[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có một câu hỏi cho các bạn:
Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có theo đạo không?
Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy giơ tay lên.
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nghĩ mình là một người theo đạo.
Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Xem nào, tôi ước chừng khoảng 3 hay 4%.
Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không ngờ là có nhiều người mộ đạo như vậy \Ntại buổi hội thảo TED cơ đấy.
Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Được rồi, một câu hỏi nữa:
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có nghĩ rằng mình có linh hồn
Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ở bất kỳ hình dạng hay cách thức nào không? \NHãy giơ tay lên nào.
Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Được, phần đông là có.
Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Buổi nói chuyện hôm nay của tôi
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,là về lý do chính, hay nói đúng hơn\Nlà một trong những lý do chính,
Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,mà hầu hết mọi người cho rằng
Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,bản thân họ có tâm linh\Ntheo một hình thức nào đó.
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ nói về sự chuyển hóa tinh thần
Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một sự thật cơ bản về loài người
Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng đôi lúc cái tôi dường như biến mất.
Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Và khi điều đó xảy ra,
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,có một cảm giác hân hoan, vui sướng tột cùng
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta dùng vô số các loại ẩn dụ so sánh
Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,để diễn ta những cảm xúc này.
Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta nói về việc cảm thấy \Nnhư được nâng đỡ
Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,hay là phấn khởi vui vẻ.
Dialogue: 0,0:00:57.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự là khó để nghĩ về \Nnhững thứ trừu tượng như thế này
Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,mà không dùng đến\Nmột phép ẩn dụ cụ thể nào cả.
Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên, đây là phép ẩn dụ \Nmà tôi sẽ viện dẫn ngày hôm nay.
Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ về tâm trí của mình \Nnhư một ngôi nhà với rất nhiều căn phòng,
Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta thì khá quen thuộc\Nvới hầu hết những căn phòng đó.
Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đôi khi một cánh cửa
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,bỗng dưng hiện ra
Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,và nó dẫn tới một chiếc cầu thang.
Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta trèo lên chiếc cầu thang này
Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,và trải nghiệm một trạng thái thay đổi ý thức.
Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Vào năm 1902,
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,nhà tâm lý học vĩ đại người Mỹ, \NWilliam James
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,đã viết về rất nhiều thể loại trải nghiệm tôn giáo.
Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông thu thập vô số những bài học tình huống.
Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông trích dẫn lời nói của đủ loại người
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,những người có những kinh nghiệm\Nrất đa dạng.
Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những câu chuyện thú vị nhất với tôi
Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,là về một chàng trai trẻ, \Ntên là Stephen Bradely,
Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,người đã có một cuộc gặp gỡ, \Nmà theo anh ta là, với chúa Jesus vào năm 1820.
Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là những gì \Nmà Bradley đã nói về trải nghiệm đó.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,(Âm nhạc)
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Stephen Bradley: Tôi nghĩ rằng \Nmình đã nhìn thấy đấng cứu thế
Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,trong hình hài của một con người\Nmột tích tắc trong căn phòng này,
Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,với cánh tay giang rộng,
Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,người xuất hiện để nói với tôi rằng, \N"Hãy tới đây."
Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngày hôm sau, tôi đã hân hoan đến mức run rẩy.
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Niềm hạnh phúc lớn tới nỗi \Nmà tôi đã thốt lên rằng tôi muốn chết.
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế giới chẳng có vị trí gì\Ntrong tình yêu của tôi.
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Trước đó,
Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,tôi vốn là người rất ích kỉ \Nvà luôn cho mình là đúng.
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng, sau đó \Ntôi cầu nguyện cho hạnh phúc nhân loại
Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,và với một trái tim thổn thức,
Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,tôi có thể tha thứ \Ncho những kẻ thù đáng ghét nhất của mình,
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Chúng ta hãy để ý
Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,cái cách mà cái tôi hẹp hòi \Nvới đạo đức của riêng nó
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,chết trên những bước đi\Nlên cầu thang như thế nào.
Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Và ở mức độ cao hơn
Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,anh ta trở nên yêu thương và rộng lượng.
Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Những tôn giáo trên thế giới \Nđã tìm ra được nhiều cách
Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,để khiến con người ta \Nleo lên được chiếc cầu thang ấy.
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Một số tìm cách diệt cái tôi bằng thiền.
Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Số khác sử dụng những loại thuốc gây ảo giác.
Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là từ một cuộn giấy Aztec từ thế kỷ 16
Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,mô tả một người đàn ông chuẩn bị ăn \Nmột cây nấm chứa chất gây ảo giác
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,và trong chính khoảnh khắc đó,\Nđược kéo lên trên chiếc cầu thang bởi một vị thần.
Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Một số tôn giáo khác sử dụng các hình thức múa, \Nxoay tròn, hay là đi vòng tròn
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,để giúp đạt tới trạng thái chuyển hóa tinh thần.
Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng, bạn chẳng cần tới một tôn giáo nào \Nđể đưa mình tới chiếc cầu thang kia.
Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Rất nhiều người tìm thấy \Nsự chuyển hóa đó trong tự nhiên.
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Số khác vượt qua cái tôi\Nvốn đang trong cơn mê sảng.
Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đây là điểm kỳ lạ nhất trong số đó:
Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,chiến tranh.
Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Và có rất nhiều cuốn sách về chiến tranh \Nnói về cùng một điều,
Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng chẳng có gì \Nđưa con người lại gần nhau hơn
Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,như chiến tranh.
Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Và việc đưa con người lại gần nhau như vậy \Nmở ra cơ hội
Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,có được những trải nghiệm \Nchuyển hóa tinh thần.
Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ mở cho các bạn xem một đoạn trích
Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,từ cuốn sách này, của tác giả Glenn Gray.
Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Gray vốn là một binh sĩ \Ntrong quân đội Hoa Kỳ vào Thế chiến thứ II.
Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Sau chiến tranh, \Nanh đã phỏng vấn rất nhiều binh sĩ khác
Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,và viết về kinh nghiệm của họ trên chiến trường.
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một đoạn quan trọng
Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,mà anh mô tả cái thang kia.
Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Glenn Gray: Rất nhiều cựu chiến binh \Nsẽ thú nhận rằng
Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,kinh nghiệm chiến đấu cùng nhau \Ntrên chiến trường
Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,là cao điểm trong cuộc đời họ.
Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Cái "tôi" đã chuyển biến sang cái "ta,"
Dialogue: 0,0:03:57.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,"của tôi" trở thành "của chúng ta"
Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,và niềm tin cá nhân
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,mất đi tính quan trọng vốn có của nó.
Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi tin rằng không có gì
Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ngoài sự đảm bảo bất tử
Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,đã khiến cho sự hi sinh \Ntrong những thời điểm này
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,trở nên thật dễ dàng.
Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có thể ngã xuống, \Nnhưng tôi sẽ không chết,
Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì cái tôi thực sự sẽ tiếp tục tiến lên
Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,và tiếp tục sống \Ntrong thân xác những người đồng đội
Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,những người mà, vì họ, \Ntôi đã hi sinh mạng sống của mình.
Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Vậy điểm tương đồng \Ncủa tất cả những tình huống này
Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,đó là cái tôi có vẻ như nhỏ lại, \Nhay đơn giản là tan chảy,
Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,và cảm giác đó rất tuyệt, thực sự là rất tuyệt,
Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,theo một cách hoàn toàn khác với những gì \Nta đã từng cảm nhận trong cuộc sống hàng ngày.
Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một cảm giác nâng đỡ.
Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng cho rằng chúng ta tiến lên bậc cao\Nlà trọng tâm của những nghiên cứu
Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,của nhà xã hội học người Pháp, Emile Durkheim.
Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim thậm chí còn gọi chúng ta\Nlà Homo duplex,
Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,hay là người với hai cấp độ.
Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông gọi cấp độ thấp hơn \Nlà cấp độ trần tục.
Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Và trần tục thì đối ngược với thiêng liêng.
Dialogue: 0,0:04:57.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Trần tục có nghĩa là tầm thường \Nhay thông thường.
Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Và trong cuộc sống thường ngày, \Nchúng ta tồn tại dưới dạng từng cá thể.
Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta muốn thỏa mãn \Nnhững ham muốn cá nhân.
Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta theo đuổi những mục đích riêng.
Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đôi lúc, có thứ gì đó xảy ra
Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,kích thích sự thay đổi
Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Những cá nhân hợp lại với nhau
Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,tạo thành một đội, một phong trào\Nhay là một quốc gia,
Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,mang tầm cỡ to lớn hơn nhiều \Nso với từng cá thể cộng lại.
Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim gọi cấp độ này là \Ncấp độ thiêng liêng
Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,vì ông cho rằng \Nchức năng của tôn giáo
Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,là nhằm hợp nhất mọi người \Nthành một nhóm,
Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,trong một cộng đồng đạo đức.
Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim tin rằng \Nbất kỳ thứ gì hợp nhất chúng ta
Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,đều có giá trị thiêng liêng.
Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Và một khi con người được bao bọc
Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi một mục tiêu \Nhay một giá trị thiêng liêng nào đó,
Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,họ sẽ cùng nhau làm việc \Nvà đấu tranh để bảo vệ nó.
Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim đã viết
Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,về một loạt những xúc cảm mạnh mẽ\Nmang tính tập thể
Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,giúp đạt được điều kỳ diệu \Ncó tên E pluribus unum này,
Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,từ việc tập hợp những cá thể lại thành nhóm.
Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ về niềm vui chung của nước Anh
Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,vào ngày Thế chiến thứ II chấm dứt.
Dialogue: 0,0:05:56.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩ về cơn thịnh nộ tập thể \Ntrên quảng trường Tahrir,
Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,đã lật đổ một nhà độc tài.
Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩ về nỗi đau chung
Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ở nước Mỹ
Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,mà tất cả chúng ta đều cảm thấy, \Nđiều đã đưa chúng ta lại gần nhau
Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,từ sau sự kiện 11/9
Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì, hãy để tôi tổng kết \Nvề hiện trạng của chúng ta.
Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đang nói rằng \Nkhả năng chuyển hóa tinh thần
Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,chỉ là một phần tất yếu của con người.
Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi đưa ra phép ẩn dụ
Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,về một chiếc cầu thang trong tâm trí.
Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta là Homo duplex
Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,và chiếc thang này đưa chúng ta \Ntừ ngưỡng trần tục
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,tới ngưỡng thiêng liêng.
Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Khi chúng ta trèo lên nó,
Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,những mưu cầu cá nhân tan biến,
Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ta trở nên bớt vị kỷ hơn,
Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ta cảm thấy như thể \Nmình trở nên tốt hơn, cao quý hơn
Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,và theo một cách nào đó, được nâng đỡ
Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đây là một câu hỏi đắt giá
Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,cho một nhà nghiên cứu khoa học xã hội \Nnhư tôi đây:
Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Liệu chiếc thang kia
Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,có phải là một nhân tố \Ntrong mô thức tiến hóa của chúng ta?
Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Liệu nó có phải là \Nmột sản phẩm của chọn lọc tự nhiên,
Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,như đôi bàn tay này?
Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Hay đó là một lỗ hổng, một lỗi hệ thống -
Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:02.00,Default,,0000,0000,0000,,và thứ tôn giáo này chỉ đơn giản là
Dialogue: 0,0:07:02.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,thứ gì đó diễn ra \Nkhi những dây thần kinh giao nhau -
Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Jill bị đột quị \Nvà cô đã rơi vào trải nghiệm tâm linh này,
Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Liệu đó có phải chỉ là tình cờ?
Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Có rất nhiều nhà khoa học về tôn giáo \Nchọn lựa quan điểm này
Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Những người vô thần mới, làm ví dụ,
Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,họ tranh luận rằng\Ntôn giáo là một chuỗi những virus,
Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,một kiểu virus ký sinh,
Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,đã chui vào đầu chúng ta
Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,và khiến ta gây ra \Nđủ trò tâm linh điên rồ
Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,những thứ tự làm hại bản thân, \Nchẳng hạn như là đánh bom liều chết ,
Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Và suy cho cùng,
Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,liệu có tốt không
Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu chúng ta đánh mất bản thân mình?
Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao mà các sinh vật
Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,lại trở nên thích ứng tốt hơn
Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu vượt qua được sự vị kỷ?
Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy để tôi cho các bạn xem.
Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong "Nguồn gốc loài người,"
Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Charles Darwin đã viết rất nhiều
Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,về sự tiến hóa của đạo đức -
Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng đến từ đâu, \Ntại sao chúng ta lại có nó.
Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Darwin viết rằng \Ncó rất nhiều đức giá trị của chúng ta
Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,chẳng có mấy ý nghĩa,
Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng lại rất có lợi cho tập thể.
Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông đã viết về một tình huống
Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,trong đó hai bộ tộc người
Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,có thể đã gặp gỡ và cạnh tranh với nhau.
Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông viết, "Nếu một bộ tộc bao gồm
Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,một số đông những người \Ndũng cảm, biết cảm thông
Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,và những thành viên trung thành
Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,những người luôn sẵn sàng viện trợ \Nvà bảo vệ những người khác,
Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bộ tộc đó sẽ thành công hơn
Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,và chế ngự được bộ tộc còn lại."
Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông tiếp tục nói \N"Những người ích kỷ và hay gây gổ
Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,sẽ không thể liên kết lại,
Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,mà nếu thiếu đi sự liên kết,
Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,không có gì có thể thành công."
Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Nói cách khác,
Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Charles Darwin tin vào
Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,sự chọn lọc nhóm
Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự là ý tưởng này đã gây ra\Nrất nhiều tranh cãi trong suốt 40 năm qua,
Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,và nó sẽ lại dấy lên dư luận một lần nữa \Nvào năm nay,
Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,nhất là sau khi cuốn sách của E.O. WIlson \Nra mắt vào tháng 4,
Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,tranh luận rất mạnh bạo rằng
Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta, và nhiều loài khác nữa,
Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,là sản phẩm của sự chọn lọc nhóm.
Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thực sự, cách nghĩ đúng đắn về vấn đề này
Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,là sự chọn lọc đa tầng lớp.
Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn theo hướng này:
Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn phải đối mặt với sự cạnh tranh trong nhóm \Ncũng như giữa các nhóm.
Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Giả dụ đây là một nhóm chèo thuyền\Ntrong trường đại học.
Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong nội bộ nhóm
Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,có sự cạnh tranh
Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Có những người đang cạnh tranh dữ dội \Nvới những người còn lại.
Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Người chèo thuyền chậm nhất và yếu nhất\Nsẽ bị loại khỏi đội.
Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Và có rất ít trong số họ \Nđi sâu vào được bộ môn thể thao.
Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ một trong số họ \Ncó thể vào đến Olympics.
Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là trong nội bộ nhóm,
Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,lợi ích của mỗi người \Nxung đột với những người khác
Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đôi khi sẽ có lợi hơn
Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,cho một trong số những chàng trai này
Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu họ tìm cách ngầm hại những người khác.
Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ cậu ta sẽ nói xấu đối thủ chính của mình
Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,với huấn luyện viên.
Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng khi cuộc đua đang diễn ra
Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ngay trong chiếc thuyền này,
Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,sự cạnh trạnh này diễn ra\Ngiữa những chiếc thuyền.
Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Và một khi bạn đặt những chàng trai này \Nvào một chiếc thuyền để đua với một chiếc khác,
Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,họ sẽ không có lựa chọn nào khác\Nngoài hợp tác
Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì họ đang ở trên cùng một chiếc thuyền.
Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Họ chỉ có thể chiến thắng
Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu chèo thuyền như một đội.
Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ những thứ này \Nnghe đã nhàm tai với bạn,
Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thực ra, chúng là những bài học sâu sắc\Nvề sự tiến hóa .
Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Phản biện chính của thuyết chọn lọc nhóm này
Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,đó là
Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,vâng, đúng vậy, thật tuyệt\Nkhi có một nhóm những người biết hợp tác,
Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ngay khi bạn có một nhóm \Nnhững người hợp tác với nhau,
Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,họ rồi sẽ bị đạp đổ bởi \Nnhững kẻ lợi dụng, ăn không ngồi rồi,
Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,những cá nhân sẽ bóc lột \Nsự chăm chỉ của những người khác.
Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Để tôi minh họa điều này cho bạn xem.
Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Giả dụ chúng ta \Ncó một nhóm những sinh vật nhỏ -
Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng có thể là vi khuẩn, có thể là chuột đồng; \Nđiều đó không quan trọng -
Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,và hãy giả dụ rằng nhóm nhỏ này, \Ndần tiến hóa trở nên có tính hợp tác.
Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Chà điều đó tuyệt đấy.\NChúng bảo vệ lẫn nhau,
Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:19.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng làm việc với nhau, \Nchúng tạo ra sự thịnh vượng.
Dialogue: 0,0:10:19.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Và bạn sẽ thấy rằng \Ntrong mô phỏng này,
Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng tiếp xúc, chúng giành điểm,\Nvà rồi thì chúng phát triển,
Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,và khi chúng đã phát triển kích thước lên gấp đôi, \Nbạn sẽ thấy chúng bị chia thành hai nhóm,
Dialogue: 0,0:10:26.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,và đó là cách \Nmà chúng tự tái tạo và gia tăng dân số.
Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng giả dụ một trong số chúng biến dị.
Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Có biến dị trong gene
Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,và một trong số chúng \Nđi theo một chiến lược ích kỷ.
Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó lợi dụng những con khác.
Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Và khi một con xanh lá \Ntiếp xúc với một con xanh dương,
Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ thấy con xanh lá to lớn hơn, \Ncòn con xanh trở nên nhỏ đi.
Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Và rồi đó là cách mà mọi thứ diễn ra.
Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta chỉ cần một con xanh lá thôi,
Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,và khi chúng tiếp xúc với phần còn lại
Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,nó dành được sức mạnh, \Nđiểm số, hay là thức ăn.
Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Và chỉ trong một thời gian ngắn, \Nsố phận những kẻ biết hợp tác thế là chấm dứt.
Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Những kẻ lợi dụng đã lật đổ nó.
Dialogue: 0,0:10:57.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tập thể không thể giải quyết vấn đề \Nvề những kẻ lợi dụng
Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,thì nó cũng không thể được hưởng\Nlợi ích của việc hợp tác
Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,và vì vậy bản thân việc chọn lọc \Nchẳng thế được tiến hành.
Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng, vẫn tồn tại những giải pháp \Ncho vấn nạn này.
Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó không phải là một vấn đề quá khó.
Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế là, tự nhiên đã giải quyết được nó\Nvô số lần.
Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Và giải pháp yêu thích của tự nhiên
Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là đưa tất cả mọi người \Nvào cùng một chiếc thuyền.
Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Lấy ví dụ,
Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,tại sao ADN ty thế trong mỗi tế bào
Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,lại có một ADN riêng của nó
Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,tách biệt hoàn toàn với ADN trong nhân?
Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là bởi vì trước kia từng tồn tại
Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,những vi khuẩn tự do
Dialogue: 0,0:11:32.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng đã cùng với nhau
Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,trở thành một tổ chức siêu việt hơn.
Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bằng cách nào đó - có lẽ là một vi khuẩn \Nnuốt con còn lại; ta không biết chính xác -
Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng một khi \Nchúng có màng bao quanh,
Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,tức là chúng cùng nằm trong một chiếc màng,
Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:46.00,Default,,0000,0000,0000,,vậy là tất cả các phân công lao động,
Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những sự vĩ đại \Nđược gây dựng bởi sự hợp tác,
Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,bị khóa bên trong chiếc màng đó
Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:53.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta có được một cơ quan siêu việt.
Dialogue: 0,0:11:53.00,0:11:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Giờ hãy tiếp tục với mô hình giả lập
Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,đưa một trong những cơ quan này
Dialogue: 0,0:11:57.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,vào một môi trường có những kẻ lợi dụng, \Nnhững kẻ ngoan trá, lừa dối
Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,và hãy xem điều gì sẽ xảy ra.
Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Cơ quan siêu việt này có thể lấy \Nbất kỳ thứ gì mà nó muốn.
Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó quá lớn mạnh và hiệu quả tới nỗi
Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,có thể chiếm lấy tài nguyên
Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,của những con màu xanh, \Nnhững kẻ phá hoại, ăn gian.
Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Và không sớm thì muộn,
Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,môi trường này dần chỉ còn t\Noàn những cơ quan siêu việt mới được hình thành.
Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Những gì tôi vừa cho bạn xem
Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,đôi lúc được gọi là chuyển biến trọng đại
Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,trong lịch sử tiến hóa.
Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Thuyết của Darwin không hề thay đổi,
Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng giờ đây\Ncó những người chơi mới trong cuộc chơi này
Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,và mọi thứ trông khác đi rất nhiều.
Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Và sự biến chuyển này không phải chỉ là\Nmột diễn biến tự nhiên
Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:38.00,Default,,0000,0000,0000,,chỉ xảy ra với một vài loài vi khuẩn.
Dialogue: 0,0:12:38.00,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó đã diễn ra một lần nữa
Dialogue: 0,0:12:40.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,vào khoảng 120 hay 140 triệu năm về trước
Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,khi một số con ong bắp cày đơn độc
Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu tạo dựng\Nmột cách đơn giản và cổ lỗ,
Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,những tổ ong.
Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Một khi vài con ong \Nđều cùng ở trong cái tổ này,
Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng không còn lựa chọn nào khác\Nngoài việc hợp tác,
Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì rất nhanh thôi,\Nchúng sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh
Dialogue: 0,0:12:57.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,từ những tổ ong khác.
Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Và tổ nào liên kết chặt chẽ nhất \Nsẽ giành chiến thắng,
Dialogue: 0,0:13:01.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,đúng như Darwin đã nói.
Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Những con ong bắp cày này
Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,phát triển thành ong và kiến
Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ngập tràn trên thế giới
Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,và thay đổi sinh quyển.
Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Và sự biến chuyển này lại tiếp tục xảy ra,
Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí còn kỳ diệu hơn,
Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,trong nửa triệu năm trước đây,
Dialogue: 0,0:13:17.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,khi chính tổ tiên của chúng ta
Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,trở thành những sinh vật có văn hóa,
Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,họ quây quần quanh những đống lửa,
Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,họ phân chia lao động,
Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,họ bắt đầu tô vẽ lên người, \Nhọ nói những ngôn ngữ địa phương của riêng mình,
Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,và dần dà, họ tôn thờ những vị thần của riêng họ.
Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Một khi họ ở trong cùng một tộc người,
Dialogue: 0,0:13:34.00,0:13:37.00,Default,,0000,0000,0000,,họ có thể gìn giữ được \Nnhững lợi ích của sự hợp tác trong bộ tộc đó.
Dialogue: 0,0:13:37.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Và họ đã mở ra \Nnhững tiềm lực mạnh mẽ nhất
Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,chưa từng thấy trên hành tinh này
Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:43.00,Default,,0000,0000,0000,,đó chính là hợp tác giữa con người --
Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,một sức mạnh giúp cho việc xây dựng
Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,và phá hoại.
Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Dĩ nhiên, con người không thể \Nhợp tác chặt chẽ được
Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,như những chú ong kia.
Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bộ tộc người chỉ trông giống tổ ong\Ntrong một khoảng thời gian ngắn,
Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,rồi thì chúng có xu hướng đổ vỡ.
Dialogue: 0,0:13:57.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta hiện giờ không còn bị kìm kẹp\Ntrong việc hợp tác với nhau như loài ong và kiến.
Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Trên thực tế, thông thường,
Dialogue: 0,0:14:02.00,0:14:04.00,Default,,0000,0000,0000,,như chúng ta đã thấy rất nhiều \Ntrong những cuộc biểu tình Mùa Xuân Ả-rập
Dialogue: 0,0:14:04.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,thông thường, sự phân chia \Nxảy ra giữa những dòng tôn giáo.
Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù vậy, khi con người thực sự đến với nhau
Dialogue: 0,0:14:11.00,0:14:13.00,Default,,0000,0000,0000,,cùng sống chung trong một làn sóng,
Dialogue: 0,0:14:13.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,họ có thể chuyển núi dời sông.
Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn những người trong những bức ảnh \Nmà tôi đang trình chiếu cho bạn
Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có cho rằng họ ở đó
Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,là để theo đuổi mục đích cá nhân không?
Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Hay đang theo đuổi mục đích của tập thế,
Dialogue: 0,0:14:26.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,thứ mà sẽ đòi hỏi ở họ \Nsự quên mình
Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:33.00,Default,,0000,0000,0000,,và trở thành của một phần của tập thể?
Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bài diễn thuyết của tôi là vậy
Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,được trình bày \Ntheo tiêu chuẩn của "TED".
Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Và giờ thì tôi sẽ trình bày \Ncuộc nói chuyện ấy lại từ đầu
Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,trong ba phút
Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,một cách bao quát hơn.
Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Âm nhạc)
Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Jonathan Haidt: \NCon người chúng ta có rất nhiều dạng
Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,trải nghiệm tôn giáo,
Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,như William James đã giải thích
Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những cách thông thường nhất \Nlà trèo lên chiếc thang bí mật
Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,và quên đi bản thân mình.
Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Chiếc thang kia đưa chúng ta
Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,từ cuộc sống trần tục và tầm thường
Dialogue: 0,0:15:03.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,vươn tới những trải nghiệm thiêng liêng,
Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,hay gắn bó sâu sắc với nhau.
Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta là loài Homo duplex,
Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,như Durkheim đã diễn giải.
Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta là Homo duplex
Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì chúng ta tiến hóa \Ntheo chọn lọc đa tầng lớp,
Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:18.00,Default,,0000,0000,0000,,như Darwin đã giải thích.
Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không thể chắc chắn rằng \Nchiếc thang đó giúp cho việc thích nghi
Dialogue: 0,0:15:20.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,hay đơn giản \Nlà một lỗi hệ thống,
Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nếu nó hỗ trợ cho việc thích nghi,
Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:26.00,Default,,0000,0000,0000,,thì ý nghĩa của nó là vô cùng quan trọng
Dialogue: 0,0:15:26.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu nó là sự thích nghi,
Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,thì chúng ta đã tiến hóa\Nđể trở nên tâm linh hơn.
Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không có ý rằng chúng ta tiến hóa
Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,để tham gia vào những dòng tôn giáo to lớn.
Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Những thứ đó mới xuất hiện gần đây thôi.
Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ý của tôi là chúng ta tiến hóa
Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:41.00,Default,,0000,0000,0000,,để tìm thấy sự thiêng liêng ở xung quanh mình
Dialogue: 0,0:15:41.00,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,và để cùng những người khác \Ntham gia vào tập thể
Dialogue: 0,0:15:43.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,được bao quanh bởi những mục đích,
Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,con người, và ý tưởng thiêng liêng.
Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là lý do tại sao \Nchính trị lại mang tính bộ tộc đến thế.
Dialogue: 0,0:15:50.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Chính trị có phần trần tục, \Ncó phần vị kỷ,
Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chính trị cũng có phần thiêng liêng.
Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là việc cùng với người khác
Dialogue: 0,0:15:58.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,theo đuổi những tư tưởng đạo đức.
Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là sự đấu tranh bất tận \Ngiữa cái tốt và cái xấu,
Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,mà tất cả chúng ta \Nđều cho rằng mình đang ở phe tốt.
Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Và quan trọng nhất,
Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu chiếc thang kia là thật,
Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:12.00,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ giải thích được sự bất mãn
Dialogue: 0,0:16:12.00,0:16:14.00,Default,,0000,0000,0000,,dai dẳng và ngấm ngầm\Nbên trong cuộc sống hiện tại.
Dialogue: 0,0:16:14.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì loài người chúng ta, \Nở một mức độ nào đó,
Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,cũng giống như loài ong vậy.
Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta là ong. Chúng ta rời khỏi tổ \Ntrong thời kỳ khải huyền vào thế kỷ 18.
Dialogue: 0,0:16:22.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta lật đổ những thể chế cũ kỹ
Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:27.00,Default,,0000,0000,0000,,và đem tự do tới cho những người bị áp bức.
Dialogue: 0,0:16:27.00,0:16:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đem tới sự sáng tạo \Nlàm thay đổi Trái đất
Dialogue: 0,0:16:29.00,0:16:32.00,Default,,0000,0000,0000,,và tạo dựng sự thịnh vượng và tiện nghi.
Dialogue: 0,0:16:32.00,0:16:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, chúng ta bay lượn xung quanh
Dialogue: 0,0:16:34.00,0:16:36.00,Default,,0000,0000,0000,,như những con ong hạnh phúc trong tự do.
Dialogue: 0,0:16:36.00,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đôi lúc ta tự hỏi:
Dialogue: 0,0:16:38.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Có phải đây là tất cả?
Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta cần làm gì với cuộc đời mình?
Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều gì còn thiếu?
Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều còn thiếu đó là \Nchúng ta là loài Homo duplex,
Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:49.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng xã hội thực dụng hiện đại được xây dựng
Dialogue: 0,0:16:49.00,0:16:52.00,Default,,0000,0000,0000,,nhằm thỏa mãn những cái tôi thấp hơn, trần tục hơn.
Dialogue: 0,0:16:52.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự, ở cấp độ thấp hơn rất thoải mái.
Dialogue: 0,0:16:55.00,0:16:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tới đây, \Nhãy đến ngồi trong khu giải trí trong nhà của tôi.
Dialogue: 0,0:16:58.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Một thách thức lớn với cuộc sống hiện đại
Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:03.00,Default,,0000,0000,0000,,đó là tìm thấy chiếc thang \Nlẫn giữa tất cả những thứ lộn xộn kia
Dialogue: 0,0:17:03.00,0:17:06.00,Default,,0000,0000,0000,,và làm một cái gì đó tốt và cao quý
Dialogue: 0,0:17:06.00,0:17:09.00,Default,,0000,0000,0000,,một khi bạn trèo lên tới đỉnh.
Dialogue: 0,0:17:09.00,0:17:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nhìn thấy khao khát này \Ntrong những sinh viên của mình ở Đại học Virginia.
Dialogue: 0,0:17:12.00,0:17:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Họ đều muốn tìm thấy một lý do, hay một tiếng gọi
Dialogue: 0,0:17:14.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,mà họ có thể hoà mình vào trong đó.
Dialogue: 0,0:17:16.00,0:17:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Họ đều đang kiếm tìm chiếc thang của mình.
Dialogue: 0,0:17:19.00,0:17:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Và điều đó cho tôi hi vọng
Dialogue: 0,0:17:21.00,0:17:23.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì con người không hoàn toàn ích kỷ.
Dialogue: 0,0:17:23.00,0:17:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết mọi người mong muốn vượt qua \Nsự hèn mọn
Dialogue: 0,0:17:25.00,0:17:27.00,Default,,0000,0000,0000,,và trở thành một phần của cái gì to lớn hơn.
Dialogue: 0,0:17:27.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Và điều đó giải thích sự vang vọng kỳ diệu
Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,của phép so sánh ẩn dụ này
Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:35.00,Default,,0000,0000,0000,,được hình thành cách đây 400 năm về trước.
Dialogue: 0,0:17:35.00,0:17:37.00,Default,,0000,0000,0000,,"Không có ai là một
Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:39.00,Default,,0000,0000,0000,,hoang đảo riêng.
Dialogue: 0,0:17:39.00,0:17:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi con người là một phần của lục địa,
Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:45.00,Default,,0000,0000,0000,,là một phần của một cái chung."
Dialogue: 0,0:17:45.00,0:17:47.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Xin cảm ơn.
Dialogue: 0,0:17:47.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)