[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:04.07,0:00:06.10,Default,,0000,0000,0000,,Partenoni është tempunn dorik, Dialogue: 0,0:00:06.10,0:00:08.80,Default,,0000,0000,0000,,ky është stili i tij arkitektonik. Dialogue: 0,0:00:08.80,0:00:11.49,Default,,0000,0000,0000,,Dhe një nga elementet që definojnë një tempull dorik Dialogue: 0,0:00:11.49,0:00:14.18,Default,,0000,0000,0000,,ështe se kanë triglife. Dialogue: 0,0:00:14.18,0:00:16.79,Default,,0000,0000,0000,,E në mes të triglifeve janë metopet. Dialogue: 0,0:00:17.68,0:00:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Më pëlqejnë ato fjalë, triglife dhe metope. Dialogue: 0,0:00:20.37,0:00:22.67,Default,,0000,0000,0000,,Pra, triglifet thjeshtë kanë kuptimin e treshit, Dialogue: 0,0:00:22.67,0:00:25.24,Default,,0000,0000,0000,,dhe duken si tri vija. Si lugje. Dialogue: 0,0:00:25.24,0:00:26.90,Default,,0000,0000,0000,,Tamam. Dhe në mes tyre, Dialogue: 0,0:00:26.90,0:00:30.41,Default,,0000,0000,0000,,në katërkëndëshat me gdhendje reliefi shumë të thellë, Dialogue: 0,0:00:30.41,0:00:32.27,Default,,0000,0000,0000,,janë rreth 0.5 metra katrorë. Dialogue: 0,0:00:32.27,0:00:36.34,Default,,0000,0000,0000,,Këto kanë qenë në zonën drejtë mbi kapitele. Dialogue: 0,0:00:36.34,0:00:38.14,Default,,0000,0000,0000,,Po, dhe nën timpanon. Dialogue: 0,0:00:38.14,0:00:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Dhe metopet që jemi duke i parë Dialogue: 0,0:00:39.68,0:00:44.22,Default,,0000,0000,0000,,paraqesin betejën në mes të Lapithëve dhe Centaurëve. Dialogue: 0,0:00:44.22,0:00:45.92,Default,,0000,0000,0000,,Mendoj se më mirë është të tregojmë Dialogue: 0,0:00:45.92,0:00:47.50,Default,,0000,0000,0000,,kush ishin ata dhe pse po luftonin. Dialogue: 0,0:00:47.50,0:00:51.11,Default,,0000,0000,0000,,Ky është një tregim që do të kishte qenë tregim mitik Dialogue: 0,0:00:51.11,0:00:54.19,Default,,0000,0000,0000,,edhe për grekët e shekullit të pestë, që i punuan. Dialogue: 0,0:00:54.19,0:00:58.21,Default,,0000,0000,0000,,Tregimi flet për një dasmë, dasmë e Lapithëve. Dialogue: 0,0:00:58.21,0:01:01.04,Default,,0000,0000,0000,,Lapithët ishin fis i grekëve të vjetër, Dialogue: 0,0:01:01.04,0:01:03.76,Default,,0000,0000,0000,,dhe jetonin afër një pylli. Dialogue: 0,0:01:03.76,0:01:06.87,Default,,0000,0000,0000,,Në pyll jetonin edhe Centaurët Dialogue: 0,0:01:06.87,0:01:08.63,Default,,0000,0000,0000,,të cilët ishin gjysmë-njerëz, Dialogue: 0,0:01:08.63,0:01:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Centaurët, gjysmë njerëz, gjysmë kuaj. Dialogue: 0,0:01:11.22,0:01:14.98,Default,,0000,0000,0000,,Grekët i shihnin si lloj përbindëshash. Dialogue: 0,0:01:14.98,0:01:18.77,Default,,0000,0000,0000,,Sipas grekëve ekzistonte një hierarki e qenieve. Dialogue: 0,0:01:18.77,0:01:21.55,Default,,0000,0000,0000,,Perënditë në majë, pastaj heronjtë, Dialogue: 0,0:01:21.55,0:01:25.61,Default,,0000,0000,0000,,ku heronjtë ishin rezultat i bashkimit në mes të një perëndie dhe një njeriu, Dialogue: 0,0:01:25.61,0:01:27.79,Default,,0000,0000,0000,,pastaj, natyrisht, vetë njerëzit. Dialogue: 0,0:01:27.79,0:01:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Në hierarki, nën njerëz, vendoseshin përbindëshat, ku hynin padyshim edhe Centaurët. Dialogue: 0,0:01:32.34,0:01:36.43,Default,,0000,0000,0000,,Pra ata nuk ishin tamam njerëz, ende pjesë e botës së kafshëve. Dialogue: 0,0:01:36.43,0:01:38.93,Default,,0000,0000,0000,,Dhe jo shumë të besueshëm. Dialogue: 0,0:01:38.93,0:01:42.25,Default,,0000,0000,0000,,Sidoqoftë, Lapithët po ndiheshin shumë bujarë, Dialogue: 0,0:01:42.25,0:01:44.20,Default,,0000,0000,0000,,dhe donin të festonin dasmën, Dialogue: 0,0:01:44.20,0:01:47.49,Default,,0000,0000,0000,,kështu ftuan edhe Centaurët. Dialogue: 0,0:01:47.49,0:01:49.66,Default,,0000,0000,0000,,Ky ishte gabim i madh. Dialogue: 0,0:01:49.66,0:01:51.58,Default,,0000,0000,0000,,Kishin pirë shumë, apo jo? Dialogue: 0,0:01:51.58,0:01:53.59,Default,,0000,0000,0000,,Po, dhe Centaurët e shfrytëzuan rastin. Dialogue: 0,0:01:53.59,0:01:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Në fakt, ajo që bënë ata ishte se menjëherë Dialogue: 0,0:01:55.90,0:01:58.88,Default,,0000,0000,0000,,filluan t'i rrëmbenin femrat Lapithe. Dialogue: 0,0:01:58.88,0:02:02.91,Default,,0000,0000,0000,,Pra ajo që paraqitet ëshë femrat Lapithe duke u rrëmbyer, Dialogue: 0,0:02:02.91,0:02:07.24,Default,,0000,0000,0000,,dhe Lapithët meshkuj duke luftuar me Centaurët, Dialogue: 0,0:02:07.24,0:02:09.11,Default,,0000,0000,0000,,të cilët janë mjaft të frikshëm. Dialogue: 0,0:02:09.11,0:02:11.20,Default,,0000,0000,0000,,Jo vetëm që kanë gjashtë gjymtyrë, Dialogue: 0,0:02:11.20,0:02:14.87,Default,,0000,0000,0000,,por kanë edhe një forcë shtazore të kafshës së egër. Dialogue: 0,0:02:14.87,0:02:20.24,Default,,0000,0000,0000,,Kjo që po e shohim është një Lapith duke luftuar kundër një Centauri. Dialogue: 0,0:02:20.24,0:02:23.45,Default,,0000,0000,0000,,Duket sikur po e kap nga qafa dhe po e tërheq kah vetja. Dialogue: 0,0:02:23.45,0:02:27.05,Default,,0000,0000,0000,,Mund të shohim gishtërinjtë e tij të mbështjellur rreth qafës, Dialogue: 0,0:02:27.05,0:02:29.57,Default,,0000,0000,0000,,edhepse qafa dhe koka nuk duken. Dialogue: 0,0:02:29.57,0:02:30.74,Default,,0000,0000,0000,,Po e tërheq. Dialogue: 0,0:02:30.74,0:02:33.46,Default,,0000,0000,0000,,Shiko, Duket gati sikur një hark. Dialogue: 0,0:02:33.46,0:02:36.14,Default,,0000,0000,0000,,Mund ta ndjejmë tensionin e atij trupi teksa po tërhiqet pas, Dialogue: 0,0:02:36.14,0:02:37.68,Default,,0000,0000,0000,,dhe forcën e Centaurit Dialogue: 0,0:02:37.68,0:02:40.06,Default,,0000,0000,0000,,që tenton të lirohet. Dialogue: 0,0:02:40.06,0:02:44.08,Default,,0000,0000,0000,,Duket, në fakt, sikur Centauri po mbahet dikund me dorën e tij të djathtë, Dialogue: 0,0:02:44.08,0:02:47.21,Default,,0000,0000,0000,,dhe po lufton kundër tërheqjes së Lapithit. Dialogue: 0,0:02:47.21,0:02:50.28,Default,,0000,0000,0000,,Shiko këtë lloj kompozicioni, është aq i komplikuar. Dialogue: 0,0:02:50.28,0:02:52.71,Default,,0000,0000,0000,,Kemi dy harqe kundërthënëse: Dialogue: 0,0:02:52.71,0:02:54.46,Default,,0000,0000,0000,,harku i trupit të Lapithit, Dialogue: 0,0:02:54.46,0:02:57.22,Default,,0000,0000,0000,,dhe pastaj harku i Centaurit gjithashtu. Dialogue: 0,0:02:57.22,0:03:00.37,Default,,0000,0000,0000,,Po, është gati një kompozicion rrethor, në një mënyrë. Dialogue: 0,0:03:00.37,0:03:01.97,Default,,0000,0000,0000,,Dhe shiko sa e thellë është gdhendja! Dialogue: 0,0:03:01.97,0:03:02.95,Default,,0000,0000,0000,,Është mahnitëse. Dialogue: 0,0:03:02.95,0:03:04.38,Default,,0000,0000,0000,,Është gati e lirë. Dialogue: 0,0:03:04.38,0:03:08.81,Default,,0000,0000,0000,,Më duket e mrekullueshme se si nuk janë thyer më shumë pjesë, Dialogue: 0,0:03:08.81,0:03:11.58,Default,,0000,0000,0000,,sepse është relief i lartë, gati i lirë. Dialogue: 0,0:03:11.58,0:03:14.01,Default,,0000,0000,0000,,Dhe mermeri është gur shumë i butë. Dialogue: 0,0:03:14.01,0:03:18.19,Default,,0000,0000,0000,,Gjithashtu më pëlqen fakti se si sipërfaqet e trupit Dialogue: 0,0:03:18.19,0:03:22.85,Default,,0000,0000,0000,,vendosen ndaj prapavijës më të komplikuar, me pëlhurë. Dialogue: 0,0:03:22.85,0:03:25.79,Default,,0000,0000,0000,,Dua të them që kjo është disi shumë natyrale. Dialogue: 0,0:03:25.79,0:03:27.78,Default,,0000,0000,0000,,Aq natyrale, saqë ne gati besojmë... Dialogue: 0,0:03:27.78,0:03:29.22,Default,,0000,0000,0000,,Nuk e vërejmë mjeshtërinë. Dialogue: 0,0:03:29.22,0:03:33.63,Default,,0000,0000,0000,,Jo vetëm mjeshtërinë e pëlhurës në prapavijë, Dialogue: 0,0:03:33.63,0:03:35.99,Default,,0000,0000,0000,,por, edhe vetë mjeshtërinë e faktit Dialogue: 0,0:03:35.99,0:03:38.18,Default,,0000,0000,0000,,se ne gati e besojmë ekzistencën e Centaurëve. Dialogue: 0,0:03:38.18,0:03:43.28,Default,,0000,0000,0000,,Me fjalë të tjera, bashkimi i trupit të njeriut me trupin e kalit është gati i besueshëm. Dialogue: 0,0:03:43.28,0:03:47.03,Default,,0000,0000,0000,,E vërtetë. Ajo që është e habitshme për mua është mënyra se si Dialogue: 0,0:03:47.03,0:03:51.54,Default,,0000,0000,0000,,syri jonë tërhiqet nga struktura anatomike e trupit të Lapithit. Dialogue: 0,0:03:51.54,0:03:53.45,Default,,0000,0000,0000,,Në gjoks, në kafaz të krahërorit, Dialogue: 0,0:03:53.45,0:03:56.96,Default,,0000,0000,0000,,në muskujt abdominalë, muskujt pektoralë. Dialogue: 0,0:03:56.96,0:04:02.47,Default,,0000,0000,0000,,Dhe strukturat e njejta në trupin e Centaurit, Dialogue: 0,0:04:02.47,0:04:05.26,Default,,0000,0000,0000,,mund të shohim kafazin e krahërorit dhe venat. Dialogue: 0,0:04:05.26,0:04:09.12,Default,,0000,0000,0000,,Pra ka një lloj pasqyrimi në këto figura. Dialogue: 0,0:04:09.12,0:04:11.13,Default,,0000,0000,0000,,Ka një pasqyrim. Mendoj se ajo është e vërtetë. Dialogue: 0,0:04:11.13,0:04:13.02,Default,,0000,0000,0000,,Por gjithashtu ka edhe një dallim të lehtë, Dialogue: 0,0:04:13.02,0:04:17.86,Default,,0000,0000,0000,,që është se tendosja që ka konstruktuar artisti Dialogue: 0,0:04:17.86,0:04:20.20,Default,,0000,0000,0000,,që vjen për shkak të harkut të trupit të Centaurit, Dialogue: 0,0:04:20.20,0:04:24.85,Default,,0000,0000,0000,,nuk shihet në tendosje të Lapithit. Dialogue: 0,0:04:24.85,0:04:26.34,Default,,0000,0000,0000,,Me fjalë të tjera, shih Lapithin, Dialogue: 0,0:04:26.34,0:04:30.22,Default,,0000,0000,0000,,edhepse shfaq fuqi të jashtëzakonshme në tërheqjen e kalit, Dialogue: 0,0:04:30.22,0:04:32.36,Default,,0000,0000,0000,,Centauri... E ka nën kontrollë. Dialogue: 0,0:04:32.36,0:04:34.52,Default,,0000,0000,0000,,E ka nën kontrollë komplete, ekuilibër total. Dialogue: 0,0:04:34.52,0:04:37.05,Default,,0000,0000,0000,,Dhe në fakt, trupi është gati i relaksuar, Dialogue: 0,0:04:37.05,0:04:41.26,Default,,0000,0000,0000,,mbetet gati krejtësisht fisnik dhe i balansuar, Dialogue: 0,0:04:41.26,0:04:43.33,Default,,0000,0000,0000,,edhe brenda betejës. Dialogue: 0,0:04:43.33,0:04:44.96,Default,,0000,0000,0000,,Shohim dallimin në mënyrën se si Dialogue: 0,0:04:44.96,0:04:48.99,Default,,0000,0000,0000,,paraqiten kokat e Centaurit dhe Lapithit. Dialogue: 0,0:04:48.99,0:04:50.94,Default,,0000,0000,0000,,Së pari, kemi ndjenjën e moshës. Dialogue: 0,0:04:50.94,0:04:56.04,Default,,0000,0000,0000,,Kemi fytyrën e bukur e fisnike të grekut, Lapithit. Dialogue: 0,0:04:56.04,0:04:58.93,Default,,0000,0000,0000,,E edhe kur qafa i është shtypur, Dialogue: 0,0:04:58.93,0:05:00.99,Default,,0000,0000,0000,,edhe kur po i zihet fryma, Dialogue: 0,0:05:00.99,0:05:03.62,Default,,0000,0000,0000,,ka një ndjenjë të çlodhjes dhe fisnikërisë, Dialogue: 0,0:05:03.62,0:05:06.34,Default,,0000,0000,0000,,pa ndonjë shenjë vuajtje në fytyrë. Dialogue: 0,0:05:06.34,0:05:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Si kontrast kemi këtë fytyrë më të vjetër, të ashpër me nyje, me flokë të gjatë, Dialogue: 0,0:05:12.57,0:05:16.91,Default,,0000,0000,0000,,me vetulla të mbledhura, sy të egër të hapur, Dialogue: 0,0:05:16.91,0:05:19.31,Default,,0000,0000,0000,,dhe hundë të thyer, Dialogue: 0,0:05:19.31,0:05:21.90,Default,,0000,0000,0000,,ku të gjitha këto e bëjnë të duket e ashpër, dhe Dialogue: 0,0:05:21.90,0:05:26.93,Default,,0000,0000,0000,,jo qëndrimi fisnik që grekët i jepnin vetes. Dialogue: 0,0:05:26.93,0:05:30.76,Default,,0000,0000,0000,,Është gati sikur njeriu ka fuqi mbinjerëzore, Dialogue: 0,0:05:30.76,0:05:34.05,Default,,0000,0000,0000,,dhe nuk ka nevojë të marrë diçka nga fiziku shtazarak Dialogue: 0,0:05:34.05,0:05:35.11,Default,,0000,0000,0000,,për të cilin ka nevojë Centauri. Dialogue: 0,0:05:35.11,0:05:37.45,Default,,0000,0000,0000,,Mendoj se grekët po e bënin një dallim të vërtetë. Dialogue: 0,0:05:37.45,0:05:41.28,Default,,0000,0000,0000,,Ata ishin fisnikë, dhe po e dallonin vetveten Dialogue: 0,0:05:41.28,0:05:44.73,Default,,0000,0000,0000,,nga barbarët jashtë kufinjëve të tyre. Dialogue: 0,0:05:44.73,0:05:47.72,Default,,0000,0000,0000,,Në fakt, shumë nga historianët tanë e shohin këtë Dialogue: 0,0:05:47.72,0:05:51.40,Default,,0000,0000,0000,,dhe thonë se Lapithët janë, në të vërtetë, grekët. Natyrisht. Dialogue: 0,0:05:51.40,0:05:54.10,Default,,0000,0000,0000,,Por Centaurët janë ata të cilët nuk janë grekë. Dialogue: 0,0:05:54.10,0:05:56.41,Default,,0000,0000,0000,,Dhe vetë grekët po i shihnin, Dialogue: 0,0:05:56.41,0:05:58.71,Default,,0000,0000,0000,,për shembull, persianët, armiqtë e tyre, Dialogue: 0,0:05:58.71,0:06:00.77,Default,,0000,0000,0000,,me frikë të vërtetë si barbarë, Dialogue: 0,0:06:00.77,0:06:03.45,Default,,0000,0000,0000,,gati si një lloj kafshe, gati si Centaurë. Dialogue: 0,0:06:03.45,0:06:05.54,Default,,0000,0000,0000,,Duke paraqitur rrëmujë. Dialogue: 0,0:06:05.54,0:06:08.52,Default,,0000,0000,0000,,Dhe në fakt, ky art paraqet përmes ekuilibrit të tij, Dialogue: 0,0:06:08.52,0:06:10.94,Default,,0000,0000,0000,,përmes perfeksionit të tij, përmes këtij lloji të idealizmit, Dialogue: 0,0:06:10.94,0:06:13.56,Default,,0000,0000,0000,,ndjenjën e kontrollit që ishte aq e rëndësishme për grekët. Dialogue: 0,0:06:13.56,0:06:17.71,Default,,0000,0000,0000,,Nuk është çudi që për qindra vite pas kësaj, mijëra vite, Dialogue: 0,0:06:17.71,0:06:19.73,Default,,0000,0000,0000,,ne kthejmë kokën në çaste si këto, Dialogue: 0,0:06:19.73,0:06:23.39,Default,,0000,0000,0000,,çaste të jashtëzakonshme, me vlerë, të rralla. Dialogue: 0,0:06:23.39,0:06:26.28,Default,,0000,0000,0000,,Jo vetëm sepse ishte çast i demokracisë së kufizuar, Dialogue: 0,0:06:26.28,0:06:27.86,Default,,0000,0000,0000,,por i demokracisë së parë, Dialogue: 0,0:06:27.86,0:06:30.94,Default,,0000,0000,0000,,por ishte çast kur mendja dhe trupi Dialogue: 0,0:06:30.94,0:06:34.04,Default,,0000,0000,0000,,duheshin dhe shiheshin si të jashtëzakonshme dhe të të bukura.