1
00:00:06,915 --> 00:00:08,465
در سال ۱۹۵۶،

2
00:00:08,465 --> 00:00:10,185
معمار فرانک لوید رایت

3
00:00:10,185 --> 00:00:13,005
طرح آسمانخراشی با ارتفاع بیش از
۱/۶ کیلومتر را مطرح کرد.

4
00:00:13,005 --> 00:00:15,845
که قراربود بلندترین ساختمان دنیا شود،


5
00:00:15,845 --> 00:00:17,075
با اختلاف بسیار زیاد --

6
00:00:17,075 --> 00:00:20,325
پنج برابر ارتفاع برج ایفل.


7
00:00:20,325 --> 00:00:22,885
اما منتقدان بسیاری به این معمار خندیدند،


8
00:00:22,885 --> 00:00:26,215
و بر سر اینکه مردم باید مدت زیادی
برای آسانسور صبر کنند بحث کردند،

9
00:00:26,215 --> 00:00:30,575
یا حتی بدتر، ممکن است برج
با وزن خودش فرو بریزد.

10
00:00:30,575 --> 00:00:32,126
اکثر مهندسان موافقت کردند،

11
00:00:32,126 --> 00:00:34,506
و با وجود تبلیغات حول این طرح،

12
00:00:34,506 --> 00:00:37,756
برج تایتانیک هیچگاه ساخته نشد.

13
00:00:37,756 --> 00:00:38,576
اما امروز،


14
00:00:38,576 --> 00:00:41,956
ساختمانهای بزرگ و بزرگتر
در جای جای جهان ساخته شدهاند.

15
00:00:41,956 --> 00:00:46,706
شرکتها حتی آسمانخراشهایی که بیش از 
یک کیلومتر ارتفاع دارند را طراحی میکنند،

16
00:00:46,706 --> 00:00:48,516
مانند برج جده در عربستان سعودی،


17
00:00:48,516 --> 00:00:51,806
سه برابر اندازه برج ایفل.


18
00:00:51,806 --> 00:00:52,926
خیلی زود،


19
00:00:52,966 --> 00:00:56,376
ارتفاع ۱/۶ کیلومتری شگفت انگيز رایت 
ممکن است به واقعیت بپیوندد.

20
00:00:56,376 --> 00:00:58,256
پس دقیقا چه چیزی جلوی ما را 


21
00:00:58,256 --> 00:01:01,436
از ساختن این ابرسازهها
در ۷۰ سال پیش میگرفت،

22
00:01:01,436 --> 00:01:05,346
و چگونه امروز ما چیزی با ارتفاع
۱/۶ کیلومتر میسازیم؟

23
00:01:05,346 --> 00:01:06,956
در هر پروژه ساختمانی،


24
00:01:06,956 --> 00:01:11,616
هر اشکوب از سازه باید قادر به 
نگهداری اشکوب بالای خود باشد.

25
00:01:11,616 --> 00:01:12,726
هر چه بلندتر ساختهایم،

26
00:01:12,726 --> 00:01:17,556
فشار گرانش بیشتری از اشکوبهای
بالاتر به اشکوب پایینتر وارد میشود.

27
00:01:17,556 --> 00:01:20,753
این اصل مدتهای زیادی
شکل ساختمانها را به ما تحمیل کرده است،

28
00:01:20,753 --> 00:01:24,866
و باعث شده معماران برجسته باستان 
برای اهرام پیهای عریضی تعبیه کنند

29
00:01:24,866 --> 00:01:27,146
که سطوح کوچک بالایی را تحمل کند.

30
00:01:27,146 --> 00:01:30,966
اما این راهحل برای خط آسمان شهری
کاملاً بی معنی است -

31
00:01:30,966 --> 00:01:34,746
هرمی با آن ارتفاع تقریباً
۲ کیلومتر پهنا خواهد داشت،

32
00:01:34,746 --> 00:01:37,526
که به سختی میشود در مرکز شهر
آن را جای داد.

33
00:01:37,526 --> 00:01:42,846
خوشبختانه ،با مصالحی سخت مانند بتن
میتوان از فرمهای غیرکاربردی دوری کرد.


34
00:01:42,846 --> 00:01:47,951
و ترکیب بتن مدرن با فیبرهای-فولادی
استحکام آن را تقویت میکند

35
00:01:47,951 --> 00:01:51,781
و پلیمرهای کاهنده آب
از ترک خوردگی جلوگیری میکند.

36
00:01:51,781 --> 00:01:56,333
بتن موجود در بلندترین برج دنیا،
برج خلیفه دبی،

37
00:01:56,333 --> 00:02:00,673
میتواند فشاری حدود ۸٫۰۰۰ تن
بر هر مترمربع را تحمل کند --

38
00:02:00,673 --> 00:02:05,540
وزن بیش از ۱٫۲۰۰ فیل آفریقایی!

39
00:02:05,540 --> 00:02:07,990
البته، حتی اگر ساختمان بار خود را تحمل کند

40
00:02:07,990 --> 00:02:10,410
هنوز به تکیهگاه زمین نیاز دارد.

41
00:02:10,410 --> 00:02:11,650
بدون پی،

42
00:02:11,650 --> 00:02:15,650
ساختمانهایی با بار اینچنینی فروریخته،
ویران شده، یا خم خواهند شد.

43
00:02:15,650 --> 00:02:19,260
برای جلوگیری از فرورفتن تقریباً
نیمی از برج میلیون تنی،

44
00:02:19,260 --> 00:02:27,050
۱۹۲ نگهدارنده بتن و فولاد که شمع نامیده 
میشوند در عمق بیش از ۵۰ متری دفن شدهاند.

45
00:02:27,050 --> 00:02:29,570
اصطکاک بین شمع و زمین

46
00:02:29,570 --> 00:02:32,580
این سازه عظیم را حفظ میکند.


47
00:02:32,588 --> 00:02:34,098
گذشته از شکستدادن گرانش،

48
00:02:34,098 --> 00:02:35,778
که ساختمان را پایین میکشد،


49
00:02:35,778 --> 00:02:39,748
یک آسمانخراش همچنین
باید برباد پرفشار غلبه کند،

50
00:02:39,748 --> 00:02:41,923
که فشار جانبی وارد میکند.

51
00:02:41,923 --> 00:02:43,263
به طور متوسط در روز،


52
00:02:43,263 --> 00:02:49,973
باد قادربه وارد کردن نیرویی بالغ بر ۷ کیلوگرم
بر متر مربع در ساختمانهای بلندمرتبه است-

53
00:02:49,973 --> 00:02:52,200
به قدرت تندبادی از توپ بولینگ.

54
00:02:52,200 --> 00:02:54,710
طراحی آیرودینامیک سازهها،

55
00:02:54,710 --> 00:02:57,090
مانند برج صیقلی شانگهای درچین،

56
00:02:57,090 --> 00:02:59,740
میتواند این نیرو را تا یک چهارم کاهش دهد.

57
00:02:59,740 --> 00:03:03,460
قاب خمشی داخل یا خارج از ساختمان


58
00:03:03,460 --> 00:03:05,620
میتواند باقی نیروی باد را جذب کند.


59
00:03:05,620 --> 00:03:08,470
به مانند برج لاتی در سئول.

60
00:03:08,470 --> 00:03:10,540
اما با تمامی این اقدامات،


61
00:03:10,540 --> 00:03:13,560
شما هنوز هم میتوانید حرکت نوسانی
رو به عقب و جلو را حس کنید

62
00:03:13,560 --> 00:03:17,420
بیش از یک متر در
طبقات فوقانی در طی طوفان.

63
00:03:17,420 --> 00:03:20,260
برای جلوگیری از تکان بواسطه باد
در بالای برج،

64
00:03:20,260 --> 00:03:24,690
بسیاری از آسمانخراشها یک وزنه 
صد تنی تعادل به کار گرفتهاند

65
00:03:24,690 --> 00:03:28,127
به نام «میراگر جرمی تنظیمشونده.»

66
00:03:28,127 --> 00:03:30,151
برای مثال، در تایپه ۱۰۱

67
00:03:30,151 --> 00:03:34,811
یک گوی فلزی عظیم بالای
طبقه ۸۷ آویزان است.

68
00:03:34,811 --> 00:03:36,624
هنگامیکه باد ساختمان را تکان میدهد،

69
00:03:36,624 --> 00:03:38,774
این گوی کارش را آغاز میکند،

70
00:03:38,774 --> 00:03:41,634
و نیروی جنبشی ساختمان را جذب میکند.

71
00:03:41,634 --> 00:03:43,794
همانطور که حرکاتش برج را دنبال میکند،

72
00:03:43,794 --> 00:03:46,794
سیلندرهای هیدرولیکی بین گوی و ساختمان

73
00:03:46,794 --> 00:03:49,484
انرژی جنبشی را به گرما تبدیل میکند،

74
00:03:49,484 --> 00:03:52,384
و سازهٔ درحال نوسان را پایدار میکند.

75
00:03:52,386 --> 00:03:54,656
با تمام این فنآوریها موجود،


76
00:03:54,656 --> 00:03:58,226
سازههای عظیم ما میتوانند
ایستا و پایدار باشند.

77
00:03:58,226 --> 00:04:02,816
اما حرکت درون ساختمانهایی با این عظمت
به خودی خود چالش برانگیز است.

78
00:04:02,816 --> 00:04:03,994
در دوره رایت،


79
00:04:03,994 --> 00:04:08,264
سریعترین آسانسورها ۲۲ کیلومتر
در ساعت حرکت میکردند.خوشبختانه،

80
00:04:08,264 --> 00:04:13,849
آسانسورها امروز بسیارسریعترند و با سرعت 
بیش از ۷۰ کیلومتر درساعت حرکت میکنند

81
00:04:13,849 --> 00:04:17,694
با استفاده از نیروی بالقوه ریلهای 
مغناطیسی بدون اصطکاک در کابینهای آینده

82
00:04:17,694 --> 00:04:19,274
برای سرعتی به مراتب بیشتر.


83
00:04:19,274 --> 00:04:23,314
و الگوریتمهای مدیریت عبورومرور
مسافران را بر اساس مقصد گروهبندی میکنند

84
00:04:23,314 --> 00:04:27,914
تا مسافران و کابین خالی را
به جایی که باید باشند برسانند.

85
00:04:27,914 --> 00:04:32,728
آسمانخراشها از زمانیکه رایت طرح برج ۱/۶
کیلومتریاش را مطرح کرد راه طولانی آمدهاند.

86
00:04:32,728 --> 00:04:35,426
جایی که فکر میکردند ایدهای غیرممکن است

87
00:04:35,426 --> 00:04:38,076
به فرصتی معمارانه تبدیل شده است.


88
00:04:38,076 --> 00:04:40,356
امروز تنها مسئله باقیمانده زمان است

89
00:04:40,356 --> 00:04:44,356
تا یک ساختمان از ۱/۶ کیلومتر بلندتر شود.