'k Em moë e wa papier'n afgedrikt omda'k ander vergetj wa ta'k ammel wilj zeggen. G'ndag sè, ik noem Yorick en ‘k kom van Oiltjert, dad es en proche tisken Oilsjt en Ninof. Sinsj de veeregste zjenerousje wèrd oos toëlken nimmer voesjgeliejerd on de kinjer’n, bist da toch nog de misjte meesjken ier, boven de 40 joër dij sprouk kinne’ klappen. Mèn’n oun’n e’ mè moe oon geprobeerd va’ moë in ’t skoeë Vlems groeët te bringen, mo’ dad ee mor allef gemasjeerd, want ‘k en kijn proper klappen, mor as ek i’ mèn oëge gebieren ben, wèrt da va’ zèn oëge’ weer Oiltjers. ‘k Em ’t misjt va’ dij sprouk geliejerd deer goe te lester’n no’ mè va en no’ de meesjken van outj ’t stroët ier. Tijn doër nog isj boë em ek moë twieje boeken go’ gon oëskaffen in de biblejoteek van on de plesj ier, over de toël va’ Groeët-Oiltjert. Dij boeken zoë geskreven deer Gilbert Redant, dad is... dé voëder van ’t Oiltjers geskrift. Zonder em, was ter bekaast giejen dokkementousje van ’t Oiltjers. God emme zèn ziel. De toël Oiltjers wèr nie in stand g’agen gelèk Oilsjters of Ninofs omdad Oiltjert foëtelèk nie grojjer es as en derp, en wijr emmen oeëk giejene karnaval ier, bist da ta zjust azoeë en kiltiriejel opstapken es veer lokoël’ toël’n, voor lokoël' sprouken. ‘k Doe mè divoeër’n om zoveel megelèk Oiltjers te pallaver’n tegen moën famille en kammeroët’n, en ‘k em è poër liekes in ’t Oiltjers geskreven veer op d’n trekzak en veer op hip hop meziek.. Oiltjers es Kloën-Broubanske toël of en dialekt. ’t Es foëtelèk Broubans mè groeët’n invloed van ’t Oeëst-Vlems, wordeer da ter verskill’nde verviegingen zoën da van alletwieje dij streektoël’n kommen. G’ etj, beveerbeldj: "È stontj gèjer" en “stontj” es nen Broubanske verlèjjen toëd, bist da mèn oeëk "Oë beldjegen èjer" emmen, en verviegingen dad ènjeggen op: "-egen", "-tjegen" of "-tegen" zoë' van Oeëst-Vlemsken afkomst. In de middeliejwen klaptege’ mèn op e gegeve’ momentj Oeëst-Vlems ier mo’ deer verskoivink van ’t Broubans, es dij toël ier veranderd. ’t Oiltjers es nie azoeë mor è wa Vlems mè en ander outjsprouk, wijr emme’ ne groeëte woordeskat, da s’ in ’t skoeë Vlems of Ollans niejen emmen. Beveerbeltj: "Noste" = volgende "Pertang" = nochtans "En Pantomiene" = e gebeer’n da bekaast nie megelèk es Ouvèjerdeg = dom en stoefereg "Ne karrot'ntrekker" = ne meesj da doed alsof Gèjeloeëgen = verlangend nor iet zien "Ne pèjeremiejester" = een veearts "Ne cinnemamaan" = ne meesj da liegt of mè gralek' zjest’n klapt "Drolleg" = misselèk zoën "Nen bezz'ager" = ne geldjdrouger, es da foëtelèk Mor oeëk boutj'n woërdeskat, zoën der oeëk e poër lengte- e’ gewichtmoët'n da nog gebroikt weer'n of toch allesinsj nog bekendj zoën boë de meesjken. Bèveerbeeld: En "el". Dat es d’n afstand tisken an’n elleboeëg en a ant, en dad es ongeveer... 72 santemeters. Tijn nen "dagwand": dad es ’t gebied da nen os op nen dag kijn omdoen. Dad es... 3300 m² En tijn è j' oeëk nog gralek veel meesjken dad ier ‘pond’ as gewicht gebroiken en z’ emmen dad omgerekert nor nen alve killo, mo’ foëtelèk es da rond de 430 gramm’n’n. ‘k Goën ijr nog e wa outjsprouken in ’t Oiltjers meegeven: "È zal zoëne loeëp oël'n" = iet da t’n nie sa’ will’n doen "D' endj za' 'nt outjwoëz'n" = op ’t enjje zèlle mè zien "Dad Ooz'n Iejer doër Zè goed eet'n instekt" = da segge' ze van iejen'n da ne niewèjet es "A va' krommen oës agen" = a van ’n onnoeëzel’n agen en tijn nog: "Steek et woër da ter giejen otto's roë'n" = steek et woër da de zinne nie skantj En as leste wil ek aal de meesjken da nog Oiltjers kinne klappen vanoutj dipst’ va’ mèn ert vrougen of da j’ ijr kinjer’n e’ kloëkinjer’n Oiltjers wiltj liejer’n want ’t es toch azoeë en roëke en skoeëne toël. En as ke van de vremde zetj of gewoeën... of gewoeën giejen Oiltjers ’n kintj, om a best te doen van toch e stiksken te liejer’n, ge kindj e wad outj tees filmken oël’n, of ge kintj a nen boek van de Gilbert Redant koeëpen om te kinne’ leez’n... Messkien kom ter nen dag da nimmand giejen Oiltjers nimme’ kij’ klappen of verstoën, en tijn oeëp ek da’k mè tees beldjmatrejoël toch e gedacht zoo kinne geven van oe dan 't zoo geklonken emmen en oe da d’n opba en verviegingen e wad iniejen oon'n gezeet'n. En om af te sloutj’n nog drij Oiltjerse tongbrekers da je kindj oefen’n: D'n iejest'n es: "Wa riek ek ik ier? Riek ek ik ier kak of kak ek ik ier?" D'n twiejed'n es: "D' esp angd on de ska, es 't dij van a, kom pak s' a." En d'n derd'n es: "Droë ra oër'n in e penneke gekloesjt, as ke ze lotj vaal'n, tij' zè ze gebloesjt." Alleh, salikkes, aagd ijr goed en de baal’n eeh!