WEBVTT

00:00:05.195 --> 00:00:10.391
Đây là câu chuyện về thế giới đang
bị ám ảnh bởi đồ bỏ đi.

00:00:10.391 --> 00:00:13.749
Một câu chuyện về một hệ thống 
đang bị khủng hoảng.

00:00:13.749 --> 00:00:15.232
Chúng ta đang xả rác lên hành tinh này.

00:00:15.232 --> 00:00:16.858
Chúng ta đang xả rác lên lẫn nhau.

00:00:16.858 --> 00:00:19.584
Và chúng ta không cảm thấy 
vui chút nào cả.

00:00:19.584 --> 00:00:20.712
Tin tốt là

00:00:20.712 --> 00:00:22.245
khi chúng ta hiểu về hệ thống này,

00:00:22.245 --> 00:00:24.845
chúng ta tìm thấy nhiều cách giải quyết

00:00:24.845 --> 00:00:28.509
và biến những vấn đề này thành giải pháp.

00:00:36.878 --> 00:00:39.335
Một trong những vấn đề đó là
ít sử dụng đồ bỏ đi

00:00:39.335 --> 00:00:41.796
tức là chúng ta chỉ sử dụng khi thực sự cần.

00:00:41.796 --> 00:00:44.166
Điều đó sẽ thế nào nếu bạn sống
ở một thành phố như, Cleveland

00:00:44.166 --> 00:00:45.436
và bạn muốn một cốc nước?

00:00:45.436 --> 00:00:46.549
Bạn sẽ nhân cơ hội


00:00:46.549 --> 00:00:48.098
lấy từ vòi nước thành phố?

00:00:48.098 --> 00:00:49.847
Hay bạn sẽ lấy một chai nước

00:00:49.847 --> 00:00:53.220
từ rừng mưa nhiệt đới nguyên sinh ở Fiji?

00:00:53.220 --> 00:00:53.949
Vâng, nước uống nhãn hiệu Fiji

00:00:53.949 --> 00:00:56.517
câu trả lời cho câu hỏi này đã rất rõ ràng.

00:00:56.517 --> 00:00:59.164
Vì vậy họ đã xây dựng nên một chiến dịch 
quảng cáo toàn diện về nó.

00:00:59.164 --> 00:01:00.976
Nhưng hóa ra đây lại là một trong
những hành động khá ngớ ngẩn

00:01:00.976 --> 00:01:02.415
trong lịch sử quảng cáo.

00:01:02.415 --> 00:01:03.483
Như bạn biết, thành phố Cleveland

00:01:03.483 --> 00:01:05.341
không muốn làm nguyên nhân của "trò đùa Fiji",

00:01:05.341 --> 00:01:07.756
vì vậy họ đã thử nghiệm và thử dự đoán xem?

00:01:07.756 --> 00:01:08.639
Thử nghiệm cho thấy

00:01:08.639 --> 00:01:11.332
một cốc nước Fiji có chất lượng thấp hơn,

00:01:11.332 --> 00:01:14.397
không có hương vị ngon bằng
nước vòi Cleveland

00:01:14.397 --> 00:01:17.648
và đắt hơn gấp nhiều lần.

00:01:17.648 --> 00:01:19.320
Đây là chuyện xảy ra rất thông thường

00:01:19.320 --> 00:01:21.316
khi bạn thử uống nước đóng chai và nước vòi

00:01:21.316 --> 00:01:22.431
Vậy nó có sạch hơn không?

00:01:22.431 --> 00:01:24.242
Lúc có, lúc không.

00:01:24.242 --> 00:01:25.264
Về nhiều mặt,

00:01:25.264 --> 00:01:28.189
nước đóng chai thường ít được kiểm định 
hơn so với nước vòi.

00:01:28.189 --> 00:01:29.536
Vậy nó có ngon hơn không?

00:01:29.536 --> 00:01:30.914
Theo các thử nghiệm về hương vị 
trên cả nước,

00:01:30.914 --> 00:01:34.412
người dân thường ưa chuộng nước vòi hơn
nước đóng chai.

00:01:34.412 --> 00:01:35.852
Những công ty sản xuất nước đóng chai này cho hay

00:01:35.852 --> 00:01:37.570
họ vừa đáp ứng đủ nhu cầu của người tiêu dùng.

00:01:37.570 --> 00:01:39.799
Nhưng ai sẽ yêu cầu một sản phẩm đắt hơn,

00:01:39.799 --> 00:01:43.189
kém ngon hơn, kém an tâm hơn, đặc biệt

00:01:43.189 --> 00:01:46.394
là bạn có thể lấy trực tiếp miễn phí
từ trong bếp của bạn?

00:01:46.394 --> 00:01:47.045
Nước đóng chai

00:01:47.045 --> 00:01:49.970
đắt hơn nước vòi khoảng 2000 lần

00:01:49.970 --> 00:01:51.131
Bạn có thể tưởng tượng nổi

00:01:51.131 --> 00:01:53.081
việc chi trả mức giá cao gấp 2000 lần?

00:01:53.081 --> 00:01:55.775
Một chiếc bánh xăng wích 
giá 10.000 đô thì sao?

00:01:55.775 --> 00:01:56.703
Tuy nhiên người dân Mỹ vẫn mua

00:01:56.703 --> 00:02:00.047
hơn 500 triệu chai nước mỗi tuần.

00:02:00.047 --> 00:02:03.995
Số lượng chai này đủ để tạo thành 
5 vòng tròn bao quanh trái đất.

00:02:03.995 --> 00:02:06.038
Vậy tại sao lại như vậy?

00:02:06.038 --> 00:02:08.871
Vâng, hãy quay trở lại với cách làm việc của 
nền kinh tế vật chất

00:02:08.871 --> 00:02:10.868
và một trong những yếu tố chi phối chính

00:02:10.868 --> 00:02:12.911
là nhu cầu sản xuất.

00:02:12.911 --> 00:02:14.629
Nếu công ty muốn phát triển,

00:02:14.629 --> 00:02:17.154
họ phải bán càng nhiều đồ bỏ đi.

00:02:17.154 --> 00:02:20.341
Vào những năm 1970 các công ty lớn 
về đồ uống có ga đã lo lắng

00:02:20.341 --> 00:02:23.406
khi họ thấy tỉ lệ tăng trưởng bắt đầu
có dấu hiệu giảm sút.

00:02:23.406 --> 00:02:25.728
Lượng soda quá nhiều so với khả năng
tiêu thụ của một người.

00:02:25.728 --> 00:02:28.004
Bên cạnh đó, người dân sẽ sớm nhận ra

00:02:28.004 --> 00:02:30.651
rằng soda không có lợi cho sức khỏe và 
đột nhiên

00:02:30.651 --> 00:02:33.437
họ quay trở lại uống nước vòi.

00:02:33.437 --> 00:02:34.459
Vâng, những công ty này

00:02:34.459 --> 00:02:36.920
sẽ tìm thấy ý tưởng lớn tiếp theo trong
một sản phẩm thiết kế ngớ ngẩn

00:02:36.920 --> 00:02:40.357
mà mọi người thấy khá là buồn cười vì đây 
chỉ là một trào lưu để gây sự chú ý.

00:02:40.357 --> 00:02:42.633
"Nước là miễn phí", mọi người thường nói,

00:02:42.633 --> 00:02:45.001
"vậy sau này họ sẽ bán cho chúng ta
cái gì, không khí chăng?"

00:02:45.001 --> 00:02:47.834
Vậy làm thế nào để khiến mọi người 
mua sản phẩm này?

00:02:47.834 --> 00:02:50.899
Rất đơn giản. Bạn có nhu cầu sản xuất.

00:02:50.899 --> 00:02:52.153
Vậy bạn phải làm thế nào?

00:02:52.153 --> 00:02:53.083
Hãy tưởng tượng

00:02:53.083 --> 00:02:54.816
bạn quản lí một công ty sản xuất
nước đóng chai.

00:02:54.816 --> 00:02:56.690
Vì mọi người không chịu xếp hàng để chi trả

00:02:56.690 --> 00:02:57.586
số tiền họ vất vả làm ra

00:02:57.586 --> 00:02:59.583
cho sản phẩm không cần thiết của bạn

00:02:59.583 --> 00:03:00.699
bạn sẽ làm cho họ cảm thấy lo lắng

00:03:00.699 --> 00:03:03.020
và không an tâm khi họ không có 
sản phẩm đó.

00:03:03.020 --> 00:03:06.363
Và đây cũng chính là điều mà ngành 
công nghiệp nước đóng chai đã làm

00:03:06.363 --> 00:03:08.159
Một trong những chiến lược marketing
đầu tiên của họ là

00:03:08.159 --> 00:03:10.032
làm cho mọi người cảm thấy nước vòi
không an toàn,

00:03:10.032 --> 00:03:11.967
bằng những quảng cáo như 
chiến dịch Cleveland của Fiji.

00:03:13.902 --> 00:03:15.837
Một giám đốc công ty nước hàng đầu
cho hay :"Khi chúng ta xong,"

00:03:15.837 --> 00:03:20.342
"nước vòi sẽ được sử dụng để tắm
và rửa bát đĩa.

00:03:20.342 --> 00:03:22.494
Tiếp theo, bạn che giấu bản chất sản phẩm của bạn

00:03:22.494 --> 00:03:24.864
đằng sau những bức ảnh về một sự ảo tưởng
tinh khiết.

00:03:24.864 --> 00:03:25.947
Bạn đã bao giờ chú ý đến

00:03:25.947 --> 00:03:27.603
việc làm sao nước đóng chai có thể
thu hút chúng ta

00:03:27.603 --> 00:03:31.116
bằng những bức ảnh về những dòng suối
chảy từ trên núi và thiên nhiên hoang sơ?

00:03:31.116 --> 00:03:33.176
Nhưng hãy dự đoán xem nguồn gốc thực sự

00:03:33.176 --> 00:03:35.203
của 1/3 số lượng nước đóng chai ở Mỹ?

00:03:35.203 --> 00:03:36.921
Từ vòi!

00:03:36.921 --> 00:03:39.105
Pepsi’s Aquafina và Coke’s Dasani là

00:03:39.105 --> 00:03:40.264
2 trong số nhiều nhãn hiệu

00:03:40.264 --> 00:03:42.540
nước được lọc thực sự từ vòi.

00:03:42.540 --> 00:03:44.908
Nhưng bản chất nguyên sinh "sâu sắc" hơn.

00:03:44.908 --> 00:03:47.602
Theo một trang quảng cáo đầy đủ gần đây,
Nestlé cho hay:

00:03:47.602 --> 00:03:52.292
"nước đóng chai là sản phẩm thân thiện với
môi trường nhất trên thế giới."

00:03:52.292 --> 00:03:53.546
Cái gì cơ?!

00:03:53.546 --> 00:03:54.924
Họ đang xả rác lên môi trường

00:03:54.924 --> 00:03:56.890
trong suốt chu kì của sản phẩm.

00:03:56.890 --> 00:04:00.837
Vậy chính xác là thân thiện với 
môi trường như thế nào?

00:04:00.837 --> 00:04:02.154
Vấn đề nảy sinh ở đây

00:04:02.154 --> 00:04:03.655
là việc khai thác và sản xuất

00:04:03.655 --> 00:04:06.224
sử dụng dầu mỏ để chế tạo chai đựng nước.

00:04:06.224 --> 00:04:06.970
Mỗi năm,

00:04:06.970 --> 00:04:09.615
việc sản xuất chai nhựa đựng nước ở Mỹ

00:04:09.615 --> 00:04:13.515
tiêu tốn đủ số lượng nhiên liệu để
cung cấp cho 1 triệu chiếc xe hơi.

00:04:13.515 --> 00:04:16.813
Tất cả số năng lượng được sử dụng
để làm chai nhựa

00:04:16.813 --> 00:04:19.320
thậm chí còn nhiều hơn khi được vận chuyển
trên hành tinh này.

00:04:19.320 --> 00:04:23.825
và sau đó chúng ta uống khoảng 2 phút?

00:04:23.825 --> 00:04:25.033
Điều đó khiến chúng ta gặp phải vấn đề lớn

00:04:25.033 --> 00:04:26.565
vào cuối chu kì sống.

00:04:26.565 --> 00:04:28.176
Việc xử lí.

00:04:28.176 --> 00:04:30.870
Chuyện gì xảy ra với tất cả số chai nhựa
chúng ta đã sử dụng?

00:04:30.870 --> 00:04:32.881
80% được chôn vùi dưới đất,

00:04:32.881 --> 00:04:35.296
trong vòng hàng nghìn năm,

00:04:35.296 --> 00:04:37.153
hoặc được đốt trong lò,

00:04:37.153 --> 00:04:38.872
thải ra khí độc.

00:04:38.872 --> 00:04:41.240
Số còn lại được thu thập để tái chế.

00:04:41.240 --> 00:04:42.633
Tôi rất tò mò về điểm tập kết

00:04:42.633 --> 00:04:45.280
của những thùng tái chế chai nhựa.

00:04:45.280 --> 00:04:48.347
Tôi biết được rằng chúng được chuyển đến Ấn Độ.

00:04:48.347 --> 00:04:49.599
Vì vây, tôi đến đó.

00:04:49.599 --> 00:04:52.571
Tôi sẽ không thể nào quên được việc lái xe
qua một quả đồi bên ngoài Madras

00:04:52.571 --> 00:04:53.872
và tận mắt nhìn thấy

00:04:53.872 --> 00:04:56.797
một núi chai nhựa từ California.

00:04:56.797 --> 00:04:57.542
Bây giờ, việc tái chế thực sự

00:04:57.542 --> 00:05:01.187
sẽ biến những chai cũ này thành chai mới.

00:05:01.187 --> 00:05:04.274
Nhưng đó không phải là những gì 
đang diễn ra ở đây.

00:05:04.274 --> 00:05:06.689
Thay vào đó những chai này được tái chế

00:05:06.689 --> 00:05:09.058
thành những sản phẩm chất lượng thấp hơn

00:05:09.058 --> 00:05:11.240
và sau đó bị ném đi.

00:05:11.240 --> 00:05:12.633
Những phần không thẻ tái chế được

00:05:12.633 --> 00:05:14.073
sẽ bị vứt ra đây,

00:05:14.073 --> 00:05:15.559
và chuyển về Ấn Độ

00:05:15.559 --> 00:05:18.856
vứt vào sân sau của một nhà nào đó

00:05:18.856 --> 00:05:19.925
Nếu các công ty sản xuất nước đóng chai

00:05:19.925 --> 00:05:21.875
muốn sử dụng hỉnh ảnh núi trên nhãn hiệu
của họ,

00:05:21.875 --> 00:05:23.070
thì hãy sử dụng núi chất thải này

00:05:23.070 --> 00:05:25.716
cho chính xác hơn.

00:05:25.716 --> 00:05:29.307
Dọa chúng ta, thu hút chúng ta và khiến
chúng ta bối rối

00:05:29.307 --> 00:05:30.466
những chiến lược này

00:05:30.466 --> 00:05:34.600
là những phần quan trọng của 
nhu cầu sản xuất.

00:05:34.600 --> 00:05:36.225
Khi họ sản xuất theo nhu cầu này,

00:05:36.225 --> 00:05:38.547
tạo ra một thị trường mới trị giá hàng tỉ 
đô la,

00:05:38.547 --> 00:05:41.705
họ bảo vệ thị trường này bằng cách đánh
bại đối thủ của họ.

00:05:41.705 --> 00:05:43.888
Nhưng trong trường hợp này, đối thủ là

00:05:43.888 --> 00:05:47.881
quyền cơ bản của con người của chúng ta
được sử dụng nước sạch và an toàn.

00:05:47.881 --> 00:05:50.436
Phó Chủ tịch của Pepsi đã phát biểu

00:05:50.436 --> 00:05:53.222
"Kẻ thù lớn nhất là nước vòi!"

00:05:53.222 --> 00:05:54.384
Họ muốn chúng ta nghĩ rằng nước vòi bẩn

00:05:54.384 --> 00:05:57.154
và nước đóng chai là thứ thay thế tốt nhất.

00:05:57.154 --> 00:05:59.538
Ở nhiều nơi, nước công cộng bị ô nhiễm

00:05:59.538 --> 00:06:00.420
là do ô nhiễm từ công nghiệp

00:06:00.420 --> 00:06:03.131
như công nghiệp sản xuất chai nhựa.

00:06:03.131 --> 00:06:04.523
Và những người sản xuất nước đóng chai này

00:06:04.523 --> 00:06:07.618
rất hân hạnh khi cung cấp 
giải pháp đắt đỏ của họ,

00:06:07.618 --> 00:06:10.204
là khiến chúng ta sử dụng sản phẩm của họ.

00:06:10.204 --> 00:06:12.372
Đã đến lúc chúng ta quay trở lại với 
nước vòi.

00:06:12.372 --> 00:06:14.538
Bắt đầu bằng việc cam kết với 
chính bản thân

00:06:14.538 --> 00:06:16.488
không mua hoặc uống nước vòi

00:06:16.488 --> 00:06:20.064
trừ phi nước vòi thực sự không có lợi cho 
sức khỏe.

00:06:20.064 --> 00:06:21.504
Vâng, sẽ phải mất khá lâu

00:06:21.504 --> 00:06:23.640
để có thể bỏ được chai tái sử dụng,

00:06:23.640 --> 00:06:25.591
nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể làm được.

00:06:25.591 --> 00:06:27.309
Sau đó, bước tiếp theo là

00:06:27.309 --> 00:06:30.142
tham gia vào chiến dịch đem lại
những giải pháp thực sự,

00:06:30.142 --> 00:06:33.764
giống như việc đầu tư theo yêu cầu mang
lại nguồn nước vòi sạch cho mọi người.

00:06:33.764 --> 00:06:37.954
Ở Mỹ, nước vòi được bị thiếu khoảng 
24 tỉ đô

00:06:37.954 --> 00:06:39.629
một phần là do mọi người chỉ tin tưởng

00:06:39.629 --> 00:06:41.699
uống nước đóng chai!

00:06:41.699 --> 00:06:42.891
Trên thế giới,

00:06:42.891 --> 00:06:44.817
hiên tại, có 1 tỉ người không được sử dụng

00:06:44.817 --> 00:06:46.118
nước sạch.

00:06:46.118 --> 00:06:48.625
Tuy nhiên, các thành phố vẫn tiêu tốn hàng triệu đô la

00:06:48.625 --> 00:06:51.968
để xử lí số chai nhựa mà chúng ta thải ra.

00:06:51.968 --> 00:06:53.178
Điều gì xảy ra nếu số tiền đó

00:06:53.178 --> 00:06:54.151
sử dụng để cải thiện hệ thống nước

00:06:54.151 --> 00:06:58.052
của chúng ta hoặc ngăn chặn ô nhiễm?

00:06:58.052 --> 00:06:59.616
Chúng ta có thể làm nhiều điều hơn

00:06:59.616 --> 00:07:01.117
để giải quyết vấn đề này.

00:07:01.117 --> 00:07:02.046
Yêu cầu các quan chức thành phố bạn

00:07:02.046 --> 00:07:03.439
hãy trả lại những đài phun nước uống.

00:07:03.439 --> 00:07:05.436
Hành động để nghiêm cấm việc bán nước đóng chai

00:07:05.436 --> 00:07:09.151
trước cổng trường, tổ chức hay toàn thành phố của bạn.

00:07:09.151 --> 00:07:11.705
Đây là một cơ hội lớn cho hàng triệu người

00:07:11.705 --> 00:07:14.027
có thể thức tỉnh và bảo vệ ví tiền,

00:07:14.027 --> 00:07:16.257
sức khỏe và hành tình của chúng ta.

00:07:16.257 --> 00:07:18.996
Tin tốt là: việc này đã được bắt đầu.

00:07:18.996 --> 00:07:20.483
Việc mua bán nước đóng chai đã
có dấu hiệu sụt giảm

00:07:20.483 --> 00:07:23.780
trong khi đang bùng nổ việc kinh doanh
những chai nước tái sử dụng.

00:07:23.780 --> 00:07:24.801
Yay!

00:07:24.801 --> 00:07:26.891
Các nhà hàng rất tự hào khi phục vụ
nước vòi

00:07:26.891 --> 00:07:28.284
và người dân đang chọn cách tiết kiệm


00:07:28.284 --> 00:07:29.910
hàng trăm hàng nghìn đô la

00:07:29.910 --> 00:07:32.650
hoặc nếu không họ sẽ lãng phí vào
nước đóng chai.

00:07:32.650 --> 00:07:34.507
Mang theo một chai nước đóng chai

00:07:34.507 --> 00:07:36.504
cũng sẽ "tuyệt vời" như việc hút thuốc 
trong khi mang thai.

00:07:36.504 --> 00:07:39.244
Hiện nay chúng ta đã nâng cao nhận thức.

00:07:39.244 --> 00:07:40.637
Nền công nghiệp nước đóng chai
đang trở nên lo lắng

00:07:40.637 --> 00:07:42.309
bởi vì chúng ta đã nhận ra rằng.

00:07:42.309 --> 00:07:43.470
Chúng ta không mua theo

00:07:43.470 --> 00:07:45.560
nhu cầu sản xuất của họ nữa.

00:07:45.560 --> 00:07:48.346
Chúng ta tự lựa chọn nhu cầu của
chính chúng ta, cám ơn rất nhiều,

00:07:48.346 --> 00:07:52.346
và chúng ta đang yêu cầu nguồn nước sạch
an toàn cho tất cả mọi người.