:04:09,000
και αποίκισε τον υπόλοιπο κόσμο.

98
00:04:09,000 --> 00:04:11,000
Μ' αρέσει συχνά να λέω

99
00:04:11,000 --> 00:04:13,000
ότι από τη σκοπιά της γονιδιωματικής,

100
00:04:13,000 --> 00:04:15,000
είμαστε όλοι Αφρικανοί.

101
00:04:15,000 --> 00:04:18,000
Μπορεί να ζούμε μέσα στην Αφρική

102
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
ή σε πολύ πρόσφατη εξορία.

103
00:04:20,000 --> 00:04:22,000
Μια άλλη συνέπεια

104
00:04:22,000 --> 00:04:25,000
αυτής της πρόσφατης προέλευσης των σύγχρονων ανθρώπων

105
00:04:25,000 --> 00:04:27,000
είναι ότι οι γενετικές παραλλαγές

106
00:04:27,000 --> 00:04:29,000
γενικά κατανέμονται ευρέως στον κόσμο,

107
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
σε πολλά μέρη

108
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
και τείνουν να διαφέρουν βαθμιδωτά,

109
00:04:34,000 --> 00:04:38,000
τουλάχιστον κάτω από μία πανοραμική άποψη.

110
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
Και επειδή υπάρχουν πολλές γενετικές παραλλαγές

111
00:04:40,000 --> 00:04:43,000
και έχουν διαφορετικές διαβαθμίσεις,

112
00:04:43,000 --> 00:04:46,000
σημαίνει ότι αν προσδιορίσουμε μια ακολουθία DNA--

113
00:04:46,000 --> 00:04:49,000
ένα γονιδίωμα από ένα άτομο--

114
00:04:49,000 --> 00:04:51,000
μπορούμε να υπολογίσουμε με μεγάλη ακρίβεια

115
00:04:51,000 --> 00:04:53,000
από πού προέρχεται αυτό το άτομο,

116
00:04:53,000 --> 00:04:55,000
υπό τον όρο ότι οι γονείς ή παππούδες

117
00:04:55,000 --> 00:04:58,000
δεν έχουν μετακινηθεί πάρα πολύ.

118
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
Αλλά μήπως αυτό σημαίνει,

119
00:05:00,000 --> 00:05:02,000
όπως πολλοί άνθρωποι νομίζουν,

120
00:05:02,000 --> 00:05:05,000
ότι υπάρχουν τεράστιες γενετικές διαφορές μεταξύ

121
00:05:05,000 --> 00:05:07,000
πληθυσμιακών ομάδων --π.χ. σε διαφορετικές ηπείρους;

122
00:05:07,000 --> 00:05:10,000
Μπορούμε να ξεκινήσουμε να κάνουμε τέτοιες ερωτήσεις.

123
00:05:10,000 --> 00:05:13,000
Υπάρχει, για παράδειγμα, ένα έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη

124
00:05:13,000 --> 00:05:15,000
να προσδιορίσει τις αλληλουχίες χιλίων ατόμων

125
00:05:15,000 --> 00:05:18,000
--τα γονιδιώματά τους-- από διαφορετικά μέρη του κόσμου.

126
00:05:18,000 --> 00:05:21,000
Έχουν προσδιορίσει 185 Αφρικανούς

127
00:05:21,000 --> 00:05:24,000
από δύο πληθυσμούς στην Αφρική.

128
00:05:24,000 --> 00:05:27,000
[Εχουν] προσδιορίσει περίπου ίδια ποσότητα ατόμων

129
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
στην Ευρώπη και στην Κίνα.

130
00:05:30,000 --> 00:05:33,000
Μπορούμε να πούμε πόση ποικιλομορφία εντοπίζουμε,

131
00:05:33,000 --> 00:05:36,000
πόσα γράμματα διαφέρουν

132
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
σε μία τουλάχιστον από αυτές τις μεμονωμένες ακολουθίες.

133
00:05:39,000 --> 00:05:43,000
Και είναι πολλά: 38 εκατομμύρια μεταβλητές θέσεις.

134
00:05:43,000 --> 00:05:46,000
Μπορούμε έπειτα να αναρωτηθούμε: υπάρχουν απόλυτες

135
00:05:46,000 --> 00:05:48,000
διαφορές μεταξύ Αφρικανών και μη-Αφρικανών;

136
00:05:48,000 --> 00:05:50,000
Ίσως η μεγαλύτερη διαφορά

137
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
που μπορεί να φανταστεί κανείς.

138
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
Και με την απόλυτη διαφορά--

139
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
εννοώ τη διαφορά

140
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
όπου άτομα μέσα στην Αφρική σε μια συγκεκριμένη θέση,

141
00:05:59,000 --> 00:06:02,000
όπου όλα τα άτομα --100 τοις εκατό-- έχουν ένα γράμμα,

142
00:06:02,000 --> 00:06:06,000
και όλος ο κόσμος εκτός Αφρικής έχει άλλο γράμμα.

143
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
Η απάντηση σ' αυτό είναι ότι μεταξύ των εκατομμυρίων διαφορών,

144
00:06:09,000 --> 00:06:12,000
δεν υπάρχει ούτε μία τέτοια θέση.

145
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
Αυτό μπορεί να προκαλεί έκπληξη.

146
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Ίσως ένα άτομο να μη κατηγοριοποιήθηκε σωστά.

147
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
Έτσι μπορεί να χαλαρώσουμε λίγο το κριτήριο

148
00:06:21,000 --> 00:06:23,000
και να ρωτήσουμε: πόσες θέσεις βρίσκουμε

149
00:06:23,000 --> 00:06:25,000
όπου το 95 τοις εκατό των ανθρώπων στην Αφρική έχουν

150
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
μία παραλλαγή,

151
00:06:27,000 --> 00:06:29,000
το 95 τοις εκατό μία άλλη παραλλαγή,

152
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
και ο αριθμός αυτός είναι 12.

153
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
Αυτό είναι πράγματι πολύ περίεργο.

154
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
Σημαίνει πως όταν μελετάμε πληθυσμούς

155
00:06:35,000 --> 00:06:38,000
και παρατηρήσουμε ένα άτομο από την Αφρική

156
00:06:38,000 --> 00:06:41,000
και ένα άτομο από την Ευρώπη ή την Ασία,

157
00:06:41,000 --> 00:06:45,000
δεν μπορούμε, για μια θέση στο γονιδίωμα με ακρίβεια 100%,

158
00:06:45,000 --> 00:06:47,000
να προβλέψουμε τι θα φέρει αυτό το άτομο.

159
00:06:47,000 --> 00:06:49,000
Και μόνο για 12 θέσεις

160
00:06:49,000 --> 00:06:53,000
μπορούμε να ελπίζουμε σε 95% επιτυχία.

161
00:06:53,000 --> 00:06:55,000
Αυτό μπορεί να προκαλεί έκπληξη, καθώς

162
00:06:55,000 --> 00:06:57,000
μπορούμε, φυσικά, να κοιτάξουμε αυτούς τους ανθρώπους

163
00:06:57,000 --> 00:07:01,000
και να πούμε εύκολα από που ήρθαν αυτοί ή οι πρόγονοί τους.

164
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
Αυτό σημαίνει

165
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
πως αυτά τα χαρακτηριστικά που εξετάζουμε

166
00:07:05,000 --> 00:07:07,000
και τόσο εύκολα παρατηρούμε --

167
00:07:07,000 --> 00:07:10,000
χαρακτηριστικά προσώπου, χρώμα δέρματος, δομή μαλλιών--

168
00:07:10,000 --> 00:07:14,000
δεν καθορίζεται από συγκεκριμένα γονίδια με μεγάλες επιπτώσεις,

169
00:07:14,000 --> 00:07:17,000
αλλά από πολλές διαφορετικές γενετικές παραλλαγές

170
00:07:17,000 --> 00:07:19,000
που φαίνεται να ποικίλουν σε συχνότητα

171
00:07:19,000 --> 00:07:21,000
μεταξύ διαφορετικών περιοχών του κόσμου.

172
00:07:21,000 --> 00:07:24,000
Υπάρχει κάτι άλλο με τα γνωρίσματα

173
00:07:24,000 --> 00:07:27,000
που παρατηρούμε εύκολα μεταξύ μας

174
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
και πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να εξετάσουμε,

175
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
Αυτό είναι ότι, κυριολεκτικά,

176
00:07:32,000 --> 00:07:35,000
αυτά βρίσκονται στην επιφάνεια των σωμάτων μας.

177
00:07:35,000 --> 00:07:37,000
Είναι αυτό που μόλις είπαμε--

178
00:07:37,000 --> 00:07:40,000
χαρακτηριστικά προσώπου, δομή μαλλιών, χρώμα δέρματος.

179
00:07:40,000 --> 00:07:42,000
Υπάρχουν επίσης μια σειρά από χαρακτηριστικά

180
00:07:42,000 --> 00:07:44,000
που διαφέρουν μεταξύ των ηπείρων

181
00:07:44,000 --> 00:07:48,000
που έχουν να κάνουν με το πώς μεταβολίζουμε τα τρόφιμα

182
00:07:48,000 --> 00:07:50,000
που καταναλώνουμε ή που έχουν να κάνουν

183
00:07:50,000 --> 00:07:53,000
με τον τρόπο που το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει

184
00:07:53,000 --> 00:07:55,000
τα μικρόβια που προσπαθούν να εισβάλουν στα σώματά μας.

185
00:07:55,000 --> 00:07:57,000
Αυτά είναι όλα τα τμήματα των οργανισμών μας

186
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
όπου εμείς αλληεπιδρούμε άμεσα με το περιβάλλον μας,

187
00:08:00,000 --> 00:08:04,000
σε μία απευθείας αντιπαράθεση, τολμώ να πω.

188
00:08:04,000 --> 00:08:06,000
Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς

189
00:08:06,000 --> 00:08:08,000
πώς ιδιαίτερα εκείνα τα τμήματα των οργανισμών μας

190
00:08:08,000 --> 00:08:11,000
επηρεάστηκαν γρήγορα από την επιλογή του περιβάλλοντος

191
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
και μετέθεσαν συχνότητες των γονιδίων

192
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
που σχετίζονται με αυτά.

193
00:08:15,000 --> 00:08:18,000
Αλλά εάν κοιτάξουμε σε άλλα τμήματα των οργανισμών μας

194
00:08:18,000 --> 00:08:20,000
όπου δεν αλληλεπιδρούμε άμεσα με το περιβάλλον

195
00:08:20,000 --> 00:08:23,000
-- τα νεφρά, το συκώτι, τις καρδιές μας--

196
00:08:23,000 --> 00:08:25,000
δεν υπάρχει τρόπος να πούμε,

197
00:08:25,000 --> 00:08:27,000
εξετάζοντας μόνο αυτά τα όργανα,

198
00:08:27,000 --> 00:08:30,000
από ποιο μέρος του κόσμου μπορεί να προέρχονται.

199
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
Υπάρχει και κάτι άλλο ενδιαφέρον

200
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
που προκύπτει από αυτή τη διαπίστωση.

201
00:08:36,000 --> 00:08:40,000
Οι άνθρωποι έχουν πρόσφατη κοινή καταγωγή στην Αφρική

202
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
και όταν εμφανίστηκαν αυτοί οι άνθρωποι

203
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
περίπου 100.000 χρόνια πριν,

204
00:08:45,000 --> 00:08:47,000
δεν ήταν μόνοι στον πλανήτη.

205
00:08:47,000 --> 00:08:50,000
Υπήρχαν άλλες μορφές των ανθρώπων γύρω,

206
00:08:50,000 --> 00:08:53,000
οι πιο γνωστοί ίσως, οι Νεάντερταλ

207
00:08:53,000 --> 00:08:55,000
--αυτές τις εύρωστες μορφές ανθρώπων,

208
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
συγκρινόμενοι στα αριστερά

209
00:08:57,000 --> 00:09:01,000
με ένα μοντέρνο ανθρώπινο σκελετό στα δεξιά--

210
00:09:01,000 --> 00:09:04,000
που υπήρχαν στη Δυτική Ασία και Ευρώπη

211
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
εδώ και αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

212
00:09:06,000 --> 00:09:08,000
Επομένως, μια ενδιαφέρουσα ερώτηση είναι,

213
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
τι συνέβη όταν συναντηθήκαμε;

214
00:09:10,000 --> 00:09:12,000
Τι απέγιναν οι Νεάντερταλ;

215
00:09:12,000 --> 00:09:14,000
Για να ξεκινήσει να απαντά τέτοιες ερωτήσεις,

216
00:09:14,000 --> 00:09:18,000
η ερευνητική μου ομάδα --εδώ και 25 χρόνια--

217
00:09:18,000 --> 00:09:20,000
ερευνά τη μεθοδολογία εξαγωγής DNA

218
00:09:20,000 --> 00:09:22,000
από κατάλοιπα του Νεάντερταλ

219
00:09:22,000 --> 00:09:24,000
και εξαφανισμένων ζώων

220
00:09:24,000 --> 00:09:27,000
τα οποία είναι δεκάδες χιλιάδων ετών.

221
00:09:27,000 --> 00:09:30,000
Αυτό συνεπάγεται πολλά τεχνικά θέματα

222
00:09:30,000 --> 00:09:32,000
όπως πώς μπορεί να εξαχθεί το DNA,

223
00:09:32,000 --> 00:09:35,000
πώς μπορεί να προσδιοριστεί σε μία αλληλουχία.

224
00:09:35,000 --> 00:09:37,000
Πρέπει να εργαστούμε πολύ σχολαστικά

225
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
για την αποφυγή επιμόλυνσης των πειραμάτων

226
00:09:40,000 --> 00:09:43,000
με DNA από τον εαυτό μας.

227
00:09:43,000 --> 00:09:46,000
Αυτή η διαδικασία, σε συνδυασμό με τις μεθόδους

228
00:09:46,000 --> 00:09:50,000
που επιτρέπουν τον ταχύτατο προσδιορισμό αλληλουχίας

229
00:09:50,000 --> 00:09:52,000
πολλών μορίων DNA, μας επέτρεψε πέρυσι

230
00:09:52,000 --> 00:09:55,000
να παρουσιάσουμε την πρώτη έκδοση του γονιδιώματος

231
00:09:55,000 --> 00:09:57,000
Νεάντερταλ, ώστε ο κάθε ένας από εσάς

232
00:09:57,000 --> 00:09:59,000
να μπορεί να δει στο Διαδίκτυο, το γονιδίωμα Νεάντερταλ

233
00:09:59,000 --> 00:10:02,000
ή τουλάχιστον το 55% του γονιδιώματος

234
00:10:02,000 --> 00:10:05,000
που καταφέραμε να ανακατασκευάσουμε μέχρι στιγμής.

235
00:10:05,000 --> 00:10:07,000
Μπορείτε να αρχίσετε να το συγκρίνετε με τα γονιδιώματα

236
00:10:07,000 --> 00:10:10,000
των ανθρώπων που ζουν σήμερα.

237
00:10:10,000 --> 00:10:12,000
Μία ερώτηση

238
00:10:12,000 --> 00:10:14,000
που μπορεί να θέλετε να κάνετε

239
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
είναι, τι συνέβη όταν συναντηθήκαμε;

240
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
Σμίξαμε ή όχι;

241
00:10:18,000 --> 00:10:20,000
Και ο τρόπος για να θέσουμε αυτό το ερώτημα

242
00:10:20,000 --> 00:10:23,000
είναι να εξετάσουμε τον Νεάντερταλ της Νότιας Ευρώπης

243
00:10:23,000 --> 00:10:25,000
και να τον συγκρίνουμε με γονιδιώματα

244
00:10:25,000 --> 00:10:27,000
των ανθρώπων που ζουν σήμερα.

245
00:10:27,000 --> 00:10:29,000
Εξετάζουμε στη συνέχεια

246
00:10:29,000 --> 00:10:31,000
να γίνει αυτό με ζευγάρια ατόμων

247
00:10:31,000 --> 00:10:33,000
ξεκινώντας με δύο Αφρικανούς,

248
00:10:33,000 --> 00:10:35,000
ελέγχοντας τα δύο αφρικανικά γονιδιώματα,

249
00:10:35,000 --> 00:10:38,000
βρίσκοντας σημεία όπου διαφέρουν μεταξύ τους,

250
00:10:38,000 --> 00:10:41,000
και σε κάθε περίπτωση ψάχνουμε: ποιο μοιάζει με Νεάντερταλ;

251
00:10:41,000 --> 00:10:44,000
Ταιριάζει ο ένας Αφρικανός ή ο άλλος;

252
00:10:44,000 --> 00:10:47,000
Θα περιμέναμε να μην υπάρχει καμία διαφορά,

253
00:10:47,000 --> 00:10:49,000
καθώς οι Νεάντερταλ δεν βρέθηκαν ποτέ στην Αφρική.

254
00:10:49,000 --> 00:10:52,000
Θα έπρεπε να ισοβαθμούν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να

255
00:10:52,000 --> 00:10:55,000
βρίσκονται πιο κοντά στον ένα Αφρικανό απ' ότι στον άλλο.

256
00:10:55,000 --> 00:10:57,000
Και πράγματι έτσι είναι.

257
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
Στατιστικά μιλώντας, δεν υπάρχει διαφορά στο πόσο συχνά

258
00:10:59,000 --> 00:11:03,000
οι Νεάντερταλ ταιριάζουν με ένα Αφρικανό ή άλλο Αφρικανό.

259
00:11:03,000 --> 00:11:05,000
Αλλά είναι διαφορετικά

260
00:11:05,000 --> 00:11:09,000
αν ελέγξουμε έναν Ευρωπαίο και έναν Αφρικανό.

261
00:11:09,000 --> 00:11:12,000
Σε αυτή την περίπτωση, σημαντικά πιο συχνά,

262
00:11:12,000 --> 00:11:14,000
ένας Νεάντερταλ ταιριάζει με έναν Ευρωπαίο

263
00:11:14,000 --> 00:11:16,000
σε σχέση με τον Αφρικανό.

264
00:11:16,000 --> 00:11:19,000
Το ίδιο συμβαίνει αν εξετάσουμε έναν Κινέζο

265
00:11:19,000 --> 00:11:21,000
έναντι ενός Αφρικανού.

266
00:11:21,000 --> 00:11:25,000
ο Νεάντερταλ θα ταιριάξει με τον Κινέζο πιο συχνά.

267
00:11:25,000 --> 00:11:27,000
Αυτό μπορεί επίσης να προκαλεί έκπληξη

268
00:11:27,000 --> 00:11:29,000
αφού οι Νεάντερταλ δεν υπήρξαν ποτέ στην Κίνα.

269
00:11:29,000 --> 00:11:33,000
Γι' αυτό και το μοντέλο εξήγησης που προτείναμε είναι

270
00:11:33,000 --> 00:11:35,000
είναι ότι όταν οι σύγχρονοι ανθρώποι ήρθαν από την Αφρική

271
00:11:35,000 --> 00:11:38,000
κάποια στιγμή πριν από 100.000 χρόνια,

272
00:11:38,000 --> 00:11:40,000
συναντήθηκαν με τους Νεάντερταλ.

273
00:11:40,000 --> 00:11:43,000
Προφανώς, αυτό συνέβη πρώτα στη Μέση Ανατολή,

274
00:11:43,000 --> 00:11:45,000
όπου ζούσαν ήδη Νεάντερταλ.

275
00:11:45,000 --> 00:11:47,000
Αν στη συνέχεια αναμείχθηκαν μεταξύ τους,

276
00:11:47,000 --> 00:11:49,000
τότε αυτοί οι σύγχρονοι άνθρωποι

277
00:11:49,000 --> 00:11:51,000
που έγιναν οι πρόγονοι

278
00:11:51,000 --> 00:11:53,000
όλων εκτός Αφρικής

279
00:11:53,000 --> 00:11:56,000
μετέφεραν αυτό το στοιχείο Νεάντερταλ του γονιδίωματός τους

280
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
στον υπόλοιπο κόσμο.

281
00:11:58,000 --> 00:12:01,000
Σήμερα, οι άνθρωποι που ζουν εκτός Αφρικής

282
00:12:01,000 --> 00:12:04,000
έχουν περίπου 2,5% του DNA τους

283
00:12:04,000 --> 00:12:06,000
από τους Νεάντερταλ.

284
00:12:06,000 --> 00:12:09,000
Έχοντας ένα γονιδίωμα Νεάντερταλ

285
00:12:09,000 --> 00:12:11,000
ως σημείο αναφοράς

286
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
και έχοντας τις τεχνολογίες

287
00:12:13,000 --> 00:12:15,000
για να εξετάσουμε τα αρχαία κατάλοιπα

288
00:12:15,000 --> 00:12:17,000
και να εξάγουμε το DNA,

289
00:12:17,000 --> 00:12:21,000
μπορούμε να το εφαρμόσουμε και σε άλλα μέρη του κόσμου.

290
00:12:21,000 --> 00:12:24,000
Το πρώτο μέρος που το κάναμε αυτό είναι η Νότια Σιβηρία,

291
00:12:24,000 --> 00:12:26,000
στα βουνά Αλτάι,

292
00:12:26,000 --> 00:12:28,000
σε έναν τόπο που ονομάζεται Ντενίσοβα,

293
00:12:28,000 --> 00:12:30,000
μια σπηλιά σε αυτό το βουνό,

294
00:12:30,000 --> 00:12:33,000
όπου αρχαιολόγοι το 2008

295
00:12:33,000 --> 00:12:35,000
βρήκαν ένα μικρό μικρό κομμάτι οστού

296
00:12:35,000 --> 00:12:37,000
--αυτό είναι ένα αντίγραφό του--

297
00:12:37,000 --> 00:12:41,000
που συνειδητοποίησαν πως προήλθε από την τελευταία φάλαγγα

298
00:12:41,000 --> 00:12:44,000
του μικρού δακτύλου ενός ανθρώπου.

299
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
Ήταν τόσο καλά διατηρημένο

300
00:12:46,000 --> 00:12:49,000
που μπορέσαμε να προσδιορίσουμε το DNA του ατόμου,

301
00:12:49,000 --> 00:12:51,000
σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό

302
00:12:51,000 --> 00:12:53,000
από ό,τι για το Νεάντερταλ,

303
00:12:53,000 --> 00:12:55,000
και ξεκινήσαμε να το συσχετίζουμε με το γονιδίωμα του

304
00:12:55,000 --> 00:12:58,000
Νεάντερταλ και σύγχρονων ανθρώπων.

305
00:12:58,000 --> 00:13:00,000
Διαπιστώσαμε ότι αυτό το άτομο

306
00:13:00,000 --> 00:13:03,000
έχει κοινή προέλευση για τις ακολουθίες του DNA του

307
00:13:03,000 --> 00:13:07,000
με τους Νεάντερταλ πριν από περίπου 640.000 χρόνια.

308
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
Ακόμα πιο πίσω, πριν 800.000 χρόνια

309
00:13:10,000 --> 00:13:12,000
έχει κοινή προέλευση

310
00:13:12,000 --> 00:13:14,000
με τους σύγχρονους ανθρώπους.

311
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
Το άτομο αυτό προέρχεται από έναν πληθυσμό

312
00:13:16,000 --> 00:13:19,000
που έχει κοινή προέλευση με τους Νεάντερταλ,

313
00:13:19,000 --> 00:13:22,000
πολύ πίσω αλλά έπειτα ακολουθεί μια μεγάλη ανεξάρτητη ιστορία.

314
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
Ονομάζουμε αυτή την πληθυσμιακή ομάδα

315
00:13:24,000 --> 00:13:26,000
που περιγράφουμε για πρώτη φορά

316
00:13:26,000 --> 00:13:28,000
από αυτό το μικροσκοπικό κομμάτι οστού,

317
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
Ντενίσοβαν,

318
00:13:30,000 --> 00:13:33,000
από τον τόπο όπου εντοπίστηκαν πρώτη φορά.

319
00:13:33,000 --> 00:13:36,000
Μπορούμε στη συνέχεια να ελέγξουμε για τους Ντενίσοβαν

320
00:13:36,000 --> 00:13:38,000
τα ίδια με τους Νεάντερταλ:

321
00:13:38,000 --> 00:13:42,000
Αναμείχθηκαν με προγόνους των σύγχρονων ανθρώπων;

322
00:13:42,000 --> 00:13:44,000
Κάνοντας αυτή την ερώτηση,

323
00:13:44,000 --> 00:13:46,000
και συγκρίνοντας το γονιδίωμα του Denisovan

324
00:13:46,000 --> 00:13:48,000
με ανθρώπους ανά τον κόσμο,

325
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
δεν βρίσκουμε, περιέργως, κανένα

326
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
αποδεικτικό στοιχείο του DNA του Ντενίσοβαν σε κανένα

327
00:13:52,000 --> 00:13:57,000
πληθυσμό που ζει σήμερα ακόμη και κοντά στη Σιβηρία.

328
00:13:57,000 --> 00:13:59,000
Το βρίσκουμε όμως στην Παπούα-Νέα Γουινέα

329
00:13:59,000 --> 00:14:03,000
και σε άλλα νησιά της Μελανησίας και του Ειρηνικού.

330
00:14:03,000 --> 00:14:05,000
Αυτό κατά πάσα πιθανότητα σημαίνει

331
00:14:05,000 --> 00:14:08,000
ότι οι Ντενίσοβαν ήταν πιο εξαπλωμένοι στο παρελθόν,

332
00:14:08,000 --> 00:14:11,000
δεδομένου ότι δεν θεωρούμε ότι οι πρόγονοι των Μελανησίων

333
00:14:11,000 --> 00:14:13,000
υπήρξαν ποτέ στη Σιβηρία.

334
00:14:13,000 --> 00:14:15,000
Από τη μελέτη αυτών των γονιδιωμάτων

335
00:14:15,000 --> 00:14:18,000
των εξαφανισμένων ανθρώπων, αρχίζουμε

336
00:14:18,000 --> 00:14:21,000
να καταλήγουμε σε μια εικόνα του πώς έμοιαζε ο κόσμος

337
00:14:21,000 --> 00:14:24,000
όταν οι σύγχρονοι άνθρωποι άρχισαν να βγαίνουν εκτός Αφρικής.

338
00:14:24,000 --> 00:14:27,000
Στη Δύση, υπήρχαν Νεάντερταλ.

339
00:14:27,000 --> 00:14:29,000
Στην Ανατολή, υπήρχαν Ντενίσοβαν--

340
00:14:29,000 --> 00:14:31,000
ίσως και άλλες μορφές ανθρώπων

341
00:14:31,000 --> 00:14:33,000
που δεν έχουν ακόμη περιγραφτεί.

342
00:14:33,000 --> 00:14:36,000
Δεν γνωρίζουμε που βρίσκονταν τα σύνορα μεταξύ αυτών

343
00:14:36,000 --> 00:14:38,000
των ανθρώπων, ξέρουμε όμως ότι στη Νότιο Σιβηρία

344
00:14:38,000 --> 00:14:40,000
υπήρχαν και Νεάντερταλ και Ντενίσοβαν

345
00:14:40,000 --> 00:14:43,000
τουλάχιστον κάποια στιγμή στο παρελθόν.

346
00:14:43,000 --> 00:14:46,000
Έπειτα οι σύγχρονοι άνθρωποι εμφανίστηκαν κάπου

347
00:14:46,000 --> 00:14:49,000
στην Αφρική, βγήκαν εκτός Αφρικής, ίσως στη Μέση Ανατολή.

348
00:14:49,000 --> 00:14:52,000
Συναντούν τους Νεάντερταλ, σμίγουν με αυτούς,

349
00:14:52,000 --> 00:14:55,000
συνεχίζουν να εξαπλώνονται σε όλο τον κόσμο

350
00:14:55,000 --> 00:14:58,000
και κάπου στην Νοτιοανατολική Ασία,

351
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
συναντούν τους Ντενίσοβαν, σμίγουν μαζί τους

352
00:15:00,000 --> 00:15:03,000
και συνεχίζουν προς τον Ειρηνικό.

353
00:15:03,000 --> 00:15:06,000
Τότε αυτές οι πρώτες μορφές των ανθρώπων εξαφανίζονται,

354
00:15:06,000 --> 00:15:09,000
αλλά συνεχίζουν να ζουν κατά κάποιο τρόπο και σήμερα,

355
00:15:09,000 --> 00:15:11,000
σε μερικούς από εμάς--

356
00:15:11,000 --> 00:15:14,000
πληθυσμοί εκτός Αφρικής έχουν 2,5% του DNA τους

357
00:15:14,000 --> 00:15:16,000
από τους Νεάντερταλ

358
00:15:16,000 --> 00:15:18,000
και πληθυσμοί στη Μελανησία

359
00:15:18,000 --> 00:15:21,000
στην πραγματικότητα έχουν επιπρόσθετα 5% περίπου

360
00:15:21,000 --> 00:15:24,000
από τους Ντενίσοβαν.

361
00:15:24,000 --> 00:15:26,000
Μήπως αυτό σημαίνει τελικά ότι υπάρχει

362
00:15:26,000 --> 00:15:28,000
κάποια βασική διαφορά

363
00:15:28,000 --> 00:15:31,000
μεταξύ των ανθρώπων, εντός και εκτός Αφρικής,

364
00:15:31,000 --> 00:15:33,000
λόγω του ότι πληθυσμοί εκτός Αφρικής

365
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
έχουν αυτό το παλιό στοιχείο στο γονιδίωμά τους

366
00:15:35,000 --> 00:15:37,000
από αυτά τα εξαφανισμένα είδη των ανθρώπων,

367
00:15:37,000 --> 00:15:39,000
ενώ οι Αφρικανοί δεν το έχουν;

368
00:15:39,000 --> 00:15:42,000
Δεν νομίζω πως είναι αυτή η περίπτωση.

369
00:15:42,000 --> 00:15:44,000
Προφανώς, οι σύγχρονοι άνθρωποι

370
00:15:44,000 --> 00:15:46,000
εμφανίστηκαν κάπου στην Αφρική.

371
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
Εξαπλώθηκαν σε όλη την Αφρική, φυσικά,

372
00:15:49,000 --> 00:15:52,000
και υπήρχαν παλαιότερες μορφές των ανθρώπων εκεί.

373
00:15:52,000 --> 00:15:54,000
Δεδομένου ότι αναμειχθήκαμε σε άλλο μέρος

374
00:15:54,000 --> 00:15:56,000
είμαι αρκετά σίγουρος ότι μια μέρα,

375
00:15:56,000 --> 00:15:58,000
όταν θα έχουμε ίσως ένα γονιδίωμα

376
00:15:58,000 --> 00:16:00,000
και αυτών των πρώιμων μορφών στην Αφρική,

377
00:16:00,000 --> 00:16:02,000
θα βρούμε ότι κι αυτοί έχουν αναμειχθεί

378
00:16:02,000 --> 00:16:05,000
με τους πρώτους σύγχρονους ανθρώπους στην Αφρική.

379
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
Συνοψίζοντας,

380
00:16:08,000 --> 00:16:10,000
τι έχουμε μάθει από τη μελέτη γονιδιωμάτων

381
00:16:10,000 --> 00:16:12,000
των σημερινών ανθρώπων

382
00:16:12,000 --> 00:16:14,000
και των εξαφανισμένων;

383
00:16:14,000 --> 00:16:16,000
Μαθαίνουμε πολλά πράγματα,

384
00:16:16,000 --> 00:16:21,000
αλλά ένα πράγμα που θεωρώ σημαντικό να υπογραμμίσω

385
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
είναι ότι πιστεύω πως πάντα αναμειγνυόμασταν.

386
00:16:24,000 --> 00:16:26,000
Σμίξαμε με αυτές τις παλαιότερες μορφές των ανθρώπων

387
00:16:26,000 --> 00:16:28,000
όπου κι αν συναντηθήκαμε μαζί τους,

388
00:16:28,000 --> 00:16:32,000
και έκτοτε αναμειγνυόμαστε μεταξύ μας.

389
00:16:32,000 --> 00:16:34,000
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

390
00:16:34,000 --> 00:16:40,000
(Χειροκροτήματα)