0:00:00.754,0:00:02.810
Mi kreskis en Tajvano

0:00:02.810,0:00:04.422
kie mia patro estis kaligrafo.

0:00:04.422,0:00:06.790
Unu el miaj plej ŝatataj memoraĵoj

0:00:06.790,0:00:09.883
estas pri mia patrino montrante la formon

0:00:09.883,0:00:12.516
kaj belecon de la ĉinaj ideogramoj.

0:00:12.516,0:00:15.023
De tiam, tiu nekredebla lingvo

0:00:15.023,0:00:17.685
fascinas min. Bedaŭrinde,

0:00:17.685,0:00:20.420
por fremduloj, ĝi ŝajnas tiel

0:00:20.420,0:00:23.929
nepenetrebla kiel la Ĉinia Murego.

0:00:23.929,0:00:26.304
Dum kelkaj jaroj, mi demandis min,

0:00:26.304,0:00:28.356
ĉu mi eblus disfaligi tiun muregon,

0:00:28.356,0:00:30.950
por ke kiu ajn volas kompreni kaj ĝui

0:00:30.950,0:00:34.858
la belecon de tiu rafinita lingvo povu tion fari.

0:00:34.858,0:00:39.170
Mi ekpripensis kiel nova, rapida metodo

0:00:39.170,0:00:42.018
por lerni la ĉina povus utili.

0:00:42.018,0:00:46.004
Je mia kvina jaro, mi eklernis kiel desegni

0:00:46.004,0:00:49.009
ĉiun individuan strekon por ĉiu ideogramo

0:00:49.009,0:00:51.553
laŭ la taŭga ordo.

0:00:51.553,0:00:53.610
Mi lernis novajn ideogramojn ĉiutage

0:00:53.610,0:00:56.337
dum la sekvantaj 15 jaroj.

0:00:56.337,0:00:58.457
Sed ni havas nur kvin minutojn,

0:00:58.457,0:01:02.092
do prefere ni volas pli rapidan metodon.

0:01:02.092,0:01:05.617
Ĉinia klerulo kutime eblas kompreni [br]20 000 ideogramojn.

0:01:05.617,0:01:10.729
Por baza legadpovo, oni bezonas nur 1000.

0:01:10.729,0:01:14.745
La ĉefa 200 ebligas onin kompreni

0:01:14.745,0:01:17.641
40 elcenton de la baza legaĵaro --

0:01:17.641,0:01:20.517
sufiĉe por vojsignaloj, manĝokartoj,

0:01:20.517,0:01:23.521
por la bazaj ideoj de retpaĝaroj

0:01:23.521,0:01:25.460
aŭ gazetoj.

0:01:25.460,0:01:27.659
Hodiaŭ, mi komencos per ok

0:01:27.659,0:01:29.551
por demonstri kiel funckias la metodo.

0:01:29.551,0:01:31.472
Ĉu vi pretas?

0:01:31.472,0:01:34.155
Malfermu la buŝon kiel eble plej grande

0:01:34.155,0:01:36.201
-- igu ĝin kvadrato.

0:01:36.201,0:01:38.883
Jen buŝo.

0:01:38.883,0:01:41.971
Jen iu, kiu piediras.

0:01:41.971,0:01:45.102
Homo.

0:01:45.102,0:01:47.811
La ideogramo por fajro montras homon

0:01:47.811,0:01:50.081
levantan ambaŭ brakojn,

0:01:50.081,0:01:52.251
kvazaŭ li freneze kriegus,

0:01:52.251,0:01:55.804
"Helpu! Brulas mi!" --

0:01:55.804,0:01:59.971
Origine, ĝi devenas el la formo de flamoj,

0:01:59.971,0:02:03.784
sed mi preferas mian vidmanieron. Elektu.

0:02:03.784,0:02:06.043
Jen arbo.

0:02:06.043,0:02:08.141
Arbo.

0:02:08.141,0:02:12.566
Jen monto.

0:02:12.566,0:02:15.167
La suno.

0:02:17.458,0:02:22.112
La luno.

0:02:22.112,0:02:24.087
La simbolo pri pordo similas al pordoj

0:02:24.087,0:02:29.793
de drinkejoj en kinaĵoj pri la fora okcidento.

0:02:29.793,0:02:33.531
Mi nomas tiujn ok radikvortoj.

0:02:33.531,0:02:35.297
Ili estas ilvortoj, kiuj ebligas

0:02:35.297,0:02:39.427
krei multajn aliajn ideogramojn.

0:02:39.427,0:02:41.165
Homo.

0:02:41.165,0:02:45.433
Kun alia malantaŭ, ĝi signifas "sekvi".

0:02:45.433,0:02:47.561
Kiel asertas la proverbo,

0:02:47.561,0:02:51.287
du estas kunuleco, sed tri, amaso.

0:02:51.287,0:02:54.202
Etendante la brakojn ambaŭflanke,

0:02:54.202,0:02:58.849
tiu homo diras: "Tiel grande".

0:02:58.849,0:03:02.697
Ene de buŝo, tiu homo estas malliberulo,

0:03:02.697,0:03:08.543
ĝuste kiel Jona en la baleno.

0:03:08.543,0:03:12.037
Unu arbo estas arbo. Du estas arbareto.

0:03:12.037,0:03:15.593
Per tri, oni kreas arbaron.

0:03:15.593,0:03:19.665
Metu tabulon sub arbo... jen fondaĵo.

0:03:19.665,0:03:23.800
Buŝo super arbo... jen "stultulo" (Ridoj)

0:03:23.800,0:03:25.881
Facile memoreblas,

0:03:25.881,0:03:30.823
ĉar parolpova arbo -- kia stultaĵo.

0:03:30.823,0:03:32.865
Ĉu vi memoras pri la fajro?

0:03:32.865,0:03:35.526
Du fajroj kune, kaj mi tre varmas.

0:03:35.526,0:03:38.385
Tri kune, estas multe da flamoj.

0:03:38.385,0:03:42.986
Metu fajron sub du arboj... "Brulado".

0:03:42.986,0:03:46.078
Por ni, la suno estas fonto de prospero.

0:03:46.078,0:03:48.257
Du sunoj kune signifas "Prospera".

0:03:48.257,0:03:50.615
Tri kune, "Fajreroj".

0:03:50.615,0:03:52.636
Kunigu la sunon kaj la lunon,

0:03:52.636,0:03:53.944
jen "Klareco",

0:03:53.944,0:03:58.169
sed ankaŭ "Morgaŭ", post tago kaj nokto.

0:03:58.169,0:04:02.652
Leviĝas la suno ĉe la hozironto. Sunleviĝo.

0:04:02.652,0:04:05.755
Pordo. Metu lignopecon malantaŭ,

0:04:05.755,0:04:07.812
kaj jen bartrabo.

0:04:07.812,0:04:10.776
Ĉi-flanke de la pordo, jen buŝo farante demandojn.

0:04:10.776,0:04:14.107
Frap-frap... Ĉu iu ĉeestas?

0:04:14.107,0:04:16.995
Tiu ĉi ulo ŝtelpaŝe eliras tra pordo.

0:04:16.995,0:04:19.827
Li eskapas.

0:04:19.827,0:04:21.980
Maldekstre estas virino.

0:04:21.980,0:04:24.142
Du virinoj signifas "Disputo".

0:04:24.142,0:04:26.275
(Ridoj)

0:04:26.275,0:04:32.793
Tri virinoj, atentu, tio signifas "Adulto".

0:04:32.793,0:04:36.302
Nu, ni ĵus vidis preskaŭ 30 ideogramojn.

0:04:36.302,0:04:39.639
Per tiu ĉi metodo, la unuaj ok radikoj

0:04:39.639,0:04:41.640
ebligos vin konstrui 32.

0:04:41.640,0:04:43.403
La sekvanta aro de ok ideogramoj

0:04:43.403,0:04:45.595
rezultigas 32 aldonajn.

0:04:45.595,0:04:47.897
Do sen tro granda strebo

0:04:47.897,0:04:50.163
vi povas lerni kelkcentojn da simboloj,

0:04:50.163,0:04:52.715
same kiel faras okjaruloj en Ĉinio.

0:04:52.715,0:04:56.262
Poste, per kunmetado de simboloj, oni faras frazojn.

0:04:56.262,0:04:58.959
Ekzemple, kunmetante "Monton" kaj "Fajron",

0:04:58.959,0:05:01.887
oni kreas "Fajrmonton", aŭ "Vulkanon".

0:05:01.887,0:05:05.207
Japanio estas la lando de la leviĝanta suno.

0:05:05.207,0:05:08.625
Jen "Suno" kaj "Deveno" kunmetitaj,

0:05:08.625,0:05:11.752
ĉar Japanio kuŝas oriente de Ĉinio.

0:05:11.752,0:05:15.642
Do, de kie ekaperas la suno? De Japanio.

0:05:15.642,0:05:18.600
Kaj kio signifas "Homo" kaj Japanio"?

0:05:18.600,0:05:21.702
"Japano".

0:05:21.702,0:05:24.503
La simbolo maldekstre estas "Du montoj"

0:05:24.503,0:05:26.610
stakigitaj unu sur la alian.

0:05:26.610,0:05:29.827
En praa Ĉinio, ĝi signifis "Ekzilo",

0:05:29.827,0:05:32.265
ĉar la imperiestroj kutimis ekzili [br]siajn politikajn malamikojn

0:05:32.265,0:05:34.636
transmontare.

0:05:34.636,0:05:39.647
Hodiaŭ, "Ekzilo" fariĝis "Eliri".

0:05:39.647,0:05:42.218
Buŝo dirante kien eliri

0:05:42.218,0:05:44.146
estas "Elirejo".

0:05:44.146,0:05:47.787
Kaj tiu ĉi bildo estas signalo por mi silenti

0:05:47.787,0:05:49.670
kaj eliri tutsimple. Dankon.

0:05:49.670,0:05:53.639
(Aplaŭdoj)