0:00:08.162,0:00:12.245 1800 yılında,[br]kaşif Alexander von Humboldt, 0:00:12.245,0:00:16.234 bir elektrikli yılan balığı sürüsünün[br]yaklaşan atlara karşı 0:00:16.234,0:00:19.834 kendilerini savunmak için sudan[br]çıktıklarını gördü. 0:00:19.834,0:00:24.435 Hikaye öyle olağandışıydı ki çoğu bunu[br]Humboldt'un uydurduğunu düşündü. 0:00:24.435,0:00:28.796 Ama elektrik kullanan balıklar[br]aslında düşündüğünüzden daha yaygın 0:00:28.796,0:00:32.935 ve evet, elektrikli yılan balığı[br]bir balık türüdür. 0:00:32.935,0:00:35.125 Işığın kısıtlı olduğu su altında 0:00:35.125,0:00:37.774 elektrik sinyalleri, 0:00:37.774,0:00:39.461 iletişim, yön bulma 0:00:39.461,0:00:43.692 ve avlar bulup nadiren de onları[br]sersemletmek için kullanılır. 0:00:43.692,0:00:49.135 Yaklaşık 350 balık türü elektrik[br]sinyalleri üreten ve algılayan 0:00:49.135,0:00:52.807 özel bir anatomik yapıya sahiptir. 0:00:52.807,0:00:55.246 Bu balıklar ürettikleri 0:00:55.246,0:00:58.608 elektrik miktarına göre[br]ikiye ayrılır. 0:00:58.608,0:01:03.587 Bilim insanları ilk grubu düşük elektrikli[br]balıklar olarak tanımlarlar. 0:01:03.587,0:01:06.406 Kuyruklarının yakınındaki [br]elektrik organlarıyla 0:01:06.406,0:01:12.507 bir volta kadar, yani kalem pilin [br]üçte ikisi kadar elektrik üretirler. 0:01:12.507,0:01:14.597 Bu nasıl oluyor? 0:01:14.597,0:01:19.068 Balığın beyni, sinir sistemi vasıtasıyla[br]yüzlerce hatta binlerce disk şeklinde 0:01:19.068,0:01:21.658 elektrosit denilen hücreden oluşan 0:01:21.658,0:01:27.258 elektrik organına bir sinyal gönderir. 0:01:27.258,0:01:31.438 Normalde, elektrositler dışarıda pozitif,[br]içeride negatif bir yük oluşturmak için 0:01:31.438,0:01:36.807 dışarıya sodyum ve potasyum[br]iyonları pompalar. 0:01:36.807,0:01:39.920 Fakat sinir sinyali[br]elektrosite ulaştığında, 0:01:39.920,0:01:43.549 iyon kapılarının açılmasını sağlar 0:01:43.549,0:01:47.709 ve pozitif yüklü iyonlar[br]hızla içeri girer. 0:01:47.709,0:01:52.029 Böylece, elektrositin dış yüzü negatif [br] 0:01:52.029,0:01:54.699 iç kısmı ise pozitif yükle yüklenir. 0:01:54.699,0:01:58.771 Fakat diğer uçta yüklenme[br]biçimi bunun tam tersidir. 0:01:58.771,0:02:01.420 Bu alternatif yüklemeler[br]bir akım oluşturabilir ve 0:02:01.420,0:02:06.491 elektrositi biyolojik bir pile dönüştürür. 0:02:06.491,0:02:10.649 Bu balıkların güçlerinin sırrı [br]sinir sinyallerinin her hücreye 0:02:10.649,0:02:15.031 aynı anda ulaşacak şekilde[br]koordine edilmesindedir. 0:02:15.031,0:02:21.080 Bu da elektrosit yığınlarını seri[br]bağlanmış piller gibi çalıştırır. 0:02:21.080,0:02:24.323 Her birindeki minik yükler,[br]birbirine eklenerek birkaç 0:02:24.323,0:02:27.061 metrelik bir elektrik alanı oluşturur. 0:02:27.061,0:02:30.140 Derinin altında bulunan [br]elektrik algılayıcı hücreler 0:02:30.140,0:02:33.321 balığın bu elektrik alanındaki 0:02:33.321,0:02:37.942 çevre ve diğer balıklardan kaynaklı[br]değişimleri hissetmesini sağlar. 0:02:37.942,0:02:40.492 Örneğin fil balığı, 0:02:40.492,0:02:43.673 "çene organı" denilen ve[br]elektrik algılayıcıların arasına 0:02:43.673,0:02:46.103 yerleştirilen uzun bir çeneye sahiptir. 0:02:46.103,0:02:48.892 Bu onun diğer balıkların[br]sinyallerini algılamasını, 0:02:48.892,0:02:50.792 uzaklığı ölçmesini, 0:02:50.792,0:02:53.793 yakındaki objelerin şekil ve boyutunu[br]tespit etmesini 0:02:53.793,0:02:58.801 ve hatta gömülü bir böceğin ölü mü[br]yoksa canlı mı olduğunu bilmesini sağlar. 0:02:58.801,0:03:01.302 Fakat fil balığı ve diğer[br]düşük elektrikli balıklar 0:03:01.302,0:03:05.402 avlarına saldırmak için yeterli[br]elektrik üretemezler. 0:03:05.402,0:03:08.573 Bu yetenek yalnızca bir avuç[br]kadar türden oluşan 0:03:08.573,0:03:11.794 yüksek elektrikli balıklara özgüdür. 0:03:11.794,0:03:16.392 En yüksek elektrikli balık[br]daha çok elektrikli yılan balığı 0:03:16.392,0:03:20.513 olarak bilinen elektrikli bıçak balığıdır. 0:03:20.513,0:03:25.400 Üç elektrik organı neredeyse [br]iki metrelik vücudu boyunca uzanır. 0:03:25.400,0:03:27.354 Düşük elektrikli balıklar gibi, 0:03:27.354,0:03:30.960 yılan balığı da sinyallerini[br]yön bulma ve iletişim için kullanır 0:03:30.960,0:03:34.684 ama en güçlü elektrik çıkışını[br]avını keşfettiği ve daha sonra 0:03:34.684,0:03:40.273 etkisiz hale getirdiği iki aşamalı[br]saldırıda avlanmak için kullanır. 0:03:40.273,0:03:43.995 İlk önce, 600 volta kadar[br]çıkan, iki ya da üç 0:03:43.995,0:03:46.444 güçlü şok yayar. 0:03:46.444,0:03:49.734 Bu avının kaslarını uyarır,[br]kasılmalara yol açar 0:03:49.734,0:03:53.045 ve onu saklandığı yerden çıkaracak[br]dalgalar üretir. 0:03:53.045,0:03:55.925 Daha sonra, ardı ardına [br]yüksek voltajlı şoklar yayar 0:03:55.925,0:03:59.294 ve bu kaslarda daha şiddetli[br]kasılmalarına yol açar. 0:03:59.294,0:04:03.095 Yılan balığı aynı zamanda[br]elektrik organlarının yarattığı 0:04:03.095,0:04:07.249 elektrik alanlarının[br]çakışması için kıvrılır. 0:04:07.249,0:04:10.939 Elektrik fırtınası sonunda avı[br]yorar ve hareketsiz bırakır 0:04:10.939,0:04:14.890 ve yılan balığı avını[br]canlı canlı yutar. 0:04:14.890,0:04:18.550 Diğer iki yüksek elektrikli balık,[br]gövdesindeki bir elektrik organıyla 0:04:18.550,0:04:20.935 350 volta kadar elektrik yayabilen 0:04:20.935,0:04:23.906 elektrikli kedi balığı, 0:04:23.906,0:04:29.466 ve kafasının iki yanındaki[br]böbrek şeklindeki elektrik organlarıyla 0:04:29.466,0:04:32.846 220 volta kadar elektrik yayabilen[br]torpilbalığıdır. 0:04:32.846,0:04:35.718 Elektrikli balıklar hakkında[br]bilinmeyen bir şey var: 0:04:35.718,0:04:39.436 Elektrik neden kendilerini çarpmıyor?[br] 0:04:39.436,0:04:42.148 Yüksek elektrikli balıkların boyutu 0:04:42.148,0:04:44.797 kendi şoklarına dayanmalarını[br]sağlıyor olabilir, 0:04:44.797,0:04:48.465 ya da akım vücutlarından çarpmayacak[br]kadar hızlı geçiyor olabilir. 0:04:48.465,0:04:53.047 Bazı bilim insanları elektrik organlarının[br]özel bir proteinle korunduğunu düşünse de 0:04:53.047,0:04:58.107 gerçek şu ki bilim[br]bu gizemi hala aydınlatamadı.