1
00:00:00,980 --> 00:00:01,958
Enkele jaren geleden

2
00:00:01,958 --> 00:00:04,106
vertelde een Amerikaanse 
defensie-adviseur me

3
00:00:04,106 --> 00:00:06,587
over zijn reis naar Oezbekistan.

4
00:00:06,897 --> 00:00:09,325
Hij moest daar technologie verkopen

5
00:00:09,349 --> 00:00:13,016
waarmee de Oezbeekse regering 
haar burgers kon bespioneren.

6
00:00:13,491 --> 00:00:15,639
Hij vertelde me over het materiaal

7
00:00:15,639 --> 00:00:18,056
dat hij had voorgesteld
aan de Oezbeekse regering.

8
00:00:18,056 --> 00:00:20,269
Een glanzende brochure toonde technologie

9
00:00:20,269 --> 00:00:23,022
die niet alleen telefoongesprekken 
kon onderscheppen,

10
00:00:23,022 --> 00:00:24,713
maar ook de spreker identificeren,

11
00:00:24,713 --> 00:00:27,164
ongeacht het telefoonnummer 
dat ze gebruikten,

12
00:00:27,188 --> 00:00:29,283
gebaseerd op hun unieke stemspectrum

13
00:00:29,307 --> 00:00:32,577
en dan nog precies bepalen 
waar ze zich bevinden.

14
00:00:32,926 --> 00:00:35,930
Deze man was al jarenlang 
bezig met wapenverkoop.

15
00:00:35,930 --> 00:00:39,617
Niet zo'n Hollywoodachtige wapenhandelaar 
in donkere achterkamertjes.

16
00:00:39,641 --> 00:00:42,277
Hij werkte samen 
met legale Westerse maatschappijen

17
00:00:42,277 --> 00:00:44,586
om hun wapens overzee te verkopen.

18
00:00:44,586 --> 00:00:47,429
Maar hij zat er niet mee in 
om die technologie te verkopen.

19
00:00:47,429 --> 00:00:50,285
Voor hem was het slechts 
de volgende stap in de wapenhandel.

20
00:00:50,309 --> 00:00:53,253
Het ging gemakkelijker dan, zeg, 
wapens verkopen aan Irak,

21
00:00:53,277 --> 00:00:55,491
omdat er geen exportlicentie nodig was

22
00:00:55,491 --> 00:00:56,926
van het US State Department,

23
00:00:56,950 --> 00:00:58,998
zoals met de meeste wapens.

24
00:00:59,022 --> 00:01:01,133
Het blijkt dat deze bewakingstools

25
00:01:01,157 --> 00:01:03,244
bijna helemaal ongereguleerd zijn,

26
00:01:03,268 --> 00:01:06,442
omdat ze tot op vandaag 
niet als wapens zijn gedefinieerd.

27
00:01:06,466 --> 00:01:09,378
Maar we zouden ze 
zo wel moeten reguleren.

28
00:01:09,688 --> 00:01:12,083
Ik volg als journalist al twintig jaar

29
00:01:12,107 --> 00:01:14,186
hoe de militaire en spionagewereld

30
00:01:14,186 --> 00:01:16,942
nieuwe wetenschap 
en technologie aanspoort.

31
00:01:16,966 --> 00:01:19,025
Ik volgde de opkomst van nieuwe wapens

32
00:01:19,049 --> 00:01:20,358
en zag wat er gebeurt

33
00:01:20,358 --> 00:01:23,164
als bedrijven deze wapens 
in het buitenland gaan verkopen.

34
00:01:23,188 --> 00:01:25,553
Maar wat is een wapen 
in het informatietijdperk?

35
00:01:25,553 --> 00:01:27,573
We weten dat bewapende drones wapens zijn,

36
00:01:27,573 --> 00:01:29,537
en ook raketten en bommen,

37
00:01:29,561 --> 00:01:31,417
maar het State Department classificeert

38
00:01:31,417 --> 00:01:34,529
uiteenlopende soorten 
technologieën als wapens.

39
00:01:34,553 --> 00:01:38,887
Neem bijvoorbeeld wetenschappers 
op een oceanografisch onderzoeksschip,

40
00:01:38,911 --> 00:01:41,268
die willen toch hun nachtkijker meenemen?

41
00:01:41,292 --> 00:01:44,205
Dat is volgens het State Department 
een potentieel wapen.

42
00:01:44,205 --> 00:01:45,211
Waarom?

43
00:01:45,211 --> 00:01:48,268
Alhoewel nachtkijkers vandaag
gebruikt worden door wetenschappers

44
00:01:48,268 --> 00:01:50,096
en jagers over de hele wereld,

45
00:01:50,096 --> 00:01:53,347
was het iets dat eerst 
voor het leger werd ontwikkeld.

46
00:01:53,371 --> 00:01:54,807
Toch zijn bewakingstools,

47
00:01:54,807 --> 00:01:56,006
die een autoritair regime

48
00:01:56,006 --> 00:01:58,270
zou kunnen gebruiken 
om eigen volk te volgen,

49
00:01:58,270 --> 00:02:00,079
en ook dissidenten en journalisten,

50
00:02:00,103 --> 00:02:03,190
volgens de VS-regering geen wapens.

51
00:02:03,587 --> 00:02:05,317
Toch zijn deze bewakingstools

52
00:02:05,341 --> 00:02:09,245
onderdeel van een groeiende, 
heimelijke miljarden-dollar-industrie.

53
00:02:09,848 --> 00:02:12,753
Deze spionagebazaar 
begon zo'n 18 jaar geleden

54
00:02:12,777 --> 00:02:14,792
in een Hiltonhotel in Noord Virginia,

55
00:02:14,816 --> 00:02:18,413
op een paar kilometer 
van de US Central Intelligence Agency.

56
00:02:18,721 --> 00:02:21,079
Een paar dozijn mannen, 
de meesten in het zwart,

57
00:02:21,103 --> 00:02:23,190
vergaderden daar in de lente van 2002

58
00:02:23,214 --> 00:02:26,324
voor een conferentie 
met de bescheiden naam ISS World.

59
00:02:26,407 --> 00:02:27,405
Op het eerste gezicht

60
00:02:27,405 --> 00:02:30,405
zag deze conferentie eruit 
als twaalf in een dozijn

61
00:02:30,429 --> 00:02:33,067
in de omgeving van Washington D.C.

62
00:02:33,091 --> 00:02:34,781
Maar deze was uniek.

63
00:02:34,805 --> 00:02:37,749
ISS staat voor Intelligence
Support Systems

64
00:02:37,773 --> 00:02:38,864
en de aanwezigen

65
00:02:38,864 --> 00:02:41,108
waren van bedrijven 
die technieken ontwikkelden

66
00:02:41,108 --> 00:02:43,537
om private communicaties te bespioneren.

67
00:02:43,537 --> 00:02:46,535
Anders gezegd: betaalde afluisteraars.

68
00:02:46,855 --> 00:02:49,583
En ze waren daar 
omdat minder dan een jaar eerder

69
00:02:49,583 --> 00:02:52,439
de 9/11 terroristische aanvallen 
op New York en Washington

70
00:02:52,463 --> 00:02:56,838
het Congres aanzetten tot de wetgeving, 
gekend als de Patriot Act.

71
00:02:56,997 --> 00:02:59,340
Die gaf de regering 
veelzijdige nieuwe autoriteit

72
00:02:59,340 --> 00:03:01,744
om communicaties te monitoren.

73
00:03:01,768 --> 00:03:04,117
Emails, internetactiviteit, 
telefoongespekken,

74
00:03:04,141 --> 00:03:06,091
zelfs financiële transacties.

75
00:03:06,091 --> 00:03:09,173
Dit creëerde
een onmiddellijke vraag naar data.

76
00:03:09,173 --> 00:03:11,784
En in de ware Amerikaanse 
ondernemingsmentaliteit

77
00:03:11,808 --> 00:03:14,559
ontstond er een industrie 
om deze data te verzamelen.

78
00:03:15,004 --> 00:03:16,208
In 2002

79
00:03:16,232 --> 00:03:18,266
was dit nog maar een erg bescheiden zaak.

80
00:03:18,266 --> 00:03:20,282
Slechts 10 percent 
van de wereldbevolking

81
00:03:20,306 --> 00:03:22,488
gebruikte nog maar internet.

82
00:03:22,488 --> 00:03:24,324
Het meeste wat werd verzameld

83
00:03:24,324 --> 00:03:26,741
waren eenvoudige e-mails 
en telefoongesprekken

84
00:03:26,765 --> 00:03:28,818
via landlijnen en gsm's.

85
00:03:28,818 --> 00:03:30,292
Maar in de erop volgende jaren

86
00:03:30,292 --> 00:03:33,367
begon onze manier om te communiceren 
snel te veranderen.

87
00:03:33,391 --> 00:03:35,783
Skype, Facebook

88
00:03:35,807 --> 00:03:37,966
en vooral de iPhone kwamen erbij.

89
00:03:37,990 --> 00:03:39,181
Binnen enkele jaren

90
00:03:39,205 --> 00:03:42,339
liepen er miljarden rond 
met kleine computers in hun zakken

91
00:03:42,339 --> 00:03:43,342
die alles konden

92
00:03:43,342 --> 00:03:45,497
van het bijhouden 
van onze oefeningsgewoonten

93
00:03:45,497 --> 00:03:47,825
tot het vinden van romantische partners.

94
00:03:48,022 --> 00:03:48,913
En plots hoefde je

95
00:03:48,913 --> 00:03:50,992
de geavanceerde
mogelijkheden niet te hebben

96
00:03:50,992 --> 00:03:53,844
van de National Security Agency 
of de grote telecombedrijven

97
00:03:53,844 --> 00:03:56,002
om ieders communicatie 
in de gaten te houden.

98
00:03:56,002 --> 00:04:00,514
Soms had je alleen toegang nodig 
tot dat ding in hun zakken.

99
00:04:00,538 --> 00:04:03,926
Daaruit ontsproot 
een totaal nieuw type industrie.

100
00:04:03,950 --> 00:04:07,331
Veel bedrijven kunnen 
geen raketten of vliegtuigen bouwen,

101
00:04:07,355 --> 00:04:10,605
maar je hebt niet veel geld nodig 
om software te maken

102
00:04:10,629 --> 00:04:13,013
die iemands smartphone kan hacken.

103
00:04:13,037 --> 00:04:15,101
Computerhackers zijn er al jaren,

104
00:04:15,125 --> 00:04:18,125
maar nu kan je hun vaardigheden 
gebruiken voor technologieën

105
00:04:18,149 --> 00:04:20,259
waar grote vraag naar is 
voor wetshandhaving

106
00:04:20,283 --> 00:04:22,016
en spionagebedrijven.

107
00:04:22,363 --> 00:04:25,363
En al gauw doken tientallen 
en zelfs honderden bedrijven

108
00:04:25,387 --> 00:04:28,045
in de afluistermarkt.

109
00:04:28,069 --> 00:04:30,180
En die kleine conferentie in Virginia

110
00:04:30,204 --> 00:04:33,948
groeide uit tot de Wiretappers' Ball.

111
00:04:34,250 --> 00:04:37,669
In die jaren was er nog niet veel geweten 
over die Wiretappers' Ball,

112
00:04:37,669 --> 00:04:39,863
omdat de conferenties besloten waren

113
00:04:39,863 --> 00:04:42,883
behalve voor de bedrijven 
en hun klanten bij de regering.

114
00:04:42,883 --> 00:04:45,750
Maar journalisten 
kregen informatie over bedrijven

115
00:04:45,750 --> 00:04:48,480
die zich met deze privéspionagemarkt 
gingen bezighouden.

116
00:04:48,480 --> 00:04:50,943
Duistere ondernemers 
reisden de wereld rond,

117
00:04:50,943 --> 00:04:51,966
sloten contracten af,

118
00:04:51,966 --> 00:04:54,211
vaak met autoritaire regimes.

119
00:04:54,235 --> 00:04:57,831
En het was al van in het begin 
een losjes gereguleerde markt.

120
00:04:58,188 --> 00:05:02,227
Sommige landen hebben toestemming nodig 
om deze technologieën verder te verkopen,

121
00:05:02,251 --> 00:05:06,267
maar zelden met het soort controle 
zoals bij traditionele wapens.

122
00:05:06,487 --> 00:05:07,770
Zo verkocht bijvoorbeeld

123
00:05:07,770 --> 00:05:10,513
het bedrijf Hacking Team,
in Italië gevestigd,

124
00:05:10,513 --> 00:05:12,852
hun technologie aan autoritaire regimes

125
00:05:12,876 --> 00:05:14,556
in Egypte en Kazachstan.

126
00:05:15,018 --> 00:05:18,815
Het Israëlische bedrijf NSO Group 
verkocht naar vermeld hun technologie

127
00:05:18,839 --> 00:05:20,435
aan het regime in Saoedi-Arabië,

128
00:05:20,435 --> 00:05:22,506
dat beschuldigd werd van het folteren

129
00:05:22,506 --> 00:05:25,569
en in een geval zelfs doden
van politieke tegenstanders.

130
00:05:25,962 --> 00:05:29,717
We zien wapens 
als dingen die mensen doden,

131
00:05:29,717 --> 00:05:33,002
maar in het informaticatijdperk
zijn sommige van de krachtigste wapens

132
00:05:33,002 --> 00:05:35,654
dingen die ons kunnen opsporen
en identificeren.

133
00:05:35,654 --> 00:05:38,934
Dit weten het Pentagon en de CIA al jaren.

134
00:05:38,934 --> 00:05:40,614
Ze proberen technologieën te bouwen

135
00:05:40,614 --> 00:05:44,579
die mensen verdacht van terrorisme 
over heel de aarde kunnen volgen.

136
00:05:44,904 --> 00:05:47,943
Het Pentagon investeerde 
in iets dat 'slim stof' heet,

137
00:05:47,967 --> 00:05:50,555
kleine microsensors 
ter grootte van een stofje.

138
00:05:50,579 --> 00:05:53,589
Je verstuift het op mensen 
zonder dat ze het weten

139
00:05:53,613 --> 00:05:55,835
en dan kan je nagaan waar ze zijn.

140
00:05:55,859 --> 00:05:58,407
Het Pentagon heeft 
via haar durfkapitaalfirma

141
00:05:58,407 --> 00:06:00,830
geïnvesteerd in een firma 
van schoonheidsproducten,

142
00:06:00,830 --> 00:06:02,783
ooit gepubliceerd in 'Oprah Magazine',

143
00:06:02,807 --> 00:06:05,807
om een apparaat te bouwen 
dat heimelijk DNA kan verzamelen

144
00:06:05,831 --> 00:06:08,031
door maar even over de huid te wrijven.

145
00:06:08,457 --> 00:06:11,473
Maar in de voorbije tien jaar 
is er iets opmerkelijks gebeurd.

146
00:06:11,497 --> 00:06:14,467
In veel gevallen kon de private markt

147
00:06:14,491 --> 00:06:18,721
veel verder gaan dan wat het Pentagon 
of de CIA zich konden voorstellen.

148
00:06:18,745 --> 00:06:19,921
Al in 2008

149
00:06:19,945 --> 00:06:24,087
had het Pentagon een geheime 
DNA-database van terroristen.

150
00:06:24,111 --> 00:06:26,436
Met ongeveer 80.000 monsters.

151
00:06:26,871 --> 00:06:29,371
De private maatschappij AncestryDNA

152
00:06:29,395 --> 00:06:32,728
beschikt vandaag over meer 
dan 15 miljoen monsters van personen.

153
00:06:32,752 --> 00:06:36,263
23andMe, de tweede grootste
genealogische database,

154
00:06:36,287 --> 00:06:38,724
heeft er meer dan 10 miljoen.

155
00:06:38,748 --> 00:06:42,343
Je hebt dus nu misschien
geen James Bond-technieken nodig

156
00:06:42,367 --> 00:06:43,961
om DNA te verkrijgen

157
00:06:43,985 --> 00:06:46,937
nu we bereid zijn om het 
aan private bedrijven over te laten

158
00:06:46,961 --> 00:06:49,410
en er nog voor te betalen ook.

159
00:06:49,807 --> 00:06:52,948
Wat kan je nu doen 
met een staaltje van iemands DNA?

160
00:06:52,948 --> 00:06:54,459
In de Verenigde Staten en China

161
00:06:54,459 --> 00:06:57,178
gebruiken onderzoekers DNA-staaltjes

162
00:06:57,202 --> 00:06:59,520
om iemands gezicht te reconstrueren.

163
00:06:59,544 --> 00:07:03,513
Gekoppeld met de technologie 
van gezichtsherkenning

164
00:07:03,537 --> 00:07:06,600
krijg je zo een echt krachtig 
bewakingssysteem

165
00:07:06,624 --> 00:07:10,449
dat gebruikt kan worden om individuen 
of hele etnische groepen te traceren.

166
00:07:10,473 --> 00:07:12,861
Als je dat een beetje paranoïde vindt,

167
00:07:12,885 --> 00:07:15,649
bedenk dan dat het Pentagon 
vorig jaar een memo verstuurde

168
00:07:15,649 --> 00:07:17,537
naar al hun bedienden

169
00:07:17,561 --> 00:07:20,815
met de waarschuwing om die commerciële 
DNA-kits niet te gebruiken,

170
00:07:20,839 --> 00:07:22,709
omdat ze zich zorgen maakten

171
00:07:22,709 --> 00:07:25,679
dat zij of hun familie
met die info getraceerd konden worden.

172
00:07:25,703 --> 00:07:29,926
En toch werd er, zelfs met de bezorgdheid 
van het Pentagon over deze technologie,

173
00:07:29,950 --> 00:07:32,878
bijna niets aan gedaan 
om deze markt te reguleren.

174
00:07:32,902 --> 00:07:35,109
Een Amerikaans bedrijf, Clearview AI,

175
00:07:35,133 --> 00:07:37,760
verzamelde afbeeldingen
van miljarden gezichten

176
00:07:37,784 --> 00:07:39,196
van over heel het internet,

177
00:07:39,220 --> 00:07:43,081
zoals de beelden die je op Instagram post 
van jou en je vrienden en familie,

178
00:07:43,081 --> 00:07:45,649
om dan hun diensten 
van gezichtsherkenning te verkopen

179
00:07:45,673 --> 00:07:48,506
aan de regering van de VS 
en de wetshandhaving.

180
00:07:48,530 --> 00:07:51,148
Zelfs als je dat
een aanneembare toepassing

181
00:07:51,148 --> 00:07:52,738
van deze technologie vindt,

182
00:07:52,762 --> 00:07:56,198
is er niets dat hen belet 
om te verkopen aan private individuen,

183
00:07:56,222 --> 00:07:59,101
corporaties of zelfs vreemde regeringen.

184
00:07:59,125 --> 00:08:01,823
En het is precies dat 
wat sommige bedrijven doen.

185
00:08:01,847 --> 00:08:05,085
Het Wiretappers' Ball 
dat begon in Noord Virginia?

186
00:08:05,109 --> 00:08:08,932
Vandaag gaat dat door 
in vele steden rondom de wereld.

187
00:08:08,956 --> 00:08:13,083
Duizenden mensen wonen nu 
opleidingen en conferenties van ISS bij.

188
00:08:13,107 --> 00:08:16,829
En veel van de bedrijven daar aanwezig 
komen van het Midden Oosten en China.

189
00:08:16,853 --> 00:08:18,987
De spionagebazaar is mondiaal geworden.

190
00:08:19,545 --> 00:08:21,446
Op alle wapenshows in de wereld

191
00:08:21,470 --> 00:08:24,531
zie je bedrijven hun technologie 
voor gezichtsherkenning

192
00:08:24,555 --> 00:08:26,139
en hacken van telefoons showen,

193
00:08:26,163 --> 00:08:29,022
naast de traditionele wapenfabrikanten

194
00:08:29,046 --> 00:08:30,903
met hun tanks en raketten.

195
00:08:30,927 --> 00:08:32,582
Op deze wapenshows

196
00:08:32,582 --> 00:08:35,107
verzeil je nogal gemakkelijk 
in dystopische denkramen

197
00:08:35,107 --> 00:08:37,699
waarbij je denkt aan
futuristische bewakingstechnologie

198
00:08:37,699 --> 00:08:39,199
die alles van je vastlegt.

199
00:08:39,199 --> 00:08:41,536
Ik herinner me 
een Pentagonadviseur die zei

200
00:08:41,536 --> 00:08:44,816
dat wat het leger echt nodig had 
satellieten in de ruimte waren

201
00:08:44,840 --> 00:08:48,779
die alle mensen op aarde konden traceren 
aan de hand van hun DNA.

202
00:08:48,779 --> 00:08:51,336
Genoeg om je te laten investeren
in aluminium hoedjes.

203
00:08:51,336 --> 00:08:52,341
Maar de waarheid is

204
00:08:52,341 --> 00:08:55,958
dat we niet weten welke technologie 
de toekomst zal brengen.

205
00:08:55,982 --> 00:08:58,942
Maar we weten wel dat vandaag, 
bij gebrek aan regulering,

206
00:08:58,966 --> 00:09:01,243
de markt nu al ontploft.

207
00:09:01,267 --> 00:09:02,637
Een van die bedrijven

208
00:09:02,637 --> 00:09:04,935
beschuldigd van verkoop
van bewakingstechnologie

209
00:09:04,935 --> 00:09:06,678
aan autoritaire regimes

210
00:09:06,678 --> 00:09:11,146
biedt zijn hulp aan bij het opsporen 
van met COVID-19 besmette mensen.

211
00:09:11,170 --> 00:09:14,091
Zeker biedt technologie 
een verleidelijke belofte

212
00:09:14,115 --> 00:09:17,434
om een pandemie in te dijken
via traceren van contacten.

213
00:09:17,458 --> 00:09:21,101
Maar het zet ook de deur open 
naar geprivatiseerde massabewaking.

214
00:09:21,696 --> 00:09:24,704
Wat moeten we dan doen
met deze private spionagebazaar?

215
00:09:25,005 --> 00:09:26,926
We kunnen ons verbergen, offline gaan,

216
00:09:26,950 --> 00:09:29,735
weggaan van de sociale media, 
onze smartphones weggooien,

217
00:09:29,759 --> 00:09:31,244
in een grot gaan wonen,

218
00:09:31,268 --> 00:09:34,148
maar de waarheid is dat we 
geen professionele spionnen zijn

219
00:09:34,172 --> 00:09:37,490
en we niet kunnen leven 
met valse identiteiten of geen identiteit.

220
00:09:37,902 --> 00:09:41,617
Zelfs echte spionnen hebben het vandaag 
kwaad om onder de radar te blijven.

221
00:09:41,641 --> 00:09:44,346
Het maakt niet uit hoeveel 
paspoorten Jason Bourne heeft

222
00:09:44,370 --> 00:09:47,237
als zijn gezicht of zijn DNA 
in iemands database zit.

223
00:09:47,607 --> 00:09:48,783
Als zelfs de regeringen

224
00:09:48,783 --> 00:09:50,993
daar geen controle meer over hebben

225
00:09:50,993 --> 00:09:52,918
is er dan iets dat wij kunnen doen?

226
00:09:52,942 --> 00:09:53,999
Een argument zou zijn

227
00:09:53,999 --> 00:09:56,056
dat zelfs al zou de VS 
de bedrijven intomen

228
00:09:56,056 --> 00:09:58,195
bij het exporteren 
van dit soort technologie,

229
00:09:58,195 --> 00:10:00,961
dan zouden bedrijven in China 
het wel overnemen.

230
00:10:01,457 --> 00:10:03,815
Maar we reguleren 
de wapenhandel vandaag al,

231
00:10:03,839 --> 00:10:05,772
zelfs al is het niet perfect.

232
00:10:06,226 --> 00:10:09,366
In feite was er enkele jaren geleden 
al een multilateraal voorstel

233
00:10:09,366 --> 00:10:10,472
om net dat te doen,

234
00:10:10,472 --> 00:10:13,632
namelijk exportlicenties eisen 
voor bewakingssoftware.

235
00:10:14,030 --> 00:10:15,986
De Verenigde Staten waren bij de landen

236
00:10:15,986 --> 00:10:18,629
die akkoord gingen 
met deze vrijwillige regelgeving,

237
00:10:18,653 --> 00:10:21,834
maar in Washington 
bleef het bij dit voorstel.

238
00:10:21,834 --> 00:10:24,653
Onze regering verkoopt liever
meer wapens aan het buitenland

239
00:10:24,653 --> 00:10:26,042
met minder beperkingen,

240
00:10:26,042 --> 00:10:27,245
zelfs aan die landen

241
00:10:27,245 --> 00:10:30,200
die deze bewakingstechnologie 
zouden misbruiken.

242
00:10:30,399 --> 00:10:33,322
We zouden dat voorstel
beter nieuw leven moeten inblazen,

243
00:10:33,322 --> 00:10:35,534
en zelfs een stap verdergaan.

244
00:10:35,558 --> 00:10:39,241
We moeten bewakingstechnologie 
fundamenteel gaan herbekijken

245
00:10:39,265 --> 00:10:41,716
en deze tools als wapens gaan zien.

246
00:10:41,740 --> 00:10:42,959
Dat liet de regering toe

247
00:10:42,959 --> 00:10:45,923
om hun verkoop en export 
te reguleren en aan banden te leggen

248
00:10:45,947 --> 00:10:48,633
op dezelfde manier 
als met traditionele wapens,

249
00:10:48,657 --> 00:10:50,724
geavanceerde vliegtuigen en raketten.

250
00:10:51,074 --> 00:10:54,804
Dat betekent erkennen 
dat technologie die volgt wie we zijn,

251
00:10:54,828 --> 00:10:56,614
wat we doen, wat we zeggen

252
00:10:56,638 --> 00:10:58,765
en soms zelfs wat we denken,

253
00:10:58,789 --> 00:11:00,789
een vorm van geavanceerd wapentuig is.

254
00:11:00,813 --> 00:11:02,936
Deze wapens worden te machtig,

255
00:11:02,960 --> 00:11:04,691
verkrijgbaar voor de hoogste bieder

256
00:11:04,715 --> 00:11:07,127
en ze volgen de grillen 
van de spionagebazaar.

257
00:11:07,532 --> 00:11:08,682
Bedankt.