0:00:01.233,0:00:02.612
Begira nazazu!

0:00:04.676,0:00:09.101
Hitz honekin bihurtu nintzen [br]begiraden entrenatzaile.

0:00:10.795,0:00:13.684
Ivan-en ama naiz, 15 urte dituena.

0:00:14.519,0:00:17.153
Ivan-ek autismoa du, ez du hitzik egiten

0:00:18.056,0:00:20.046
eta iPad baten bitartez komunikatzen da,

0:00:20.070,0:00:23.759
non bere hitzen unibertsoa [br]irudietan dagoen.

0:00:25.884,0:00:30.496
Diagnosia bi urte eta erdi zituenean[br]jaso genuen,

0:00:31.707,0:00:34.779
eta gaur egun oraindik, min handiz [br]gogoratzen dut momentu hura.

0:00:37.389,0:00:40.719
Senarrak eta biok oso galduta[br]ikusten genuen gure burua.

0:00:41.499,0:00:43.667
Ez genekien nondik hasi.

0:00:44.853,0:00:47.350
Ez zegoen Internetik gaur egun bezala,

0:00:47.374,0:00:49.808
ezin zen Google-en informaziorik bilatu,

0:00:50.705,0:00:52.673
eta beraz lehen urrats haiek,

0:00:53.595,0:00:55.725
intuizio hutsa izan ziren.

0:00:57.849,0:00:59.939
Ivan-ek ez zuen begirada eusten,

0:01:01.011,0:01:03.216
esan ohi zituen hitzak galdu zituen,

0:01:04.365,0:01:06.385
ez zion bere izenari erantzuten

0:01:06.409,0:01:08.217
ezta eska geniezaiokeen edozerri ere,

0:01:09.013,0:01:11.441
hitzak zaratak izango balira bezala zen.

0:01:13.486,0:01:16.598
Nik neukan modu bakarra

0:01:16.622,0:01:20.255
zer gertatzen zitzaion jakiteko,

0:01:20.279,0:01:22.440
sentitzen zuena,

0:01:22.464,0:01:24.302
begietara begiratzea zen.

0:01:25.988,0:01:27.955
Baina zubi hori puskatua zegoen.

0:01:30.620,0:01:33.082
Nola erakutsi bizitza Ivan-i?

0:01:35.519,0:01:37.858
Gustuko zituen gauzak egiten nituenean,

0:01:37.882,0:01:39.474
orduan bai, begiratzen zidan;

0:01:39.498,0:01:41.032
eta elkarrekin geunden.

0:01:41.869,0:01:45.412
Hortaz, horretan jarraitu nuen,

0:01:45.926,0:01:50.011
gero eta begirada une gehiago [br]egon zitezen.

0:01:51.255,0:01:55.383
Orduak ematen genituen [br]"orbanera jolasten",

0:01:55.407,0:01:58.433
bere arreba nagusiarekin, Alexia,

0:01:58.457,0:02:00.887
eta "Ai! Arrapatu zaitut!" [br]txanda horietan

0:02:02.186,0:02:03.960
begiradarekin bilatzen zigun,

0:02:04.868,0:02:09.847
eta nik, une horretan, [br]bizirik zegoela sentitzen nuen.

0:02:13.062,0:02:17.956
Baita ere, igerilekuan emandako [br]orduen errekorra daukagu.

0:02:19.169,0:02:22.689
Ivanek beti izan zuen urarekiko[br]izugarrizko grina.

0:02:23.912,0:02:26.609
Gogoratzen naiz bi urte eta erdi zituela,

0:02:27.753,0:02:31.061
eta neguko egun euritsu batean,

0:02:31.085,0:02:33.585
igerileku estali batera neraman,

0:02:33.609,0:02:36.259
egun horietan ere[br]ez bait genion joateari uzten.

0:02:37.813,0:02:39.984
Autobidean zehar gindoazen,

0:02:40.008,0:02:41.594
eta irteeraz nahastu nintzen.

0:02:42.094,0:02:45.766
Eta bertan negarrez hasi zen,[br]atsekabe handiz, geratu gabe

0:02:46.253,0:02:47.773
bide egokia berrartu nuen arte

0:02:48.532,0:02:50.014
eta orduan, baretu zen.

0:02:51.478,0:02:53.106
Nola liteke posible,

0:02:53.130,0:02:57.822
bi urte eta erdirekin [br]ez erantzutea bere izenari,

0:02:57.846,0:03:01.988
baina euri eta laino hartan,[br]ni ezer ikusteko gai ez nintzen hartan,

0:03:02.012,0:03:06.321
bera bidea ezagutzeko gai izatea?

0:03:09.041,0:03:12.481
Orduan konturatu nintzen Ivan-ek[br]izugarrizko ikus-oroimena zuela,

0:03:13.517,0:03:16.917
eta hori izango zela nire sarrera.

0:03:17.802,0:03:20.042
Beraz guztiari argazkiak ateratzen[br]hasi nintzen,

0:03:20.867,0:03:22.942
eta horrela bizitza erakusten,

0:03:22.966,0:03:26.556
argazkiak erakutsiz,[br]bata bestaren ondoren.

0:03:27.788,0:03:32.481
Eta egun oraindik, modu honen bitartez[br]azaltzen digu Ivan-ek

0:03:32.505,0:03:36.359
nahi duena, behar duena,

0:03:36.383,0:03:38.773
eta, baita sentitzen duena ere.

0:03:41.998,0:03:44.968
Baina ez zegoen solik Ivan-en begiradan.

0:03:46.931,0:03:48.991
Beste guztien begiradan[br]ere bazegoen.

0:03:50.545,0:03:54.384
Nola lortu bere autismoari[br]soilik ez begiratzea,

0:03:54.384,0:03:56.454
baizik eta berari ere begiratzea,

0:03:57.326,0:03:59.346
eman dezakeen guztiarekin?

0:04:00.331,0:04:02.451
Egin dezakeen guztiarekin?

0:04:03.393,0:04:06.087
Gustuko dituen gauzekin,[br]gustuko ez dituenekin,

0:04:06.111,0:04:07.951
gutako edonorri bezala.

0:04:09.333,0:04:12.403
Baina horretarako,[br]nik ere nire aldetik jarri behar nuen.

0:04:13.792,0:04:16.082
Bera askatzera animatu behar nintzen.

0:04:16.871,0:04:19.101
Eta izugarri kostatzen zitzaidan.

0:04:21.291,0:04:23.741
Ivan-ek 11 urte zituen,

0:04:23.765,0:04:27.614
eta tratamendua etxetik oso gertu[br]egiten zuen, beste auzo batean.

0:04:28.818,0:04:32.864
Eta arratsalde batean, denbora pasa[br]nengoen, itxaroten nuen bitartean,

0:04:32.888,0:04:34.224
barazki-dendan sartu nintzen

0:04:34.248,0:04:37.228
auzoetako ohiko barazki dendan,[br]non denetarik duten.

0:04:38.421,0:04:40.005
Erosten nengoen bitartean,

0:04:40.029,0:04:43.239
Jose, jabearekin hizketan hasi nintzen.

0:04:44.944,0:04:48.382
Ivan-ek autismoa zuela esan nion,

0:04:49.411,0:04:53.730
eta kalean zehar bakarrik[br]ibiltzen ikas zezala nahi nuela,

0:04:53.754,0:04:55.854
inork eskutik heldu gabe.

0:04:56.821,0:04:58.539
Eta hau galdetzera adoretu nintzen,

0:04:58.563,0:05:00.650
ea ostegunetan, arratsaldeko ordubietan,

0:05:01.449,0:05:04.855
Ivan joan ote zitekeen[br]ur botil apalak txukuntzera,

0:05:04.879,0:05:06.688
gauzak antolatzea gustuko zuelako,

0:05:07.646,0:05:11.491
eta saritzat, txokolatezko gailetatxo[br]batzuk erostea,

0:05:11.515,0:05:13.261
bere gailetatxo gustukoenak.

0:05:15.759,0:05:17.472
Segituan baietz esan zidan.

0:05:18.824,0:05:22.082
Eta horrela urte batean zehar,

0:05:22.106,0:05:24.500
Ivan, Jose-ren dendara joaten zen,

0:05:25.337,0:05:27.775
ur botilen apalak[br]antolatzen laguntzen zion,

0:05:27.799,0:05:31.337
etiketak guztiz lerrokatuta[br]gelditzen zirelarik

0:05:31.361,0:05:33.499
milimetrikoki alde berdinerantz.

0:05:34.068,0:05:35.910
Eta pozik joaten zen

0:05:35.934,0:05:37.894
bere txokolatezko gailetatxoekin.

0:05:44.079,0:05:46.665
Jose ez da autismoan aditua.

0:05:49.316,0:05:52.082
Ez da beharrezkoa ezertan aditua izatea,

0:05:53.252,0:05:57.112
ezta izugarrizko ekintzak[br]egitea beste norbait sartzeko.

0:06:00.109,0:06:02.105
Soilik, bertan egon behar gara--

0:06:02.129,0:06:04.219
(Txaloak)

0:06:13.638,0:06:15.848
Horrela da,[br]ez da izugarrizko ekintzarik.

0:06:16.989,0:06:19.465
Soilik gertu egon behar gara.

0:06:21.976,0:06:23.666
Eta zerbaitek beldurtzen bagaitu,

0:06:24.547,0:06:27.797
edo ez badugu ulertzen, galdetu dezagun;

0:06:29.154,0:06:30.834
jakingura izan dezagun,

0:06:32.382,0:06:35.542
baina ez gaitezen[br]axolagabeak izan.

0:06:38.230,0:06:41.856
Begietara begiratzeko adorea izan dezagun,

0:06:44.382,0:06:46.474
zeren eta gure begiradarekin,

0:06:46.498,0:06:49.650
beste mundu bat ireki diezaiokegulako[br]beste norbaiti.

0:06:51.067,0:06:53.767
(Txaloak)

0:06:53.791,0:06:55.877
(Txaloak)