0:00:13.005,0:00:16.045
Tưởng tượng bạn và một người bạn[br]tham dự triển lãm nghệ thuật

0:00:16.045,0:00:18.655
và bị thu hút bởi một bức vẽ nổi bật.

0:00:18.655,0:00:22.085
Màu đỏ rực với bạn [br]như biểu tượng của tình yêu,

0:00:22.085,0:00:25.445
nhưng bạn của bạn lại khẳng định[br]đó là biểu tượng chiến tranh.

0:00:25.445,0:00:28.955
Và những vì sao bạn thấy trên[br]trời đầy thơ mộng,

0:00:28.955,0:00:33.787
người bạn đó lại diễn giải là hiện tượng[br]nóng lên toàn cầu - do ô nhiễm.

0:00:33.787,0:00:37.407
Để chấm dứt tranh luận, bạn tra cứu[br]trên mạng, và đọc được rằng

0:00:37.407,0:00:41.907
bức vẽ là bản sao của một dự án [br]đỉnh cao của một họa sĩ:

0:00:41.907,0:00:46.746
Đỏ là màu yêu thích của cô ấy[br]và những đốm bạc là những tiên nữ.

0:00:46.746,0:00:51.328
Bạn giờ đã biết ý tưởng[br]tạo nên tác phẩm này.

0:00:51.328,0:00:55.398
Bạn có sai khi cảm nhận bức vẽ[br]không theo cách của họa sĩ?

0:00:55.398,0:00:58.918
Bạn có bớt hứng thú[br]khi biết ý nghĩa bức tranh?

0:00:58.918,0:01:01.038
Nên để cho dụng ý của họa sĩ

0:01:01.038,0:01:04.328
ảnh hưởng việc diễn giải bức tranh[br]như thế nào?

0:01:04.328,0:01:06.938
Đó là một vấn đề gặp nhiều tranh cãi

0:01:06.938,0:01:11.778
từ những triết gia và nhà phê bình,[br]không tìm được tiếng nói chung.

0:01:11.778,0:01:13.479
Giữa thế kỷ 20,

0:01:13.479,0:01:17.989
nhà phê bình văn học W.K. Wimsat [br]và triết gia Monroe Beardsley

0:01:17.989,0:01:21.359
tranh luận rằng dụng ý nghệ thuật [br]là không liên quan.

0:01:21.359,0:01:23.829
Họ gọi đây là “Ngụy luận về dụng ý”:

0:01:23.829,0:01:28.149
khi dụng ý nghệ thuật[br]của họa sĩ bị hiểu sai.

0:01:28.149,0:01:30.269
Lập luận này có hai mặt:

0:01:30.269,0:01:33.549
Thứ nhất, những họa sĩ ta tìm hiểu[br]không còn sống,

0:01:33.549,0:01:36.089
dụng ý của họ không được ghi chép lại,

0:01:36.089,0:01:39.599
hay đơn giản là không có cách giải thích[br]cho các tác phẩm của họ.

0:01:39.607,0:01:43.457
Thứ hai, thậm chí, [br]nếu có chút thông tin liên quan,

0:01:43.457,0:01:45.597
Wimsatt và Beardsley tin rằng

0:01:45.597,0:01:49.087
nó cũng sẽ làm ta sao nhãng[br]khỏi chất lượng tác phẩm.

0:01:49.087,0:01:51.227
Họ so sánh nghệ thuật [br]với món tráng miệng:

0:01:51.227,0:01:53.457
Khi bạn ăn bánh pudding,

0:01:53.457,0:01:57.667
dụng ý của đầu bếp không ảnh hưởng [br]đến sự cảm nhận mùi vị và kết cấu bánh.

0:01:57.667,0:02:01.597
Cuối cùng, họ nói, bánh pudding "ngon."

0:02:01.597,0:02:05.677
Dĩ nhiên, người này thấy "ngon" thì[br]không có nghĩa người khác cũng vậy.

0:02:05.677,0:02:09.018
Vì mỗi người có cảm nhận khác nhau,

0:02:09.018,0:02:13.268
những đốm bạc trong bức vẽ[br]có thể được hiểu là tiên nữ,

0:02:13.268,0:02:15.510
ngôi sao, hay sự ô nhiễm.

0:02:15.510,0:02:19.660
Theo suy luận của Wimsatt và Beardsley,[br]cách diễn giải tác phẩm của cô ấy

0:02:19.660,0:02:24.550
sẽ chỉ là một trong nhiều cách khác nhau[br]và tất cả đều có thể được chấp nhận.

0:02:24.550,0:02:26.792
Nếu thấy vấn đề gì,

0:02:26.792,0:02:30.292
bạn có thể đồng ý kiến với Steven Knapp [br]và Walter Benn Michaels,

0:02:30.292,0:02:34.072
hai nhà lý luận văn học đã chối bỏ[br]"Ngụy luận về dụng ý".

0:02:34.072,0:02:36.462
Họ tranh luận [br]trằng dụng ý của tác giả

0:02:36.462,0:02:39.052
không chỉ là một cách diễn giải

0:02:39.052,0:02:41.802
mà còn là cách diễn giải hợp lý nhất.

0:02:41.802,0:02:44.492
Ví dụ, tưởng tượng[br]bạn đang dạo trên bãi biển,

0:02:44.492,0:02:49.012
ngang qua một loạt dấu vết trên cát[br]và nảy ra một đoạn thơ.

0:02:49.012,0:02:52.221
Knapp và Michaels tin rằng[br]vần thơ sẽ mất hết ý nghĩa

0:02:52.221,0:02:55.691
nếu bạn khám phá ra rằng [br]những dấu vết đó không phải do con người

0:02:55.691,0:02:58.471
mà do những đợt sóng xô.

0:02:58.471,0:03:00.821
Họ tin rằng một nhà sáng tạo có chủ ý

0:03:00.821,0:03:04.591
sẽ làm cho những ý thơ [br]đều thật dễ hiểu.

0:03:04.591,0:03:07.408
Một số ủng hộ nhóm trung lập,

0:03:07.408,0:03:11.818
cho rằng dụng ý chỉ là [br]một mảnh ghép nhỏ trong bức tranh lớn.

0:03:11.818,0:03:15.258
Triết gia đương thời Noel Carroll [br]đưa ra luận điểm

0:03:15.258,0:03:18.928
rằng dụng ý của nghệ sĩ[br]liên quan đến khán giả

0:03:18.928,0:03:21.038
cũng giống như dụng ý của người nói

0:03:21.038,0:03:24.158
liên quan đến người nghe trong hội thoại.

0:03:24.158,0:03:27.098
Để hiểu dụng ý hoạt động như thế nào[br]trong hội thoại,

0:03:27.098,0:03:31.208
Carroll bảo hãy tưởng tượng ai đó [br]cầm điếu xì-gà và hỏi xin một que diêm.

0:03:31.208,0:03:33.201
Bạn đáp lại [br]bằng cách đưa cái bật lửa,

0:03:33.201,0:03:36.251
thể hiện việc[br]muốn đốt điếu xì-gà.

0:03:36.251,0:03:39.102
Ngôn từ dùng để hỏi quan trọng,

0:03:39.102,0:03:43.472
nhưng dụng ý đằng sau câu hỏi [br]mới ảnh hưởng nhận thức

0:03:43.472,0:03:45.492
và khiến bạn phản ứng.

0:03:45.492,0:03:48.518
Vậy bạn đồng ý với luận điểm nào?

0:03:48.518,0:03:52.258
Bạn có giống như Wimsatt and Beardsley,[br]tin rằng khi cảm nhận nghệ thuật,

0:03:52.258,0:03:53.998
như cảm nhận bánh pudding?

0:03:53.998,0:03:56.678
Hay cho rằng dụng ý[br]và động lực

0:03:56.678,0:03:59.348
mới ảnh hưởng [br]đến ý nghĩa của tác phẩm?

0:03:59.348,0:04:02.688
Diễn giải nghệ thuật [br]là một mạng lưới phức tạp

0:04:02.688,0:04:06.158
mà có lẽ không bao giờ[br]tìm được câu trả lời chính xác.