Nước là một chất
vô cùng quan trọng cho cuộc sống

cho trồng trọt, cho thức ăn
và cả cho tắm rửa.

Thông thường, 
nước đến từ những vùng xa.

Ví dụ, hơn phân nửa nguồn nước
của phía nam California

đến từ con sông Colorado.

Nó được tiếp tục được vận chuyển lên
và qua một dãy núi

để được dùng
ở những thành phố và nông trại.

Nhưng khi mưa rơi
và nhiệt độ thay đổi,

các nhà khoa học 
đang trông thấy một siêu hạn hán

nổi lên ở Tây Mỹ.

Và nhiều phần của cuộc
hạn hán dài đó

nằm ngay trên sông Colorado.

Điều đó có nghĩa là những thành phố lớn 
như L.A và những vùng nông thôn

có thể sẽ thấy sự giảm sút
ở nguồn nước của họ.

Ở tập này, ta sẽ tìm hiểu tại sao
vụ hạn hán này lại tệ như vậy

và tìm ra những bài học
cho chúng ta

từ những người đã sống
ở vùng Tây Nam

trong hàng ngàn năm.

Lưu vực thoát nước
là một vùng

mà mưa đọng lại
và chảy xuống một vùng nước.

Lưu vực ở sông Colorado

trải qua bảy bang và hai quốc gia.

40 triệu người sống 
dựa vào nguồn nước đó.

Nhưng chuyện gì xảy ra khi 
sông khô cạn

và nước bạn đang sống dựa vào
không còn?

Để hiểu rõ hơn, tôi đã hỏi

một chuyên gia về nước và hạn hán,
Brad Udall, về chuyện đang xảy ra.

Ở năm 2000, một cuộc hán hán
xảy ra và 20 năm sau

nó đã trở thành cuộc hạn hán
tê nhất

từ khi những thiết bị đo lường được
lắp đặt trên sông ở năm 1906.

Dòng chảy đã chậm hơn khoảng 20%.

Hạn hán thường được nhận biết

là một khoảng thời gian với
mưa ít hơn thường

dẫn tới sự thiếu nước.

Nhưng Brad đã bảo chúng ta rằng
vụ hạn hán này có khác biệt.

Đó chính là do khi không mưa,

chúng không tính đến mực nước thấp.

Chúng ta có một cách gọi 
cho hiện tượng này:

Hạn hán nóng.

Vậy, nhiệt độ cao hơn
làm khô đi Trái Đất.

Và những gì chúng ta tìm thấy là
nhiệt độ cao

dẫn tới nhiều sự bốc hơi hơn.

Và sự bốc hơi đó là nguyên do
của việc dòng chảy bị yếu đi.

Theo một cách nói khác, 
khi nhiệt độ càng tăng,

sự bốc hơi càng lấy nhiều nước

từ sông, hồ và núi băng.

Điều đó giải thích tại sao dòng chảy
ở lưu vực Colorado giảm 20%

tuy số nước kết tủa lại chỉ giảm 5%.

Hạn hán sẽ đến lúc ngưng,

nhưng theo một số nhà khoa học,

chờ đợi mưa không phải
là ý tưởng tốt nhất.

"Hạn hán" có ngụ ý rằng

sự quay về bình thường
sẽ đến.

Hạn hán ý là tạm thời,

và nhiều nhà khoa học đang
bàn luận về

sự khô cằn đi của miền Tây,

nghĩa là một sự chuyển biến
vĩnh viễn tới một trạng thái khô hơn.

(tiếng động cơ xe)

Ít người hiểu được những
nguy cơ của hạn hán

hơn Nancy Caywood.

Cố ấy là một nông dân
thế hệ thứ năm ở Pinal County

nơi nước đến từ con sông Colorado

qua kênh của Dự Án Trung Tâm Arizona

hoặc từ những sông và kênh khác
thuộc lưu vực Colorado.

Chúng như vàng lỏng vậy.

Đây chính là nguồn nước của chúng tôi.

Chúng tôi lấy nó ra, 
có một cái cổng ở kia,

và nó đi xuống một con kênh

dẫn thẳng tới trang trại.

Tôi sẽ mở cổng này ra.

ta có cánh cỏng mở,

chúng ta sẽ mở 4 cái, 
để nước tràn vào.

Chúng tôi có khoảng
0.55 kilomet vuông trồng cỏ linh lăng.

Đây là một ví dụ của việc
tưới bằng lũ,

một trong những cách tưới 
cổ và thông dụng nhất.

Tưới lũ phân phát nước vào đất

bằng cách cho nước chảy xuống dốc.

Cách tưới đó có một sự
đơn giản tuyệt đẹp,

nhưng nó là cách tưới
kém hiệu quả nhất

vì phần lớn nước sẽ bốc hơi đi

hoặc thấm vào trong đất
khỏi tầm của rễ cây.

Hơn nữa, cỏ linh lăng
tốn rất nhiều nước,

nên thịt bò từ gia súc ăn
cỏ linh lăng

là thức ăn dùng nhiều nước nhất
có sẵn.

Tưới nhỏ giọt và tưới bằng vòi phun nước
có thể hiệu quả hơn,

nhưng Nancy nói rằng cô ấy chưa thể

lấy giấy phép cần thiết

để đổi cách tưới ở trang trại.

Và những cánh đồng cỏ linh lăng
Caywood rất quan trong.

60% đất trồng ở lưu vực Colorado

được dùng để trồng thức ăn chăn nuôi.

Kết hợp tất cả nhu cầu đó lại 
và ở hạt Pinal

chính là nơi bị hán hán.

Lần cuối hồ chứa đầy là ở 1992.

Có một năm, chúng tôi không trồng được
gì ở trang trại này cả.

Năm 2019, nước ở hồ Mead,

hồ chứa lớn nhất của USA,
ít tới mức

nó bắt buộc sự cắt giảm đầu tiên

về việc phân chia nước ở lưu vực.

Nông dân hạt Pinal là những người đầu

bị cắt giảm nước.

Đất bỏ trống, đã chuẩn bị và sẵn sàng,
nhưng không được trồng.

Đây là một khi đất bỏ hoang,

chúng tôi không có đủ nước để trồng.

Chúng tôi có
một nửa kilomet vuông đất bỏ hoang.

Tin tốt là từ khoảng năm 1980,

nhu cầu dùng nước của người Mỹ đã giảm.

Kẻ cả ở những thành phố đang phát triển
ở Tây Nam,

lượng nước sử dụng đã sụt giảm

cho dù lượng dân số gia tăng lớn.

Nhưng để tưới đất trồng trọt, thế giới

sử dụng đến 70% nước ở sông.

Những thành phố sử dụng ít hơn 
rất nhiều, khoảng 20% hoặc ít hơn.

Một phần là do

nỗ lực tiết kiệm nước ở gia đình,

nhưng phần lớn là do cách
các thành phố sử dụng nước.

Khi bạn tắm, rửa bát,
hay kể cả xả bồn cầu,

nước đó sẽ được xử lý và được 
đưa lên sử dụng tiếp

thay vì bị bốc hơi đi.

Nước sử dụng trong công nghiệp
cũng vậy.

Cơ hội và khó khăn lớn nhất

chính là giảm tiêu thụ nước
trong lĩnh vực trồng trọt.

Đó là vì nước dùng để trồng trọt

sẽ thành một phần của cây

hoặc bị bốc hơi đi,

nghĩa là nó sẽ không quay trở lại
vòng tuần hoàn nước

trong một thời gian dài.

Nhiều nhà khoa học nói đây
là vụ hạn hán tệ nhất trong 1200 năm,

nhưng người Hopi đã sống ở đây

hơn 2000 năm
và đã trồng thức ăn qua hết những năm đó.

Chúng ta gặp Max Taylor,
kí thuật viên quản tài nguyên nước Hopi

để tìm hiểu nếu những bài học
của cộng đồng lâu đời nhất

ở Mỹ có thể được áp dụng
vào cuộc sống hiện đại

ở lưu vực Colorado khô cằn.

Người Hopi được biết đến với việc
sử dụng nước ít

hơn tất cả mọi người ở Mỹ.

Vì chúng tôi sống ở sa mac,

chúng tôi để ý hơn về 
việc sử dụng nước.

Vậy, lượng nước dùng rất ít.

Chúng ta đã xuống ruộng của tôi.

Đây là ngô lam, chúng được trồng ở đây

Tất cả đều được trồng khô.

Tôi không tưới chúng.

Cách thức của tôi là:
bạn làm thoáng một vùng,

bạn đào khoảng 20 - 30cm xuống,

lấy khoảng 8-10 hạt ngô

vào ném vào đó.

Độ ẩm bạn đã đưa lên,

bạn ấn chúng lại

rồi vùi xuống bằng đất khô.

Đó là trồng trọt khô.

Vườn của ông được trồng ở nơi đất thấp

để hứng lấy sự ẩm ướt hiếm có.

Cây trồng của ông
đã rất thích nghi với vùng.

Chúng được trông cách xa nhau 
để tránh sự tranh nước,

và rễ của chúng cắm sâu vào đất
để tới chỗ nước ngầm.

Chúng ta đang giữa tháng 9.

Ta có thể cảm nhận được
một chút hơi ẩm ở đất,

thấy không?

Không nhiều, nhưng vừa đủ
để chúng sống tiếp.

Thật tuyệt vời khi thấy
Max sử dụng hạt giống

để trồng ra lương thực
trong đất không khác gì bụi

trong khi không tưới cây.

Ông chưa bao giờ tưới khu ruộng này.

Chúng tôi có hạt giống được truyền qua
các thế hệ.

Vậy chúng đã thích nghi
với môi trường khô này.

Ngô đã đi cùng người Hopi trong
ít nhất vài ngàn năm.

Tôi nghĩ bài học ở đây

là ta phải sống với
chính môi trường của ta.

Và đó chính là cách người bản địa
đã sống sót ở những vùng này

bởi vì họ sống bền vững.

Và chúng ra biết đất nước này.

Dần chuyển biến tới lương thực
phù hợp

với môi trường của họ

cho ta một cơ hội lớn
cho việc tiết kiệm nước.

Sự chuyển biến này có thể xảy ra
ở nông trại hay thành phố

khi ta ăn thức ăn mà 
khi trồng tốn ít nước để nuôi.

Về lý thuyết, sự chuyển biến khỏi
thức ăn chăn nuôi và gia súc có lý.

Nhưng nếu ta muốn thích nghi

với khí hâu nóng dần
một cách công bằng,

ta không thể bỏ qua nông dân
như Nancy và những người

đã nuôi chúng ta trong hàng thế hệ.

Chúng tôi muốn tiếp tục trồng trọt.

Chúng tôi không muốn bỏ hoang nông trại.

Chúng tôi đang tìm những sự thay thế,

những lương thực thay thế,

những cách tiết kiệm nước
trong việc tưới cây.

Cỏ linh lăng cần mười ngàn
mét khối nước để trồng.

Ô-liu cần khoảng 1500 mét khối nước.

Nhưng nếu chúng ta bắt đầu trồng ô-liu,

nhiều sự chuẩn bị cho
đất trồng là cần thiết.

Vậy, chúng ta sẽ mất nhiều tiền
để bắt đầu.

Nhưng câu hỏi là liệu
chúng ta có thể hợp lại

để giảm tải sự căng thẳng

cho nguồn nước của chúng ta
trước khi sự thiếu hụt nữa xảy ra?

Chúng ta cần phải chuẩn bị

cho nhiều sự thay đổi lớn

mà có lẽ ngoài tầm hiểu biết của chúng ta.

Đây chính là cách chúng ta
vượt qua những sự khó khăn

và chung tay giúp sức

những người sẽ đối mặt với
sự thay đổi và khó khăn lớn nhất.

Và khi chúng ta tập trung

vào vùng Tây Bắc Mỹ ở tập này,

hạn hán ảnh hưởng tới
mọi nơi ở đất nước Mỹ.

Vậy tiết kiệm nước

trong cuộc sống hằng ngày
có thể giúp bạn chuẩn bị

khi nguồn nước nơi bạn ở
bị cạn đi.

Một vài thứ bạn có thể làm
ngay bây giờ

không quá khó.

Ví dụ, không bao giờ để vòi nước
chạy khi không dùng,

như khi vệ sinh răng miệng
hay rửa bát.

Bảo đảm sửa những
vòi nước rò rỉ

và chọn đồ dùng tiết kiêm
nước và điện.

Nếu bạn muốn đi thêm một bước,

bạn có thể để một cục gạch
vào bồn vệ sinh

để nó dùng ít nước hơn mỗi lần xả,

hay đổi vườn nhà bạn thành một
khu đất tuyệt đẹp

trong khi không cần tưới.

Bạn còn có thể lắp đặt
một hệ thống hứng nước mưa.

Tất nhiên, còn một thứ nữa
chúng ta có thể làm,

đó chính là giải quyết gốc rễ
của vấn để, biến đổi khí hậu.

Tương lai của vụ hạn hán này
chưa xác định,

và sự nóng lên ta tạo ra càng ít,

tương lai của chúng ta càng tươi sáng.

Nên hãy xem chương trình tuyệt vời
của chúng tôi, Hot Mess,

cho nhiều ý tưởng hơn nữa về
việc có thể làm.

Và tất nhiên, đăng kí

để bắt kịp với tất cả những
tập khác của Weathered.

(nhạc nhẹ)