0:00:00.630,0:00:02.090 Əvvəlki videoda qeyd etmişdik ki, 0:00:02.090,0:00:04.100 vektorun təyin olunması üçün onun həm 0:00:04.100,0:00:06.880 uzunluğu, həm də istiqaməti olmalıdır. 0:00:06.880,0:00:08.260 Burada onu göstərmişdik. 0:00:08.260,0:00:09.880 Demişdik ki, vektorun 0:00:09.880,0:00:12.570 uzunluğu 3 vahidə bərabərdir. 0:00:12.570,0:00:15.190 Hər iki tərəfdəki bu paralel xətlər 0:00:15.190,0:00:17.170 modul işarəsinə bənzəyir. 0:00:17.170,0:00:19.090 Bu, a vektorunun uzunluğu deməkdir. 0:00:19.090,0:00:23.150 Həmçinin əyani şəkildə 0:00:23.150,0:00:26.200 göstərə bilərsiniz ki, bu vektorun[br]uzunluğu 3 vahiddir. 0:00:26.200,0:00:27.560 Həmçinin bu vektorun istiqaməti də[br]var. 0:00:27.560,0:00:29.610 Gördüyünüz kimi bu vektorun istiqaməti 0:00:29.610,0:00:32.270 30 dərəcəli bucaq altında saat əqrəbi [br]istiqamətində şərqə tərəf yönəlib. 0:00:32.270,0:00:34.860 Bu videoda isə vektorun 0:00:34.860,0:00:38.220 başqa xüsusiyyətləri haqqında danışacağıq. 0:00:38.220,0:00:41.050 Vektorun koordinatları haqqında [br]danışacağıq. 0:00:41.050,0:00:42.530 Bunun üçün isə biz 0:00:42.530,0:00:44.100 vektorun başlanğıcı və 0:00:44.100,0:00:47.300 sonu haqqında danışaq. 0:00:47.300,0:00:50.450 Vektorun başlanğıcından sonuna 0:00:50.450,0:00:53.990 x-in dəyişməsi nəyə bərabərdir? 0:00:53.990,0:00:55.180 Gördüyünüz kimi x-in 0:00:55.180,0:00:58.340 dəyişməsi bura olacaq. 0:00:58.340,0:01:00.980 Bu x qiymətindən bu x qiymətinə[br]keçdik. 0:01:00.980,0:01:05.370 Bəs y-in dəyişməsi nəyə bərabər olacaq? 0:01:05.370,0:01:07.980 Burada aşağıdan yuxarıya getsək 0:01:07.980,0:01:12.310 y-in dəyişməsi bu şəkildə olacaq. 0:01:12.310,0:01:13.500 Gəlin işarələyək. 0:01:13.500,0:01:18.500 Bu, x-in,[br]bu isə y-in dəyişməsidir. 0:01:19.060,0:01:19.920 Əgər kimsə sizdən 0:01:19.920,0:01:22.780 x-in və y-in dəyişməsini soruşarsa, 0:01:22.780,0:01:25.390 onda siz buradan başlayaraq [br]bu vektoru yenidən çəkə bilərsiniz. 0:01:25.390,0:01:27.490 Bu halda bura x-in dəyişməsi olacaq. 0:01:27.490,0:01:31.200 Bura isə y-in dəyişməsi olacaq.[br]Bu halda vektorun sonunu 0:01:31.200,0:01:34.740 başlanğıcına nəzərən təyin edə bilərsiniz. 0:01:34.740,0:01:38.800 Beləliklə, deyirik ki, 0:01:38.800,0:01:42.870 a vektoru bərabərdir, mötərizədə 0:01:42.870,0:01:46.290 x-in dəyişməsi, y-in dəyişməsi. 0:01:46.290,0:01:47.780 Gəlin qeyd edək. Belə ki, 0:01:47.780,0:01:50.340 verilmiş 0:01:50.340,0:01:53.550 a vektorunun uzunluğu 3-ə bərabərdir. 0:01:53.550,0:01:55.540 Burada artıq qeyd etmişdik. 0:01:55.540,0:01:58.350 Bu vektor soldan sağa, 0:01:58.350,0:02:00.290 bu vektor isə aşağıdan yuxarıya [br]doğru yönəlib. 0:02:00.290,0:02:02.420 Bu, düzbucaqlı üçbucaqdır. 0:02:02.420,0:02:05.170 Burada gəlin həndəsi [br]biliklərimizdən istifadə edək. 0:02:05.170,0:02:08.020 Bəlkə bir az 0:02:08.020,0:02:09.620 triqonometriyadan da 0:02:09.620,0:02:11.490 istifadə edə bilərik. 0:02:11.490,0:02:13.610 Belə ki, bu bucağın dərəcə ölçüsü və 0:02:13.610,0:02:17.210 hipotenuzun uzunluğu verilib.[br] 0:02:17.210,0:02:20.180 30 dərəcəli bucaq qarşısındakı tərəf[br]hipotenuzun yarısına, 0:02:20.180,0:02:22.020 yəni 3/2-ə bərabərdir. 0:02:22.020,0:02:24.200 Bu halda x-in dəyişməsi 0:02:24.200,0:02:26.960 kökaltında 3 vur 3/2 olacaq. 0:02:26.960,0:02:31.080 3 vur kökaltında 3 böl 2. 0:02:31.080,0:02:33.980 Onda gəlin burada x koordinatının yerinə 0:02:33.980,0:02:37.680 3 vur kökaltında 3 böl 2 yazaq. 0:02:37.680,0:02:42.420 y koordinatının yerinə isə 3/2 yazırıq. 0:02:42.420,0:02:43.820 Düşünə bilərsiniz ki, 0:02:43.820,0:02:47.260 bunlar koordinat müstəvisindəki 0:02:47.260,0:02:48.580 x koordinatı və 0:02:48.580,0:02:50.300 y koordinatıdır. 0:02:50.300,0:02:51.970 Lakin vektor olduğu üçün 0:02:51.970,0:02:54.610 onlar eyni deyil 0:02:54.610,0:02:57.000 Belə ki, burada vektorun başlanğıcı 0:02:57.000,0:03:00.860 burada koordinat başlanğıcındadır və 0:03:00.860,0:03:04.670 sonu koordinat müstəvisində [br]bu koordinatlar olacaq. 0:03:04.670,0:03:07.470 Aydındır ki, vektorlar başlanğıc 0:03:07.470,0:03:10.180 nöqtəsinin yerləşməsinə əsasən[br]təyin olunmurlar. 0:03:10.180,0:03:12.200 Belə ki, bu vektoru istədiyimiz 0:03:12.200,0:03:13.840 şəkildə çevirdikdə haradan başlamağından 0:03:13.840,0:03:15.590 asılı olmayaraq dəyişməyəcək. 0:03:15.590,0:03:19.000 Beləliklə, bu x və y 0:03:19.000,0:03:21.440 koordinatları deyil. 0:03:21.440,0:03:26.440 Bu, x-in, bu isə y-in dəyişməsidir. 0:03:27.070,0:03:28.480 Gəlin, indi 0:03:28.480,0:03:30.880 başqa bir nümunəyə baxaq. 0:03:30.880,0:03:34.790 Fərz edək ki, b vektoru verilmişdir 0:03:34.790,0:03:39.200 və x koordinatı kökaltında 2-yə, 0:03:39.200,0:03:43.520 y koordinatı da kökaltında [br]2-yə bərabərdir. 0:03:43.520,0:03:46.260 Gəlin görək bu, necə bir vektor olacaq. 0:03:46.260,0:03:49.380 Belə ki, bu vektorun başlanğıcı, 0:03:49.380,0:03:51.410 bu x koordinatı, yəni 0:03:51.410,0:03:53.030 x-in dəyişməsi kökaltında 2 olacaq. 0:03:53.030,0:03:55.460 Bu şəkildə olacaq. 0:03:55.460,0:04:00.460 Beləliklə, x-in dəyişməsi [br]kökaltında 2-yə bərabərdir. 0:04:00.800,0:04:03.980 y koordinatı da həmçinin kökaltında 2-yə bərabərdir. 0:04:03.980,0:04:07.230 Burada y-in dəyişməsini 0:04:07.230,0:04:08.970 kökaltında 2 kimi qeyd edək. 0:04:08.970,0:04:12.850 Beləliklə, vektor bu şəkildə olacaq. 0:04:12.850,0:04:17.850 Buradan başlayaraq [br]buraya doğru gedir. 0:04:18.580,0:04:20.590 İndi isə gəlin bu 0:04:20.590,0:04:21.980 vektorun uzunluğunu 0:04:21.980,0:04:24.260 və istiqamətini tapaq. 0:04:24.260,0:04:26.760 Pifaqor teoreminə əsasən 0:04:26.760,0:04:28.760 bunun kvadratı üstəgəl bunun kvadratı 0:04:28.760,0:04:30.410 bunun kvadratına bərabər olacaq. 0:04:30.410,0:04:32.380 Deməli, bu tərəfin uzunluğu 0:04:32.380,0:04:34.510 2 olacaq. Başqa sözlə desək, 0:04:34.510,0:04:39.370 b vektorunun uzunluğu 2-yə bərabərdir. 0:04:39.370,0:04:42.420 Buradakı bucağa baxsaq, 0:04:42.420,0:04:43.870 həndəsə və triqonometriya 0:04:43.870,0:04:46.110 biliklərimizdən istifadə [br]edərək deyə bilərik ki, 0:04:46.110,0:04:49.500 bu, düz bucaqdır və 0:04:49.500,0:04:52.130 bu tərəflər bir-birinə bərabərdir. 0:04:52.130,0:04:53.410 Bu halda bu bucaqlar da bir-birinə 0:04:53.410,0:04:55.600 bərabər və 45 dərəcə olacaqlar. 0:04:55.600,0:04:58.690 Bu halda vektorun istiqaməti də 0:04:58.690,0:05:02.770 45 dərəcəli bucaq şəklində[br]saat əqrəbi istiqamətində şərqə yönələcək. 0:05:02.770,0:05:05.360 Ümid edirəm bu iki nümunənin 0:05:05.360,0:05:06.540 hər birini anladınız. 0:05:06.540,0:05:08.950 Sizə ya vektorun uzunluğu və istiqaməti, 0:05:08.950,0:05:10.200 ya da koordinatları verilə bilər. 0:05:10.200,0:05:12.350 Növbəti videolarda vektorlara aid 0:05:12.350,0:05:15.283 daha çox misallara baxacağıq.