1
00:00:00,472 --> 00:00:04,167
Ten, kto widział film "Moneyball"

2
00:00:04,167 --> 00:00:06,151
albo czytał książkę Michaela Lewisa,

3
00:00:06,151 --> 00:00:09,287
zna historię Billy'ego Beane'a.

4
00:00:09,287 --> 00:00:13,975
Billy zapowiadał się na świetnego bejsbolistę.

5
00:00:13,975 --> 00:00:15,168
Mówiono jego rodzicom,

6
00:00:15,168 --> 00:00:17,207
że będzie prawdziwą gwiazdą.

7
00:00:17,207 --> 00:00:22,159
Wbrew sobie podpisał umowę,

8
00:00:22,159 --> 00:00:24,583
chociaż wolał iść na studia,

9
00:00:24,583 --> 00:00:27,240
co, za namową mojej kochającej mamy,

10
00:00:27,240 --> 00:00:30,104
i ja zrobiłem.

11
00:00:30,104 --> 00:00:33,178
Nie radził sobie najlepiej, bardzo się męczył.

12
00:00:33,178 --> 00:00:37,711
Zmieniał drużyny, grał głównie w niższych ligach,

13
00:00:37,711 --> 00:00:41,799
wreszcie skończył jako szkoleniowiec

14
00:00:41,799 --> 00:00:42,448
klubu Oakland Athletics.

15
00:00:42,448 --> 00:00:46,872
Kariera w zarządzaniu, czym zresztą i ja się zajmuję,

16
00:00:46,872 --> 00:00:48,568
jest dla wielu wyznacznikiem sukcesu.

17
00:00:48,568 --> 00:00:51,770
Jednak jeśli marzysz o grze w profesjonalnej lidze,

18
00:00:51,770 --> 00:00:56,479
posada w zarządzie to porażka.

19
00:00:56,479 --> 00:01:00,918
Chciałbym dzisiaj opowiedzieć o tym,

20
00:01:00,918 --> 00:01:05,358
że nasz system zdrowia równie słabo przewiduje

21
00:01:05,358 --> 00:01:09,550
co czeka, między innymi, pacjentów

22
00:01:09,550 --> 00:01:14,163
jak ci łowcy talentów względem Billy'ego Beane'a.

23
00:01:14,163 --> 00:01:16,844
Każdego dnia

24
00:01:16,844 --> 00:01:18,805
u tysięcy osób w tym kraju

25
00:01:18,805 --> 00:01:22,731
diagnozowane są różne stany przedchorobowe.

26
00:01:22,731 --> 00:01:26,971
Słyszy się o początkach nadciśnienia czy demencji.

27
00:01:26,971 --> 00:01:32,307
Początki stanu lękowego

28
00:01:32,307 --> 00:01:33,684
zdiagnozowałem u siebie przed tym wystąpieniem.

29
00:01:33,684 --> 00:01:38,037
Mówi się również o schorzeniach subklinicznych,

30
00:01:38,037 --> 00:01:42,588
jak bezobjawowa arterioskleroza, miażdżyca tętnic,

31
00:01:42,588 --> 00:01:46,123
potencjalnie związane z atakiem serca.

32
00:01:46,123 --> 00:01:49,556
Jednym z moich ulubieńców jest trądzik bezobjawowy.

33
00:01:49,556 --> 00:01:53,523
Pewna strona internetowa informuje,

34
00:01:53,523 --> 00:01:57,652
że jest to najłatwiejsza do wyleczenia postać trądziku.

35
00:01:57,652 --> 00:02:04,267
Nie ma krost, zaczerwienia ani stanów zapalnych.

36
00:02:04,267 --> 00:02:07,923
Może dlatego, że w ogóle nie ma się trądziku.

37
00:02:07,923 --> 00:02:14,446
Wymyśliłem nazwę na te wszystkie schorzenia,

38
00:02:14,446 --> 00:02:16,301
mianowicie "początki absurdu".

39
00:02:16,301 --> 00:02:22,360
W bejsbolu

40
00:02:22,360 --> 00:02:24,765
sezon następuje po fazie przedsezonowej.

41
00:02:24,765 --> 00:02:29,288
Ale z wieloma schorzeniami tak się nie dzieje.

42
00:02:29,288 --> 00:02:33,861
Tak jak często nie pada, choć zanosiło się na deszcz.

43
00:02:33,861 --> 00:02:35,679
Mamy stany przednowotworowe,

44
00:02:35,679 --> 00:02:39,172
które często nie przekształcają się w raka.

45
00:02:39,172 --> 00:02:41,028
Gdyby zająć się, przykładowo,

46
00:02:41,028 --> 00:02:44,954
subkliniczną osteoporozą, czyli przerzedzeniem kości,

47
00:02:44,954 --> 00:02:46,607
w stanie przedchorobowym,

48
00:02:46,607 --> 00:02:49,014
inaczej znanym jako osteopenia,

49
00:02:49,014 --> 00:02:52,684
trzeba by przez 3 lata leczyć 270 kobiet,

50
00:02:52,684 --> 00:02:54,884
by zapobiec jednej złamanej kości.

51
00:02:54,884 --> 00:02:56,493
To strasznie dużo kobiet,

52
00:02:56,493 --> 00:02:59,420
jeśli pomnożymy to przez liczbę kobiet

53
00:02:59,420 --> 00:03:01,309
u których rozpoznano osteopenię.

54
00:03:01,309 --> 00:03:03,365
Trudno się dziwić,

55
00:03:03,365 --> 00:03:05,895
że przy kosztach i skutkach ubocznych leków

56
00:03:05,895 --> 00:03:10,099
stosowanych na te stany przedchorobowe,

57
00:03:10,099 --> 00:03:13,772
wydajemy ponad 2 biliony dolarów 
na opiekę zdrowotną,

58
00:03:13,772 --> 00:03:17,059
a 100 tysięcy osób rocznie, skromnie licząc,

59
00:03:17,059 --> 00:03:18,972
umiera nie od chorób,

60
00:03:18,972 --> 00:03:23,259
ale od powikłań stosowanego leczenia.

61
00:03:23,259 --> 00:03:26,071
Wszystko w tym kraju

62
00:03:26,071 --> 00:03:27,040
opiera się na leczeniu.

63
00:03:27,040 --> 00:03:30,423
Dla kobiet na widowni mam kilka złych wieści,

64
00:03:30,423 --> 00:03:32,422
o których pewnie już wiecie,

65
00:03:32,422 --> 00:03:35,079
mianowicie, każdy aspekt waszego życia

66
00:03:35,079 --> 00:03:36,487
zostaje poddany leczeniu.

67
00:03:36,487 --> 00:03:38,911
Zaczyna się od okresu dojrzewania.

68
00:03:38,911 --> 00:03:43,247
Raz w miesiącu dzieje się z wami coś,

69
00:03:43,247 --> 00:03:44,063
co jest "dolegliwością"

70
00:03:44,063 --> 00:03:45,623
i musi być leczone.

71
00:03:45,623 --> 00:03:47,223
Następnie - ciąża.

72
00:03:47,223 --> 00:03:50,319
Ona również nie przejdzie bez leków.

73
00:03:50,319 --> 00:03:52,239
Potrzeba specjalistycznego oprzyrządowania,

74
00:03:52,239 --> 00:03:54,967
inaczej coś może pójść nie tak.

75
00:03:54,967 --> 00:03:58,574
Po trzecie - menopauza.

76
00:03:58,574 --> 00:04:02,911
Miliony kobiet otrzymywały latami

77
00:04:02,911 --> 00:04:05,957
hormonalną terapię zastępczą na objawy menopauzy,

78
00:04:05,957 --> 00:04:10,387
aż nagle okazało się, że według badań

79
00:04:10,387 --> 00:04:11,395
Narodowych Instytutów Zdrowia

80
00:04:11,395 --> 00:04:12,323
terapia ta może wyrządzić więcej szkód,

81
00:04:12,323 --> 00:04:16,908
niż przynieść pożytku

82
00:04:16,908 --> 00:04:18,692
w przypadku wielu kobiet.

83
00:04:18,692 --> 00:04:20,940
Tak na marginesie,

84
00:04:20,940 --> 00:04:22,572
nie chcę pominąć mężczyzn,

85
00:04:22,572 --> 00:04:24,188
sam w końcu nim jestem.

86
00:04:24,188 --> 00:04:26,877
Mam złą wiadomość dla wszystkich na sali,

87
00:04:26,877 --> 00:04:27,837
oraz dla wszystkich pozostałych

88
00:04:27,837 --> 00:04:29,583
słuchaczy i widzów.

89
00:04:29,583 --> 00:04:30,796
Wszyscy macie

90
00:04:30,796 --> 00:04:33,732
powszechnie śmiertelną dolegliwość.

91
00:04:33,732 --> 00:04:37,040
Weźcie głęboki oddech.

92
00:04:37,040 --> 00:04:38,372
To stan przedśmiertny.

93
00:04:38,372 --> 00:04:43,444
Każdy z was go ma, bo macie czynnik ryzyka

94
00:04:43,444 --> 00:04:45,188
którym jest życie.

95
00:04:45,188 --> 00:04:48,246
Ale mam dla was też dobre wieści,

96
00:04:48,246 --> 00:04:52,276
bo jako dziennikarz i lubię kończyć pozytywnie.

97
00:04:52,276 --> 00:04:56,205
Jeśli przeżyjecie do końca mojego wykładu,

98
00:04:56,205 --> 00:04:58,797
przekonamy się, czy wszystkim się to uda,

99
00:04:58,797 --> 00:05:02,092
staniecie się przed-ocalonymi.

100
00:05:02,092 --> 00:05:06,908
Wymyśliłem stan przedśmiertny,

101
00:05:06,908 --> 00:05:11,020
jeżeli ktoś zrobił to przede mną, to przepraszam,

102
00:05:11,020 --> 00:05:12,605
ale sądzę, że byłem pierwszy.

103
00:05:12,605 --> 00:05:14,172
Nie wymyśliłem jednak określenia przed-ocalony.

104
00:05:14,172 --> 00:05:19,644
Pewna organizacja wspierająca walkę z rakiem

105
00:05:19,644 --> 00:05:20,916
chce, by nazywał tak siebie każdy,

106
00:05:20,916 --> 00:05:23,438
kto posiada czynnik ryzyka

107
00:05:23,438 --> 00:05:24,812
ale nie miał raka.

108
00:05:24,812 --> 00:05:26,387
Jesteś przed-ocalony.

109
00:05:26,387 --> 00:05:30,860
Mieliśmy tu dziś rano HBO,

110
00:05:30,860 --> 00:05:32,365
Jeśli jest na sali Mark Burnett, to chciałbym zaproponować

111
00:05:32,365 --> 00:05:36,572
reality show o nazwie "Przed-ocalony".

112
00:05:36,572 --> 00:05:40,073
Jeśli zachorujesz - wypadasz z gry.

113
00:05:40,073 --> 00:05:45,208
Problem polega na tym, że mamy system,

114
00:05:45,208 --> 00:05:47,080
który w zasadzie

115
00:05:47,080 --> 00:05:49,007
to promuje.

116
00:05:49,007 --> 00:05:51,873
W obecnym systemie

117
00:05:51,873 --> 00:05:55,860
wypatrujemy wszędzie stanów przedchorobowych,

118
00:05:55,860 --> 00:05:57,839
czy nawet schorzenia.

119
00:05:57,839 --> 00:06:02,332
W relacji lekarz-pacjent większość lekarzy

120
00:06:02,332 --> 00:06:07,358
działa według systemu opłat za usługi.

121
00:06:07,358 --> 00:06:09,015
Są zachęcani, by robić więcej badań,

122
00:06:09,015 --> 00:06:10,681
przepisywać leki.

123
00:06:10,681 --> 00:06:12,046
Pacjenci przychodzą do nich, by coś zrobić.

124
00:06:12,046 --> 00:06:16,046
Amerykanie nie potrafią stać z założonymi rękami,

125
00:06:16,046 --> 00:06:18,927
musimy działać, a zatem chcemy leków.

126
00:06:18,927 --> 00:06:22,702
Chcemy usłyszeć: "Masz to i to, i tak się to leczy".

127
00:06:22,702 --> 00:06:25,022
Jeśli lekarz nam tego nie zapewni,

128
00:06:25,022 --> 00:06:26,846
to idziemy gdzie indziej.

129
00:06:26,846 --> 00:06:28,726
A to nie leży w interesie lekarzy.

130
00:06:28,726 --> 00:06:30,414
Albo jeszcze gorzej,

131
00:06:30,414 --> 00:06:34,373
dostajemy diagnozę, a lekarz nie zlecił badania,

132
00:06:34,373 --> 00:06:36,597
więc zostaje pozwany do sądu.

133
00:06:36,597 --> 00:06:39,629
Firmy farmaceutyczne wciąż rozszerzają wskazań,

134
00:06:39,629 --> 00:06:44,973
by lek kwalifikował się dla większej ilości pacjentów,

135
00:06:44,973 --> 00:06:47,766
bo dzięki temu rosną dochody.

136
00:06:47,766 --> 00:06:50,021
Grupy jak ta, która wymyśliła przed-ocalonych,

137
00:06:50,021 --> 00:06:54,261
chcą wzmóc poczucie zagrożenia chorobą

138
00:06:54,261 --> 00:06:56,390
tak, aby mogli pozyskać więcej funduszy,

139
00:06:56,390 --> 00:06:59,005
zwiększyć popularność i tak dalej.

140
00:06:59,005 --> 00:07:00,845
Ale nie chodzi o obwinianie

141
00:07:00,845 --> 00:07:03,941
poszczególnych stron, wbrew temu,

142
00:07:03,941 --> 00:07:05,229
co zwykle mówią dziennikarze.

143
00:07:05,229 --> 00:07:07,030
Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni.

144
00:07:07,030 --> 00:07:08,472
Ja jestem odpowiedzialny.

145
00:07:08,472 --> 00:07:11,510
Kibicuję Jankesom,

146
00:07:11,510 --> 00:07:14,702
czyli najgorszej drużynie,

147
00:07:14,702 --> 00:07:17,312
jeśli chodzi o dawanie z siebie wszystkiego.

148
00:07:17,312 --> 00:07:18,849
Dzięki.

149
00:07:18,849 --> 00:07:22,813
Ale każdy jest odpowiedzialny.

150
00:07:22,813 --> 00:07:25,718
Poszedłem do szkoły medycznej,

151
00:07:25,718 --> 00:07:30,470
a tam nie ma kursu "Jak myśleć krytycznie"

152
00:07:30,470 --> 00:07:32,133
albo "Jak nie zalecać badania".

153
00:07:32,133 --> 00:07:34,784
Mamy system,

154
00:07:34,784 --> 00:07:37,301
w którym tak już jest.

155
00:07:37,301 --> 00:07:39,926
Dopiero jako dziennikarz

156
00:07:39,926 --> 00:07:43,829
zrozumiałem te motywy.

157
00:07:43,829 --> 00:07:45,048
Ekonomiści powiadają, że nie ma złych ludzi,

158
00:07:45,048 --> 00:07:46,925
są tylko złe motywy.

159
00:07:46,925 --> 00:07:48,533
Rzeczywiście tak jest.

160
00:07:48,533 --> 00:07:51,990
Technologia medyczna stworzyła rodzaj Pola Marzeń.

161
00:07:52,000 --> 00:07:57,300
Rezonans magnetyczny i roboty szpitalach sugerują,

162
00:07:57,300 --> 00:08:00,838
że wszystkie operacje powinny być zrobotyzowane.

163
00:08:00,838 --> 00:08:04,654
Działamy na zasadzie "jeśli zbudujesz, oni przyjdą".

164
00:08:04,654 --> 00:08:08,181
Można namówić ludzi do przyjścia,

165
00:08:08,181 --> 00:08:10,965
przekonać ich,

166
00:08:10,965 --> 00:08:12,654
że powinni to zrobić.

167
00:08:12,654 --> 00:08:17,279
Jako dziennikarz sam jestem częścią problemu;

168
00:08:17,462 --> 00:08:19,486
wszyscy jesteśmy jego częścią.

169
00:08:19,486 --> 00:08:23,142
Próbowałem zaleczyć każdy czynnik ryzyka,

170
00:08:23,142 --> 00:08:26,535
codziennie pisałem i zamawiałem historie,

171
00:08:26,535 --> 00:08:29,532
które, może nie na umyślnie, wzbudzały niepokój.

172
00:08:29,532 --> 00:08:32,555
Ale można to jeszcze zmienić.

173
00:08:32,555 --> 00:08:34,427
W zeszłym tygodniu byłem u internisty,

174
00:08:34,427 --> 00:08:36,959
a on powiedział mi coś,

175
00:08:36,959 --> 00:08:39,476
co każdy na widowni

176
00:08:39,476 --> 00:08:41,950
powiedziałby mi za darmo,

177
00:08:41,950 --> 00:08:44,438
a jemu musiałem za ten przywilej zapłacić:

178
00:08:44,438 --> 00:08:46,107
muszę stracić trochę na wadze.

179
00:08:46,107 --> 00:08:50,564
Ma rację. Mam podwyższone ciśnienie krwi

180
00:08:50,564 --> 00:08:52,277
już od kilkunastu lat,

181
00:08:52,277 --> 00:08:54,051
podobnie jak mój ojciec.

182
00:08:54,051 --> 00:08:57,838
To prawdziwa choroba, nie stan poprzedzający,

183
00:08:57,838 --> 00:08:59,811
ale rzeczywiste nadciśnienie tętnicze.

184
00:08:59,811 --> 00:09:00,796
Dobrze, miał rację,

185
00:09:00,796 --> 00:09:03,876
ale nie powiedział mi,

186
00:09:03,876 --> 00:09:05,563
że mam stan przed-nadwagowy

187
00:09:05,563 --> 00:09:08,908
czy przedcukrzycowy, ani nic takiego.

188
00:09:08,908 --> 00:09:12,284
Nie doradził statyn, by obniżyć poziom cholesterolu.

189
00:09:12,284 --> 00:09:15,443
Powiedział: "Schudnij trochę i pokaż się za jakiś czas,

190
00:09:15,443 --> 00:09:17,444
lub zadzwoń i daj znać jak ci idzie".

191
00:09:17,444 --> 00:09:19,484
Jak dla mnie,

192
00:09:19,484 --> 00:09:21,115
to już jakiś postęp.

193
00:09:21,115 --> 00:09:23,479
Billy Beane nauczył się podobnej rzeczy.

194
00:09:23,479 --> 00:09:25,015
Nauczył się od zdolnego dzieciaka,

195
00:09:25,015 --> 00:09:28,532
którego potem zatrudnił,

196
00:09:28,532 --> 00:09:33,407
że nie chodzi o duży zamach, 
ani o odbijanie każdej piłki

197
00:09:33,407 --> 00:09:38,167
jak to robią uderzający w drogich drużynach,

198
00:09:38,176 --> 00:09:39,516
gdzie najważniejsi są uderzający.

199
00:09:39,516 --> 00:09:44,105
Chłopak powiedział mu, że musi szukać ludzi,

200
00:09:44,105 --> 00:09:45,344
którzy lubią chodzić,

201
00:09:45,344 --> 00:09:47,048
ponieważ powolne zdobycie bazy

202
00:09:47,048 --> 00:09:49,816
liczy się tak samo, jak szybkie.

203
00:09:49,816 --> 00:09:51,256
W systemie opieki zdrowotnej musimy rozpoznać,

204
00:09:51,256 --> 00:09:52,832
która piłka jest dobra, a którą trzeba puścić

205
00:09:52,832 --> 00:09:55,750
i nie zamachiwać się na wszystko.

206
00:09:55,750 --> 00:09:57,525
Dzięki.