[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.62,0:00:12.11,Default,,0000,0000,0000,,Dłuższa wyprawa kosmiczna\Nmocno daje się we znaki ludzkiemu ciału.
Dialogue: 0,0:00:12.11,0:00:15.56,Default,,0000,0000,0000,,Mikrograwitacja upośledza\Nwzrost mięśni i kości,
Dialogue: 0,0:00:15.56,0:00:19.73,Default,,0000,0000,0000,,a wysokie dawki promieniowania\Npowodują nieodwracalne mutacje.
Dialogue: 0,0:00:19.73,0:00:23.72,Default,,0000,0000,0000,,Gdy poważnie rozpatrujemy możliwość\Nludzkiego podróżowania w kosmosie,
Dialogue: 0,0:00:23.72,0:00:26.22,Default,,0000,0000,0000,,pojawia się ważne pytanie.
Dialogue: 0,0:00:26.22,0:00:28.57,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jeśli uciekniemy z ziemskiej orbity
Dialogue: 0,0:00:28.57,0:00:31.79,Default,,0000,0000,0000,,i wyruszymy w długie podróże wśród gwiazd,
Dialogue: 0,0:00:31.79,0:00:35.43,Default,,0000,0000,0000,,czy uda nam przystosować się\Ndo ekstremalnych warunków w kosmosie?
Dialogue: 0,0:00:35.43,0:00:39.08,Default,,0000,0000,0000,,Nie po raz pierwszy człowiek miałby\Nprzystosować się do trudnego środowiska
Dialogue: 0,0:00:39.08,0:00:41.70,Default,,0000,0000,0000,,i rozwinąć nadludzkie umiejętności.
Dialogue: 0,0:00:41.70,0:00:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Nie fantastyczne moce,\Njak widzenie laserowe czy niewidzialność,
Dialogue: 0,0:00:45.20,0:00:50.33,Default,,0000,0000,0000,,ale fizjologiczne przystosowania\Ndo przetrwania w trudnych warunkach.
Dialogue: 0,0:00:50.33,0:00:52.86,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład w Himalajach,
Dialogue: 0,0:00:52.86,0:00:56.51,Default,,0000,0000,0000,,gdzie najwyższe wzniesienie\Nznajduje się dziewięć kilometrów n.p.m,
Dialogue: 0,0:00:56.51,0:01:01.20,Default,,0000,0000,0000,,niezaaklimatyzowany nizinny człowiek\Nbędzie miał objawy hipoksji,
Dialogue: 0,0:01:01.20,0:01:03.57,Default,,0000,0000,0000,,powszechnie znanej\Njako choroba wysokościowa.
Dialogue: 0,0:01:03.57,0:01:07.68,Default,,0000,0000,0000,,Na takich wysokościach ciało zazwyczaj\Nprodukuje dodatkowe czerwone krwinki,
Dialogue: 0,0:01:07.68,0:01:10.43,Default,,0000,0000,0000,,zagęszczając krew i hamując jej przepływ.
Dialogue: 0,0:01:10.43,0:01:13.89,Default,,0000,0000,0000,,Mieszkańcy Himalajów,\Nżyjący w tych górach od tysięcy lat
Dialogue: 0,0:01:13.89,0:01:17.73,Default,,0000,0000,0000,,na stałe wykształcili mechanizmy\Npozwalające im uniknąć tego procesu
Dialogue: 0,0:01:17.73,0:01:19.88,Default,,0000,0000,0000,,i podtrzymać normalny przepływ krwi.
Dialogue: 0,0:01:19.88,0:01:25.41,Default,,0000,0000,0000,,Przypadki takie dowodzą, że ludzie\Nmogą rozwinąć trwałe cechy ratujące życie.
Dialogue: 0,0:01:25.41,0:01:28.14,Default,,0000,0000,0000,,Naturalna adaptacja całych populacji ludzi
Dialogue: 0,0:01:28.14,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,może trwać dziesiątki tysięcy lat.
Dialogue: 0,0:01:30.85,0:01:35.11,Default,,0000,0000,0000,,Ostatni postęp w nauce może pomóc\Nprzyspieszyć ludzką adaptację
Dialogue: 0,0:01:35.11,0:01:37.29,Default,,0000,0000,0000,,zaledwie do pokoleń.
Dialogue: 0,0:01:37.29,0:01:40.21,Default,,0000,0000,0000,,By dobrze funkcjonować jako gatunek\Npodczas podróży w kosmosie
Dialogue: 0,0:01:40.21,0:01:41.83,Default,,0000,0000,0000,,moglibyśmy opracować metody
Dialogue: 0,0:01:41.83,0:01:45.78,Default,,0000,0000,0000,,szybkiego wprogramowania sobie\Nmechanizmów ochrony.
Dialogue: 0,0:01:45.78,0:01:48.88,Default,,0000,0000,0000,,Wersją beta takich metod \Njest terapia genowa,
Dialogue: 0,0:01:48.88,0:01:52.86,Default,,0000,0000,0000,,której używamy obecnie\Ndo leczenia chorób genetycznych.
Dialogue: 0,0:01:52.86,0:01:55.91,Default,,0000,0000,0000,,Szybko rozwijająca się\Ntechnika edycji genów
Dialogue: 0,0:01:55.91,0:01:59.56,Default,,0000,0000,0000,,pozwala naukowcom wprowadzać zmiany \Nbezpośrednio w ludzkim genomie,
Dialogue: 0,0:01:59.56,0:02:04.29,Default,,0000,0000,0000,,aby powstrzymać niepożądane procesy\Nlub produkować przydatne substancje.
Dialogue: 0,0:02:04.29,0:02:06.44,Default,,0000,0000,0000,,Przykładem niechcianego procesu
Dialogue: 0,0:02:06.44,0:02:11.32,Default,,0000,0000,0000,,są skutki wystawienia naszych ciał\Nna promieniowanie jonizujące.
Dialogue: 0,0:02:11.32,0:02:15.07,Default,,0000,0000,0000,,Te niebezpieczne subatomowe cząstki\Nbombardują większość planet i księżyców,
Dialogue: 0,0:02:15.07,0:02:19.97,Default,,0000,0000,0000,,nieposiadających jak Ziemia bariery\Natmosferycznej i pola magnetycznego.
Dialogue: 0,0:02:19.97,0:02:21.89,Default,,0000,0000,0000,,Mogą przenikać prawie wszystko
Dialogue: 0,0:02:21.89,0:02:26.55,Default,,0000,0000,0000,,i wśród odkrywców kosmosu powodowałyby\Npotencjalnie rakotwórcze uszkodzenia DNA .
Dialogue: 0,0:02:26.55,0:02:29.56,Default,,0000,0000,0000,,A gdybyśmy mogli odwrócić sytuację?
Dialogue: 0,0:02:29.56,0:02:31.76,Default,,0000,0000,0000,,Ludzka skóra produkuje \Npigment zwany melaniną,
Dialogue: 0,0:02:31.76,0:02:34.92,Default,,0000,0000,0000,,który chroni nas na Ziemi przed\Nprzefiltrowanym promieniowaniem.
Dialogue: 0,0:02:34.92,0:02:38.51,Default,,0000,0000,0000,,U różnych gatunków melanina\Nwystępuje w różnych formach.
Dialogue: 0,0:02:38.51,0:02:41.17,Default,,0000,0000,0000,,Pewne zawierające melaninę grzyby
Dialogue: 0,0:02:41.17,0:02:45.76,Default,,0000,0000,0000,,używają tego pigmentu, by przekształcić\Npromieniowanie w energię chemiczną.
Dialogue: 0,0:02:45.76,0:02:47.97,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast próbować ochraniać ludzkie ciało
Dialogue: 0,0:02:47.97,0:02:49.76,Default,,0000,0000,0000,,lub szybko naprawiać szkody,
Dialogue: 0,0:02:49.76,0:02:51.57,Default,,0000,0000,0000,,moglibyśmy je tak zmodyfikować,
Dialogue: 0,0:02:51.57,0:02:57.67,Default,,0000,0000,0000,,by wykorzystywało, jak grzyby,\Nsystem poboru energii oparty na melaninie.
Dialogue: 0,0:02:57.67,0:03:02.78,Default,,0000,0000,0000,,Przekształcałoby promieniowanie w energię\Njednocześnie chroniąc swe DNA.
Dialogue: 0,0:03:02.78,0:03:04.26,Default,,0000,0000,0000,,To brzmi jak science fiction,
Dialogue: 0,0:03:04.26,0:03:07.80,Default,,0000,0000,0000,,ale może być osiągalne\Nnawet przy obecnej technologii.
Dialogue: 0,0:03:07.80,0:03:10.23,Default,,0000,0000,0000,,Technologia nie jest jedyną przeszkodą.
Dialogue: 0,0:03:10.23,0:03:13.44,Default,,0000,0000,0000,,Obecnie toczą się debaty\Nnad konsekwencjami i etyczną stroną
Dialogue: 0,0:03:13.44,0:03:16.74,Default,,0000,0000,0000,,tak radykalnych zmian w naszych genach.
Dialogue: 0,0:03:16.74,0:03:18.94,Default,,0000,0000,0000,,Oprócz promieniowania
Dialogue: 0,0:03:18.94,0:03:23.57,Default,,0000,0000,0000,,wyzwaniem dla kosmicznych podróżników\Njest też różnica siły grawitacji.
Dialogue: 0,0:03:23.57,0:03:27.61,Default,,0000,0000,0000,,Dopóki nie stworzymy sztucznej grawitacji\Nna statku kosmicznym lub innej planecie,
Dialogue: 0,0:03:27.61,0:03:32.20,Default,,0000,0000,0000,,powinniśmy założyć, że astronauci\Nbędą żyć w mikrograwitacji.
Dialogue: 0,0:03:32.20,0:03:35.39,Default,,0000,0000,0000,,Na Ziemi komórki ludzkich kości i mięśni
Dialogue: 0,0:03:35.39,0:03:38.64,Default,,0000,0000,0000,,reagują na siłę nieustannego przyciągania
Dialogue: 0,0:03:38.64,0:03:43.92,Default,,0000,0000,0000,,poprzez odnawianie starych komórek \Nw procesach przebudowy i regeneracji.
Dialogue: 0,0:03:43.92,0:03:46.33,Default,,0000,0000,0000,,W środowisku mikrograwitacji jak na Marsie
Dialogue: 0,0:03:46.33,0:03:49.44,Default,,0000,0000,0000,,komórki kości i mięśni\Nnie otrzymają takich bodźców,
Dialogue: 0,0:03:49.44,0:03:53.16,Default,,0000,0000,0000,,co będzie skutkować\Nosteoporozą i zanikiem mięśni.
Dialogue: 0,0:03:53.16,0:03:56.24,Default,,0000,0000,0000,,Jak moglibyśmy zapewnić \Nsztuczny impuls komórkom
Dialogue: 0,0:03:56.24,0:03:59.35,Default,,0000,0000,0000,,aby zapobiec utracie kości i mięśni?
Dialogue: 0,0:03:59.35,0:04:00.89,Default,,0000,0000,0000,,To tylko przypuszczenie,
Dialogue: 0,0:04:00.89,0:04:04.51,Default,,0000,0000,0000,,ale biochemicznie skonstruowane mikroby\Nw środku naszego ciała
Dialogue: 0,0:04:04.51,0:04:09.23,Default,,0000,0000,0000,,mogłyby wysyłać do mięśni i kości\Nsygnały inicjujące przebudowę.
Dialogue: 0,0:04:09.23,0:04:11.31,Default,,0000,0000,0000,,Można by też tak zmienić ludzkie geny,
Dialogue: 0,0:04:11.31,0:04:14.97,Default,,0000,0000,0000,,by ciało produkowało więcej sygnałów\Ngdy nie ma grawitacji.
Dialogue: 0,0:04:14.97,0:04:18.100,Default,,0000,0000,0000,,Promieniowanie i mikrograwitacja\Nto tylko dwa z wielu wyzwań,
Dialogue: 0,0:04:18.100,0:04:21.100,Default,,0000,0000,0000,,które napotkamy w nieprzyjaznych\Nwarunkach kosmosu.
Dialogue: 0,0:04:21.100,0:04:24.58,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli rozwiążemy kwestie etyczne,
Dialogue: 0,0:04:24.58,0:04:28.83,Default,,0000,0000,0000,,edycja genomu i inżynieria mikrobowa\Nbędą dwoma elastycznymi narzędziami,
Dialogue: 0,0:04:28.83,0:04:31.80,Default,,0000,0000,0000,,znajdującymi zastosowanie\Nw wielu sytuacjach.
Dialogue: 0,0:04:31.80,0:04:35.12,Default,,0000,0000,0000,,Być może w niedalekiej przyszłości\Npostanowimy dalej rozwijać
Dialogue: 0,0:04:35.12,0:04:39.17,Default,,0000,0000,0000,,i dopasować te genetyczne narzędzia\Ndo ciężkich realiów życia w kosmosie.