WEBVTT

00:00:00.891 --> 00:00:03.513
Хятад найз чинь танаас

00:00:03.513 --> 00:00:05.778
"Чи ямар жилтэй вэ?" гэж асууж байсан уу?

00:00:05.787 --> 00:00:08.416
Тэднийг зүгээр л яриа
өдөж байна гэж бүү бод.

00:00:08.416 --> 00:00:10.377
Хэрэв та "Би бич жилтэй" гэж хариулбал

00:00:10.377 --> 00:00:13.206
тэд таныг 24,36,48 эсвэл 60 настай

00:00:13.206 --> 00:00:15.190
гэдгийг тэр даруй ойлгоно.

NOTE Paragraph

00:00:15.190 --> 00:00:16.266
(Инээд)

00:00:16.266 --> 00:00:20.296
Төрсөн жилийг асуух нь
хүний насыг асуух эелдэг арга юм.

NOTE Paragraph

00:00:20.296 --> 00:00:24.499
Жилээ хэлэхэд таныг бас 
давхар дүгнэчихнэ.

00:00:24.499 --> 00:00:27.023
Таны аз болон бүтэлгүйтэл,

00:00:27.023 --> 00:00:30.495
зан ааш, ажлын төлөв,


00:00:30.495 --> 00:00:32.963
тухайн жилийн төлөв зэргийг таамаглана.

00:00:33.322 --> 00:00:36.218
Хэрвээ та эхнэр эсвэл нөхрийнхөө
жилийг хэлбэл

00:00:36.222 --> 00:00:40.061
та хоёрын хувийн амьдралыг
дотроо дүрсэлнэ.

00:00:40.725 --> 00:00:43.398
Та дорнын зурхайд итгэдэггүй байж болно.

00:00:43.398 --> 00:00:47.333
Дэлхийн хүн амын дөрөвний нэг нь 
итгэдэг энэхүү зүйлд

00:00:47.333 --> 00:00:49.766
бодлоготой хандах хэрэгтэй.

NOTE Paragraph

00:00:50.406 --> 00:00:53.404
Дорнын зурхай гэж яг юу вэ?

00:00:53.991 --> 00:00:56.767
Ихэнх барууныхан өрнийн зурхайн

00:00:56.767 --> 00:00:59.434
12 сард хуваагддаг тооллыг төсөөлдөг.

00:00:59.973 --> 00:01:01.918
Дорнын зурхай түүнээс өөр.

00:01:01.918 --> 00:01:04.790
12 жил ээлжлэн солигдох энэ зурхай нь

00:01:04.790 --> 00:01:07.726
хулгана жилээр эхлэн,
гахай жилээр дуусдаг ба

00:01:07.750 --> 00:01:11.092
тэнгэр дэх ододтой огтхон ч хамааралгүй.

00:01:11.663 --> 00:01:16.512
Жишээлбэл, та 1975 онд төрсөн бол та
туулай жилтэй гэсэн үг.

00:01:17.273 --> 00:01:19.174
Энд таны жил байна уу?

00:01:20.139 --> 00:01:25.318
Бидний өвөг дээдэс маш төвөгтэй тогтолцоог
арга билэг, үндсэн 5 элемент

00:01:25.318 --> 00:01:30.196
болон 12 жилийн амьтад дээр
үндэслэн бүтээсэн билээ.

00:01:30.426 --> 00:01:32.786
Мянга мянган жилийн турш
энэхүү соёл

00:01:32.786 --> 00:01:37.371
нэр өгөх, гэрлэх, амаржих болон
хоорондын харилцаа гэх мэт

00:01:37.371 --> 00:01:42.011
томоохон шийдвэрүүдэд
нөлөөлсөөр ирсэн.

00:01:42.411 --> 00:01:45.459
Зарим гайхширмаар далд утга ч бий.

NOTE Paragraph

00:01:46.248 --> 00:01:50.768
Хятадууд зарим амьтад бусдаасаа илүү 
тохирдог хэмээн үздэг.

00:01:51.147 --> 00:01:54.765
Эцэг эх нь зохицсон жилээс
бүрдсэн гэр бүлийн

00:01:54.765 --> 00:01:59.085
хүчин чармайлт нь баялгийг
авчирдаг гэдэгт итгэдэг учир

00:01:59.085 --> 00:02:03.071
тэд тодорхой жилийг
сонгож хүүхэд төрүүлдэг.

00:02:03.667 --> 00:02:08.179
Бид романтик харилцаанд орохдоо ч
зурхайг ашигладаг.

00:02:08.570 --> 00:02:10.220
Би гахай жилтэй.

00:02:10.220 --> 00:02:15.385
Би бар, хонь, туулай жилтнүүдтэй
төгс харилцаа үүсгэх учиртай.

00:02:15.385 --> 00:02:19.525
Хятадууд мөн зарим амьтдыг
төрөлхийн дайснууд хэмээн үздэг.

00:02:19.536 --> 00:02:23.157
Би гахай жилтэй учир могой жилтнээс
болгоомжтой байх хэрэгтэй.

00:02:23.157 --> 00:02:25.270
Могой жилтэй хүн гараа өргөнө үү?

00:02:25.726 --> 00:02:27.253
Дараа тухтай ярилцъя.

NOTE Paragraph

00:02:27.253 --> 00:02:28.678
(Инээд)

NOTE Paragraph

00:02:28.702 --> 00:02:32.009
Бид зарим амьтдыг бусдаас
илүү азтайд тооцдог.

00:02:32.009 --> 00:02:33.678
Жишээлбэл луу жилтнүүд.

00:02:33.678 --> 00:02:35.696
Барууны ёс заншлаас ялгаатай нь

00:02:35.696 --> 00:02:40.154
Хятад луу нь хүч чадал, эрх мэдэл болон
эд хөрөнгийн бэлгэдэл.

00:02:40.158 --> 00:02:43.301
Хүн бүр луу жилтэй хүүхэдтэй
болохыг мөрөөддөг.

00:02:43.309 --> 00:02:46.279
Жак Магийн эцэг эх нь
их бахархсан байх.

00:02:46.279 --> 00:02:48.221
Тэгээд ч тэд ганцаараа биш.

00:02:48.226 --> 00:02:52.809
2012 оны луу жилд
Хятад, Хонг Конг болон Тайванд

00:02:52.809 --> 00:02:55.016
төрөлт 5 хувиар нэмэгдсэн.

00:02:55.446 --> 00:02:59.231
Энэ нь ахиад нэг сая хүүхэд
хорвоод мэндэлсэн гэсэн үг.

00:03:00.197 --> 00:03:03.890
Хөвгүүдийг охидоос илүүд үздэг
уламжлалт хандлагаас болж

00:03:03.890 --> 00:03:07.762
тэр жилийн хүйсийн харьцаа
120:100 байсан.

00:03:08.431 --> 00:03:10.295
Эдгээр луу хөвгүүд том болоод

00:03:10.295 --> 00:03:14.915
хайр дурлал болон ажлын талбарт
илүү их өрсөлдөөнтэй тулгарна.

NOTE Paragraph

00:03:15.669 --> 00:03:19.377
BBC болон Хятадын засгийн газрын
мэдээлснээр

00:03:19.377 --> 00:03:24.811
2015 оны 1-р сард
хийсвэр хагалгааны төрөлт ихэссэн.

00:03:24.835 --> 00:03:26.004
Яагаад гэж үү?

00:03:26.726 --> 00:03:30.137
Тэр сар нь морь жилийн
сүүлчийн сар байжээ.

00:03:30.161 --> 00:03:32.337
Моринд дуртайдаа биш,

00:03:32.337 --> 00:03:36.296
харин хонь жилтэй азгүй хүүхэдтэй
болохыг хүсээгүй юм.

NOTE Paragraph

00:03:36.296 --> 00:03:37.352
(Инээд)

NOTE Paragraph

00:03:37.352 --> 00:03:40.105
Хэрэв та хонь жилтэй
бол битгий гутраарай.

00:03:40.105 --> 00:03:41.879
Тэд бүгд хонь жилтнүүд.

00:03:41.879 --> 00:03:44.129
Надад лав тэд
азгүй санагдахгүй байна.

NOTE Paragraph

00:03:44.129 --> 00:03:45.268
(Инээд)

NOTE Paragraph

00:03:45.268 --> 00:03:47.508
Хувирамтгай зангаас нь болоод

00:03:47.508 --> 00:03:50.226
бас нэгэн хүсээд баймгүй
жил нь бар юм.

00:03:50.227 --> 00:03:53.224
Бар жилүүдэд
Хятадын ихэнх мужуудаар

00:03:53.224 --> 00:03:55.411
төрөлт эрчимтэй багасдаг.

00:03:56.122 --> 00:04:00.872
Өөр өнцгөөс харж үзвэл
бар ба хонь жилтнүүд

00:04:00.872 --> 00:04:03.884
хамаагүй бага өрсөлдөөнтэй тулгарна.

00:04:03.884 --> 00:04:05.936
Магадгүй тэд азтайнууд нь байх.

00:04:08.055 --> 00:04:11.319
Форбсын топ 300 баячуудын жагсаалтад

00:04:11.319 --> 00:04:15.432
нөгөө дурлаад байдаггүй
хонь ба бар жилтнүүдийн тоо

00:04:15.432 --> 00:04:19.594
тэргүүлж байхыг хараад
би их гайхширсан.

00:04:19.594 --> 00:04:22.321
Бүр луу жилтнээс олон байлаа.

00:04:22.321 --> 00:04:24.395
Өрсөлдөөн бага байх нь

00:04:24.395 --> 00:04:27.648
илүү дээр байж магадгүй гэдгийг
бодож үзэх хэрэгтэй.

NOTE Paragraph

00:04:28.384 --> 00:04:30.405
Сүүлчийн нэгэн сонин зүйл:

00:04:30.409 --> 00:04:33.436
олон Хятад хүмүүс жилийн
индекс дээр тулгуурлан

00:04:33.436 --> 00:04:35.853
хөрөнгө оруулалтын
шийдвэрээ гаргадаг.

00:04:36.611 --> 00:04:40.020
Хэдийгээр зурхайн уламжлал, итгэл нь

00:04:40.020 --> 00:04:42.278
мянга мянган жилийн
турш байсан боловч

00:04:43.051 --> 00:04:46.445
сүүлийн хэдэн 10 жилээс эхлэн
хүмүүс үүнд тулгуурлан

00:04:46.445 --> 00:04:49.550
амьдралынхаа чухал шийдвэрийг
гаргах болсон.

00:04:49.934 --> 00:04:53.804
Бидний өвөг дээдэс ядуурал,
ган гачиг, өлсгөлөн, бослого,

00:04:53.804 --> 00:04:58.004
өвчин болон иргэний дайн зэргийг 
даван туулаад маш завгүй байсан.

00:04:58.008 --> 00:05:03.104
Эцэст нь Хятадууд үргэлж хүсэж
байсан амьдралаа босгох

00:05:03.104 --> 00:05:06.763
цаг хугацаа, эд хөрөнгө,
технологитой болсон.

00:05:07.604 --> 00:05:11.291
1.3 тэрбум хүмүүсийн хийх шийдвэр нь

00:05:11.291 --> 00:05:13.960
эдийн засгийн хэлбэлзэл үүсгэн,

00:05:13.960 --> 00:05:18.092
эрүүл мэнд, боловсрол,
үл хөдлөх хөрөнгө болон

00:05:18.092 --> 00:05:21.092
өргөн хэрэглээний бараа
зэргийн эрэлтийг нэмэгдүүлж байгаа юм.

00:05:21.092 --> 00:05:25.670
Хятад улс олон улсын эдийн засаг, 
геополитикт чухал байр суурь

00:05:25.670 --> 00:05:29.433
эзэлдэг учир тэдний зурхай
болон бусад уламжлалд

00:05:29.433 --> 00:05:33.693
үндэслэн гаргасан шийдвэрүүд нь
дэлхий нийтэд нөлөөлдөг билээ.

NOTE Paragraph

00:05:35.023 --> 00:05:37.003
Бич жилтэй хүн байна уу?

00:05:38.030 --> 00:05:40.610
2016 он бол бичин жил юм.

00:05:41.130 --> 00:05:46.963
Бичнүүд ухаалаг, сониуч,
бүтээлч бас томоогүй байдаг.

NOTE Paragraph

00:05:46.963 --> 00:05:48.151
Баярлалаа.

NOTE Paragraph

00:05:48.151 --> 00:05:51.271
(Алга ташилт)