0:00:00.560,0:00:01.407 Okay, Yiddish. 0:00:02.917,0:00:04.536 Maan ershte shprakh iz Yiddish. 0:00:05.766,0:00:08.526 Ikh red nokh Yiddish tsi maan mame, in maan tate, in maan schvester-- 0:00:09.176,0:00:09.986 Na, nisht maan shvester-- 0:00:09.986,0:00:10.839 maan brider 0:00:11.429,0:00:12.415 Um... 0:00:13.955,0:00:15.435 Ikh bin geboyren in Williamsburg, 0:00:16.183,0:00:16.493 Nisht-- 0:00:17.033,0:00:19.033 Nisht di Williamsburg vos yeder vayst yetst, 0:00:19.278,0:00:20.618 De ershte, the original. 0:00:20.897,0:00:22.660 lakht 0:00:22.660,0:00:24.060 Um... 0:00:24.451,0:00:27.001 Ikh hob gelernt Eynglish ven ikh begangn in school. 0:00:27.837,0:00:28.717 Shule 0:00:30.004,0:00:31.254 in, uh... 0:00:33.157,0:00:36.157 Tsi mikh, Yiddish iz a shprakh... 0:00:36.483,0:00:37.013 vus-- 0:00:37.110,0:00:40.370 yes a sakh, a sakh Yiddishe kinder redn nisht de shprakh mer-- 0:00:40.973,0:00:43.392 Di ekhte frime, di Satmere, di Bobeve, 0:00:43.392,0:00:45.222 di Khasidishe kinder redn es 0:00:45.222,0:00:46.875 ober im, a fille in maan mishpukhe 0:00:46.875,0:00:48.419 di yingere kinder redn is nisht mer 0:00:48.419,0:00:50.199 nur maan eltere brider 0:00:50.199,0:00:51.358 in ikh redn Yiddish. 0:00:51.358,0:00:54.158 Di andere, shvester in brider, redn nisht Yiddish. 0:00:54.792,0:00:56.242 Maan tate ret Yiddish 0:00:57.345,0:00:59.115 Nur maysnz Yiddish 0:00:59.918,0:01:02.478 In maan mame redt zibn, zibn shprakhn 0:01:02.797,0:01:05.557 Ober ven zi redt tsi mikh, oder tsi maan babbe 0:01:06.150,0:01:07.880 oder tsi ir brider 0:01:08.007,0:01:08.927 Zi redt Yiddish 0:01:09.248,0:01:11.488 Um... 0:01:13.680,0:01:16.030 Vos nokh ken Ikh dir tell- zugn veygn Yiddish 0:01:16.030,0:01:19.062 Um...hmm... 0:01:19.841,0:01:21.571 Ven Ikh guy aankoyfn in Williamsburg 0:01:22.668,0:01:25.238 De mentshn in di geshefter freygn mikh 0:01:25.452,0:01:27.188 Vi azoy ikh ken redn aza Yiddish? 0:01:27.188,0:01:28.878 Fin vi, fin vi kim ikh? 0:01:29.143,0:01:30.933 Aza zaftige satmere Yiddish 0:01:31.735,0:01:34.182 An Ikh zug zay 'kh'bin du, kh'bin du geboyren' 0:01:34.182,0:01:35.662 In nukhdeym zay freygn mikh alle mul - 0:01:35.662,0:01:37.002 Vos iz daan tate's numen? 0:01:37.502,0:01:38.992 In ven Ikh zug zay maan tate's numen 0:01:39.492,0:01:41.492 Zay trakhtn a bisl... 0:01:41.807,0:01:42.207 In 0:01:42.516,0:01:43.346 Normal, 0:01:43.346,0:01:44.876 a pur minit shpeyter, 0:01:45.009,0:01:46.809 Zugn zay "Yu, yu! Ikh vays daan tate 0:01:46.901,0:01:49.201 In zay kennen- Zay kennen mikh zugn.. 0:01:49.757,0:01:50.957 Vi alt maan tate iz 0:01:50.993,0:01:53.004 Az zay zennen gegangen yeshive mit eym 0:01:53.004,0:01:53.505 Ode- oder 0:01:53.505,0:01:55.689 Zay zennen geveyn ba a khasine letste 0:01:55.689,0:01:56.468 vokh mit eym 0:01:56.468,0:01:58.178 Oder, s'a klayne velt 0:01:58.225,0:02:00.575 ve-ve-ven m'shpatzirt arim Williamsburg 0:02:02.524,0:02:05.024 V-vi yeder redt aza Satmere Yiddish 0:02:05.342,0:02:06.754 Yeder vayst yeder ayner 0:02:06.754,0:02:08.008 s'iz nisht do aza zakh vi di redst tzi 0:02:08.008,0:02:09.348 ainer far finif minit tzeyn minit 0:02:09.357,0:02:10.707 in di vayst nisht di zelbe mentch 0:02:10.727,0:02:12.467 oder d'bist nisht mishpukhe mit zay 0:02:12.470,0:02:14.040 Normal bin ikh mishpukhe mit yeder ayner 0:02:14.040,0:02:15.090 vus ikh zey in Williamsburg 0:02:15.780,0:02:17.640 Ershte, tzvayte, drite cousins, epis azoy. 0:02:18.646,0:02:19.236 Um... 0:02:21.635,0:02:23.725 Ikh ken zugn dray masses fin 0:02:23.742,0:02:24.732 Aza aza 0:02:27.135,0:02:27.972 Vizoy, vizoy zugt min in Yiddish 0:02:27.972,0:02:29.727 Ikh hub shoyn fargessn de vort 0:02:29.727,0:02:31.687 Vus iz gesheyn: Ikh bin gegangen aankoyfn 0:02:32.684,0:02:35.134 In s'geveyn in de MealMart 0:02:35.152,0:02:36.290 Kh'vays vus MealMart... 0:02:36.440,0:02:37.720 Is... 0:02:37.776,0:02:38.656 In 0:02:39.245,0:02:40.555 De mentch hut mikh gefreygt 0:02:41.092,0:02:43.072 Kh'bin geveyn mit a,- mit a khaverte 0:02:43.083,0:02:43.793 fin maan 0:02:44.096,0:02:46.538 In er hut,- er hut getrakht "oh di bist a 0:02:46.538,0:02:48.168 bist a faygele" hut er getrakht. 0:02:48.528,0:02:49.246 Hut er mikh gefreygt 0:02:49.246,0:02:51.026 "Oh, di hust,- di hust leeb maydlekh?" 0:02:51.065,0:02:51.555 Hub ikh gezugt 0:02:52.006,0:02:53.256 "Kh'hub leeb alle mentchn" 0:02:53.766,0:02:54.596 In er hut mikh gezugt "Oh.., 0:02:54.609,0:02:56.069 Kh'hub deys kaynmool nisht farshtannen". 0:02:56.069,0:02:57.377 Uber ir is geveyn zayer git tzi mir 0:02:57.377,0:02:58.437 Er is nisht geveyn gemayn. 0:02:59.258,0:03:00.648 Er hut mikh gefreygt "Vus is daan numen?" 0:03:00.652,0:03:02.542 "Di redst aza Yiddish... Fin vi biste?" 0:03:02.548,0:03:03.998 Hob ikh gezugt kh'bin fin du" 0:03:04.005,0:03:05.625 Hut er gezugt "Vus is daan numen?" 0:03:05.639,0:03:06.489 Hob ikh eym gezugt, 0:03:06.495,0:03:08.155 "In vus is daan tatte's numen?" 0:03:08.867,0:03:09.797 Hob ikh eym gezugt... 0:03:09.863,0:03:11.483 Hut er getrakht in gekheshbint 0:03:11.499,0:03:12.089 in zaan kop 0:03:12.947,0:03:14.183 Kh'hub gezugt "Vus kheshb- 0:03:14.183,0:03:15.353 vus makhste a kheshben?" 0:03:15.406,0:03:17.099 Hut er gezugt "Ikh bin geveyn in camp 0:03:17.099,0:03:18.079 mit daan tatte. 0:03:18.088,0:03:19.528 finif in fertzig yoor tzirik." 0:03:20.157,0:03:22.170 Kh'hub eym gezugt, kh'hub eym gezugt "Yu?" 0:03:22.170,0:03:23.479 In er hut gezugt "Yu yu." 0:03:23.479,0:03:24.500 In er iz geveyn gerekht, vaal 0:03:24.500,0:03:25.120 er hut mikh gezugt 0:03:25.137,0:03:26.117 zaakhn veygn maan tatte vus 0:03:26.123,0:03:27.765 s'iz takke geveyn gerekht 0:03:27.765,0:03:29.475 Hub ikh gezugt "Hust eym gezeyn 0:03:29.482,0:03:30.662 zaat demults?" 0:03:30.680,0:03:32.670 Hut er gezugt "Yu. Khassenes" 0:03:32.710,0:03:34.200 "Simkhes." 0:03:34.355,0:03:35.823 Dus is de ershte gesheft. 0:03:35.823,0:03:37.023 Nokh a tzvayte gesheft... 0:03:37.083,0:03:38.171 de zelbe zaakh. 0:03:38.171,0:03:40.443 De man hut mikh gefreygt fin vee ikh kim. 0:03:40.445,0:03:41.675 Hob ikh gezugt 'Williamsburg". 0:03:41.709,0:03:42.400 Zaan tatte's numen. 0:03:42.400,0:03:43.550 Hub ikh eym gezugt. Er hut gezugt 0:03:43.560,0:03:45.842 "Oh yu, di hust gevoynt du, of deye gass! 0:03:45.842,0:03:46.981 Draasig yoor tzirik" 0:03:46.981,0:03:48.391 Hub ikh zegugt "Yu takke. 0:03:48.401,0:03:49.203 Gerekht." 0:03:49.607,0:03:51.156 In de drite maase is 0:03:51.156,0:03:52.556 Ikh bin geveyn in a- 0:03:52.668,0:03:54.488 a gesheft 0:03:54.655,0:03:56.994 In s'iz geveyn a Chassidishe bukher 0:03:56.994,0:04:00.904 vus hut gevart(n) inter mir... in... 0:04:01.046,0:04:02.699 Er hut mikh oongekikt 0:04:02.699,0:04:04.594 Hub ikh eym oongekikt, in er hut gezugt 0:04:04.594,0:04:06.085 "Di vayst- d'vayst ver ikh bin?" 0:04:06.085,0:04:07.147 Hub'kh gezugt "Nayn, ikh vays nisht" 0:04:07.147,0:04:07.661 "Di vayst mikh" 0:04:07.661,0:04:09.516 Hob ikh gezugt "Nayn, ikh vays dir nisht." 0:04:09.516,0:04:11.607 Hut er gezugt "Mir zennen cousins." 0:04:11.607,0:04:12.817 Hob ikh gezugt "Oh, yu?" 0:04:12.823,0:04:13.661 He's like "Yu yu" 0:04:13.661,0:04:15.151 In er hut mikh gezugt vi azoy 0:04:15.151,0:04:15.761 Kh'u gezugt "Okay." 0:04:15.762,0:04:18.002 Uber ikh hob eym nisht derkent. 0:04:18.005,0:04:18.914 Uber er hut mikh derkent 0:04:18.914,0:04:20.749 Kh'vays nisht vi azoy, uber 0:04:20.749,0:04:22.725 er hut gevist ver ikh bin geveyn. 0:04:22.725,0:04:23.835 O, ver ikh bin. 0:04:24.813,0:04:26.014 In okh nokh ayn: 0:04:26.014,0:04:28.213 Ikh bin geveyn in de Lower East Side 0:04:28.213,0:04:30.872 Kh'vays nisht vizoy m'zugt deys in Yiddish 0:04:30.872,0:04:33.422 In s'do a- a bakeray gerifn 0:04:33.429,0:04:34.919 'Moshe's Bakery'. 0:04:35.396,0:04:36.626 Tzvayte avenue 0:04:36.636,0:04:38.446 Kh'vays nisht velkhe gass. 0:04:38.740,0:04:40.180 Ikh gay aran dort 0:04:40.439,0:04:41.299 In... 0:04:41.806,0:04:42.536 De... 0:04:42.546,0:04:43.526 De man, 0:04:43.780,0:04:45.250 er hut oykhet mit de Yiddish 0:04:45.250,0:04:46.663 "Oh, vizoy redsti Yiddish?" 0:04:46.663,0:04:47.465 Hob ikh gezugt 0:04:47.465,0:04:48.815 Hut'er gezugt "Vus is daan numen?" 0:04:48.815,0:04:50.255 Kh'hob eym gezugt. 0:04:50.457,0:04:51.967 In er hut gezugt 0:04:52.437,0:04:53.787 "Di vayst ver ikh bin?" 0:04:53.787,0:04:54.737 Hob ikh gezugt "Nayn, ikh vays nisht 0:04:54.737,0:04:55.717 ver di bist." 0:04:55.833,0:04:57.234 "Di vayst mir zennen mishpukhe?" 0:04:57.234,0:04:58.290 Hob ikh gezugt "Yu?" 0:04:58.290,0:04:59.160 He says "Yu" 0:04:59.237,0:05:00.662 Hut er gezugt "Yu" 0:05:00.662,0:05:03.762 Daan, er hut mikh gezugt "Daan tatte's 0:05:03.775,0:05:05.345 brider's shver." 0:05:05.348,0:05:07.418 "Ikh bin daan tatte's brider's shver." 0:05:07.884,0:05:09.664 Hob ikh gezugt "O, zayer git" 0:05:10.281,0:05:12.248 M'farkoyft de khalle far yontif. 0:05:12.248,0:05:14.168 Ikh bin gegangen dort koyfn khalle 0:05:14.334,0:05:17.365 In er hut gezugt "Bisti de zeen 0:05:17.365,0:05:18.505 oder de tokhter? 0:05:20.022,0:05:22.002 "Hob ikh eym gezugt "Bayde." 0:05:22.332,0:05:23.432 "S'ventzikh" 0:05:24.158,0:05:24.858 Um... 0:05:24.908,0:05:26.048 Hut er gezugt 0:05:26.122,0:05:28.207 "Ikh ken- ikh ken nemen a photo fin dir?" 0:05:28.207,0:05:29.227 Hob ikh gezugt "Nayn." 0:05:29.279,0:05:30.579 Hut er gezugt "Ayn minit, ayn minit, 0:05:30.588,0:05:31.946 kh'vil rifn maan vaab 0:05:31.946,0:05:33.271 Kh'vil zulst redn tzi maan vaab 0:05:33.271,0:05:34.650 In er hut genimmen zaan telephone 0:05:34.650,0:05:35.960 Er hut gerifn zaan vaab. 0:05:35.992,0:05:36.812 Er hut mikh gelaykt 0:05:36.812,0:05:39.039 of de telephone mit zaan vaab, az zi zul 0:05:39.039,0:05:40.256 kennen hirren maan Yiddish. 0:05:40.256,0:05:41.606 Uber zi ken mikh nisht zeyn. 0:05:41.613,0:05:43.759 So ikh vays nisht vus s'iz geveyn epis. 0:05:43.759,0:05:45.969 Far eym uber. So yetzt ven ikh gay dort 0:05:45.973,0:05:47.446 in er is dort, in de vayst, 0:05:47.446,0:05:48.722 er freygt mikh, er rift... Oh. 0:05:48.722,0:05:51.522 Er hut genimmen maan... maan... number 0:05:51.538,0:05:54.598 In er rift mikh. A mool a mool rift er mikh. 0:05:55.137,0:05:56.647 Far yontif epis. 0:05:57.289,0:05:58.239 Er zugt 0:05:58.823,0:05:59.523 Y'know 0:05:59.691,0:06:00.997 "Ikh trakht veygn dir" 0:06:00.997,0:06:02.557 Epis... You know. 0:06:02.886,0:06:04.356 Vizoy zugt er... Um... 0:06:05.369,0:06:06.599 Er redt fin 0:06:07.660,0:06:09.881 "Di vayst di bist a Yiddishe neshume." 0:06:09.881,0:06:10.511 In... 0:06:10.992,0:06:13.442 "Ven di darfst epis, kenst mikh rifn." 0:06:13.504,0:06:14.974 Shkoyekh. Ikh darf goornisht. 0:06:16.323,0:06:18.121 In deys is maan...Dey'se maan letzte... 0:06:18.121,0:06:20.071 Maan letzte maase fin... 0:06:20.312,0:06:23.822 yidn vus redn Yiddish tzi mir.