WEBVTT

00:00:13.005 --> 00:00:16.045
Stel je voor dat jij en een vriend
een tentoonstelling bezoeken

00:00:16.045 --> 00:00:18.655
en je oog valt
op een opvallend schilderij.

00:00:18.655 --> 00:00:22.085
Het levendige rood doet jou denken
aan het symbool van de liefde,

00:00:22.085 --> 00:00:25.445
maar je vriend is ervan overtuigd
dat het juist oorlog weergeeft.

00:00:25.445 --> 00:00:28.955
En waar jij sterren 
in een romantische lucht ziet,

00:00:28.955 --> 00:00:33.787
interpreteert jouw vriend deze 
als verontreinigende stoffen.

00:00:33.787 --> 00:00:37.407
Om de ware betekenis boven water
te krijgen ga je online, waar je leest

00:00:37.407 --> 00:00:41.907
dat het een replica is van een project 
dat de artiest in de eerste klas maakte:

00:00:41.907 --> 00:00:46.746
rood was haar lievelingskleur
en de zilveren stipjes zijn feeën.

NOTE Paragraph

00:00:46.746 --> 00:00:51.328
Nu ken je de achtergrond
die leidde tot dit kunstwerk.

00:00:51.328 --> 00:00:55.398
Was het verkeerd om van het kunstwerk
te genieten op basis van andere ideeën?

00:00:55.398 --> 00:00:58.918
Geniet je er minder van,
nu je de waarheid erachter kent?

00:00:58.918 --> 00:01:01.888
Wat zou de invloed van de bedoeling 
van de artiest moeten zijn

00:01:01.888 --> 00:01:04.328
op jouw interpretatie van het werk?

00:01:04.328 --> 00:01:06.278
Het is een veelbesproken onderwerp,

00:01:06.278 --> 00:01:11.778
waarover filosofen en kunstcritici
het al decennia lang niet eens worden.

NOTE Paragraph

00:01:11.778 --> 00:01:13.479
In het midden van de 20e eeuw

00:01:13.479 --> 00:01:17.989
beargumenteerden literair criticus 
W.K. Wimsatt en filosoof Monroe Beardsley

00:01:17.989 --> 00:01:21.359
dat de artistieke bedoeling 
irrelevant was.

00:01:21.359 --> 00:01:23.829
Zij noemden dit de 'Intentional Fallacy':

00:01:23.829 --> 00:01:28.149
het geloof dat het volgen
van de auteursintentie blokkerend werkt.

00:01:28.149 --> 00:01:30.269
Hun argument was tweeledig:

00:01:30.269 --> 00:01:33.549
Ten eerste zijn de kunstenaars
die we bestuderen niet langer in leven,

00:01:33.549 --> 00:01:35.599
hebben ze hun bedoelingen niet vastgelegd,

00:01:35.599 --> 00:01:39.599
of zijn ze simpelweg niet beschikbaar
voor het beantwoorden van vragen.

00:01:39.607 --> 00:01:44.157
Ten tweede, zelfs al zou er een berg
relevantie informatie beschikbaar zijn,

00:01:44.157 --> 00:01:45.597
Wimsatt en Beardsley geloofden

00:01:45.597 --> 00:01:49.087
dat dit alleen maar zou afleiden
van de kwaliteiten van het werk an sich.

00:01:49.087 --> 00:01:51.227
Ze vergeleken kunst met een dessert:

00:01:51.227 --> 00:01:52.767
Wanneer je een pudding proeft,

00:01:52.767 --> 00:01:57.337
beïnvloeden de bedoelingen van de chef
niet of je geniet van de smaak of textuur.

00:01:57.337 --> 00:02:01.597
Het enige dat ertoe doet, volgens hen,
is of de pudding lekker is.

NOTE Paragraph

00:02:01.597 --> 00:02:05.677
Natuurlijk kan of je hem lekker vindt
verschillen van persoon tot persoon.

00:02:05.677 --> 00:02:09.018
Aangezien verschillende interpretaties
verschillende mensen aanspreken,

00:02:09.018 --> 00:02:13.268
kunnen de zilveren stippen redelijkerwijs
geïnterpreteerd worden als feeën,

00:02:13.268 --> 00:02:15.510
sterren of verontreinigende deeltjes.

00:02:15.510 --> 00:02:19.660
Volgens Wimsatt en Beardsley's theorie,
zou de interpretatie van de artiest

00:02:19.660 --> 00:02:24.550
slechts één van de vele 
acceptabele mogelijkheden zijn.

NOTE Paragraph

00:02:24.550 --> 00:02:26.202
Als je dit problematisch vindt,

00:02:26.202 --> 00:02:30.292
dan ben je misschien meer in lijn
met Steven Knapp en Walter Benn Michaels,

00:02:30.292 --> 00:02:34.072
twee literaire theoretici
die de 'Intentional Fallacy' verwierpen.

00:02:34.072 --> 00:02:36.462
Zij argumenteerden dat de auteursintentie

00:02:36.462 --> 00:02:39.052
niet slechts één van de mogelijkheden was,

00:02:39.052 --> 00:02:41.802
maar de enige mogelijke interpretatie.

00:02:41.802 --> 00:02:44.492
Stel dat je over een strand loopt

00:02:44.492 --> 00:02:49.012
en daar tekens in het zand tegenkomt
die een gedicht vormen.

00:02:49.012 --> 00:02:52.221
Volgens Knapp en Michaels
zou het gedicht alle betekenis verliezen

00:02:52.221 --> 00:02:55.691
bij de ontdekking dat dit niet
was voortgekomen uit menselijk werk,

00:02:55.691 --> 00:02:58.471
maar slechts een door de golven
gecreëerd toeval was.

00:02:58.471 --> 00:03:00.421
Volgens hen is een opzettelijke schepper

00:03:00.421 --> 00:03:04.591
nodig om een gedicht
überhaupt te kunnen begrijpen.

NOTE Paragraph

00:03:04.591 --> 00:03:06.928
Andere denkers pleiten voor een middenweg

00:03:06.928 --> 00:03:11.818
en suggereren dat de bedoeling
slechts één van de vele puzzelstukjes is.

00:03:11.818 --> 00:03:15.258
Hedendaags filosoof Noel Carroll
nam dit standpunt in,

00:03:15.258 --> 00:03:18.928
stellend dat de bedoelingen van een
kunstenaar relevant zijn voor het publiek

00:03:18.928 --> 00:03:20.658
zoals de bedoelingen van een spreker

00:03:20.658 --> 00:03:24.158
relevant zijn voor degene
waarmee een gesprek aangegaan wordt.

00:03:24.158 --> 00:03:27.098
Om te begrijpen hoe bedoelingen
een rol spelen in een gesprek,

00:03:27.098 --> 00:03:31.208
beeld je dan iemand met een sigaret in,
die vraagt om een lucifer.

00:03:31.208 --> 00:03:33.201
Je reageert door een aansteker te geven,

00:03:33.201 --> 00:03:36.251
aannemend dat zijn motivatie is 
de sigaret aan te steken.

00:03:36.251 --> 00:03:39.102
De woorden waarmee de vraag
gesteld wordt zijn belangrijk,

00:03:39.102 --> 00:03:42.436
maar de bedoelingen bij de vraag
bepalen jouw begrip

00:03:42.436 --> 00:03:45.492
en uiteindelijk ook jouw reactie.

NOTE Paragraph

00:03:45.492 --> 00:03:48.518
Dus naar welk uiteinde 
van het spectrum neig jij?

00:03:48.518 --> 00:03:52.258
Vind jij, net als Wimsatt en Beardsley,
dat wanneer het over kunst gaat,

00:03:52.258 --> 00:03:53.998
interpretaties mogen verschillen?

00:03:53.998 --> 00:03:57.688
Of vind je dat de plannen 
en motivatie van de artiest

00:03:57.688 --> 00:03:59.348
invloed hebben op de betekenis?

00:03:59.348 --> 00:04:02.108
Artistieke interpretatie is complex

00:04:02.108 --> 00:04:06.158
en waarschijnlijk zal men
het er nooit volledig over eens worden.