[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Size bir sorum var: Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Dindar mısınız? Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendinizi dindar olarak görüyorsanız Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,lütfen şimdi elinizi kaldırın. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakalım, sanırım yüzde üç ya da dört kadar. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir TED konferansında bu kadar inananın olduğunu bilmiyordum. Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki, başka bir soru: Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Herhangi bir şekilde ruhani olduğunuzu Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,kabul ediyorsanız elinizi kaldırın. Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, bu çoğunluğu oluşturuyor. Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bugünkü konuşmam, insanların Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,kendilerini ruhani olarak görmelerinin Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,asıl nedeniyle, ya da asıl nedenlerden Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,biriyle ilgili. Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Bugünkü konuşmam kendinden geçmekle ilgili. Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsan olmanın temel gerçeği, Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,bazen benlik kavramı ortadan kayboluverir. Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu gerçekleştiğinde, Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkan duygu coşku vericidir Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ve biz bu duyguları açıklamak için Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,metaforlar yaratır dururuz. Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Yukarı çekildiğimizi ya da yükseldiğimizi Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,söyleriz. Dialogue: 0,0:00:57.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun gibi soyut bir şeyi iyi somut bir metafordan Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,başkası açıklayamaz. Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte bugün kullanacağım metafor. Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Zihni, çoğunu bildiğimiz Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,odalardan oluşan bir ev gibi düşünün. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama birden bire hiç olmayan bir yerden Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,bir kapı oluşuverir Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu kapı merdivenlere açılır. Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Merdivenleri tırmanırız Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,ve değişmiş bir bilinç durumunu yaşarız. Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,1902'de, Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,büyük Amerikan psikolog William James Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,dini deneyimlerin türlü çeşidini yazmıştı. Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Her çeşit durum çalışmalarını topladı. Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu değişik deneyimleri yaşayan Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,insanların sözlerini yazdı. Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Benim için en heyecan vericisi Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Stephen Bradley adlı genç adamın, Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,1820'de İsa'yla karşılaştığını sanıyor olmasıydı. Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Bradley bu konuda şöyle demişti. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,(Müzik) Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Stephen Bradley: Bir saniye için, kurtarıcıyı odada Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,insan formunda gördüğümü sandım, Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,kolları açık, Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,bana "Gel." diyordu. Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ertesi gün sevinçten titriyordum. Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Mutluluğum o kadar büyüktü ki, ölmek istediğimi söyledim. Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Duygularımın içinde bu dünyaya yer yoktu. Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,O ana kadar, Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,çok bencil ve kendini beğenmişin tekiydim. Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak o an, tüm insanlık için iyi şeyler isteyip Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,hisseden bir kalple Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,tüm düşmanlarımı affedebildim. Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Bradley'nin küçük Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,ahlaki benliğinin merdivenleri çıkarken Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl öldüğüne bir bakın. Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu yüksek seviyede Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,sevgi dolu ve affedici birine dönüşüyor. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki bir çok din, insanları merdivenlere Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,tırmadırmak için yöntemlere sahip. Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Kimisi benliği meditasyon kullanarak kapatıyor. Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Kimisi halüsinojen ilaçlar kullanıyor. Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu 16. yy Aztek yazısından, Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,psilosibin mantar yemek üzere olan bir adamı Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ve aynı anda tanrı tarafından merdivenlere çekilişini anlatıyor. Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Kimisi kendinden geçebilmek için Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,dansı, dönmeyi, daireler çizmeyi kullanıyor. Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama merdivenleri çıkmak için bir dine ihtiyacınız yok. Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu insan doğada kendinden geçiyor. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğerleri benliklerinden çılgınlıklarla kurtuluyor. Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepsinden de tuhaf olan bir yer ise: Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,savaş. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Birçok kitap savaş için aynı şeyi söylüyor. Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Hiçbir şey, insanları savaşın yaptığı gibi Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bir araya getiremez. Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu bir araya geliş sıradışı kendinden geçme Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,deneyimlerini mümkün kılıyor. Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Glenn Gray'in kitabından Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,bir pasaj çalacağım. Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Gray 2. Dünya Savaşında Amerikan ordusundaydı. Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve savaştan sonra birçok askerle röportaj yaptı Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ve savaşan adamların deneyimleri hakkında yazdı. Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte merdivenleri anlatan Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,anahtar bölüm: Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Glenn Gray: Eski askerlerin çoğu Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,savaş esnasındaki ortak deneyimlerinin Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,hayatlarının en üst noktası olduğunu söyler. Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ben" farketmeden "Biz"e dönüşür Dialogue: 0,0:03:57.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,"benim" yerine "bizim" gelir Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bireysel inanç Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,merkezi önemini yitirir. Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun, ölümsüzlük teminatının Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,o anlarda kendini kurban etmeyi Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,kolaylaştırmasından daha önemsiz Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu sanmıyorum. Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Düşebilirim, ama ölmem, Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bunun için içimdeki gerçek ben ilerler Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ve onlar için hayatımdan vazgeçtiğim Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,dostlarımla yaşamaya devam eder. Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Tüm bu durumların arasındaki ortak özellik Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,öz-benliğin incelmesi ya da eriyip gitmesi, Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu çok çok iyi hissettiriyor, Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,normal hayatlarımızı yaşarkenki hiçbir şeye benzemiyor. Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Canlandırıcı bir his yaratıyor. Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Yükseldiğimiz firkri, Fransız sosyolog Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Emile Durkheim'ın yazısında anafikirdi. Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Hatta Durkheim bizi birbirini tamamlayan, iki seviyeli Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,insan olarak tanımlıyor. Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir alt seviyesine dindışılık seviyesi diyor. Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Dindışı kutsallığın zıttı oluyor. Dialogue: 0,0:04:57.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Sadece sıradan anlamına geliyor. Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve sıradan hayatlarımızda bireysel olarak varoluyoruz. Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bireysel arzularımızı tatmin etmek istiyoruz. Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Bireysel hedeflerimizi gerçekleştiriyoruz. Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bazen bu seviyenin değişimini Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,tetikleyen bir şeyler oluyor. Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bireyler birleşiyor Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bir takım, bir hareket ya da bir ulus oluyorlar, Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,tek tek parçalarından çok farklı bir oluşum. Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim bu seviyeye, kutsallık seviyesi diyor Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü dinin işlevinin insanları bir grup içinde, Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ahlaki bir topluluğa dönüştürmek Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,olduğuna inanıyordu. Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim bizi birleştiren her ne ise kutsallık Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,havasında yükseldiğine inanıyordu. Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve insanlar kutsal bir değerin ya da nesnenin Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,etrafında döndüklerinde, Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,onu savunmak için de beraber savaşabilecek bir takım oluveriyorlar. Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,yoğun ortak duygularla ilgili Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,"Hepimiz biriz" mucizesini yaratabildiğini Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bireylerden bir grup oluşturabildiğini yazmıştı. Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,2. Dünya savaşı bittiğinde Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Britanya'daki ortak neşeyi bir düşünün. Dialogue: 0,0:05:56.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Tahrir Meydanı'ndaki Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bir diktatörü deviren ortak öfkeyi. Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve 9/11'den sonra Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,hepimizi bir araya getiren Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,hepimizin hissettiği Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ortak acıyı. Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Nerede olduğumuzu özetleyecek olursam, Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Diyorum ki, kendinden geçme kapasitesi Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece insan olmanın doğasında var. Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Kafamızın içinde var olan bir Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,merdiven metaforunu kullanıyorum. Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepimizin aslında birbirini tamamladığını, Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu merdivenlerin bizi dindışı seviyeden Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,kutsallığa taşıdığını söylüyorum. Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu merdivene tırmandığımızda, Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,benliğimize olan ilgi azalıyor, Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,daha az bencil oluyoruz, Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu bizi daha iyi, daha asil ve yükselmiş Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,hissettiriyor. Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi benim gibi sosyal bilimciler için Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,milyonluk sorumuza gelelim: Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu merdiven Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,evrimsel tasarımın bir parçası mı? Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Doğal seleksiyonun, ellerimiz gibi Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,birer ürünü mü? Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Yoksa sistemdeki bir virüs mü -- Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bu dini şeyler, beynimizde Dialogue: 0,0:07:02.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,bir şeylerin ters gitmesiyle oluşan bir hata mı -- Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Jill bir felç geçirdi ve bu dini deneyimi yaşadı, Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,bu sadece bir hata mıydı? Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Din üzerine çalışan bilimadamları böyle diyorlar. Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Mesela, Yeni Ateistler Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,dinin parazit gen taklitlerinden Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıktığını iddia ediyor, Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bu parazitler zihnimize giriyor ve Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,her türlü çılgın dini şeyi yapmamızı sağlıyor. Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendimizi yok eden şeyler, mesela intihar bombacılığı. Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Yine de, Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,kendimizi kaybetmenin Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,bize ne yararı var? Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl oluyor da organizmalar Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,kişisel çıkarlardan vazgeçmenin Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,edinilmesi gereken bir özellik olduğuna karar veriyor? Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle göstereyim. Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,"İnsanın Türeyişi" kitabında Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Charles Darwin ahlakın evrimi üzerine Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,çok şey yazmıştı -- Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,nereden geldiğini ve neden sahip olduğumuzu. Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Darwin erdemlerimizin çoğunun Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,kendimize az yararı olduğunu, Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,ama içinde yaşadığımız gruplar için yararlı olduğunu söyler. Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk insan kabilelerinden ikisinin Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,iletişime geçip, rekabete başladığı Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bir senaryosu vardı. Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle anlatıyor: "Eğer bir kabilede Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,hatrı sayılır sayıda cesur, anlayışlı Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ve inançlı üyeler varsa Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bunlar birbirlerini korumaya hazırlarsa Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bu kabile başarılı olur Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,ve diğerini fetheder." Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle devam ediyor: "Bencil ve çekişmeli bir halk Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,birbirine tutunamaz Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ve birlik olmayınca Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir etki yaratılamaz." Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Başka bir deyişle, Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Charles Darwin Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,grup seleksiyonuna inanıyordu. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu fikir, son 40 yıldır tartışmalı bir konu olmuştur, Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ama bu yıl büyük bir sonuca bağlanmak üzere, Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,özellikle E. O. Wilson'ın kitabı nisanda çıktıktan sonra, Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,bizim ve bazı başka türlerin Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,grup seleksiyonunun ürünleri olduğumuz Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,konusunda iddialı bir kitap. Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu konuyu düşünmenin yolu Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,çok-seviyeli bir seçim. Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi bir de bu yönden bakın: Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendi grubunuz içinde ve başka diğer gruplarla rekabet içerisindesiniz. Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir üniversite kürek takımı. Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu grup içinde Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,rekabet var. Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Birbiriyle yarışan gençler var. Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,En yavaş kürekçiler, en zayıfları, takımdan çıkarılacaklar. Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu gençlerin sadece birkaçı bu spora devam edecek. Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Hatta biri olimpiyatlara bile katılabilir. Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani takım içinde, Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,benlikleri birbirlerine karşı yarışıyor. Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bazen, birisinin diğerlerini Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,sabotaj etmesi Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,kendisine avantaj sağlayabilir Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Belki de koça en iyi rakibini Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,kötüleyecek. Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bot içindeki bu rekabet Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,sürerken, Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,botlar arası bir yarışma da devam ediyor. Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu çekişmeli gençleri başka bir botla yarışsın diye bir bota koyduğunuzda, Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ortak çalışmak dışında bir şansları kalmıyor Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü artık aynı bottalar. Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Sadece takım olarak Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,çalıştıklarında kazanabilirler. Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Size klişe gibi gelebilir, Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ama bunlar derin evrimsel gerçekler. Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Grup seleksiyonuna karşı kullanılan argümanlar Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,her zaman şöyle olmuştur: Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,grup içerisinde ortak çalışanların olması çok iyi ama Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ortak çalışanlar varsa, Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,diğerlerinin çalışmalarını sömürerek üstünleşecek Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,beleşçiler de ortaya çıkacaktır. Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle açıklayayım. Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,küçük organizmalardan oluşan bir grubunuz var -- Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,bakteriler olabilir, hamsterlar olabilir; ne olduğu mühim değil. -- Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,ve diyelim ki bu küçük grup ortak çalışmak üzere evriliyorlar. Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Gayet iyi. Birbirlerine destek olup koruyorlar, Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:19.00,Default,,0000,0000,0000,,beraber çalışıyor ve rahatlığa ulaşıyorlar. Dialogue: 0,0:10:19.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu simülasyonda göreceğiniz gibi, Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,kazanç noktalarına ulaştıklarında, büyüyorlar Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ve boyutları iki katına ulaşınca, bölünüyorlar Dialogue: 0,0:10:26.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece çoğalıyorlar ve nüfus artıyor. Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama diyelim ki, bir tanesi mutasyona uğruyor. Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Geninde bir mutasyon oluşuyor Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bencil bir yol izlemeye programlanıyor. Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğerlerini kullanmaya başlıyor. Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bir yeşil, maviyle karşılaşınca, Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,yeşilin büyüdüğünü ve mavinin küçüldüğünü görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,İşler bu şekilde yürüyor. Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Sadece bir yeşille başlıyoruz, Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ve diğerlerine ulaşınca Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,güçlerini, puanlarını ya da yiyeceklerini alıyor. Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve kısa zamanda, ortak çalışmacılar tükeniyorlar. Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Beleşçiler herşeyi ele geçiriyor. Dialogue: 0,0:10:57.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bir grup beleşçi problemini çözmezse Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ortak çalışmanın faydalarından yararlanamaz Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ve grup seleksiyonu başlayamaz. Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, beleşçi probleminin çözümleri var. Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,O kadar da zor bir problem değil. Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, doğa bunu pek çok kez çözdü. Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve doğanın en sevdiği çözüm Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,herkesi aynı bota koymak. Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Mesela, Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,her hücrede mitokondrinin neden Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,kendi DNAsı var? Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden çekirdeğin DNAsından tamamen ayrı? Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü ikisi eskiden Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ayrı yaşayan bakterilerdi Dialogue: 0,0:11:32.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ve biraraya gelerek Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,bir süperorganizma oluşturdular. Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Öyle ya da böyle -- belki biri birini yutuverdi; nasıl olduğunu asla bilemeyeceğiz -- Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ama çevrelerinde çeperleri oluşunca Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,artık aynı çeperin içinde olunca, Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:46.00,Default,,0000,0000,0000,,çalışmalarının üreteceği bolluk ve güç, Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ortaklığın yarattığı tüm iyilik, Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,çeperin içinde kalacak Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:53.00,Default,,0000,0000,0000,,ve artık bir süperorganizmamız var. Dialogue: 0,0:11:53.00,0:11:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Hadi simülasyonu yeniden oynatalım Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu sefer süperorganizmamızı Dialogue: 0,0:11:57.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,beleşçilerin, asalakların, sahtekarların olduğu topluluğun içine atalım Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bakın ne oluyor: Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir süperorganizma istediği şeyi kolayca alıyor. Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,O kadar büyük, güçlü ve etkili ki, Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,kaynakları yeşillerden, Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,beleşçilerden, sahtekarlardan kolayca alıyor. Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve çok kısa sürede tüm popülasyon Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,bu süperorganizmalardan oluşuyor. Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada size gösterdiğim şeye Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,bazen evrimsel tarihte Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,büyük geçiş deniyor. Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Darwin'in kanunları değişmez, Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ama şimdi sahada yeni bir tür oyuncu var Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ve herşey farklılaşmaya başlıyor. Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu geçiş doğada sadece bir defa ortaya çıkan Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:38.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bazı bakterilerin başına gelen bir kaza değil. Dialogue: 0,0:12:38.00,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,120-140 milyon yıl önce Dialogue: 0,0:12:40.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,yine ortaya çıktı: Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,yalnız yaşayan yaban arıları Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,basit ilkel yuvalarını, Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,kovanlarını yaparken. Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç yaban arısı aynı kovana yerleşince, Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,beraber çalışmaktan başka şansları kalmadı, Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü kısa sürede kendilerini diğer kovanlarla rekabet Dialogue: 0,0:12:57.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,içerisinde buldular. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Darwin'in dediği gibi Dialogue: 0,0:13:01.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,en uyumlu çalışan kovan kazandı. Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilkel yaban arıları Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyayı kaplayan ve biyosferi değiştiren Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,arılara ve karıncalara Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,bir başlangıç oldular. Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonra tekrar oldu, Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bu defa daha olağanüstü şekilde, Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,son yarım milyon yıl önce Dialogue: 0,0:13:17.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,atalarımız toplumsal Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,varlıklar olmaya başladıklarında, Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,kamp ateşinin etrafında bir araya gelip Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,işleri paylaştıklarında, Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,vücutlarını boyayıp, ortak dillerini konuşmaya başladılar Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ve zamanla ortak tanrılarına tapındılar. Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Aynı kabileden olduklarında, Dialogue: 0,0:13:34.00,0:13:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ortaklıklarının faydalarını da içeride tuttular. Dialogue: 0,0:13:37.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu gezegen üzerinde bilinen Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,en güçlü silahı buldular, Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ortak çalışma -- Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,yapıcı olduğu kadar Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,yıkıcı bir silah. Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Elbette, insan grupları hiç bir zaman arı kovanlarındaki kadar Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,uyumlu olmadılar. Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk başlarda arı kovanı gibi görünseler de Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,sonradan dağılmaya meyilliler. Dialogue: 0,0:13:57.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bizler ortak çalışmaya arılar ya da karıncalar kadar sıkıca bağlı değiliz. Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, sık sık Dialogue: 0,0:14:02.00,0:14:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Arap Baharı ayaklanmalarında da gördüğümüz gibi, Dialogue: 0,0:14:04.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,bu bölünmeler dini çizgiler üzerinde ortaya çıkıyor. Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, insanlar bir araya geldiklerinde Dialogue: 0,0:14:11.00,0:14:13.00,Default,,0000,0000,0000,,ve aynı hareketin parçası olduklarında Dialogue: 0,0:14:13.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,dağları yerinden oynatabilirler. Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Size gösterdiğim fotoğraflardaki insanlara bir bakın. Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Sizce sadece kişisel çıkarları Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,için mi oradalar? Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Yoksa, kendilerinden vazgeçip Dialogue: 0,0:14:26.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,bir bütünün parçası olmalarını sağlayan Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bir toplumsal çıkar için mi oradalar? Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, işte bu, benim konuşmamın Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,TED standartlarında yapılmış haliydi. Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve şimdi, tüm konuşmamı yeniden Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,üç dakika içinde Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,görüntülü şekilde yapacağım. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Müzik) Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Jonathan Haidt: Biz insanların çeşitli Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,dini deneyimleri vardır, Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,diye açıklar William James. Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,En yaygını gizemli merdivenleri tırmanıp Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,kendimizi kaybetmektir. Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu merdiven bizi Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,dindışı ya da sıradan hayatlarımızdan çıkarıp Dialogue: 0,0:15:03.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,kutsal ya da derinden bağlı hayat deneyimlerine Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,götürür. Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Durkheim'ın açıklamalarına göre Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,biz birbirimize bağlıyız. Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Darwin'e göre de bağlıyız çünkü Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,çoklu seçimlerden geçerek Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:18.00,Default,,0000,0000,0000,,evrimleştik. Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu merdivenlerin bir adaptasyon mu yoksa Dialogue: 0,0:15:20.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece bir hata mı olduğunu bilemiyorum, Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ama adaptasyonsa, Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:26.00,Default,,0000,0000,0000,,bunu anlamı çok derin. Dialogue: 0,0:15:26.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Adaptasyonsa, Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,dindar olmak üzere evrildik. Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Devasa dini oluşumlara katılmak Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,için evrildiğimizi söylemiyorum. Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunlar çok yeni ortaya çıktı. Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Demek istediğim Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:41.00,Default,,0000,0000,0000,,etrafımızdaki kutsallığı görmek ve Dialogue: 0,0:15:41.00,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,diğerlerine katılarak Dialogue: 0,0:15:43.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,kutsal nesneleri, insanları ve düşünceleri Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,tavaf etmek için evrildiğimiz. Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden siyaset böylesine kabul görüyor. Dialogue: 0,0:15:50.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Siyaset biraz profan, biraz da kişisel çıkarlara hitap ediyor. Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama aynı zamanda da kutsallıkla ilgili. Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğerleriyle bir araya gelip Dialogue: 0,0:15:58.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ahlaki fikirleri takip etmekle ilgil. Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,İyi ile kötü arasındaki o sonsuz savaşla ilgili, Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hepimiz kendimizin iyi tarafta olduğuna inanıyoruz. Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve daha da önemlisi, Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,merdiven gerçekse, Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:12.00,Default,,0000,0000,0000,,bu bize modern hayattaki Dialogue: 0,0:16:12.00,0:16:14.00,Default,,0000,0000,0000,,daimi tatminsizlik eğilimini açıklar. Dialogue: 0,0:16:14.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü insanoğlu, bir bakıma, Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,arılar gibi toplu yaşayan varlıklardır. Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz arıyız. Aydınlanma sürecinde kovanlarımızdan çıktık. Dialogue: 0,0:16:22.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Eski oluşumları yıktık ve Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:27.00,Default,,0000,0000,0000,,ezilenlere özgürlüğü getirdik. Dialogue: 0,0:16:27.00,0:16:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı değiştiren yaratıcılığı serbest bıraktık Dialogue: 0,0:16:29.00,0:16:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonsuz rahatı ve zenginliği başlattık. Dialogue: 0,0:16:32.00,0:16:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Bugünlerde ise yalnız arılar gibi Dialogue: 0,0:16:34.00,0:16:36.00,Default,,0000,0000,0000,,özgürlüğümüzü kutlayarak etrafta uçuşuyoruz. Dialogue: 0,0:16:36.00,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bazen de merak ediyoruz: Dialogue: 0,0:16:38.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepsi bu mu? Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayatımla ne yapmalıyım? Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Eksik olan ne? Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Eksik olan birbirimize bağlı olmamıza rağmen, Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:49.00,Default,,0000,0000,0000,,modern ve laik toplumun, dindışı ve sıradan olan Dialogue: 0,0:16:49.00,0:16:52.00,Default,,0000,0000,0000,,benliklerimizi tatmin etmek için kurulmuş olması. Dialogue: 0,0:16:52.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu aşağı seviyede hayat gerçekten rahat. Dialogue: 0,0:16:55.00,0:16:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Gel ve ev-eğlence merkezimde yerini al. Dialogue: 0,0:16:58.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Modern hayatın en zor yanı ise Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:03.00,Default,,0000,0000,0000,,merdivenleri tüm o karışıklığın ortasında bulmak Dialogue: 0,0:17:03.00,0:17:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ve tepeye tırmanarak Dialogue: 0,0:17:06.00,0:17:09.00,Default,,0000,0000,0000,,asil ve iyi bir şey yapmak. Dialogue: 0,0:17:09.00,0:17:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu isteği Virginia Üniversitesi'ndeki öğrencilerimde görüyorum. Dialogue: 0,0:17:12.00,0:17:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendilerini içine atabilecekleri Dialogue: 0,0:17:14.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,bir çağrı ya da bir amaç bulmak istiyorlar. Dialogue: 0,0:17:16.00,0:17:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepsi kendi merdivenini arıyor. Dialogue: 0,0:17:19.00,0:17:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve insanların sadece bencil Dialogue: 0,0:17:21.00,0:17:23.00,Default,,0000,0000,0000,,olmadıklarını görmek bana umut veriyor. Dialogue: 0,0:17:23.00,0:17:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu insan küçüklüklerinin üstesinden gelmek Dialogue: 0,0:17:25.00,0:17:27.00,Default,,0000,0000,0000,,ve daha büyük bir şeyin parçası olmak istiyor. Dialogue: 0,0:17:27.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu da 400 yıl önce ortaya çıkan Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,metaforun olağanüstü Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:35.00,Default,,0000,0000,0000,,yankılanışını açıklıyor. Dialogue: 0,0:17:35.00,0:17:37.00,Default,,0000,0000,0000,,"Hiç kimse sadece kendinden oluşan Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bir ada değildir. Dialogue: 0,0:17:39.00,0:17:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Herkes anakarayı oluşturan Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:45.00,Default,,0000,0000,0000,,bütünlüğün bir parçasıdır." Dialogue: 0,0:17:45.00,0:17:47.00,Default,,0000,0000,0000,,JH: Teşekkürler. Dialogue: 0,0:17:47.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)