[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:08.11,0:00:12.24,Default,,0000,0000,0000,,W 1800 roku badacz Alexander von Humboldt
Dialogue: 0,0:00:12.24,0:00:17.85,Default,,0000,0000,0000,,widział, jak ławica węgorzy\Nelektrycznych wyskoczyła z wody
Dialogue: 0,0:00:17.85,0:00:19.83,Default,,0000,0000,0000,,w obronie przed nadciągającymi końmi.
Dialogue: 0,0:00:19.83,0:00:24.44,Default,,0000,0000,0000,,Historia wydawała się tak dziwna,\Nże posądzano Humboldta o zmyślenie.
Dialogue: 0,0:00:24.44,0:00:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Lecz ryby używające prądu występują\Nczęściej, niż mogłoby się wydawać,
Dialogue: 0,0:00:28.80,0:00:32.94,Default,,0000,0000,0000,,a węgorze elektryczne są rodzajem ryb.
Dialogue: 0,0:00:32.94,0:00:35.12,Default,,0000,0000,0000,,Pod wodą, gdzie brakuje światła,
Dialogue: 0,0:00:35.12,0:00:37.77,Default,,0000,0000,0000,,sygnały elektryczne stwarzają\Nsposoby komunikacji,
Dialogue: 0,0:00:37.77,0:00:38.86,Default,,0000,0000,0000,,nawigacji
Dialogue: 0,0:00:38.86,0:00:43.69,Default,,0000,0000,0000,,i znajdowania oraz w rzadkich\Nprzypadkach ogłuszania ofiary.
Dialogue: 0,0:00:43.69,0:00:49.14,Default,,0000,0000,0000,,Blisko 350 gatunków ryb posiada\Nspecjalne anatomiczne struktury,
Dialogue: 0,0:00:49.14,0:00:52.81,Default,,0000,0000,0000,,które generują i wykrywają\Nsygnały elektryczne.
Dialogue: 0,0:00:52.81,0:00:55.25,Default,,0000,0000,0000,,Te ryby dzieli się na dwie grupy,
Dialogue: 0,0:00:55.25,0:00:58.61,Default,,0000,0000,0000,,w zależności od tego,\Nile elektryczności wytwarzają.
Dialogue: 0,0:00:58.61,0:01:03.59,Default,,0000,0000,0000,,Naukowcy nazywają pierwszą grupę\Nrybami słabo elektrycznymi.
Dialogue: 0,0:01:03.59,0:01:06.41,Default,,0000,0000,0000,,Struktury przy ich ogonach,\Nzwane narządami elektrycznymi,
Dialogue: 0,0:01:06.41,0:01:12.51,Default,,0000,0000,0000,,wytwarzają do 1 V energii elektrycznej,\Nczyli około dwóch trzecich baterii AA.
Dialogue: 0,0:01:12.51,0:01:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Jak to działa?
Dialogue: 0,0:01:14.60,0:01:19.07,Default,,0000,0000,0000,,Mózg ryby przesyła sygnał poprzez\Nukład nerwowy do narządu elektrycznego,
Dialogue: 0,0:01:19.07,0:01:21.29,Default,,0000,0000,0000,,który wypełniony jest układami setek
Dialogue: 0,0:01:21.29,0:01:27.26,Default,,0000,0000,0000,,lub tysięcy komórek w kształcie\Ndysków, nazywanych elektrocytami.
Dialogue: 0,0:01:27.26,0:01:31.44,Default,,0000,0000,0000,,Zwykle elektrocyty wypompowują\Njony sodu i potasu,
Dialogue: 0,0:01:31.44,0:01:36.81,Default,,0000,0000,0000,,aby utrzymać ładunek dodatni w środku,\Na ładunek ujemny na wewnątrz.
Dialogue: 0,0:01:36.81,0:01:39.92,Default,,0000,0000,0000,,Lecz gdy impuls nerwowy\Ndociera do elektrocytu,
Dialogue: 0,0:01:39.92,0:01:43.55,Default,,0000,0000,0000,,pobudza on bramki jonowe do otwarcia.
Dialogue: 0,0:01:43.55,0:01:47.71,Default,,0000,0000,0000,,Dodatnio naładowane jony\Nwpływają z powrotem.
Dialogue: 0,0:01:47.71,0:01:52.03,Default,,0000,0000,0000,,Teraz jedna strona elektrocytu\Njest naładowana ujemnie na zewnątrz,
Dialogue: 0,0:01:52.03,0:01:54.70,Default,,0000,0000,0000,,a dodatnio wewnątrz.
Dialogue: 0,0:01:54.70,0:01:58.77,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast druga strona ma \Nodwrotny wzór naładowania.
Dialogue: 0,0:01:58.77,0:02:01.42,Default,,0000,0000,0000,,Te zmienne ładunki elektryczne\Nmogą generować prąd,
Dialogue: 0,0:02:01.42,0:02:06.49,Default,,0000,0000,0000,,przekształcając elektrocyt\Nw biologiczną baterię.
Dialogue: 0,0:02:06.49,0:02:10.65,Default,,0000,0000,0000,,Zdolności tych ryb biorą się stąd,\Nże impulsy nerwowe są tak skoordynowane,
Dialogue: 0,0:02:10.65,0:02:15.03,Default,,0000,0000,0000,,aby dotrzeć do każdej komórki\Nw dokładnie tym samym momencie.
Dialogue: 0,0:02:15.03,0:02:21.08,Default,,0000,0000,0000,,Przez to masy elektrocytów zachowują się\Njak tysiące baterii połączonych szeregowo.
Dialogue: 0,0:02:21.08,0:02:24.32,Default,,0000,0000,0000,,Maleńkie ładunki każdej z nich\Nskładają się na pole elektryczne,
Dialogue: 0,0:02:24.32,0:02:27.06,Default,,0000,0000,0000,,które jest w stanie przebyć kilka metrów.
Dialogue: 0,0:02:27.06,0:02:30.14,Default,,0000,0000,0000,,Ukryte pod skórą komórki\Nzwane elektroreceptorami
Dialogue: 0,0:02:30.14,0:02:33.12,Default,,0000,0000,0000,,pozwalają rybom stale wyczuwać to pole
Dialogue: 0,0:02:33.12,0:02:38.02,Default,,0000,0000,0000,,oraz jego zmiany spowodowane\Nprzez otoczenie lub inne ryby.
Dialogue: 0,0:02:38.02,0:02:40.49,Default,,0000,0000,0000,,Mruk Petersa, na przykład,
Dialogue: 0,0:02:40.49,0:02:43.67,Default,,0000,0000,0000,,ma wydłużony podbródek,\Nnazywany "schnauzenorgan",
Dialogue: 0,0:02:43.67,0:02:46.10,Default,,0000,0000,0000,,wypełniony elektroreceptorami.
Dialogue: 0,0:02:46.10,0:02:48.89,Default,,0000,0000,0000,,Umożliwia on przechwytywanie\Nsygnałów od innych ryb,
Dialogue: 0,0:02:48.89,0:02:50.79,Default,,0000,0000,0000,,ocenianie odległości,
Dialogue: 0,0:02:50.79,0:02:53.79,Default,,0000,0000,0000,,stwierdzanie kształtu\Ni wielkości pobliskich obiektów,
Dialogue: 0,0:02:53.79,0:02:58.80,Default,,0000,0000,0000,,a nawet określanie, czy przysypany\Nowad jest martwy, czy żywy.
Dialogue: 0,0:02:58.80,0:03:01.30,Default,,0000,0000,0000,,Lecz trąbonos i inne\Nryby słabo elektryczne
Dialogue: 0,0:03:01.30,0:03:05.40,Default,,0000,0000,0000,,nie wytwarzają dość prądu,\Naby zaatakować ofiarę.
Dialogue: 0,0:03:05.40,0:03:08.57,Default,,0000,0000,0000,,Ta zdolność przypisywana jest\Nrybom silnie elektrycznym,
Dialogue: 0,0:03:08.57,0:03:11.79,Default,,0000,0000,0000,,których jest zaledwie garstka.
Dialogue: 0,0:03:11.79,0:03:16.39,Default,,0000,0000,0000,,Najpotężniejszą rybą silnie\Nelektryczną jest strętwa,
Dialogue: 0,0:03:16.39,0:03:20.51,Default,,0000,0000,0000,,powszechnie znana jako węgorz elektryczny.
Dialogue: 0,0:03:20.51,0:03:25.40,Default,,0000,0000,0000,,Niemal całe jej dwumetrowe ciało \Npokrywają trzy narządy elektryczne.
Dialogue: 0,0:03:25.40,0:03:27.35,Default,,0000,0000,0000,,Tak jak ryby słabo elektryczne,
Dialogue: 0,0:03:27.35,0:03:30.96,Default,,0000,0000,0000,,węgorz elektryczny wykorzystuje swoje\Nsygnały do nawigacji oraz komunikacji,
Dialogue: 0,0:03:30.96,0:03:34.68,Default,,0000,0000,0000,,lecz najsilniejsze wyładowania\Nelektryczne rezerwuje na polowania,
Dialogue: 0,0:03:34.68,0:03:40.27,Default,,0000,0000,0000,,atakując dwufazowo przez zlokalizowanie\Ni obezwładnienie ofiary.
Dialogue: 0,0:03:40.27,0:03:43.100,Default,,0000,0000,0000,,Najpierw emituje dwa\Nlub trzy silne impulsy
Dialogue: 0,0:03:43.100,0:03:46.44,Default,,0000,0000,0000,,o natężeniu około 600 woltów,
Dialogue: 0,0:03:46.44,0:03:49.73,Default,,0000,0000,0000,,które pobudzają mięśnie ofiary,\Npowodując skurcze
Dialogue: 0,0:03:49.73,0:03:53.04,Default,,0000,0000,0000,,oraz generując fale, które\Npozwalają odkryć jej kryjówkę.
Dialogue: 0,0:03:53.04,0:03:55.92,Default,,0000,0000,0000,,Następnie strumień szybkich \Ni wysokonapięciowych wyładowań
Dialogue: 0,0:03:55.92,0:03:59.29,Default,,0000,0000,0000,,wzmaga jeszcze skurcze mięśni.
Dialogue: 0,0:03:59.29,0:04:03.10,Default,,0000,0000,0000,,Węgorz elektryczny może się też\Nzwinąć tak, aby pola elektryczne,
Dialogue: 0,0:04:03.10,0:04:07.25,Default,,0000,0000,0000,,generowane na każdym końcu narządu\Nelektrycznego, zachodziły na siebie.
Dialogue: 0,0:04:07.25,0:04:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Burza elektryczna w końcu\Nwyczerpuje i paraliżuje ofiarę,
Dialogue: 0,0:04:10.94,0:04:14.89,Default,,0000,0000,0000,,a węgorz elektryczny może \Njuż połknąć żywcem swój obiad.
Dialogue: 0,0:04:14.89,0:04:18.55,Default,,0000,0000,0000,,Pozostałe dwie ryby silnie\Nelektryczne to sum elektryczny,
Dialogue: 0,0:04:18.55,0:04:20.94,Default,,0000,0000,0000,,który umie uwolnić 350 woltów
Dialogue: 0,0:04:20.94,0:04:23.91,Default,,0000,0000,0000,,poprzez narząd elektryczny\Nzajmujący większość jego tułowia,
Dialogue: 0,0:04:23.91,0:04:29.47,Default,,0000,0000,0000,,oraz drętwa elektryczna posiadająca \Nnerkowate narządy po obu stronach głowy,
Dialogue: 0,0:04:29.47,0:04:32.85,Default,,0000,0000,0000,,które wytwarzają około 220 woltów.
Dialogue: 0,0:04:32.85,0:04:35.72,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje jednak pewna zagadka\Nw świecie ryb elektrycznych:
Dialogue: 0,0:04:35.72,0:04:39.44,Default,,0000,0000,0000,,dlaczego nie rażą prądem siebie samych?
Dialogue: 0,0:04:39.44,0:04:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Być może właśnie rozmiar\Nryb silnie elektrycznych
Dialogue: 0,0:04:42.15,0:04:44.80,Default,,0000,0000,0000,,daje im odporność na własne wyładowania
Dialogue: 0,0:04:44.80,0:04:48.46,Default,,0000,0000,0000,,lub fakt, iż prąd elektryczny\Nzbyt szybko opuszcza ich ciała.
Dialogue: 0,0:04:48.46,0:04:53.05,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy naukowcy sądzą, że specjalne\Nbiałka osłaniają narządy elektryczne.
Dialogue: 0,0:04:53.05,0:04:57.96,Default,,0000,0000,0000,,Prawda jest jednak taka, że nauka\Nnadal nie rzuciła światła na tę zagadkę.