1 00:00:06,979 --> 00:00:08,722 ลองคิดไปว่าคุณกำลังชมการแข่งขันฟุตบอล 2 00:00:08,722 --> 00:00:11,206 มีเจ้าคนน่ารังเกียจนี่นั่งติดกับคุณ 3 00:00:11,206 --> 00:00:11,906 เขาส่งเสียงดังเอะอะ 4 00:00:11,906 --> 00:00:13,240 เขาทำเครื่องดื่มของเขาหกรดคุณ 5 00:00:13,240 --> 00:00:14,995 และเขาหัวเราะเย้ยหยันทีมที่คุณเชียร์ 6 00:00:14,995 --> 00:00:17,226 หลายวันต่อมา คุณกำลังเดินอยู่ในสวนสาธารณะ 7 00:00:17,226 --> 00:00:19,823 ในทันใดนั้นฝนก็เริ่มตกกระหน่ำลงมา 8 00:00:19,823 --> 00:00:21,130 ใครนะควรปรากฏตัวข้างๆ คุณ 9 00:00:21,130 --> 00:00:22,417 พร้อมกับหยิบยื่นร่มให้คุณ? 10 00:00:22,417 --> 00:00:25,052 เจ้าหมอนั่นเองที่คุณพบตอนชมการแข่งขันฟุตบอล 11 00:00:25,052 --> 00:00:26,489 คุณจะเปลี่ยนทัศนคติที่มีต่อเขา 12 00:00:26,489 --> 00:00:28,213 บนพื้นฐานของการพบกันครั้งที่สองนี้ 13 00:00:28,213 --> 00:00:29,709 หรือ คุณยังคงยึดติดอยู่กับความประทับใจแรกพบ 14 00:00:29,709 --> 00:00:31,907 และไม่ให้ความสำคัญแก่คนๆ นี้ 15 00:00:31,907 --> 00:00:34,298 การวิจัยทางจิตวิทยาสังคมชี้ให้เห็นว่า 16 00:00:34,298 --> 00:00:37,112 เราสร้างความประทับใจที่ยั่งยืนต่อผู้อื่นได้รวดเร็ว 17 00:00:37,112 --> 00:00:39,020 บนพื้นฐานพฤติกรรมของพวกเขา 18 00:00:39,020 --> 00:00:41,314 เราทำสิ่งนี้ได้ไม่ยากเย็น 19 00:00:41,314 --> 00:00:43,310 สรุปเป็นลักษณะนิสัยที่ติดตัว 20 00:00:43,310 --> 00:00:44,647 จากเพียงพฤติกรรมเดียว 21 00:00:44,647 --> 00:00:45,481 เช่น คำพูดกราดเกรี้ยว 22 00:00:45,481 --> 00:00:46,974 หรือ เดินซุ่มซ่าม 23 00:00:46,974 --> 00:00:48,733 โดยใช้ความประทับใจของเราเป็นแนวทาง 24 00:00:48,733 --> 00:00:50,040 เราสามารถทำนายได้แม่นยำ 25 00:00:50,040 --> 00:00:53,187 ว่าคนๆ นั้นจะแสดงพฤติกรรมอย่างไรในอนาคต 26 00:00:53,187 --> 00:00:54,075 ด้วยความรู้นี้ 27 00:00:54,075 --> 00:00:55,462 ชายจากการแข่งขันฟุตบอล 28 00:00:55,462 --> 00:00:57,293 ดูเป็นคนไม่น่าคบ เมื่อคุณพบเขาครั้งแรก 29 00:00:57,293 --> 00:00:59,793 คุณอาจคาดว่าจะพบพฤติกรรมเช่นนั้นอีกมากในอนาคต 30 00:00:59,793 --> 00:01:01,674 ถ้าเป็นดังนั้น คุณอาจเลือกหลบเลี่ยงเขา 31 00:01:01,674 --> 00:01:03,009 ในครั้งต่อไปที่คุณเห็นเขา 32 00:01:03,009 --> 00:01:05,293 อย่างไรก็ดี เราสามารถเปลี่ยนแปลงความประทับใจของเรา 33 00:01:05,293 --> 00:01:07,337 เมื่อได้รับข้อมูลใหม่ๆ 34 00:01:07,337 --> 00:01:09,873 นักวิจัยพฤติกรรมได้ระบุ 35 00:01:09,873 --> 00:01:12,210 แบบแผนสอดคล้องที่ดูจะช่วยนำทาง 36 00:01:12,210 --> 00:01:14,627 กระบวนการปรับความประทับใจขึ้นใหม่ 37 00:01:14,627 --> 00:01:17,014 ในมุมมองหนึ่ง การเรียนรู้ข้อมูลเกี่ยวกับบางคน 38 00:01:17,014 --> 00:01:19,714 ในด้านลบมากๆ และผิดทำนองคลองธรรม 39 00:01:19,714 --> 00:01:21,435 โดยทั่วไปมีผลกระทบที่รุนแรงกว่า 40 00:01:21,435 --> 00:01:25,521 การเรียนรู้ข้อมูลในด้านบวกมากๆ และถูกทำนองคลองธรรม 41 00:01:25,521 --> 00:01:27,796 ดังนั้นจึงเป็นโชคไม่ดีสำหรับเพื่อนใหม่ 42 00:01:27,796 --> 00:01:28,821 จากการแข่งขันฟุตบอลของเรา 43 00:01:28,821 --> 00:01:30,243 พฤติกรรมไม่ดีระหว่างชมการแข่งขันของเขา 44 00:01:30,243 --> 00:01:33,070 อาจบดบังพฤติกรรมดีของเขาที่สวนสาธารณะ 45 00:01:33,070 --> 00:01:35,628 งานวิจัยชี้ให้เห็นว่าอคตินี้เกิดขึ้น 46 00:01:35,628 --> 00:01:38,828 เพราะว่าพฤติกรรมผิดทำนองคลองธรรมช่วยบ่งบอก 47 00:01:38,828 --> 00:01:39,875 หรือเผยให้รู้ถึง 48 00:01:39,875 --> 00:01:42,043 ลักษณะนิสัยแท้จริงของบุคคลได้ดีกว่า 49 00:01:42,043 --> 00:01:43,877 ดังนั้นโดยตรรกะนี้ 50 00:01:43,877 --> 00:01:46,253 สิ่งไม่ดีจึงมีอิทธิพลมากกว่าสิ่งดีเสมอ 51 00:01:46,253 --> 00:01:47,923 เมื่อมีการปรับความประทับใจขึ้นใหม่ 52 00:01:47,923 --> 00:01:49,754 แต่ไม่เป็นอย่างนั้นเสมอไป 53 00:01:49,754 --> 00:01:51,882 รูปแบบการเรียนรู้บางอย่างดูเหมือนไม่ 54 00:01:51,882 --> 00:01:54,208 นำไปสู่อคติแง่ลบชนิดนี้ 55 00:01:54,208 --> 00:01:57,431 เช่น การเรียนรู้เกี่ยวกับความสามารถ และสมรรถภาพของผู้อื่น 56 00:01:57,431 --> 00:01:58,297 เป็นต้น 57 00:01:58,297 --> 00:01:59,880 อคตินี้ถูกพลิกกลับ 58 00:01:59,880 --> 00:02:01,348 โดยแท้จริงแล้วข้อมูลด้านบวก 59 00:02:01,348 --> 00:02:03,631 ได้รับน้ำหนักมากกว่า 60 00:02:03,631 --> 00:02:05,128 เรากลับไปที่การแข่งขันฟุตบอล 61 00:02:05,128 --> 00:02:06,624 ถ้าผู้เล่นทำประตูได้ 62 00:02:06,624 --> 00:02:08,292 ก็จะมีผลกระทบที่รุนแรงกว่า 63 00:02:08,292 --> 00:02:10,199 ต่อความประทับใจของคุณต่อทักษะของผู้เล่น 64 00:02:10,199 --> 00:02:11,959 มากกว่ายามที่พวกเขายิงประตูพลาด 65 00:02:11,959 --> 00:02:13,902 ทั้งสองด้านของการปรับความประทับใจขึ้นใหม่ 66 00:02:13,902 --> 00:02:16,209 สอดคล้องต้องกันอย่างมากทีเดียว 67 00:02:16,209 --> 00:02:18,310 โดยภาพรวม บรรดาพฤติกรรมที่รับรู้ได้ 68 00:02:18,310 --> 00:02:20,542 ว่าเกิดไม่บ่อยนัก จะเป็นพฤติกรรมที่ 69 00:02:20,542 --> 00:02:23,379 ผู้คนมักให้น้ำหนักกันมากกว่า 70 00:02:23,379 --> 00:02:25,627 เมื่อมีการสร้างและปรับความประทับใจขึ้นใหม่ 71 00:02:25,627 --> 00:02:26,914 ได้แก่ การกระทำผิดทำนองคลองธรรมร้ายแรง 72 00:02:26,914 --> 00:02:29,293 และการกระทำที่เปี่ยมสมรรถภาพ 73 00:02:29,293 --> 00:02:32,004 ดังนั้น เกิดอะไรขึ้นในระดับสมองของเรา 74 00:02:32,004 --> 00:02:33,874 เมื่อเรากำลังปรับความประทับใจของเราขึ้นใหม่? 75 00:02:33,874 --> 00:02:35,257 โดยการใช้ fMRI, 76 00:02:35,257 --> 00:02:37,878 หรือ การทำงานของการสร้างภาพด้วยการเกิดเรโซแนนซ์แม่เหล็ก (functional Magnetic Resonance Imaging) 77 00:02:37,878 --> 00:02:39,294 นักวิจัยได้ค้นพบ 78 00:02:39,294 --> 00:02:41,478 เครือข่ายของสมองที่ยืดออกไป 79 00:02:41,478 --> 00:02:43,213 ที่ตอบสนองต่อข้อมูลใหม่ๆ 80 00:02:43,213 --> 00:02:46,104 ที่ไม่สอดคล้องกับความประทับใจเริ่มแรก 81 00:02:46,104 --> 00:02:48,296 สิ่งเหล่านี้รวมทั้งพื้นที่เชื่อมโยง 82 00:02:48,296 --> 00:02:49,574 กับกระบวนการรับรู้ทางสังคม 83 00:02:49,574 --> 00:02:50,652 ความสนใจ 84 00:02:50,652 --> 00:02:52,465 และการควบคุมกระบวนการรับรู้ 85 00:02:52,465 --> 00:02:54,568 ยิ่งกว่านั้น เมื่อปรับความประทับใจขึ้นใหม่ 86 00:02:54,568 --> 00:02:56,570 บนพื้นฐานพฤติกรรมของผู้คน 87 00:02:56,570 --> 00:02:59,709 กิจกรรมที่เกิดขึ้นในสมองส่วน ventrolateral prefrontal cortex 88 00:02:59,709 --> 00:03:02,061 และ superior temporal sulcus 89 00:03:02,061 --> 00:03:03,494 มีความสัมพันธ์ร่วมกันกับความรับรู้ 90 00:03:03,494 --> 00:03:07,879 ถึงความถี่ของพฤติกรรมเหล่านั้นที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน 91 00:03:07,879 --> 00:03:10,290 พูดอีกอย่างก็คือ สมองดูเหมือนจะติดตามร่องรอย 92 00:03:10,290 --> 00:03:13,180 คุณสมบัติเชิงสถิติที่มีระดับต่ำ ของพฤติกรรม 93 00:03:13,180 --> 00:03:15,900 เพื่อทำการตัดสินใจที่ซับซ้อน 94 00:03:15,900 --> 00:03:17,423 เกี่ยวกับลักษณะนิสัยของผู้อื่น 95 00:03:17,423 --> 00:03:18,461 มันจำเป็นต้องชี้ขาดว่า 96 00:03:18,461 --> 00:03:20,642 พฤติกรรมของบุคคลนี้เป็นปกติทั่วไป 97 00:03:20,642 --> 00:03:22,483 หรือผิดแผกจากธรรมดา 98 00:03:22,483 --> 00:03:23,309 ในสถานการณ์ 99 00:03:23,309 --> 00:03:26,312 ที่แฟนบอลผู้น่ารังเกียจกลับกลายเป็นคนใจดีมีเมตตา 100 00:03:26,312 --> 00:03:27,479 สมองของคุณจะคิดว่า 101 00:03:27,479 --> 00:03:28,649 จากประสบการณ์ของฉัน 102 00:03:28,649 --> 00:03:31,782 ส่วนมากใครๆ ก็จะให้ยืมร่มของพวกเขาแก่คนอื่นกันทั้งนั้น 103 00:03:31,782 --> 00:03:34,452 แต่สิ่งที่เจ้าหมอนี่ทำลงไประหว่างดูการแข่งขันฟุตบอล 104 00:03:34,452 --> 00:03:36,297 เป็นสิ่งผิดปกติ 105 00:03:36,297 --> 00:03:39,247 และดังนั้น คุณจึงตัดสินใจโดย ยึดติดอยู่กับความประทับใจแรกพบของคุณ 106 00:03:39,247 --> 00:03:40,985 เป็นเรื่องสอนใจที่ดีในสิ่งที่เกิดขึ้นนี้ 107 00:03:40,985 --> 00:03:43,412 สมองของคุณ และรวมถึงตัวตนของคุณ 108 00:03:43,412 --> 00:03:44,794 อาจให้ความใส่ใจมากกว่าเกี่ยวกับ 109 00:03:44,794 --> 00:03:46,548 สิ่งต่างๆ ที่เป็นด้านลบผิดทำนองคลองธรรม 110 00:03:46,548 --> 00:03:47,792 ที่คนอื่นได้ทำลงไป 111 00:03:47,792 --> 00:03:50,665 เปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ ที่เป็นด้านบวกถูกทำนองคลองธรรม 112 00:03:50,665 --> 00:03:52,194 แต่มันเป็นผลทางตรง 113 00:03:52,194 --> 00:03:55,693 จากการที่พฤติกรรมไม่ดีพบเห็นได้ยากกว่า 114 00:03:55,693 --> 00:03:58,329 เราคุ้นเคยกันมากกว่ากับผู้คนที่โดยพื้นฐานเป็นคนดี 115 00:03:58,329 --> 00:04:00,671 ยอมสละเวลาช่วยเหลือคนแปลกหน้าในคราวจำเป็น 116 00:04:00,671 --> 00:04:04,200 ในบริบทนี้ ความไม่ดีอาจมีอิทธิพลมากกว่าความดี 117 00:04:04,200 --> 00:04:06,803 แต่เป็นเพียงเพราะความดีมีให้พบเห็นมากกว่า 118 00:04:06,803 --> 00:04:08,828 คิดถึงครั้งสุดท้ายที่คุณตัดสินใครบางคน 119 00:04:08,828 --> 00:04:10,135 บนพื้นฐานพฤติกรรมของพวกเขา 120 00:04:10,135 --> 00:04:11,843 โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาที่คุณรู้สึกจริงๆ 121 00:04:11,843 --> 00:04:14,270 เหมือนว่าคุณเปลี่ยนทัศนคติที่มีต่อใครบางคน 122 00:04:14,270 --> 00:04:15,720 พฤติกรรมที่เป็นเหตุให้คุณ 123 00:04:15,720 --> 00:04:16,899 ปรับความประทับใจของคุณขึ้นใหม่นั้น 124 00:04:16,899 --> 00:04:19,202 เป็นบางสิ่งที่คุณคาดหวังให้คนอื่นทำ 125 00:04:19,202 --> 00:04:22,398 หรือ เป็นบางสิ่งที่มันผิดแผกจากธรรมดา?