ထိုင္ဝမ္းႏိုင္ငံတြင္ လက္ေရးလွေရးသူ အႏုပညာရွင္ရဲ႕ သမီးအျဖစ္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ ကၽြန္မအတြက္ အျမတ္ႏိုးဆုံး မွတ္မိတဲ့ အရာ တစ္ခုက ကၽြန္မရဲ႕ ေမေမဟာ တ႐ုပ္စာလံုးမ်ားရဲ႕ အလွ၊ သဏၭာန္၊ နဲ႔ ပုံအေၾကာင္း ကြန္မအား ျပေပးခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကတည္းက ကၽြန္မဟာ အံ့ဩစရာ ေကာင္းတဲ့ အဲဒီ ဘာသာစကားကုိ အထူးပဲ စိတ္၀င္စားလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္အတြက္မူ အဲဒီစာလံုးေတြဟာ မဟာ တ႐ုတ္တံတုိင္ႀကီးလုိပဲ နားလည္ရႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္စရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြန္းခဲ့တဲ့ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ၊ သိမ္ေမြ႕လွတဲ့ ဒီဘာသာစကားရဲ႕ အလွအပကို နားလည္လုိကာ တန္ဖုိးထား ေလ့လာခ်င္ၾကသူတုိ႔ အတြက္ အဲဒီလုိ တံတုိင္ႀကီးကို ဖ်က္ပစ္လို႔ရႏုိင္မလား ဆိုတာကို ကၽြန္မ စဥ္းစားလာခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္စာကိုေလ့လာဖို႔ ျမန္တဲ့ စနစ္အသစ္သာ ရွိခဲ့ရင္ ဘယ္ေလာက္ အသုံးဝင္လိမ့္မလဲ ဆိုတာကို ကြၽန္မ စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ အသက္ ငါးႏွစ္ကတည္းက တရုတ္စာလံုး တစ္လုံးစီ အထဲက မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္းစီကုိ စနစ္တက် မွန္ကန္စြာ ေရးဆြဲေရးကို ကြၽန္မ စၿပီး သင္ယူခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာတဲ့ အထိကုိ ေန႔တိုင္း စာလံုးအသစ္ေတြကို ကြၽန္မ ဆက္သင္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္မတို႔ဆီမွာ အခ်ိန္ ၅မိနစ္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ ပိုျမန္ၿပီး ပိုလြယ္တဲ့စနစ္ အသုံးျပဳရင္ ပိုေကာင္းပါမယ္။ တရုတ္စာကုိ ေလ့လာသူ တစ္ဦးဟာ စာလံုး ၂၀ ၀၀၀ ကုို နားလည္ႏုိင္ပါတယ္။ အေျခခံ စာေပကိ ုနားလည္ဖုိ႔အတြက္ စကားလုံး ၁၀၀၀ ကုိသာ လိုအပ္ပါတယ္။ အသံုး၀င္ဆံုး စာလံုး ၂၀၀ တုိ႔ဟာ အေျခခံ စာေပရဲ႕ ၄၀ % ကုိ နားလည္လာေစပါမယ္။ လမ္းေပၚက သေကၤတေတြ နဲ႔ စားေသာက္ဆုိင္ မီးႏူးစာရင္းေတြကို ဖတ္ႏုိင္ေရးအတြက တ႐ုတ္ ဝယ္ဘ္ စာမ်က္ေတြရဲ႕ သုိ႔မဟုတ္ သတင္းစာေတြရဲ႕ အဓိက အခ်က္ေတြကို နားလည္လာေရးအတြက္ လံုေလာက္ပါတယ္။ ဒီစနစ္ ဘယ္လုိ အလုပ္လုပ္တယ္ဆုိတာကုိ ရွင္တုိ႔ အားလံုးကုိ ျပေပးဖုိ႔ ဒီေန႔ ကၽြန္မဟာ စကားလုံး ၈လုံးနဲ႔ စတင္ပါမယ္။ ရွင္တုိ႔အားလံုး အဆင္သင့္ ျဖစ္ၾကၿပီလား။ ရွင္တုိ႔ရဲ႕ ပါးစပ္ေတြကို ေလးေဒါင့္ကြက္ ပံုစံ ျဖစ္လာတဲ့အထိ က်ယ္ျပန႔္စြာ ဖြင့္လုိက္ၾကပါ။ အဲဒါက ပါးစပ္ပါပဲ။ ဒီလူဟာ လမ္းေလၽွာက္ေနသူပါ။ လူပါ။ ဒီမီးရဲ႕ ပုံဟာ လူျဖစ္ၿပီး ေဘးႏွစ္ဖက္မွာ လက္ ၂ ဖက္ ရွိေနကာ "ကူၾကပါ၊ ကြၽန္မ မီးေလာင္ေနတယ္" လို႔ တအား ဟစ္ေအာ္္ေနသူဟာ လူတစ္ေလာက္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ စာလံုးရဲ႕ မူရင္းဟာ မီးေတာက္ရဲ႕ သဏၭာန္မွ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေပမဲ့ ကၽြန္မကေတာ့ ခုနက ေျပာခဲ့တာကုိ ပုိႀကိဳက္ပါတယ္။ ရွင္တုိ႔ကေတာ့ ႀကိဳက္တာကုိ ယူမွတ္ၾကပါ။ ဒီဟာကေတာ့ သစ္ပင္ပါ။ အပင္။ ဒီဟာက ေတာင္ပါ။ ေန။ လ။ တံကားရဲ႕ စာလံုးက်ေတာ့ အေမရိကန္ ဝဲစ္တန္ ရုပ္ရွင္မ်ားထဲက ဆင္နားရြက္တံခါးေတြနဲ႔ တူပါတယ္။ ကြန္မက အဲဒီ စကားလံုး ၈ လုံးကုိ အေျခခံစကားလံုးမ်ားလို႔ ေခၚပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ စာလံုးမ်ားကုိ ဖန္တီးယူရန္ အဲဒါေတြက္ ေဆာက္လုပ္ေရး အုတ္ေတြနဲ႔တူၾကပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္။ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေနာက္မွာေနၿပီး လမ္းေလၽွာက္လာရင္ အဲ့ဒါကုိ "လိုက္လာတယ္္" လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ေစကားပုံ အေဟာင္းထဲမွာ လုိပဲ... "လူ ႏွစ္ေယာက္ဆုိရင္ အေဖၚမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။ လူသုံးေယာက္ဆုိရင္ လုစုလူေဝး ျဖစ္ၾကတယ္။" လူတစ္ေယာက္က သူ႕ လက္ေတြကို ျဖန႔္ျပေနရင္ "အဲဒါဟာ ဒီေလာက္ႀကီးမားခဲ့တယ္"လို႔ သူက ေျပာလုိပါတယ္။ ပါးစပ္ထဲမွာ လူတစ္ေယာက္၊ ပိတ္မိေနသူပါပဲ။ ေဝလငါးထဲက ေယာနလိုပဲ သူဟာ အက်ဥ္းသား ျဖစ္တယ္။ အပစ္ တစ္ပင္ဟာ သစ္ပင္ျဖစ္တယ္။ ႏွစ္ပင္ အတူတကြဆုိရင္ ေတာမ်ား ျဖစ္လာပါတယ္။ အပင္ သံုးပင္ အတူတကြက်ေတာ့ သစ္ေတာျဖစ္ပါတယ္။ သစ္ပင္ တစ္ပင္ရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ ပ်ဥ္ျပားတစ္ခ်ပ္ကိုထားလုိက္ရင္ "အုတ္ျမစ္" ျဖစ္လာပါတယ္။ သစ္ပင္ရဲ႕ ထိပ္ေပၚမွာ ပါးစပ္ကုိ တင္လုိက္ရင္ အဲ့ဒါဟာ "လူန၊ လူအ" ျဖစ္ပါတယ္။ (ရယ္ေမာသံမ်ား) စကားေျပာတတ္တဲ့ သစ္ပင္ဆုိတာ ဘယ္လုိမွ စဥ္းစား မရႏုိင္တာမို႔လို႔ မွတ္မိဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ "မီး"ကို မွတ္မိၾကတဲ့ မဟုတ္လား။ မီး ႏွစ္လုံး က်ေတာ့ "အရမ္းပူတာ" ကုိ ျပပါတယ္။ အတူတကြ မီး သံုးလံုး ဆုိိရင္ မီးေတာက္မီးလၽွံ အမ်ားႀကီး ျဖစ္တယ္။ သစ္ပင္ ႏွစ္ပင္ရဲ႕ ေအာက္မွာ မီးကုိ ထားလုိက္ရင္ မီး႐ႈိ႕ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္မတို႔ အတြက္ ေနဟာ ႀကီးပြားခ်မ္းသာမႈရဲ႕ ရင္းျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေန ႏွစ္လံုး အတူတူဆုိရင္ "ႀကီးပြားတိုးတက္မႈ" ျဖစ္ပါတယ္။ သံုးလံုး အတူတူဆုိရင္ "မီးပြားမ်ား" ျဖစ္ပါတယ္။ ေန နဲ႔ လ အတူတကြ ၀င္းလက္ေနရင္ေတာ့ "၀င္းလက္ေတာက္ပျခင္း" ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ "မနက္ျဖန္"၊ တစ္ေန႔ နဲ႔ တစ္ညရဲ႕ ေနာက္မွာလို႔လည္း အဓိေပၸယ္ရပါတယ္။ မိုးကုပ္စက္ဝိုင္းအေပၚမွာ ေနက ထြက္လာေနတယ္။ "ေနထြက္မႈ" ျဖစ္ပါတယ္။ တံခါးပါ။ တံခါးထဲမွာ ပ်ဥ္းျပား တစ္ခ်ပ္ကုိ ထားလုိက္ရင္ တံခါး မင္းတုံး ျဖစ္ပါတယ္။ တံခါးထဲမွာ ပါးစပ္ကုိ ထည့္ေပးလုိက္ရင္ "ေမးခြန္း ေမးျခင္း" ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္၊ေဒါက္၊ အိမ္ထဲမွာ တစ္ေယာက္ေယာက္မ်ား ရွိလား။ ဒီလူကေတာ့ တံခါးထဲမွေနၿပီး တိတ္တိတ္ပုန္း ထြက္လာေနပါတယ္။ "လႊတ္ေျမာက္သည္" "အလြတ္႐ုန္းသည္"။ ဘယ္ဘက္မွာ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ပါ။ အမ်ိဳးသမီး ႏွစ္ေယာက္စံုမိရင္ "ျငင္းခံု" ၾကမွာပါ။ (ရယ္ေမာသံမ်ား) အမ်ိဳးသမီး သုံးေယာက္ဆုိရင္ေတာ့၊ သတိနဲ႔သာ ေနေပေတာ့၊ လင္ငယ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခုထိ ကၽြန္မတို႔ဟာ စာလံုး သုံးဆယ္ေက်ာ္ကို ၾကည့္ၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ အေျခံအက်ဆံုး စာလံုး ရွစ္လံုး နည္းစနစ္ကုိ သံုးသြားျခင္းျဖင့္ ကြၽန္မတုိ႔ဟာ စာလံုး ၃၂ ကို တည္ေဆာက္လုိ႔ ရလာပါမယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း စာလံုး ရွစ္လုံးက်ေတာ့ ေနာက္ထပ္ စာလံုး ၃၂ လုံးကို တည္ေဆာက္ လာႏုိင္ပါမယ္။ အဲဒီေတာ့ ရွင္တုိ႔ဟာ သိပ္ အားထုတ္ရန္ မလုိဘဲ စာလံုး အလံုး ႏွစ္ရာေလာက္ကုိ သင္ယူႏုိင္မွာမုိ႔လုိ႔ ရွစ္ႏွစ္အရြယ္ တရုတ္ကေလးရဲ႕ အဆင့္ကုိ မွီလာမွာပါ။ ကၽြန္မတို႔ စာလံုးေတြကို သိထားတဲ့ေနာက္မွာ စကားပုဒ္စုေတြကို ေဆာက္လုပ္ လာႏုိင္ပါမယ္။ ဥပမာ ေတာင္ နဲ႔ မီး အတူတကြ ျမင္ရရင္ မီးေတာက္ေနတဲ့ ေတာငကုိ၊တနည္း မီးေတာင္ကုိ ရပါတယ္။ ဂ်ာပန္ဟာ ေနထြက္ေသာ ႏုိင္ငံ ျဖစ္တာကုိ ကြၽန္မတို႔ သိပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဟာ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဖက္မွာ တည္ရွိေနလုိ႔ ေနနဲ႔အတူ မူလေနရာမွာ ခ်ျပထားပါတယ္။ ဒီလုိနည္းျဖင့္ ေနဟာ အစမူလနဲ႔အတူ ဆုိရင္ ဂ်ပန္ ကို ကၽြန္မတို႔ တည္ေဆာက္ယူျခင္းပါပဲ။ ဂ်ာပန္ရဲ႕ ေနာက္မွာရွိတဲ့ လူတစ္ေယာကကေကာ္ ဘာမ်ားပါလိမ့္။ ဂ်ာပန္ လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာ ဘယ္ဖက္မွာရွိတဲ့ စာလံုးက တစ္ခု အေပၚမွာ တစ္ခု ထပ္ထားတဲ့ ေတာင္ ႏွစ္ေတာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးေခတ္ အခါတုန္းက တ႐ုတ္ ဧကရာဇ္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ရန္သူေတြကို ေတာင္တန္းေတြရဲ႕ ဟုိတစ္ဖက္မွာ ထားေလ့ ရွိခဲ့ၾကလုိ႔ ျပည္ႏွင္ျခင္း သေဘာ ရပါတယ္။ ဒီေခတ္ထဲမယ္ က်ေတာ့ ထြက္ခြာသြားျခင္း လုိ႔ ေျပာင္းလဲလာပါတယ္။ ဘယ္ကို ထြက္သြားရမလဲ ဆိုတာကုိ ေျပာေနတဲ့ ပါးစပ္ရဲ႕ ပံုက်ေတာ့ ထြက္လမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆလုိက္ပံုက ကြၽန္မဟာ စကားေျပာေနတာကုိ ရပ္လုိက္ကာ စင္ျမင့္ေပၚမွေန ေအာက္ကုိ ဆင္းသြားဖုိ႔ လုိတာကုိ ကြၽန္မကုိ သတိေပးေနတဲ့ ပံုပါပဲ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင့္။ (လက္ခုပ္တီးသံမ်ား)