0:00:00.704,0:00:03.955
Sinusubaybayan ng gobyerno ang mga pribadong tawag sa telepono

0:00:03.955,0:00:08.621
mga pribadong tawag ng mga anak mo't mga anak ko, pati na pagsubaybay sa kanilang mga kasamahan

0:00:19.478,0:00:23.948
Nitong Hunyo,natanto nating ang ating pribadong buhay ay hindi na pala matatawag na pribado

0:00:23.948,0:00:27.299
Ang gobyerno ng Amerika ay patagong sinusubaybayan ang ating mga 'emails'

0:00:27.299,0:00:32.380
mga bilihin, mga teks, lokasyun at mga tawag sa telepono ng mga tao sa buong mundo

0:00:32.714,0:00:35.906
Ed Rooney, Ed? Si George Peterson...

0:00:35.956,0:00:39.224
na may alyas na PRISM at XKEYSCORE,

0:00:39.224,0:00:41.321
ang ganitong network ng programang sumusubaybay

0:00:41.321,0:00:44.740
ay isang parte lamang ng pinakamalaking sistema ng pagmamatyag sa kasaysayan

0:00:44.740,0:00:49.708
Ang walang limitasyong pagmamatyag na ito ay ilegal at pinapatakbo nang patago.

0:00:49.708,0:00:52.828
Sa sistemang ito, malalaman ng gobyerno kung saan ka nagtungo,

0:00:52.828,0:00:55.044
kung nasaan ka, at kung saan ka patungo.

0:00:55.094,0:00:59.274
Nabunyag lamang ang programa noong ang dating kontraktor ng NSA na si Edward Snowden

0:00:59.295,0:01:03.097
ay naglabas ng mga dokumentong naglalaman ng malawakang pagkolekta ng mga datus.

0:01:03.157,0:01:06.152
Nakakalap ako ng impormasyon, bagong kabuluhan ay maliliwanagan.

0:01:06.782,0:01:11.174
Ang presidente, ang NSA at ang kanilang mga abogado ay nagtangkang ilihis ang galit na publiko

0:01:11.268,0:01:15.412
sa pamamagitan ng pagsira sa katotohanan at paglinlang sa mga tao tungkol sa proseso.

0:01:15.472,0:01:20.600
Hindi kailanman pinayagan ng korte ng US ang gobyerno na magpatakbo ng programang ispya.

0:01:20.600,0:01:21.902
Paano nangyari ito kung ganoon?

0:01:21.922,0:01:25.152
Sandaling balikan muna natin ang nakaraan.

0:01:26.971,0:01:33.364
Kinamumuhian ng mga tagapagtatag ng Amerika ang mapang-aping pagmamatyag ng British, pati na ang hindi makatwirang paghahanap at pang-aagaw.

0:01:33.406,0:01:35.969
ang isyu dito ay pagsasarili.

0:01:35.969,0:01:41.050
Sa pag-iintindi na ang pribadong buhay ay isa sa ating mga karapatan ayon sa konstitusyon,

0:01:41.050,0:01:43.081
naitalaga ang pang-apat na pagbabago.

0:01:43.081,0:01:47.781
Layunin nitong pigilan ang gobyerno sa pagmamanman o paghalungkat sa iyong pansariling impormasyon,

0:01:47.835,0:01:51.491
maliban kung ang rason ay isang pinaniniwalaang krimen na nangyayari.

0:01:51.491,0:01:55.195
Ang lahat ay nandoroon itim at puti, kasingliwanag ng kristal.

0:01:55.367,0:02:00.592
Sa paggamit ng NSA nalalabag ng gobyerno ng US ang pinakamataas na batas ng bansa, ang Konstitusyon.

0:02:05.074,0:02:09.552
Dekadekada na ang pagmamanman ng gobyerno ngunit higit na malala ito noon taong 2001,

0:02:09.552,0:02:12.444
noong ipinasa ng Kongreso ng US ang Patriot Act,

0:02:12.444,0:02:17.702
na nagbigay sa korte ng FISA ng karagdagang karapatan upang mag aproba sa malawakang pagmamanman.

0:02:17.921,0:02:21.777
Sa halip na kumuha ng mandamyento para sa indibidwal na suspek sa isang krimen,

0:02:21.857,0:02:24.415
maaari nang siyasatin ng gobyerno ang malaking listahan ng mga tao

0:02:24.415,0:02:27.539
Kahit ang mga taong walang kinalaman sa mga krimen.

0:02:27.539,0:02:31.340
Hindi na kinakailangang isiwalat ng korte ng FISA ang mga naaaprobahang utos ng hukuman

0:02:31.340,0:02:33.578
at mga karagdagang ebidensya ay hindi na rin kinakailangan.

0:02:33.668,0:02:38.440
Sa 1,789 na kahilingan sa awtorisasyon, isa ang iniurong ng gobyerno.

0:02:38.542,0:02:40.480
Ang mga iba ay naaprubahan.

0:02:40.520,0:02:42.042
Ito ay isang selyong goma.

0:02:42.042,0:02:46.906
Lahat ng ito ay nababalot ng lihim, na walang sistema ng pagsusuri at balanse.

0:02:46.906,0:02:52.598
Kung ang NSA ay nangangalap ng impormasyon base sa iyong binabasa, o sa mga website na iyong pinupuntahan

0:02:52.728,0:02:56.664
Hinding hindi mo ito malalaman o kaya'y mapipigilan anu man ang iyong katayuan sa buhay.

0:02:56.907,0:02:59.642
Ang mga programang katulad ng PRISM ay ipinagsasawalang-bahala ang layunin ng mga mandamyento

0:02:59.667,0:03:02.076
habang ipinapahayag nitong nagtatarabaho ito ayon sa batas.

0:03:02.292,0:03:07.642
Ang internet na kinahuhumalingan natin ay ginamit ng gobyerno ng US sa isang bagay na hindi naman dapat...

0:03:07.932,0:03:11.174
...isang instrumento sa pagmamanman sa lahat ng tao.

0:03:15.694,0:03:18.222
Ito ang pinakamahalagang problema.

0:03:18.342,0:03:22.152
Sa pamamagitan ng mga lihim na hukuman at mga lihim na pagbibigay-kahulugan sa mga batas,

0:03:22.161,0:03:27.164
maaaring magmanman ang gobyerno ng US sa mga gumagamit ng internet base sa keywords,

0:03:27.338,0:03:30.632
analyst na gumagamit ng sistema para sa portal ng web at Fort Mead,

0:03:30.632,0:03:36.566
key ng selector o mga termino sa pagsisiyasat na nakaprogramang maghatid ng 51% na tiwala

0:03:36.566,0:03:38.602
sa tinutudlang makabanyaga.

0:03:39.072,0:03:42.606
Nakalap ang mga data sa loob ng maraming taon mula sa mga sikat na websites,

0:03:42.606,0:03:46.499
gmil, facebook, yahoo at marami pang iba.

0:03:48.289,0:03:49.921
May 1000s mga salita na minamanmanan ng gobyerno.

0:03:50.131,0:03:56.275
Mga salita kagaya ng "marijuana"

0:04:01.475,0:04:03.806
Halos kahit anong email ang isend mo

0:04:03.946,0:04:05.979
ay maaring dahilan ng pagmamanman sa iyong account.

0:04:06.009,0:04:09.772
Ang klase ng pagmamanmang ito ay maaring magbigay sa iyo ng pangalawang haka-haka.

0:04:10.145,0:04:13.445
Iyan ang dahilan kung bakit ang pagmamanman sa masa ay wala sa konstitusyon,

0:04:13.515,0:04:17.460
Hindi mapipigilan ang pang-aabuso at ang pagkalat ng mga data ay nangyayari na.

0:04:17.460,0:04:21.996
Ang pagmanman sa ating paggamit ng internet ay nagbibigay sa gobyerno ng karapatan sa ating buhay.

0:04:22.049,0:04:26.413
Anong mangyayari sa karapatang malayang pagsasalita, malayang kapisanan, o kalayaan sa pahayagan,

0:04:26.419,0:04:31.922
kung ang lahat ay napapaloob sa walang tigil na pagmamanman, kahit sa ating pribadong oras.

0:04:35.959,0:04:39.662
Ang mga eksperto sa pagmamanman, pagsasarili, at intelihensiya ay sumasang-ayon sa iisang bagay.

0:04:40.251,0:04:44.131
Ang NSA, Presidente Bush at Obama at ang kanilang lihim na hukuman ay

0:04:44.261,0:04:47.724
binibigyang-kahulugan ang mga batas na karamihan sa mga Amerikano ay maituturing itong kagulat-gulat.

0:04:47.724,0:04:50.193
Ito ang pagpapahintulot sa uri ng pagmamanman at pangangalap

0:04:50.202,0:04:53.124
na hindi kailan man pinapayagan ng saligang-batas.

0:04:53.124,0:04:55.072
Nalalabag ng mga programang ito ang batas.

0:04:55.542,0:04:59.545
Nilalabag nito ang ika-apat na pagbabago at pinagkakaitan tayo ng karapatang pagsasarili.

0:04:59.703,0:05:04.459
Sinulat ang saligang-batas ng US para maiwasan ang pagmamanman ng gobyerno kagaya ng programang PRISM.

0:05:04.484,0:05:08.507
Nasa sa atin na ang pagpapatibay sa mga ulirang ideyang ito.

0:05:08.615,0:05:23.455
Tulungan kaming ipahinto ang NSA, ibalik ang Konstitusyon at gawing malaya ang mundo.