WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.000
Dok sam bio predsjednik
Američke psihološke udruge,

00:00:03.000 --> 00:00:05.000
pokušali su me poučiti
odnosu s medijima.

00:00:05.000 --> 00:00:09.000
Susret sa CNN-om

00:00:09.000 --> 00:00:12.000
sažima sve o čemu
ću danas govoriti,

00:00:12.000 --> 00:00:16.000
a to je jedanaesti razlog
da budete optimistični.

00:00:16.000 --> 00:00:21.000
Urednik Discovera
naveo nam je njih deset.

00:00:22.000 --> 00:00:24.000
Ja ću vam dati jedanaesti.

NOTE Paragraph

00:00:24.000 --> 00:00:28.000
Dakle, prišao mi je CNN, i rekli su:
"Profesore Seligman,

00:00:28.000 --> 00:00:33.000
biste li nam opisali
današnje stanje u psihologiji?

00:00:33.000 --> 00:00:36.000
Voljeli bismo vas intervjuirati."
Rekoh ja: "Odlično."

00:00:36.000 --> 00:00:41.000
A ona reče: "Ali ovo je CNN; moći
ćemo emitirati samo kratku izjavu."

00:00:41.000 --> 00:00:44.000
Pitao sam je: "Na koliko
riječi imam pravo?"

00:00:44.000 --> 00:00:46.000
A ona će: "Jednu."

NOTE Paragraph

00:00:46.000 --> 00:00:47.000
(Smijeh)

NOTE Paragraph

00:00:47.000 --> 00:00:51.000
Kamere se pale, i ona reče:
"Profesore Seligman,

00:00:51.000 --> 00:00:55.000
u kakvom je stanju
psihologija danas?"

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
"Dobrom."

NOTE Paragraph

00:00:57.000 --> 00:00:59.000
(Smijeh)

NOTE Paragraph

00:00:59.000 --> 00:01:02.000
"Reži. Reži. Neće valjati.

00:01:02.000 --> 00:01:06.000
Bolje da vam damo
malo više prostora."

00:01:06.000 --> 00:01:10.000
"Na koliko riječi imam pravo ovoga puta?"
"Mislim da imate na dvije.

00:01:10.000 --> 00:01:16.000
Dr. Seligman, u kakvom je stanju
psihologija danas?"

00:01:16.000 --> 00:01:18.000
"Ne dobrom."

NOTE Paragraph

00:01:18.000 --> 00:01:27.000
(Smijeh)

NOTE Paragraph

00:01:27.000 --> 00:01:29.000
"Gledajte, dr. Seligman,

00:01:29.000 --> 00:01:32.000
vidimo da vam nije
ugodno u ovom situaciji.

00:01:32.000 --> 00:01:35.000
Bolje da vam damo
prostora za dulju izjavu.

00:01:35.000 --> 00:01:38.000
Ovoga puta recite u tri riječi.

00:01:38.000 --> 00:01:43.000
Profesore Seligman, u kakvom
je stanju psihologija danas?"

00:01:43.000 --> 00:01:48.000
"Ne dovoljno dobrom."
O tome namjeravam govoriti.

NOTE Paragraph

00:01:48.000 --> 00:01:52.000
Želim reći zašto je psihologija
bila dobra, zašto nije bila dobra,

00:01:52.000 --> 00:01:56.000
i kako bi, u sljedećih deset godina,
mogla postati dovoljno dobra.

00:01:56.000 --> 00:02:01.000
Istodobno, istu stvar
želim reći i o tehnologiji,

00:02:01.000 --> 00:02:05.000
o svijetu zabave i o dizajnu, jer
vjerujem da su vrlo slični.

NOTE Paragraph

00:02:05.000 --> 00:02:08.000
Dakle, zašto je
psihologija bila dobra?

00:02:08.000 --> 00:02:13.000
Više od 60 godina, psihologija je
djelovala u okviru Modela bolesti.

00:02:13.000 --> 00:02:15.000
Prije deset godina, kad
sam se u avionu

00:02:15.000 --> 00:02:19.000
predstavljao suputnicima,
i običavao reći čime se bavim,

00:02:19.000 --> 00:02:21.000
oni bi se odmaknuli od mene.

00:02:21.000 --> 00:02:24.000
Zato što su,
s pravom, znali reći

00:02:24.000 --> 00:02:28.000
da psihologija otkriva što nije
u redu s tobom. "Skuži prolupalog."

00:02:28.000 --> 00:02:33.000
Kažem li danas ljudima čime
se bavim, oni mi se približe.

NOTE Paragraph

00:02:33.000 --> 00:02:36.000
A što je bilo dobro
u vezi sa psihologijom,

00:02:36.000 --> 00:02:40.000
s 30 milijardi dolara ulaganja
Nacionalnog instituta za mentalno zdravlje,

00:02:40.000 --> 00:02:42.000
s radom u okviru Modela bolesti,

00:02:42.000 --> 00:02:44.000
s time što pod
psihologijom smatrate,

00:02:44.000 --> 00:02:49.000
bilo je da se, prije 60 godina, nijedan
od poremećaja nije mogao liječiti.

00:02:49.000 --> 00:02:51.000
Bilo je to apsolutno
"tapkanje u mraku".

00:02:51.000 --> 00:02:53.000
Danas, 14 se poremećaja
može liječiti;

00:02:53.000 --> 00:02:55.000
dva od njih, zapravo, i izliječiti.

NOTE Paragraph

00:02:55.000 --> 00:03:00.000
Sljedeće što se dogodilo
bio je razvoj znanosti,

00:03:00.000 --> 00:03:02.000
znanosti o mentalnim bolestima.

00:03:02.000 --> 00:03:10.000
Otkrili smo da neke nejasne pojave,
poput depresije ili alkoholizma,

00:03:10.000 --> 00:03:12.000
možemo podvrgnuti
strogim mjerenjima.

00:03:12.000 --> 00:03:16.000
Da možemo klasificirati
mentalne bolesti.

00:03:16.000 --> 00:03:21.000
Da možemo razumjeti
uzroke mentalnih bolesti.

00:03:21.000 --> 00:03:25.000
Da bismo iste ljude mogli
pratiti tijekom vremena -

00:03:25.000 --> 00:03:29.000
ljude koji su, primjerice,
genetski skloni shizofreniji -

00:03:29.000 --> 00:03:33.000
i ispitivati utjecaj odgoja,
ili genetskih faktora,

00:03:33.000 --> 00:03:36.000
a mogli bismo i
izdvojiti treće varijable

00:03:36.000 --> 00:03:39.000
kroz pokuse s 
mentalnim bolestima.

NOTE Paragraph

00:03:39.000 --> 00:03:43.000
Konačno, u posljednjih smo
50 godina postali sposobni

00:03:43.000 --> 00:03:47.000
osmisliti i terapije lijekovima
i psihološke terapije.

00:03:47.000 --> 00:03:51.000
Bili smo ih potom
u stanju i rigorozno testirati,

00:03:51.000 --> 00:03:54.000
preko slučajnog uzorka, 
koristeći placebo,

00:03:54.000 --> 00:03:58.000
odbaciti ono što ne djeluje,
zadržati ono djeluje.

NOTE Paragraph

00:03:58.000 --> 00:04:05.000
Zaključak je da, u posljednjih
60 godina, psihologija i psihijatrija

00:04:05.000 --> 00:04:11.000
mogu istinski tvrditi da nesretne ljude
možemo učiniti manje nesretnima.

00:04:11.000 --> 00:04:16.000
Mislim da je to sjajno.
Ponosim se time.

00:04:18.000 --> 00:04:23.000
No, tri su posljedice onoga
što nije bilo dobro...

NOTE Paragraph

00:04:23.000 --> 00:04:25.000
Prva je moralna,

00:04:25.000 --> 00:04:29.000
psiholozi i psihijatri postali su
viktimolozi, patologizatori.

00:04:29.000 --> 00:04:34.000
Gledali smo na ljudsku prirodu tako da
ako ste bili u nevolji - nastradali ste.

00:04:34.000 --> 00:04:37.000
Zaboravili smo da su ljudi
odabirali i odlučivali.

00:04:37.000 --> 00:04:41.000
Zanemarili smo odgovornost.
Bila je to prva nastala šteta.

NOTE Paragraph

00:04:41.000 --> 00:04:45.000
Druga je šteta bila ta što smo
zanemarili vas, ljudi.

00:04:45.000 --> 00:04:49.000
Zanemarili smo poboljšavati
normalne živote.

00:04:49.000 --> 00:04:55.000
Zaboravili smo na misiju da ljude koji
nemaju većih problema učinimo sretnijima,

00:04:55.000 --> 00:05:01.000
ispunjenijima, produktivnijima.
"Genijima" i "talentima" nismo se bavili.

00:05:01.000 --> 00:05:03.000
Nitko se njima nije bavio.

NOTE Paragraph

00:05:03.000 --> 00:05:07.000
Treći problem u vezi s
Modelom bolesti jest što se

00:05:07.000 --> 00:05:10.000
žurimo učiniti nešto
u vezi s ljudima u nevolji,

00:05:10.000 --> 00:05:15.000
žurimo se učiniti nešto
da popravimo štetu,

00:05:15.000 --> 00:05:18.000
pa nam nikad nije
sinulo razviti metode

00:05:18.000 --> 00:05:22.000
kojima bismo ljude
učinili sretnijima.

NOTE Paragraph

00:05:22.000 --> 00:05:24.000
Dakle, to nije bilo dobro.

00:05:24.000 --> 00:05:29.000
To je bilo ono čime su se vodili ljudi
poput Nancy Etcoff, Dana Gilberta,

00:05:29.000 --> 00:05:33.000
Mikea Csikszentmihalyija i mene da
poradimo na tzv. pozitivnoj psihologiji,

00:05:33.000 --> 00:05:35.000
a što ima tri cilja.

00:05:35.000 --> 00:05:40.000
Prvi je taj da bi se psihologija
trebala jednako baviti

00:05:40.000 --> 00:05:44.000
ljudskim snagama kao što
se bavi i slabostima.

00:05:44.000 --> 00:05:51.000
Trebala bi se baviti izgrađivanjem snaga
kao što se bavi i popravljanjem štete.

00:05:51.000 --> 00:05:53.000
Trebala bi se baviti
onim najboljim u životu.

00:05:53.000 --> 00:05:59.000
Trebala bi se baviti i time kako
ispuniti živote normalnih ljudi,

00:05:59.000 --> 00:06:04.000
te s genijem, s odgajanjem
izvanserijskog talenta.

NOTE Paragraph

00:06:04.000 --> 00:06:08.000
U posljednjih deset godina i,
nadamo se, u budućnosti,

00:06:08.000 --> 00:06:12.000
vidjeli smo početke znanosti
pozitivne psihologije,

00:06:12.000 --> 00:06:15.000
znanosti o onome što život
čini vrijednim življenja.

00:06:15.000 --> 00:06:19.000
Ispostavlja se da možemo
izmjeriti razne oblike sreće.

00:06:19.000 --> 00:06:23.000
Svatko od vas može besplatno
na ovoj internetskoj stranici

00:06:23.000 --> 00:06:26.000
naći čitav spektar testova sreće.

00:06:26.000 --> 00:06:31.000
Možete se pitati kako izmjeriti
pozitivne emocije, smisao

00:06:31.000 --> 00:06:35.000
ili "tok" u odnosu na desetke
tisuća drugih ljudi?

00:06:35.000 --> 00:06:41.000
Stvorili smo suprotnost dijagnostičkog
priručnika mentalnih bolesti:

00:06:41.000 --> 00:06:46.000
klasifikaciju snaga i vrlina,
razmjeran spolnoj zastupljenosti;

00:06:46.000 --> 00:06:48.000
kako su definirane,
kako ih dijagnosticirati,

00:06:48.000 --> 00:06:52.000
što ih sačinjava
i što ih ometa.

00:06:53.000 --> 00:06:57.000
Pronašli smo da možemo otkrivati
uzroke pozitivnih stanja,

00:06:57.000 --> 00:07:01.000
odnos između aktivnosti
lijeve hemisfere

00:07:01.000 --> 00:07:07.000
i aktivnosti desne hemisfere
kao uzroka sreće.

NOTE Paragraph

00:07:08.000 --> 00:07:11.000
Čitav sam život radio
s izrazito ubogim ljudima,

00:07:11.000 --> 00:07:13.000
i postavljao sam si pitanje:

00:07:13.000 --> 00:07:16.000
Po čemu se izrazito ubogi ljudi
razlikuju od svih ostalih?

00:07:16.000 --> 00:07:21.000
Unatrag šest godina pitamo se
što je s izrazito sretnim ljudima.

00:07:21.000 --> 00:07:23.000
I po čemu se oni
razlikuju od nas ostalih?

00:07:23.000 --> 00:07:26.000
Ispostavilo se da
postoji jedna razlika.

00:07:27.000 --> 00:07:29.000
Nisu religiozniji,
nisu u boljoj formi,

00:07:29.000 --> 00:07:32.000
nemaju više novca,
ne izgledaju bolje,

00:07:32.000 --> 00:07:35.000
nemaju čak ni više dobrih
i manje loših iskustava.

00:07:35.000 --> 00:07:40.000
Osnovna je razlika:
izrazito su društveni.

00:07:40.000 --> 00:07:43.000
Ne sjede na seminarima
u subotnje jutro.

00:07:43.000 --> 00:07:47.000
(Smijeh)

00:07:47.000 --> 00:07:49.000
Ne provode vrijeme sami.

00:07:49.000 --> 00:07:51.000
Svatko je od njih
u romantičnoj vezi

00:07:51.000 --> 00:07:54.000
i svatko ima širok
krug prijatelja.

NOTE Paragraph

00:07:54.000 --> 00:07:59.000
Ali, pripazite. Ovo su
tek korelacije, ne uzroci,

00:07:59.000 --> 00:08:04.000
i radi se o sreći u izvornom
holivudskom smislu;

00:08:04.000 --> 00:08:08.000
o provali oduševljenja,
o kikotu, o veselju.

00:08:08.000 --> 00:08:12.000
Istaknut ću uskoro da to
ni izbliza nije dovoljno.

00:08:12.000 --> 00:08:17.000
Zaključili smo da bismo mogli
metode promotriti kroz stoljeća,

00:08:17.000 --> 00:08:19.000
od Buddhe do Tonyja Robbinsa.

00:08:19.000 --> 00:08:22.000
Otkrili smo oko 120 pristupa

00:08:22.000 --> 00:08:25.000
kojima se navodno moglo
ljude učiniti sretnima.

00:08:25.000 --> 00:08:30.000
Mnoge smo od njih
uobličili u priručnik,

00:08:30.000 --> 00:08:33.000
i sada metodom
slučaja provodimo

00:08:33.000 --> 00:08:35.000
studije djelotvornosti
i učinkovitosti.

00:08:35.000 --> 00:08:39.000
Drugim riječima, koje metode
čine ljude trajno sretnijima?

00:08:39.000 --> 00:08:42.000
Zakratko ću vam reći više
o nekim rezultatima.

NOTE Paragraph

00:08:42.000 --> 00:08:49.000
Međutim, krajnja moja želja jest
da misija psihologije

00:08:49.000 --> 00:08:53.000
kao dodatak njenoj misiji
liječenja mentalno oboljelih,

00:08:53.000 --> 00:08:57.000
i kao dodatak njenoj misiji da
uboge ljude učini manje ubogima

00:08:57.000 --> 00:09:01.000
bude: Može li psihologija
učiniti ljude sretnijima?

00:09:01.000 --> 00:09:05.000
A da bismo postavili to pitanje --
"sretan" nije riječ koju često koristim --

00:09:05.000 --> 00:09:09.000
morali smo je razlomiti u dijelove za koje
smatram da se mogu propitivati.

00:09:09.000 --> 00:09:12.000
Vjerujem da su tri različita...

00:09:12.000 --> 00:09:16.000
Nazivam ih različitima, jer ih
sačinjavaju različite metode;

00:09:16.000 --> 00:09:19.000
moguće je živjeti jednim,
a ne i drugim životom --

00:09:19.000 --> 00:09:21.000
tri različita sretna života.

00:09:21.000 --> 00:09:24.000
Prvi sretan život
je ugodan život.

00:09:24.000 --> 00:09:29.000
U njemu proživljavate onoliko pozitivnih
emocija koliko je god to moguće,

00:09:29.000 --> 00:09:31.000
i posjedujete vještine
da ih iznova iskusite.

00:09:31.000 --> 00:09:33.000
Drugi je predan život.--

00:09:33.000 --> 00:09:40.000
Život na poslu, roditeljstvo, ljubav,
dokolica, vrijeme za vas staje.

00:09:41.000 --> 00:09:43.000
O tome je i Aristotel govorio.

00:09:43.000 --> 00:09:45.000
I treći život, smislen život.

00:09:45.000 --> 00:09:48.000
Dakle, želim reći ponešto
o svakome od tih života

00:09:48.000 --> 00:09:50.000
i o onome što o njima znamo.

NOTE Paragraph

00:09:50.000 --> 00:09:55.000
Prvi je ugodan život i on,
koliko o njemu znamo,

00:09:55.000 --> 00:09:57.000
znači uživati što je moguće više,

00:09:57.000 --> 00:10:00.000
sa što je moguće više pozitivnih emocija,

00:10:00.000 --> 00:10:06.000
i učiti se vještinama -- ukusu,
svjesnosti -- koje ih osnažuju,

00:10:06.000 --> 00:10:09.000
koje ih produljuju u prostoru i vremenu.

00:10:09.000 --> 00:10:13.000
No, ugodan život ima tri nedostatka.

00:10:13.000 --> 00:10:19.000
Zato pozitivna psihologija i nije
srećologija i zato ne završava ovdje.

NOTE Paragraph

00:10:19.000 --> 00:10:22.000
Prvi nedostatak je taj
što je ugodan život,

00:10:22.000 --> 00:10:27.000
vaše iskustvo pozitivnih
emocija - nasljedan;

00:10:27.000 --> 00:10:33.000
oko 50 posto je nasljedno i
ne odviše promjenljivo.

00:10:33.000 --> 00:10:37.000
Stoga različiti trikovi koje
Matthieu, ja i ostali znamo

00:10:37.000 --> 00:10:41.000
o povećanju količine pozitivnih
emocija u vlastitom životu

00:10:41.000 --> 00:10:45.000
su 15-20 posto - trikovi.
Što više, to bolje.

00:10:45.000 --> 00:10:53.000
Drugi je da se na pozitivne emocije
uistinu vrlo brzo navikavamo.

00:10:53.000 --> 00:10:58.000
Sve je to poput sladoleda od vanilije,
okus pri prvom kušanju je potpun;

00:10:58.000 --> 00:11:02.000
do trenutka kad ga po
šesti put kušate, nestao je.

00:11:03.000 --> 00:11:07.000
Kao što sam rekao, na to
ne možete osobito utjecati.

NOTE Paragraph

00:11:07.000 --> 00:11:10.000
Što nas dovodi do drugoga života.

00:11:10.000 --> 00:11:12.000
Moram vam ispričati
o svom prijatelju, Lenu,

00:11:12.000 --> 00:11:18.000
o tome zašto je pozitivna psihologija
više od pozitivne emocije,

00:11:18.000 --> 00:11:20.000
više od nakupljanja užitaka.

00:11:20.000 --> 00:11:24.000
Na dva od tri velika životna polja,
dok još nije navršio ni 30-u,

00:11:24.000 --> 00:11:30.000
Len je bio silno uspješan.
Prvo je polje bio posao.

00:11:30.000 --> 00:11:32.000
Već u 20-oj trgovao je opcijama.

00:11:32.000 --> 00:11:35.000
Prije 25-e bio je multimilijunaš

00:11:35.000 --> 00:11:38.000
i čelnik tvrtke za trgovanje opcijama.

00:11:38.000 --> 00:11:43.000
Drugo, bio je nacionalni prvak u bridžu.

00:11:44.000 --> 00:11:50.000
No, na trećem životnom polju, u ljubavi,
Len je bio beznadno neuspješan.

00:11:50.000 --> 00:11:56.000
Razlog: Len je hladna riba.

00:11:56.000 --> 00:11:57.000
(Smijeh)

NOTE Paragraph

00:11:58.000 --> 00:12:01.000
Len je introvert.

00:12:02.000 --> 00:12:06.000
Žene koje su s Lenom bile
izlazile govorile su mu:

00:12:06.000 --> 00:12:10.000
"Nisi zabavan. Nemaš
pozitivnih emocija. Nestani."

00:12:10.000 --> 00:12:16.000
A Len je bio dovoljno imućan i mogao si je
priuštiti psihoanalitičara s Park Avenuea,

00:12:16.000 --> 00:12:20.000
koji je pet godina pokušavao
pronaći seksualnu traumu

00:12:20.000 --> 00:12:23.000
koja je nekako pozitivne
emocije zatočila u njemu.

00:12:23.000 --> 00:12:27.000
Ispostavilo se da nije bilo
nikakve seksualne traume.

00:12:27.000 --> 00:12:31.000
Len je odrastao na Long Islandu,

00:12:31.000 --> 00:12:37.000
igrao je i gledao američki
nogomet, igrao je bridž --

00:12:37.000 --> 00:12:42.000
Len je u donjih 5% onoga što
nazivamo pozitivnim afektivnostima.

NOTE Paragraph

00:12:42.000 --> 00:12:46.000
Pitanje je: Je li Len nesretan?
Ja bih rekao da nije.

00:12:46.000 --> 00:12:50.000
Suprotno onome što 
psihologija kaže o donjih 50%

00:12:50.000 --> 00:12:53.000
ljudske rase u pogledu
pozitivne afektivnosti,

00:12:53.000 --> 00:12:56.000
mislim da je Len jedan od
najsretnijih ljudi koje poznajem.

00:12:56.000 --> 00:12:59.000
Nije prepušten paklu nesretnosti

00:12:59.000 --> 00:13:05.000
i to stoga što je Len, poput većine vas,
silno sposoban postići stanje obuzetosti.

00:13:05.000 --> 00:13:10.000
Kad stupi na pozornicu
američke burze, u 9.30 ujutro,

00:13:10.000 --> 00:13:13.000
za njega vrijeme staje.
I stoji do završnog zvona.

00:13:13.000 --> 00:13:15.000
Pošto netko baci prvu kartu,

00:13:15.000 --> 00:13:19.000
sljedećih 10 dana, dok turnir
ne završi, za Lena vrijeme stoji.

NOTE Paragraph

00:13:19.000 --> 00:13:23.000
Upravo je to ono o čemu je govorio
Mike Csikszentmihalyi,

00:13:23.000 --> 00:13:28.000
o obuzetosti: On se od užitka
razlikuje u nečemu vrlo bitnom.

00:13:28.000 --> 00:13:33.000
Sirovi osjeti su užitak: znate da
se zbiva. On je misao i osjećaj.

00:13:33.000 --> 00:13:41.000
No, Mike je jučer rekao da kad
ste obuzeti, ništa ne osjećate!

00:13:42.000 --> 00:13:46.000
Jedno ste s glazbom. Vrijeme staje.

00:13:46.000 --> 00:13:48.000
Snažno ste usredotočeni.

00:13:48.000 --> 00:13:53.000
To je pravo obilježje onoga što
smatramo dobrim životom.

00:13:53.000 --> 00:13:56.000
Vjerujemo da za to postoji recept,

00:13:56.000 --> 00:13:58.000
trebate spoznati
svoje najizrazitije vrline.

00:13:58.000 --> 00:14:00.000
Naravno, postoji valjan test kojim

00:14:00.000 --> 00:14:03.000
možete utvrditi tih svojih
pet najizrazitijih vrlina.

00:14:03.000 --> 00:14:09.000
Potom preoblikujte svoj život
kako biste ih što više koristili.

00:14:09.000 --> 00:14:12.000
Preoblikujte svoj posao, svoju ljubav,

00:14:12.000 --> 00:14:15.000
svoju igru, svoja prijateljstva,
svoje roditeljstvo.

NOTE Paragraph

00:14:15.000 --> 00:14:20.000
Primjerice, osoba s kojom sam radio
pakirala je proizvode u Genuardi'su.

00:14:20.000 --> 00:14:22.000
Mrzila je taj posao.

00:14:22.000 --> 00:14:24.000
Nastojala je završiti fakultet.

00:14:25.000 --> 00:14:28.000
Najjača njena vrlina bila je
socijalna inteligencija,

00:14:28.000 --> 00:14:33.000
pa je preoblikovala svoj posao
tako što je susret kupca sa sobom

00:14:33.000 --> 00:14:35.000
pretvorila u socijalni vrhunac
dana u životu svakoga kupca.

00:14:35.000 --> 00:14:38.000
Očito, nije uspjela,

00:14:38.000 --> 00:14:41.000
ali pokušala je izdvojiti
najveće vlastite vrline

00:14:41.000 --> 00:14:45.000
i preoblikovati posao kako bi ih
koristila što je više moguće.

00:14:45.000 --> 00:14:47.000
Ono što tako dobijete nije smješkovitost.

00:14:47.000 --> 00:14:49.000
Ne izgledate poput Debbie Reynolds.

00:14:49.000 --> 00:14:54.000
Ne kikoćete se često.
Dobijete više zaokupljenosti.

00:14:54.000 --> 00:14:58.000
To je, dakle, drugi put.
Prvi put - pozitivna emocija.

00:14:58.000 --> 00:15:02.000
Drugi put je eudaimonijska,
očaravajuća obuzetost.

NOTE Paragraph

00:15:02.000 --> 00:15:04.000
A treći put je smisao.

00:15:04.000 --> 00:15:08.000
On je najdostojniji sreće,
u tradicionalnom smislu.

00:15:08.000 --> 00:15:14.000
Vrlo slično eudaimoniji,
smisao se sastoji od

00:15:14.000 --> 00:15:20.000
poznavanja najvećih vlastitih
vrlina i od njihova korištenja

00:15:20.000 --> 00:15:26.000
radi pripadanja i služenja
nečemu većemu od sebe.

NOTE Paragraph

00:15:27.000 --> 00:15:32.000
Spomenuo sam da za sve
tri vrste života, ugodan život,

00:15:32.000 --> 00:15:37.000
dobar život i smislen život,
ljudi uporno nastoje naći odgovor

00:15:37.000 --> 00:15:41.000
na pitanje postoje li stvari koje
trajno mijenjaju te živote?

00:15:41.000 --> 00:15:47.000
Čini se da je odgovor da.
Dat ću vam nekoliko primjera.

00:15:47.000 --> 00:15:49.000
To se radi na rigorozan način.

00:15:49.000 --> 00:15:54.000
Na isti način na koji testiramo lijekove
da bismo utvrdili koji djeluju.

00:15:54.000 --> 00:15:59.000
Služimo se slučajnim odabirom,
eksperimentalnim nacrtom s placebom,

00:15:59.000 --> 00:16:02.000
provodimo longitudinalne
studije različitih metoda.

00:16:02.000 --> 00:16:06.000
Dat ću vam primjer pristupa
kakve nalazimo djelotvornima.

00:16:06.000 --> 00:16:10.000
Kad poučavamo ljude
ugodnom životu,

00:16:10.000 --> 00:16:12.000
kako da više uživaju u životu,

00:16:12.000 --> 00:16:18.000
moraju se osloniti se na svoju
svjesnost i na vlastit ukus

00:16:18.000 --> 00:16:22.000
i osmisliti prelijep dan.

00:16:22.000 --> 00:16:27.000
Sljedeće subote, izdvojite vrijeme i
osmislite sebi prelijep dan;

00:16:27.000 --> 00:16:31.000
upotrijebite sav svoj ukus i svjesnost,
kako biste uživali u životu.

00:16:31.000 --> 00:16:37.000
Tako možemo pokazati da je
ugodan život moguće obogatiti.

NOTE Paragraph

00:16:38.000 --> 00:16:44.000
Posjet zahvalnosti.
Molim vas, učinite sljedeće...

00:16:44.000 --> 00:16:46.000
Zaklopite oči.

00:16:46.000 --> 00:16:54.000
Prisjetite se nekoga tko je
učinio nešto iznimno važno,

00:16:54.000 --> 00:16:58.000
a što je na vaš život 
utjecalo u dobrom smjeru,

00:16:58.000 --> 00:17:01.000
i kome nikad niste
primjereno zahvalili.

00:17:01.000 --> 00:17:04.000
Osoba treba biti živa. Dobro?

00:17:04.000 --> 00:17:06.000
Sad možete otvoriti oči.

00:17:06.000 --> 00:17:08.000
Nadam se da ste se svi
prisjetili takve osobe.

00:17:08.000 --> 00:17:12.000
Dok učite posjet
zahvalnosti, vaš je zadatak

00:17:12.000 --> 00:17:16.000
u 300 riječi sročiti izjavu toj osobi;

00:17:16.000 --> 00:17:19.000
nazvati je u Phoenix;

00:17:19.000 --> 00:17:24.000
najaviti posjet, nemojte joj reći
razlog; pojaviti se pred vratima;

00:17:24.000 --> 00:17:30.000
pročitati izjavu -- Svi
plaču dok se to zbiva.

00:17:30.000 --> 00:17:34.000
Kad testiramo ljude tjedan
dana kasnije, mjesec dana,

00:17:34.000 --> 00:17:39.000
tri mjeseca kasnije, oni su
i sretniji i manje potišteni.

00:17:40.000 --> 00:17:44.000
Sljedeći je primjer spoj vrlina,
na kojemu od parova očekujemo

00:17:44.000 --> 00:17:47.000
da na testu vrlina
prepoznaju glavne svoje vrline

00:17:47.000 --> 00:17:53.000
pa osmisle večer tijekom koje
će oboje izražavati svoje vrline.

00:17:53.000 --> 00:17:56.000
To osnažuje odnos.

00:17:56.000 --> 00:17:58.000
I zabava naspram filantropije.

00:17:58.000 --> 00:18:01.000
Ohrabrujuće je biti u skupini poput ove,

00:18:01.000 --> 00:18:05.000
u kojoj se toliko mnogo
vas posvetilo filantropiji.

00:18:05.000 --> 00:18:08.000
Moji studenti i ljudi s kojima
radim nisu ovo otkrili,

00:18:08.000 --> 00:18:12.000
što znači da imamo ljude koji
čine nešto altruistično

00:18:12.000 --> 00:18:15.000
i istodobno zabavno.


00:18:15.000 --> 00:18:18.000
Dok činite nešto zabavno,

00:18:18.000 --> 00:18:20.000
to ima oblik kvadratnog vala.

00:18:20.000 --> 00:18:26.000
Kad činite nešto iz čovjekoljublja,
pomažete drugome i to traje.

00:18:26.000 --> 00:18:30.000
Dakle, to su primjeri pozitivnih pristupa.

00:18:30.000 --> 00:18:35.000
Pretposljednje što bih želio reći jest

00:18:35.000 --> 00:18:38.000
da nas zanima koliko životnog
zadovoljstva ljudi osjećaju.

00:18:38.000 --> 00:18:42.000
To je suština. Naša ciljna varijabla.

00:18:42.000 --> 00:18:46.000
Pitanje vidimo kao
funkciju tri različita života:

00:18:46.000 --> 00:18:48.000
Koliko vam život donosi zadovoljstva?

00:18:48.000 --> 00:18:54.000
Zato pitamo, i učinili smo to u 15
navrata uključivši tisuće ljudi --

00:18:54.000 --> 00:18:56.000
U kojoj mjeri potraga za užitkom,

00:18:56.000 --> 00:19:00.000
potraga za pozitivnim emocijama,
za ugodnim životom;

00:19:00.000 --> 00:19:03.000
potraga za predanošću,
za vremenom koje staje;

00:19:03.000 --> 00:19:07.000
i potraga za smislom,
doprinose životnom zadovoljstvu?

00:19:07.000 --> 00:19:11.000
Rezultati su iznenađujući, oprečni
onome što smo pretpostavljali.

00:19:11.000 --> 00:19:16.000
Potraga za užitkom, za ugodom, uopće
ne doprinosi životnom zadovoljstvu.

00:19:16.000 --> 00:19:19.000
Potraga za smislom
je najsnažnija.

00:19:19.000 --> 00:19:23.000
Težnja za predanošću je,
također, vrlo snažna.

00:19:23.000 --> 00:19:27.000
Užitak je važan i kad
imate i predanost

00:19:27.000 --> 00:19:31.000
i smisao, tad je
užitak šlag na torti.

00:19:31.000 --> 00:19:39.000
Dakle, život je potpun -- cjelina veća
od sume dijelova, ako imate sve troje.

00:19:39.000 --> 00:19:42.000
Naprotiv, ako
nemate nijedno,

00:19:42.000 --> 00:19:44.000
isprazan život, suma je
manja od pojedinih dijelova.

00:19:44.000 --> 00:19:46.000
Sad se, pak, pitamo

00:19:46.000 --> 00:19:50.000
jesu li iste kategorije:
tjelesno zdravlje, incidencije,

00:19:50.000 --> 00:19:55.000
duljina života i produktivnost
u jednakome odnosu?

00:19:55.000 --> 00:19:57.000
Odnosno, u korporacijama,

00:19:57.000 --> 00:20:03.000
je li produktivnost posljedica pozitivnih
emocija, predanosti i smisla?

00:20:04.000 --> 00:20:07.000
Je li zdravlje posljedica
pozitivne predanosti,

00:20:07.000 --> 00:20:09.000
užitka i životnog smisla?

00:20:09.000 --> 00:20:14.000
Imamo razloga vjerovati da bi odgovor
na oba pitanja mogao biti da..

00:20:16.000 --> 00:20:23.000
Chris je najavio da će posljednji govornik
imati prigodu objediniti sve što je čuo.


00:20:23.000 --> 00:20:28.000
Meni je ovo bilo čudesno. Nikad
nisam bio dio ovakvoga skupa.

00:20:29.000 --> 00:20:32.000
Nisam vidio da govornici
toliko nadmaše sami sebe

00:20:32.000 --> 00:20:35.000
što je doista izuzetna stvar.

00:20:35.000 --> 00:20:39.000
No, otkrio sam da problemi
u psihologiji prate

00:20:39.000 --> 00:20:44.000
probleme u sferi tehnologije (T),
zabave (E) i dizajna (D).

00:20:44.000 --> 00:20:48.000
Svi znamo da su tehnologija,
industrija zabave i dizajn

00:20:48.000 --> 00:20:54.000
bili i mogu biti korišteni
u vrlo štetne svrhe.

00:20:54.000 --> 00:20:58.000
Svi znamo da se tehnologija,
industrija zabave i dizajn

00:20:58.000 --> 00:21:01.000
mogu upotrijebiti radi
ublažavanja patnje.

00:21:01.000 --> 00:21:05.000
Napominjem, razlika
između ublažavanja patnje

00:21:05.000 --> 00:21:08.000
i kreiranja sreće
iznimno je važna.

00:21:08.000 --> 00:21:11.000
Kad sam prije 30 godina
postao terapeut, mislio sam

00:21:11.000 --> 00:21:17.000
da je dovoljno nekoga
učiniti ne-depresivnim,

00:21:17.000 --> 00:21:23.000
ne-anksioznim, ne-bijesnim,
pa da ga time učinim sretnim.

00:21:23.000 --> 00:21:28.000
Nikad to nisam potvrdio. Najviše
što možete učiniti je doći do nule.

00:21:28.000 --> 00:21:30.000
Ali, ostat će prazan.

00:21:30.000 --> 00:21:35.000
Ispostavlja se da su vještine
sreće, vještine ugodnog života,

00:21:35.000 --> 00:21:38.000
vještine predanosti, vještine smisla,

00:21:38.000 --> 00:21:42.000
različite od vještina ublažavanja patnje.

00:21:42.000 --> 00:21:45.000
Vjerujem da isto vrijedi i za

00:21:45.000 --> 00:21:49.000
tehnologiju, industriju zabave i za dizajn.

00:21:49.000 --> 00:21:56.000
Moguće je da ova tri
zamašnjaka našega svijeta

00:21:56.000 --> 00:22:02.000
povećaju sreću, povećaju pozitivnu emociju,

00:22:02.000 --> 00:22:04.000
i obično se s tim ciljem
oni i upotrebljavaju.

00:22:04.000 --> 00:22:07.000
Ali pošto raščlanite sreću
onako kako ja to činim --

00:22:07.000 --> 00:22:10.000
ne samo uz pozitivnu emociju,
to nije dovoljno --

00:22:10.000 --> 00:22:13.000
tu su još i obuzetost i životni smisao.

00:22:13.000 --> 00:22:15.000
Kao što nam je Laura Lee rekla,

00:22:15.000 --> 00:22:19.000
dizajn, zabava i tehnologija,

00:22:19.000 --> 00:22:23.000
mogu se upotrijebiti da bi se u
životu uvećala i smislena predanost.

00:22:23.000 --> 00:22:27.000
Da zaključim, jedanaesti
razlog za optimizam,

00:22:27.000 --> 00:22:31.000
kao dodatak svemirskom dizalu,

00:22:31.000 --> 00:22:36.000
jest taj da tehnologijom,
zabavom i dizajnom

00:22:36.000 --> 00:22:40.000
možemo, zapravo, uvećati količinu

00:22:40.000 --> 00:22:42.000
ljudske sreće na planetu.

00:22:42.000 --> 00:22:48.000
Ako, u sljedećem desetljeću ili dva,
tehnologija donese ugodan život,

00:22:48.000 --> 00:22:52.000
dobar život i smislen život,
bit će to dovoljno dobro.

00:22:52.000 --> 00:22:58.000
Ako zabavu preusmjerimo kako bi i ona
umnažala pozitivnu emociju,

00:22:58.000 --> 00:23:02.000
smisao, blaženstvo, 
bit će to dovoljno dobro.

00:23:02.000 --> 00:23:08.000
I ako dizajnom budemo
umnažali pozitivnu emociju,

00:23:08.000 --> 00:23:11.000
blaženstvo, obuzetost i smisao,

00:23:11.000 --> 00:23:16.000
ono što svi zajedno činimo postat će
dovoljno dobro. Hvala vam.

00:23:16.000 --> 00:23:24.000
(Pljesak)