Okay, Yiddish.
Maan ershte shprakh iz Yiddish.
Ikh red nokh Yiddish tsi maan mame, in maan tate, in maan schvester--
Na, nisht maan shvester--
maan brider
Um...
Ikh bin geboyren in Williamsburg,
Nisht--
Nisht di Williamsburg vos yeder vayst yetst,
De ershte, the original.
lakht
Um...
Ikh hob gelernt Eynglish ven ikh begangn in school.
Shule
in, uh...
Tsi mikh, Yiddish iz a shprakh...
vus--
yes a sakh, a sakh Yiddishe kinder redn nisht de shprakh mer--
Di ekhte frime, di Satmere, di Bobeve,
di Khasidishe kinder redn es
ober im, a fille in maan mishpukhe
di yingere kinder redn is nisht mer
nur maan eltere brider
in ikh redn Yiddish.
Di andere, shvester in brider, redn nisht Yiddish.
Maan tate ret Yiddish
Nur maysnz Yiddish
In maan mame redt zibn, zibn shprakhn
Ober ven zi redt tsi mikh, oder tsi maan babbe
oder tsi ir brider
Zi redt Yiddish
Um...
Vos nokh ken Ikh dir tell- zugn veygn Yiddish
Um...hmm...
Ven Ikh guy aankoyfn in Williamsburg
De mentshn in di geshefter freygn mikh
Vi azoy ikh ken redn aza Yiddish?
Fin vi, fin vi kim ikh?
Aza zaftige satmere Yiddish
An Ikh zug zay 'kh'bin du, kh'bin du geboyren'
In nukhdeym zay freygn mikh alle mul -
Vos iz daan tate's numen?
In ven Ikh zug zay maan tate's numen
Zay trakhtn a bisl...
In
Normal,
a pur minit shpeyter,
Zugn zay "Yu, yu! Ikh vays daan tate
In zay kennen- Zay kennen mikh zugn..
Vi alt maan tate iz
Az zay zennen gegangen yeshive mit eym
Ode- oder
Zay zennen geveyn ba a khasine letste
vokh mit eym
Oder, s'a klayne velt
ve-ve-ven m'shpatzirt arim Williamsburg
V-vi yeder redt aza Satmere Yiddish
Yeder vayst yeder ayner
s'iz nisht do aza zakh vi di redst tzi
ainer far finif minit tzeyn minit
in di vayst nisht di zelbe mentch
oder d'bist nisht mishpukhe mit zay
Normal bin ikh mishpukhe mit yeder ayner
vus ikh zey in Williamsburg
Ershte, tzvayte, drite cousins, epis azoy.
Um...
Ikh ken zugn dray masses fin
Aza aza
Vizoy, vizoy zugt min in Yiddish
Ikh hub shoyn fargessn de vort
Vus iz gesheyn: Ikh bin gegangen aankoyfn
In s'geveyn in de MealMart
Kh'vays vus MealMart...
Is...
In
De mentch hut mikh gefreygt
Kh'bin geveyn mit a,- mit a khaverte
fin maan
In er hut,- er hut getrakht "oh di bist a
bist a faygele" hut er getrakht.
Hut er mikh gefreygt
"Oh, di hust,- di hust leeb maydlekh?"
Hub ikh gezugt
"Kh'hub leeb alle mentchn"
In er hut mikh gezugt "Oh..,
Kh'hub deys kaynmool nisht farshtannen".
Uber ir is geveyn zayer git tzi mir
Er is nisht geveyn gemayn.
Er hut mikh gefreygt "Vus is daan numen?"
"Di redst aza Yiddish... Fin vi biste?"
Hob ikh gezugt kh'bin fin du"
Hut er gezugt "Vus is daan numen?"
Hob ikh eym gezugt,
"In vus is daan tatte's numen?"
Hob ikh eym gezugt...
Hut er getrakht in gekheshbint
in zaan kop
Kh'hub gezugt "Vus kheshb-
vus makhste a kheshben?"
Hut er gezugt "Ikh bin geveyn in camp
mit daan tatte.
finif in fertzig yoor tzirik."
Kh'hub eym gezugt, kh'hub eym gezugt "Yu?"
In er hut gezugt "Yu yu."
In er iz geveyn gerekht, vaal
er hut mikh gezugt
zaakhn veygn maan tatte vus
s'iz takke geveyn gerekht
Hub ikh gezugt "Hust eym gezeyn
zaat demults?"
Hut er gezugt "Yu. Khassenes"
"Simkhes."
Dus is de ershte gesheft.
Nokh a tzvayte gesheft...
de zelbe zaakh.
De man hut mikh gefreygt fin vee ikh kim.
Hob ikh gezugt 'Williamsburg".
Zaan tatte's numen.
Hub ikh eym gezugt. Er hut gezugt
"Oh yu, di hust gevoynt du, of deye gass!
Draasig yoor tzirik"
Hub ikh zegugt "Yu takke.
Gerekht."
In de drite maase is
Ikh bin geveyn in a-
a gesheft
In s'iz geveyn a Chassidishe bukher
vus hut gevart(n) inter mir... in...
Er hut mikh oongekikt
Hub ikh eym oongekikt, in er hut gezugt
"Di vayst- d'vayst ver ikh bin?"
Hub'kh gezugt "Nayn, ikh vays nisht"
"Di vayst mikh"
Hob ikh gezugt "Nayn, ikh vays dir nisht."
Hut er gezugt "Mir zennen cousins."
Hob ikh gezugt "Oh, yu?"
He's like "Yu yu"
In er hut mikh gezugt vi azoy
Kh'u gezugt "Okay."
Uber ikh hob eym nisht derkent.
Uber er hut mikh derkent
Kh'vays nisht vi azoy, uber
er hut gevist ver ikh bin geveyn.
O, ver ikh bin.
In okh nokh ayn:
Ikh bin geveyn in de Lower East Side
Kh'vays nisht vizoy m'zugt deys in Yiddish
In s'do a- a bakeray gerifn
'Moshe's Bakery'.
Tzvayte avenue
Kh'vays nisht velkhe gass.
Ikh gay aran dort
In...
De...
De man,
er hut oykhet mit de Yiddish
"Oh, vizoy redsti Yiddish?"
Hob ikh gezugt
Hut'er gezugt "Vus is daan numen?"
Kh'hob eym gezugt.
In er hut gezugt
"Di vayst ver ikh bin?"
Hob ikh gezugt "Nayn, ikh vays nisht
ver di bist."
"Di vayst mir zennen mishpukhe?"
Hob ikh gezugt "Yu?"
He says "Yu"
Hut er gezugt "Yu"
Daan, er hut mikh gezugt "Daan tatte's
brider's shver."
"Ikh bin daan tatte's brider's shver."
Hob ikh gezugt "O, zayer git"
M'farkoyft de khalle far yontif.
Ikh bin gegangen dort koyfn khalle
In er hut gezugt "Bisti de zeen
oder de tokhter?
"Hob ikh eym gezugt "Bayde."
"S'ventzikh"
Um...
Hut er gezugt
"Ikh ken- ikh ken nemen a photo fin dir?"
Hob ikh gezugt "Nayn."
Hut er gezugt "Ayn minit, ayn minit,
kh'vil rifn maan vaab
Kh'vil zulst redn tzi maan vaab
In er hut genimmen zaan telephone
Er hut gerifn zaan vaab.
Er hut mikh gelaykt
of de telephone mit zaan vaab, az zi zul
kennen hirren maan Yiddish.
Uber zi ken mikh nisht zeyn.
So ikh vays nisht vus s'iz geveyn epis.
Far eym uber. So yetzt ven ikh gay dort
in er is dort, in de vayst,
er freygt mikh, er rift... Oh.
Er hut genimmen maan... maan... number
In er rift mikh. A mool a mool rift er mikh.
Far yontif epis.
Er zugt
Y'know
"Ikh trakht veygn dir"
Epis... You know.
Vizoy zugt er... Um...
Er redt fin
"Di vayst di bist a Yiddishe neshume."
In...
"Ven di darfst epis, kenst mikh rifn."
Shkoyekh. Ikh darf goornisht.
In deys is maan...Dey'se maan letzte...
Maan letzte maase fin...
yidn vus redn Yiddish tzi mir.