WEBVTT

00:00:06.912 --> 00:00:11.532
มีวิตามินชนิดหนึ่งที่สามารถ
ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจได้

NOTE Paragraph

00:00:11.532 --> 00:00:15.522
การกินช็อกโกแลตลดความเครียดในเด็กนักเรียน

NOTE Paragraph

00:00:15.522 --> 00:00:20.222
ยาชนิดใหม่ยืดอายุผู้ป่วยที่เป็นโรคหายาก

NOTE Paragraph

00:00:20.222 --> 00:00:23.187
มีการนำเสนอ
พาดหัวข่าวสุขภาพเช่นนี้ในทุก ๆ วัน

00:00:23.187 --> 00:00:26.307
ซึ่งบางครั้งก็มีข้อสรุป
ที่ตรงข้ามกันในแต่ละแหล่ง

00:00:26.307 --> 00:00:30.137
อาจมีความไม่เกี่ยวข้องกันระหว่าง
การพาดข่าวหัวกว้าง ๆ เพื่อดึงความสนใจ

00:00:30.137 --> 00:00:32.797
กับผลลัพธ์ที่มักเฉพาะเจาะจง
และเป็นก้าวเล็ก ๆ

00:00:32.797 --> 00:00:34.817
ของงานวิจัยทางการแพทย์ในตัวข่าว

00:00:34.817 --> 00:00:39.357
แล้วคุณจะป้องกันการถูกทำให้เข้าใจผิด
จากพาดหัวยั่วให้อ่านเหล่านี้ได้อย่างไร?

NOTE Paragraph

00:00:39.357 --> 00:00:42.467
วิธีที่ดีที่สุดในการประเมิน
ความน่าเชื่อถือของพาดหัว

00:00:42.467 --> 00:00:45.807
คือการเข้าไปดูงานวิจัยต้นฉบับที่ใช้อ้างถึง

00:00:45.807 --> 00:00:48.217
เราได้จำลองสถานการณ์งานวิจัยสมมุติ

00:00:48.217 --> 00:00:50.507
สำหรับ 3 พาดหัวต่อไปนี้

NOTE Paragraph

00:00:50.507 --> 00:00:53.357
ให้ดูต่อไปสำหรับคำอธิบายของตัวอย่างแรก

00:00:53.357 --> 00:00:56.447
จากนั้นกดหยุด
ที่พาดหัวเพื่อตอบคำถาม

00:00:56.447 --> 00:00:58.517
นี่เป็นเพียงสถานการณ์ง่าย ๆ

00:00:58.517 --> 00:01:02.827
งานวิจัยจริงจะมีปัจจัยเยอะกว่ามาก
รวมถึงที่มาที่ไปของปัจจัยเหล่านั้น

00:01:02.827 --> 00:01:04.837
แต่เพื่อจุดประสงค์สำหรับการฝึก

00:01:04.837 --> 00:01:08.287
ให้สมมุติว่าคุณมีข้อมูล
ที่จำเป็นเพียงพอแล้ว

NOTE Paragraph

00:01:11.038 --> 00:01:14.233
เรามาเริ่มจากการพิจารณา
ผลกระทบต่อระบบไหลเวียนโลหิต

00:01:14.233 --> 00:01:17.028
ของวิตามินชนิดหนึ่งที่ชื่อ เฮลเทียม

00:01:17.028 --> 00:01:19.868
งานวิจัยนี้พบว่ากลุ่มตัวอย่าง
ที่ได้รับเฮลเทียม

00:01:19.868 --> 00:01:24.086
มีระดับคอเลสเตอรอลที่ดี
สูงกว่ากลุ่มตัวอย่างที่ได้รับยาหลอก

00:01:24.086 --> 00:01:29.936
ระดับของพวกเขาใกล้เคียงกับระดับของ
กลุ่มคนที่มีคอเลสเตอรอลนี้สูงโดยธรรมชาติ

00:01:29.936 --> 00:01:34.586
งานวิจัยก่อนหน้าชี้ว่ากลุ่มคนที่มี
คอเลสเตอรอลนี้สูงโดยธรรมชาติ

00:01:34.586 --> 00:01:37.486
มีอัตราการเกิดโรคหัวใจต่ำกว่า

NOTE Paragraph

00:01:37.486 --> 00:01:40.241
งั้นสิ่งที่พาดหัวนี้ชวนให้เข้าใจผิดคืออะไร

00:01:40.241 --> 00:01:43.301
"เฮลเทียมลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ"

NOTE Paragraph

00:01:44.311 --> 00:01:48.791
ปัญหาของพาดหัวนี้คือ
ที่จริงแล้วงานวิจัยนี้ไม่ได้สำรวจ


00:01:48.791 --> 00:01:51.481
ว่าเฮลเทียมลดความเสี่ยงโรคหัวใจหรือไม่

00:01:51.481 --> 00:01:53.611
แต่เพียงสำรวจผลกระทบของเฮลเทียม

00:01:53.611 --> 00:01:56.771
ต่อระดับของคอเลสเตอรอลประเภทหนึ่งเท่านั้น

00:01:56.771 --> 00:01:59.881
ความจริงที่ว่าผู้มีระดับ
คอเลสเตอรอลนี้สูงโดยธรรมชาติ

00:01:59.881 --> 00:02:01.961
มีความเสี่ยงต่อหัวใจวายต่ำกว่านั้น

00:02:01.961 --> 00:02:07.671
ไม่ได้แปลว่าจะเป็นจริงเช่นเดียวกันกับผู้ที่
เพิ่มระดับคอเลสเตอรอลนี้โดยใช้เฮลเทียม

NOTE Paragraph

00:02:07.671 --> 00:02:10.141
ในเมื่อคุณได้ไขปริศนา
กรณีเฮลเทียมแล้ว

00:02:10.141 --> 00:02:13.581
ลองเผชิญกับความลึกลับน่าหลงใหลนี้ดู

00:02:13.581 --> 00:02:17.321
ความสัมพันธ์ระหว่าง
การกินช็อกโกแลตกับความเครียด

00:02:17.321 --> 00:02:20.281
สมมุติว่างานวิจัยนี้
มีการสำรวจนักเรียน 10 คน

00:02:20.281 --> 00:02:23.531
ครึ่งหนึ่งเริ่มบริโภคช็อกโกแลต
เป็นประจำทุกวัน

00:02:23.531 --> 00:02:25.141
ส่วนอีกครึ่งงดบริโภค

00:02:25.141 --> 00:02:28.691
ในฐานะเพื่อนร่วมห้อง
ทุกคนใช้ตารางเรียนเดียวกัน

00:02:28.691 --> 00:02:30.171
เมื่อจบการสำรวจ

00:02:30.171 --> 00:02:35.451
พบว่านักเรียนที่ได้กินช็อกโกแลต
เครียดน้อยกว่านักเรียนที่ไม่ได้กิน

NOTE Paragraph

00:02:35.451 --> 00:02:37.301
พาดหัวนี้ผิดตรงไหน

00:02:37.301 --> 00:02:41.371
"การกินช็อกโกแลต
ลดความเครียดในเด็กนักเรียน"

NOTE Paragraph

00:02:43.408 --> 00:02:48.638
มันน้อยเกินไปที่จะสรุปเกี่ยวกับนักเรียน
อย่างกว้าง ๆ โดยใช้ตัวอย่างเพียงแค่ 10 คน

00:02:48.638 --> 00:02:53.894
นั่นเพราะยิ่งผู้เข้าร่วมในตัวอย่างสุ่มน้อย
โอกาสก็จะยิ่งต่ำที่ตัวอย่างเหล่านั้น

00:02:53.894 --> 00:02:57.934
จะเป็นตัวแทนของประชากรเป้าหมาย
ทั้งหมดได้อย่างใกล้เคียง

00:02:57.934 --> 00:03:02.734
เช่น หากประชากรทั้งหมดของนักเรียน
เป็นเพศชายครึ่งหนึ่งหญิงครึ่งหนึ่ง

00:03:02.734 --> 00:03:04.784
โอกาสที่จะสุ่มได้ตัวอย่าง 10 คน

00:03:04.784 --> 00:03:08.279
ที่โน้มไปทางเพศชาย 70% เพศหญิง 30%


00:03:08.279 --> 00:03:10.139
มีประมาณ 12%

00:03:10.144 --> 00:03:15.693
ในตัวอย่าง 100 คน โอกาสจะต่ำกว่า 0.0025%


00:03:15.693 --> 00:03:17.525
และในตัวอย่าง 1000 คน

00:03:17.525 --> 00:03:22.795
โอกาสจะต่ำกว่า 6×10^-36 %

NOTE Paragraph

00:03:22.795 --> 00:03:25.137
ในทำนองเดียวกัน ยิ่งผู้เข้าร่วมน้อย


00:03:25.137 --> 00:03:29.340
ผลลัพธ์ของตัวอย่างแต่ละคนก็ยิ่ง
ส่งผลกระทบต่อผลลัพธ์โดยรวมมาก

00:03:29.340 --> 00:03:32.555
และจึงอาจทำให้แนวโน้ม
ในภาพรวมเพี้ยนไป

00:03:32.555 --> 00:03:33.350
ถึงกระนั้น

00:03:33.350 --> 00:03:37.230
ก็มีเหตุผลที่ดีหลายเหตุผล
ให้นักวิทยาศาสตร์ทำวิจัยขนาดเล็ก

00:03:37.230 --> 00:03:39.029
โดยเริ่มจากกลุ่มตัวอย่างขนาดเล็ก

00:03:39.029 --> 00:03:42.039
พวกเขาสามารถประเมินได้ว่า
ผลลัพธ์ที่ได้คุ้มค่าพอหรือไม่

00:03:42.039 --> 00:03:45.139
ที่จะทำวิจัยที่ครบถ้วนมากขึ้น
ด้วยค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นตาม

00:03:45.139 --> 00:03:48.609
และบางวิจัยก็ต้องการ
กลุ่มตัวอย่างที่เฉพาะมาก ๆ

00:03:48.609 --> 00:03:51.999
ซึ่งอาจเป็นไปไม่ได้ที่จะหา
ตัวอย่างเหล่านั้นเป็นจำนวนมาก

00:03:51.999 --> 00:03:54.329
สิ่งสำคัญคือ การทำซ้ำได้

00:03:54.329 --> 00:03:57.629
หากบทความหนึ่งทำการสรุป
จากงานวิจัยขนาดเล็กชิ้นเดียว

00:03:57.629 --> 00:03:59.649
ข้อสรุปนั้นอาจน่าเคลือบแคลง


00:03:59.649 --> 00:04:02.959
แต่หากมีการใช้งานวิจัยหลายชิ้น
ที่ได้ผลลัพธ์คล้ายกัน

00:04:02.959 --> 00:04:04.699
ข้อสรุปนั้นก็น่าเชื่อถือมากขึ้น


NOTE Paragraph

00:04:04.699 --> 00:04:06.904
เรายังเหลืออีกหนึ่งปริศนา

00:04:06.904 --> 00:04:08.164
ในสถานการณ์นี้

00:04:08.169 --> 00:04:11.899
งานวิจัยหนึ่งทดสอบผลของยาชนิดใหม่
สำหรับโรคหายากร้ายแรง

00:04:11.899 --> 00:04:14.156
ในกลุ่มตัวอย่างผู้ป่วย 2,000 คน

00:04:14.156 --> 00:04:17.636
พบว่าผู้ที่เริ่มรับยาชนิดใหม่นี้
หลังวินิจฉัยโรค

00:04:17.636 --> 00:04:21.052
มีชีวิตยืนยาวกว่าผู้ที่ได้รับยาหลอก

NOTE Paragraph

00:04:21.052 --> 00:04:23.642
คราวนี้คำถามต่างออกไปเล็กน้อย

00:04:23.642 --> 00:04:28.012
ยังมีอีกอย่างที่คุณควรต้องรู้
ก่อนจะตัดสินพาดหัว

00:04:28.012 --> 00:04:33.619
"ยาชนิดใหม่ยืดอายุผู้ป่วยที่เป็นโรคหายาก"
นี่สมเหตุสมผลหรือไม่?

NOTE Paragraph

00:04:34.902 --> 00:04:36.472
ก่อนที่จะตัดสิน

00:04:36.472 --> 00:04:40.792
คุณควรต้องรู้ว่ายานี้ยืดชีวิต
ผู้ป่วยได้ยาวขึ้นแค่ไหน

00:04:40.792 --> 00:04:43.163
บางครั้ง งานวิจัยอาจได้ผลลัพธ์ที่


00:04:43.163 --> 00:04:48.243
แม้จะถูกต้องในทางวิทยาศาสตร์
แต่ไม่ได้มีนัยสำคัญในโลกความเป็นจริง

00:04:48.243 --> 00:04:52.941
เช่น การทดลองทางการแพทย์ของจริงครั้งหนึ่ง
ของยาต้านมะเร็งตับอ่อน

00:04:52.941 --> 00:04:56.903
พบว่าอายุขัยเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็นเวลา 10 วัน

00:04:57.463 --> 00:05:00.276
ครั้งต่อไปที่คุณพบพาดหัว
ทางการแพทย์ที่น่าตื่นตา

NOTE Paragraph

00:05:00.276 --> 00:05:03.434
ให้ดูไปที่งานวิจัยที่ใช้อ้างถึงด้วย

00:05:04.026 --> 00:05:06.956
ถึงแม้งานวิจัยตัวเต็ม
ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการอ่าน

00:05:06.956 --> 00:05:09.986
คุณก็ยังสามารถหาสรุปแบบแผนการทดลอง

00:05:09.986 --> 00:05:13.176
และผลการทดลองได้ในบทคัดย่อ
ซึ่งเปิดให้อ่านได้ฟรี

00:05:13.176 --> 00:05:16.266
หรือกระทั่งในตัวข่าวนั่นเอง

00:05:16.356 --> 00:05:19.670
มันน่าตื่นเต้นที่ได้เห็น
งานวิจัยครอบคลุมเนื้อหาในข่าวนั้น

00:05:19.670 --> 00:05:23.426
และมันก็สำคัญเช่นกันที่ต้องเข้าใจ
สิ่งที่พบในงานวิจัยนั้น ๆ