Όπως πολλοί από εσάς γνωρίζετε,
τα αποτελέσματα των πρόσφατων
εκλογών ήταν τα ακόλουθα:
Η Χίλαρι Κλίντον,
η υποψήφια των Δημοκρατικών
έκανε μια σαρωτική νίκη
με 52% των συνολικών ψήφων.
Η Τζιλ Στάιν, η υποψήφια των Οικολόγων,
ήρθε μακράν δεύτερη με 19%.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο υποψήφιος
των Ρεπουμπλικάνων,
ακολουθούσε κατά πόδας της με 14%,
και οι υπόλοιποι ψήφοι μοιράστηκαν
μεταξύ αυτών που απείχαν
και του Γκάρυ Τζόνσον,
του υποψηφίου των Φιλελεύθερων.
(Γέλια)
Σε ποιο παράλληλο σύμπαν υποθέτετε ότι ζω;
Λοιπόν, δεν ζω σε κάποιο παράλληλο σύμπαν.
Ζω στον κόσμο και έτσι ψήφισε ο κόσμος.
Πάμε λοιπόν πίσω
να σας εξηγήσω τι εννοώ με αυτό.
Φέτος τον Ιούνιο,
ξεκίνησα κάτι που ονομάζεται
Παγκόσμια Ψήφος.
Και η Παγκόσμια Ψήφος κάνει ακριβώς
ότι λέει πάνω στο κουτί.
Για πρώτη φορά στην ιστορία,
επιτρέπει σε οποιονδήποτε,
οπουδήποτε στον κόσμο,
να ψηφίζει στις εκλογές των άλλων κρατών.
Γιατί να το κάνετε αυτό;
Ποιος ο λόγος;
Επιτρέψτε μου να σας δείξω πώς είναι.
Μπαίνετε σε μια ιστοσελίδα,
σε μια όμορφη ιστοσελίδα,
και μετά επιλέγετε εκλογές.
Ορίστε κάποιες που έχουμε ήδη καλύψει.
Κάνουμε περίπου μία
κάθε μήνα, ή κάπου εκεί.
Μπορείτε να δείτε της Βουλγαρίας, των ΗΠΑ,
του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών,
το δημοψήφισμα του Brexit στο κάτω μέρος.
Επιλέγετε τις εκλογές που σας ενδιαφέρουν,
και επιλέγετε τους υποψήφιους.
Αυτοί είναι οι υποψήφιοι
των πρόσφατων προεδρικών εκλογών
του μικροσκοπικού νησιωτικού έθνους
του Σάο Τόμε και Πρίνσιπε,
με 199.000 κατοίκους,
στην ακτή της Δυτικής Αφρικής.
Και μπορείτε να δείτε μια μικρή σύνοψη
καθενός από τους υποψήφιους
η οποία ειλικρινά ελπίζω
να είναι πολύ ουδέτερη,
πολύ ενημερωτική και πολύ περιεκτική.
Όταν βρείτε αυτόν
που σας αρέσει, τον ψηφίζετε.
Αυτοί ήταν οι υποψήφιοι
των πρόσφατων προεδρικών
εκλογών της Ισλανδίας,
και ούτω καθεξής.
Γιατί λοιπόν να θέλατε να ψηφίσετε
στις εκλογές μιας άλλης χώρας;
Ο λόγος που δεν θα θέλατε να το κάνετε,
σας διαβεβαιώ,
είναι για να επέμβετε στις δημοκρατικές
διαδικασίες μιας άλλης χώρας.
Δεν είναι καθόλου αυτός ο λόγος.
Βασικά, δεν μπορείτε,
γιατί δημοσιοποιώ τα αποτελέσματα
αφού το εκλογικό σώμα
της κάθε χώρας έχει ήδη ψηφίσει,
οπότε δεν υπάρχει τρόπος
να επέμβουμε στη διαδικασία αυτή.
Αλλά το πιο σημαντικό,
δεν με ενδιαφέρουν συγκεκριμένα
τα εν οίκω των ανεξαρτήτων κρατών.
Δεν ψηφίζουμε γι' αυτό.
Αυτά που ο Ντόναλντ Τραμπ
ή η Χίλαρι Κλίντον
υποσχέθηκαν να κάνουν στους Αμερικάνους
ειλικρινά δεν μας αφορούν.
Αυτό είναι κάτι που μόνο οι Αμερικάνοι
μπορούν να ψηφίσουν.
Όχι, στην Παγκόσμια Ψήφο,
σκέφτεστε μόνο ένα κομμάτι της,
τι θα κάνουν αυτοί οι ηγέτες
για όλους εμάς;
Και αυτό είναι τόσο σημαντικό γιατί ζούμε,
όπως έχετε βαρεθεί να ακούτε να σας λένε,
σε έναν παγκόσμιο, υπερσυνδεδεμένο,
τεράστια αλληλοεξαρτώμενο κόσμο,
όπου οι πολιτικές αποφάσεις
των ανθρώπων άλλων χωρών
μπορούν και θα έχουν
αντίκτυπο στις ζωές μας
άσχετα με το ποιοι είμαστε ή το πού ζούμε.
Όπως τα φτερά της πεταλούδας
που χτυπούν στη μια άκρη του Ειρηνικού
και μπορούν να προκαλέσουν
ανεμοστρόβιλο στην άλλη άκρη,
έτσι είναι με τον κόσμο που ζούμε σήμερα
και τον κόσμο της πολιτικής.
Δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή ανάμεσα
σε εσωτερικές και διεθνείς υποθέσεις.
Οποιαδήποτε χώρα, όσο μικρή κι αν είναι,
ακόμα και το Σάο Τόμε και Πρίνσιπε,
μπορεί να παράγει
τον επόμενο Νέλσον Μαντέλα
ή τον επόμενο Στάλιν.
Μπορούν να μολύνουν την ατμόσφαιρα και
τους ωκεανούς, που ανήκουν σε όλους μας,
ή μπορούν να είναι υπεύθυνοι
και μπορούν να μας βοηθήσουν.
Και όμως, το σύστημα είναι τόσο περίεργο
γιατί το σύστημα δεν έχει εναρμονιστεί
με αυτή την παγκόσμια πραγματικότητα.
Ένας μικρός αριθμός ανθρώπων
επιτρέπεται να τους ψηφίσει,
παρόλο που η επίδρασή τους είναι γιγάντια
και σχεδόν παγκόσμια.
Τι αριθμός ήταν αυτός;
140 εκατομμύρια Αμερικάνοι ψήφισαν
για τον επόμενο πρόεδρο
των Ηνωμένων Πολιτειών,
και όμως, όπως όλοι ξέρουμε,
σε λίγες εβδομάδες,
κάποιος θα παραδώσει
τους κώδικες πυρηνικών πυραύλων
στον Ντόναλντ Τραμπ.
Αν αυτό δεν έχει σημαντική
επίπτωση σε όλους μας,
δεν ξέρω τι έχει.
Παρόμοια, οι εκλογές
του δημοψηφίσματος για το Brexit,
στις οποίες ψήφισαν
λίγα εκατομμύρια Βρετανοί,
αλλά το αποτέλεσμα, όποιο κι αν ήταν,
θα είχε σημαντική επίπτωση
στις ζωές δεκάδων, εκατοντάδων
εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Όμως, μόνο λίγοι μπορούσαν να ψηφίσουν.
Τι δημοκρατία είναι αυτή;
Μεγάλες αποφάσεις
που μας επηρεάζουν όλους
παίρνονται από έναν σχετικά
μικρό αριθμό ανθρώπων.
Δεν ξέρω για εσάς,
αλλά δεν νομίζω ότι ακούγεται
αρκετά δημοκρατικό.
Οπότε προσπαθώ να το ξεκαθαρίσω.
Αλλά όπως λέω,
δεν μας αφορούν τα εν οίκω.
Εγώ κάνω μόνο δύο ερωτήσεις
σε όλους τους υποψηφίους.
Τους στέλνω τις δύο
ίδιες ερωτήσεις κάθε φορά.
Λέω, πρώτον,
αν εκλεγείτε, τι θα κάνετε για όλους εμάς,
τα υπόλοιπα επτά δισεκατομμύρια
που ζουν στον πλανήτη;
Δεύτερη ερώτηση:
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον
της χώρας σας στον κόσμο;
Ποιο ρόλο τη βλέπετε να παίζει;
Στέλνω αυτές τις ερωτήσεις
σε κάθε υποψήφιο.
Δεν τις απαντούν όλοι. Μην με παρεξηγείτε.
Θεωρώ ότι όταν πρόκειται
να γίνεις ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ,
πιθανώς είσαι απασχολημένος
τον περισσότερο καιρό,
οπότε δεν εκπλήσσομαι όταν
δεν απαντούν όλοι, αλλά πολλοί το κάνουν.
Περισσότεροι κάθε φορά.
Και κάποιοι από αυτούς κάνουν περισσότερα.
Κάποιοι από αυτούς απαντούν
με τον πιο ενθουσιώδη τρόπο
που μπορείτε να φανταστείτε.
Θέλω να πω δυο λόγια
για τον Σέιβιορ Τσισίμπα,
έναν από τους υποψηφίους
στις πρόσφατες προεδρικές
εκλογές της Ζάμπια.
Οι απαντήσεις του σε αυτές τις ερωτήσεις
ήταν μια διατριβή 18 σελίδων
για το πώς βλέπει τον πιθανό ρόλο
της Ζάμπια στον κόσμο
και στη διεθνή κοινότητα.
Το έβαλα στην ιστοσελίδα
για να το διαβάσουν όλοι.
Ο Σέιβιορ κέρδισε την παγκόσμια ψήφο,
αλλά δεν κέρδισε
στις εκλογές στη χώρα του.
Έτσι αναρωτήθηκα,
τι μπορώ να κάνω με αυτή
την ομάδα εξαιρετικών ανθρώπων;
Έχω κάποιους ανθρώπους εδώ
που κέρδισαν την παγκόσμια ψήφο.
Παρεμπιπτόντως, πάντα πέφτουμε έξω.
Αυτός που εκλέγουμε
δεν είναι ποτέ αυτός που εκλέχτηκε
από το εκλογικό σώμα της χώρας του.
Ίσως γιατί πάντα επιλέγουμε τη γυναίκα.
Αλλά νομίζω πως πρέπει να είναι σημάδι
ότι το εγχώριο εκλογικό σώμα
σκέφτεται ακόμα εθνικά.
Σκέφτονται ακόμα πολύ εσωτερικά.
Ακόμα σκέφτονται:
«Τι θα κερδίσω εγώ από αυτό;»
αντί όπως θα έπρεπε να αναρωτιούνται,
«Τι θα κερδίσουμε εμείς από αυτό;»
Αλλά ορίστε.
Οπότε προτάσεις, παρακαλώ,
όχι τώρα αμέσως,
αλλά στείλτε μου μέηλ αν έχετε κάποια ιδέα
για το τι μπορούμε να κάνουμε
με αυτή την υπέροχη ομάδα χαμένων.
(Γέλια)
Έχουμε τον Σέιβιορ Τσισίμπα,
που ανέφερα νωρίτερα.
Έχουμε τη Χάτλα Τόμαστοτιρ,
που ήρθε δεύτερη στις
προεδρικές εκλογές της Ισλανδίας.
Πολλοί μπορεί να έχετε δει
την υπέροχη ομιλία της στο TEDWomen
λίγες εβδομάδες πριν,
όπου μίλησε για την ανάγκη
περισσότερων γυναικών στην πολιτική.
Έχουμε τη Μαρία ντας Νέβες
από Σάο Τόμε και Πρίνσιπε.
Έχουμε τη Χίλαρι Κλίντον.
Δεν γνωρίζω αν είναι διαθέσιμη.
Έχουμε την Τζιλ Στάιν.
Και καλύψαμε και τις εκλογές
του νέου Γενικού Γραμματέα
των Ηνωμένων Εθνών.
Έχουμε τον πρώην πρωθυπουργό
της Νέας Ζηλανδίας,
που θα ήταν υπέροχο μέλος
αυτής της ομάδας.
Ίσως αυτοί οι άνθρωποι,
η ομάδα των ένδοξων χαμένων,
να ταξίδευαν στον κόσμο,
όπου υπάρχουν εκλογές
και να υπενθυμίζουν στους ανθρώπους
ότι η ανάγκη της σύγχρονης εποχής
είναι να σκεφτόμαστε προς τα έξω
και να σκεφτόμαστε τις διεθνείς συνέπειες.
Τι έρχεται για την παγκόσμια ψήφο;
Λοιπόν, προφανώς,
το σόου Ντόναλντ και Χίλαρι
είναι λίγο δύσκολο να το ακολουθήσουμε,
αλλά έρχονται κι άλλες
πολύ σημαντικές εκλογές.
Βασικά, φαίνεται να πολλαπλασιάζονται.
Κάτι συμβαίνει στον κόσμο,
σίγουρα το έχετε παρατηρήσει.
Και η επόμενη σειρά εκλογών
είναι εξαιρετικά σημαντική.
Σε μόλις λίγες μέρες
έχουμε την επανάληψη
των προεδρικών εκλογών της Αυστρίας,
με την προοπτική ο Νόρμπερτ Χόφερ
να γίνει όπως περιγράφεται
ο πρώτος ακροδεξιός ηγέτης στην Ευρώπη
μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Του χρόνου έχουμε τη Γερμανία,
έχουμε τη Γαλλία,
έχουμε προεδρικές εκλογές στο Ιράν
και δώδεκα άλλες.
Δεν γίνεται λιγότερο σημαντικό.
Γίνεται όλο και πιο σημαντικό.
Ξεκάθαρα, η παγκόσμια ψήφος
δεν στέκεται μόνη της.
Δεν υπάρχει εκεί μόνη της.
Έχει υπόβαθρο.
Είναι μέρος του προγράμματος
που παρουσίασα το 2014,
το οποίο αποκαλώ η Καλή Χώρα.
Η ιδέα της Καλής Χώρας είναι πολύ απλή.
Είναι η απλή διάγνωσή μου
του τι πάει στραβά στον κόσμο
και πώς διορθώνεται.
Το τι φταίει στον κόσμο
το έχω ήδη υπονοήσει.
Βασικά, αντιμετωπίζουμε
ένα τεράστιο και αυξανόμενο αριθμό
από γιγάντιες, υπαρξιακές
παγκόσμιες προκλήσεις:
κλιματική αλλαγή, καταπάτηση
ανθρώπινων δικαιωμάτων,
μαζική μετανάστευση, τρομοκρατία,
οικονομικό χάος, πολλαπλασιασμός όπλων.
Όλα αυτά τα προβλήματα
που απειλούν να μας αφανίσουν
είναι από τη φύση τους
παγκόσμια προβλήματα.
Καμία χώρα δεν έχει την ικανότητα
να τα αντιμετωπίσει μόνη της.
Και έτσι προφανώς
πρέπει να συνεργαστούμε
και να συμπράξουμε ως έθνη
αν πρόκειται να λύσουμε τα προβλήματα.
Είναι τόσο προφανές,
και όμως δεν το κανουμε.
Δεν το κάνουμε αρκετά συχνά.
Τις περισσότερες φορές,
οι χώρες επιμένουν να συμπεριφέρονται
σαν εμπόλεμες, εγωιστικές φυλές
που μάχονται μεταξύ τους,
όπως ακριβώς κάνουν από τότε
που εφευρέθηκε το έθνος
εκατοντάδες χρόνια πριν.
Και αυτό πρέπει να αλλάξει.
Δεν είναι μια αλλαγή
στα πολιτικά συστήματα ή στην ιδεολογία.
Είναι αλλαγή στην κουλτούρα.
Εμείς, όλοι μας, πρέπει να καταλάβουμε
ότι το να σκεφτόμαστε εσωτερικά
δεν είναι λύση στα παγκόσμια προβλήματα.
Πρέπει να μάθουμε πώς να συνεργαζόμαστε
και να συμπράττουμε πολύ περισσότερο
και να ανταγωνιζόμαστε λιγότερο.
Αλλιώς τα πράγματα θα γίνονται χειρότερα
και θα γίνουν πολύ χειρότερα
πιο σύντομα από ό,τι περιμένουμε.
Αυτή η αλλαγή θα γίνει μόνο
αν εμείς οι συνηθισμένοι άνθρωποι
πούμε στους πολιτικούς μας
ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει.
Πρέπει να τους πούμε
ότι η κουλτούρα έχει αλλάξει.
Πρέπει να τους πούμε ότι έχουν νέα εντολή.
Η παλαιά εντολή ήταν πολύ απλή
και πολύ μοναδική:
αν είσαι σε θέση δύναμης ή εξουσίας,
είσαι υπεύθυνος για τον λαό σου
και το δικό σου κομμάτι εδάφους,
κι αυτό ήταν όλο.
Και αν για να κάνεις το καλύτερο
για τον λαό σου,
καταστρέψεις όλους τους άλλους
στον πλανήτη, τόσο το καλύτερο.
Αυτό θεωρείται και λίγο μαγκιά.
Σήμερα, νομίζω πως όσοι είναι
σε θέση δύναμης και ευθύνης
έχουν διπλή εντολή,
που λέει αν είσαι σε θέση
δύναμης και ευθύνης,
είσαι υπεύθυνος για τον λαό σου
και για κάθε άνδρα, γυναίκα,
παιδί και ζώο πάνω στον πλανήτη.
Είσαι υπεύθυνος για
το δικό σου κομμάτι εδάφους
και για κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο
στην επιφάνεια της γης
και την ατμόσφαιρά της.
Και αν δεν σου αρέσει αυτή η ευθύνη,
δεν θα πρέπει να κυβερνάς.
Αυτός είναι ο κανόνας της σύγχρονης εποχής
και αυτό είναι το μήνυμα που πρέπει
να περάσουμε στους πολιτικούς μας,
και να τους δείξουμε πως έτσι γίνονται
τα πράγματα στις μέρες μας.
Αλλιώς, την πατήσαμε.
Δεν έχω πρόβλημα, βασικά,
με το πιστεύω του Ντόναλντ Τραμπ
ότι «η Αμερική προηγείται».
Μου φαίνεται ότι είναι μια μπανάλ έκφραση
αυτού που έκαναν πάντα οι πολιτικοί
και μάλλον θα πρέπει να κάνουν πάντα.
Φυσικά εκλέγονται να αντιπροσωπεύσουν
τα συμφέροντα του λαού τους.
Αλλά αυτό που βρίσκω βαρετό
και τόσο παλαιομοδίτικο
και τόσο κοντόφθαλμο
σχετικά με τη δήλωση αυτή
είναι ότι σημαίνει πως όλοι
οι άλλοι θα είναι τελευταίοι,
ότι για να γίνει η Αμερική μεγάλη ξανά
όλοι οι άλλοι πρέπει να γίνουν μικροί,
και δεν είναι αλήθεια.
Στη δουλειά μου ως σύμβουλος πολιτικής
τα τελευταία 20 χρόνια,
έχω δει τόσα εκατοντάδες
παραδείγματα πολιτικής
που εναρμονίζονται με διεθνείς
και εθνικές ανάγκες,
και κάνουν καλύτερη πολιτική.
Δεν ζητώ από τα έθνη να είναι
αλτρουιστικά ή να αυτοθυσιάζονται.
Αυτό θα ήταν γελοίο.
Κανένα έθνος δεν θα το έκανε.
Τους ζητώ να ξυπνήσουν και να καταλάβουν
ότι χρειαζόμαστε μια νέα μορφή κυβέρνησης,
η οποία είναι δυνατή,
και εναρμονίζεται με τις δύο ανάγκες,
το καλό των δικών σου ανθρώπων
και το καλό όλων των άλλων.
Από τις Αμερικανικές εκλογές και το Brexit
είναι όλο και πιο φανερό σε μένα
ότι η παλαιά διάκριση αριστερών και δεξιών
δεν βγάζει πια νόημα.
Δεν ταιριάζει στο σχέδιο.
Αυτό που έχει σημασία σήμερα
είναι πολύ απλό,
είτε η άποψή σου για τον κόσμο είναι
ότι βρίσκεις παρηγοριά κοιτώντας
εσωτερικά και προς τα πίσω,
είτε, όπως εγώ, βρίσκεις ελπίδα
κοιτώντας μπροστά και προς τα έξω.
Αυτή είναι η καινούρια πολιτική.
Αυτή είναι η νέα διαίρεση
που χωρίζει τον κόσμο στα δύο.
Τώρα, μπορεί να ακούγεται επικριτικό,
αλλά δεν είναι έτσι.
Δεν το παρεξηγώ καθόλου
που τόσοι πολλοί άνθρωποι βρίσκουν
παρηγοριά κοιτώντας εσωτερικά και πίσω.
Όταν οι καιροί είναι δύσκολοι,
όταν δεν έχεις λεφτά,
όταν νοιώθεις ανασφαλής και ευάλωτος,
είναι φυσική ανθρώπινη τάση
το να κοιτάς εσωτερικά,
να σκέφτεσαι τις δικές σου ανάγκες
και να απορρίπτεις όλων των άλλων,
και ίσως να αρχίσεις να φαντάζεσαι
ότι το παρελθόν ήταν κάπως καλύτερο
απ' ό,τι είναι το παρόν
ή θα είναι ποτέ το μέλλον.
Αλλά τυγχάνει να πιστεύω
ότι αυτό είναι αδιέξοδο.
Η ιστορία μας δείχνει
ότι αυτό είναι αδιέξοδο.
Όταν στρέφονται
εσωτερικά και προς τα πίσω,
η ανθρώπινη πρόοδος αντιστρέφεται
και τα πράγματα γίνονται χειρότερα
για όλους πολύ γρηγορότερα.
Αν είστε σαν κι εμένα
και πιστεύετε στο μπροστά
και στο προς τα έξω,
και πιστεύετε ότι το καλύτερο για
την ανθρωπότητα είναι η ποικιλομορφία της,
και το καλύτερο για την παγκοσμιοποίηση
είναι ο τρόπος που ανακατεύει την
ποικιλομορφία της, την πολιτισμική μίξη
να κάνει κάτι πιο δημιουργικό,
πιο συναρπαστικό, πιο αποδοτικό,
απ' ό,τι έχει γίνει ποτέ
στην ανθρώπινη ιστορία,
τότε, φίλοι μου,
έχουμε μια δουλειά να κάνουμε,
γιατί οι υπέρμαχοι του
«προς τα μέσα και προς τα πίσω»
συσπειρώνονται όπως ποτέ ξανά,
κι αυτή η εσωστρέφεια
και ο οπισθοδρομισμός,
αυτός ο φόβος, αυτή η αγωνία,
που εκμεταλλεύεται τα απλούστερα ένστικτα,
σαρώνει σε όλο τον κόσμο.
Εμείς που πιστεύουμε,
όπως κι εγώ, στο προς τα εμπρός
και προς τα έξω,
πρέπει να οργανωθούμε,
γιατί ο χρόνος τελειώνει
πολύ πολύ γρήγορα.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκρότημα)