[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.84,0:00:10.84,Default,,0000,0000,0000,,[Unha soa vitamina pode reducir\No risco de padecer enfermidades cardíacas]
Dialogue: 0,0:00:11.59,0:00:14.41,Default,,0000,0000,0000,,[Comer chocolate reduce o estrés\Nen estudantes.]
Dialogue: 0,0:00:15.44,0:00:19.35,Default,,0000,0000,0000,,[Novos fármacos prolongan a vida\Nde pacientes con enfermidades raras.]
Dialogue: 0,0:00:20.45,0:00:23.11,Default,,0000,0000,0000,,Cada día, publícanse\Ntitulares sobre saúde coma estes,
Dialogue: 0,0:00:23.11,0:00:25.69,Default,,0000,0000,0000,,algunhas veces, mesmo\Nse contradín uns aos outros.
Dialogue: 0,0:00:26.28,0:00:30.16,Default,,0000,0000,0000,,Estes titulares xerais, \Nque buscan captar a atención,
Dialogue: 0,0:00:30.18,0:00:33.45,Default,,0000,0000,0000,,poden non ser fieis \Naos resultados específicos
Dialogue: 0,0:00:33.45,0:00:35.01,Default,,0000,0000,0000,,da investigación que recollen.
Dialogue: 0,0:00:35.01,0:00:38.34,Default,,0000,0000,0000,,Entón, como podemos evitar \Nser enganados por estes titulares?
Dialogue: 0,0:00:39.25,0:00:42.29,Default,,0000,0000,0000,,A mellor maneira de asegurármonos\Na credibilidade dun titular
Dialogue: 0,0:00:42.29,0:00:45.62,Default,,0000,0000,0000,,é ler a investigación orixinal\Nen que se basea.
Dialogue: 0,0:00:45.62,0:00:47.76,Default,,0000,0000,0000,,Imos presentar un escenario hipotético
Dialogue: 0,0:00:47.76,0:00:50.45,Default,,0000,0000,0000,,para cada un destes tres titulares.
Dialogue: 0,0:00:50.45,0:00:53.26,Default,,0000,0000,0000,,A continuación, verás a explicación\Npara o primeiro exemplo;
Dialogue: 0,0:00:53.26,0:00:56.57,Default,,0000,0000,0000,,logo, pausa o vídeo tras ler o titular\Ne intenta contestar a pregunta.
Dialogue: 0,0:00:56.57,0:00:58.78,Default,,0000,0000,0000,,Recorda que son escenarios simplificados,
Dialogue: 0,0:00:58.78,0:01:02.89,Default,,0000,0000,0000,,un estudo auténtico debería detallar\Nmáis factores e como telos en conta,
Dialogue: 0,0:01:02.89,0:01:04.91,Default,,0000,0000,0000,,pero para o obxectivo deste exercicio,
Dialogue: 0,0:01:04.91,0:01:07.76,Default,,0000,0000,0000,,asumimos que toda a información\Nque precisas está incluída.
Dialogue: 0,0:01:11.14,0:01:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Comecemos co estudo \Ndos efectos cardiovasculares
Dialogue: 0,0:01:13.88,0:01:17.18,Default,,0000,0000,0000,,dunha vitamina determinada: Healthium.
Dialogue: 0,0:01:17.18,0:01:19.95,Default,,0000,0000,0000,,Os estudos mostran que os participantes\Nque toman Healthium
Dialogue: 0,0:01:19.95,0:01:22.24,Default,,0000,0000,0000,,teñen niveis máis altos \Nde colesterol bo [HDL]
Dialogue: 0,0:01:22.24,0:01:24.15,Default,,0000,0000,0000,,que aqueles que toman placebo.
Dialogue: 0,0:01:24.15,0:01:26.58,Default,,0000,0000,0000,,Os seus niveis vólvense similares \Naos daqueles
Dialogue: 0,0:01:26.58,0:01:29.69,Default,,0000,0000,0000,,que teñen de maneira innata\Nniveis máis altos deste colesterol.
Dialogue: 0,0:01:29.98,0:01:32.72,Default,,0000,0000,0000,,Investigacións anteriores\Nindicaban que as persoas
Dialogue: 0,0:01:32.72,0:01:34.80,Default,,0000,0000,0000,,con niveis máis altos\Nde colesterol bo
Dialogue: 0,0:01:34.80,0:01:37.44,Default,,0000,0000,0000,,teñen un risco menor\Nde padecer enfermidades cardíacas.
Dialogue: 0,0:01:37.44,0:01:39.26,Default,,0000,0000,0000,,Entón, que fai que o titular
Dialogue: 0,0:01:39.26,0:01:42.32,Default,,0000,0000,0000,,"Healthium reduce o risco \Nde padecer unha enfermidade cardíaca"
Dialogue: 0,0:01:42.32,0:01:43.78,Default,,0000,0000,0000,,sexa enganoso?
Dialogue: 0,0:01:44.34,0:01:46.93,Default,,0000,0000,0000,,O problema deste titular\Né que no estudo que presentan
Dialogue: 0,0:01:46.93,0:01:49.89,Default,,0000,0000,0000,,realmente non se investigou \Nse o Healthium reducía o risco
Dialogue: 0,0:01:49.89,0:01:51.55,Default,,0000,0000,0000,,de padecer enfermidades cardíacas.
Dialogue: 0,0:01:51.64,0:01:54.70,Default,,0000,0000,0000,,Soamente mediron o impacto\Ndo Helthium nos niveis
Dialogue: 0,0:01:54.70,0:01:56.66,Default,,0000,0000,0000,,dun tipo de colesterol en particular.
Dialogue: 0,0:01:56.66,0:01:59.66,Default,,0000,0000,0000,,O feito de que as persoas \Ncon altos niveis innatos de HDL
Dialogue: 0,0:01:59.66,0:02:02.18,Default,,0000,0000,0000,,teñan unha menor probabilidade\Nde sufrir un infarto,
Dialogue: 0,0:02:02.18,0:02:05.58,Default,,0000,0000,0000,,non significa que ocorra o mesmo\Ncon aqueles que o aumentan
Dialogue: 0,0:02:05.58,0:02:07.64,Default,,0000,0000,0000,,de maneira artificial co uso de Healthium.
Dialogue: 0,0:02:07.87,0:02:10.03,Default,,0000,0000,0000,,Agora que resolviches o caso do Healthium,
Dialogue: 0,0:02:10.03,0:02:13.29,Default,,0000,0000,0000,,proba con este atractivo misterio
Dialogue: 0,0:02:13.29,0:02:16.59,Default,,0000,0000,0000,,que relaciona \Na inxestión de chocolate e o estrés.
Dialogue: 0,0:02:17.43,0:02:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Este estudo hipotético recruta\Ndez estudantes.
Dialogue: 0,0:02:20.16,0:02:23.49,Default,,0000,0000,0000,,A metade comeza a consumir \Nunha dose diaria de chocolate,
Dialogue: 0,0:02:23.49,0:02:25.15,Default,,0000,0000,0000,,mentres que a outra metade, non.
Dialogue: 0,0:02:25.15,0:02:28.18,Default,,0000,0000,0000,,Como son compañeiros de clase,\Ntodos seguen o mesmo horario.
Dialogue: 0,0:02:28.53,0:02:31.21,Default,,0000,0000,0000,,Ao final do estudo,\Nos que comeron chocolate
Dialogue: 0,0:02:31.21,0:02:34.76,Default,,0000,0000,0000,,teñen menores niveis de estrés\Nque aqueles que non o tomaron.
Dialogue: 0,0:02:35.52,0:02:37.28,Default,,0000,0000,0000,,Que hai de malo no titular
Dialogue: 0,0:02:37.28,0:02:40.53,Default,,0000,0000,0000,,"Comer chocolate reduce o estrés\Nnos estudantes"?
Dialogue: 0,0:02:43.40,0:02:48.38,Default,,0000,0000,0000,,É arriscado sacar conclusións xerais\Ncunha mostra de soamente 10 alumnos,
Dialogue: 0,0:02:48.38,0:02:51.61,Default,,0000,0000,0000,,xa que cantos menos participantes\Nescollamos ao azar,
Dialogue: 0,0:02:51.61,0:02:56.23,Default,,0000,0000,0000,,menos probable será que representen\Na poboación obxecto de estudo
Dialogue: 0,0:02:56.23,0:02:57.60,Default,,0000,0000,0000,,no seu conxunto.
Dialogue: 0,0:02:57.87,0:03:00.71,Default,,0000,0000,0000,,Por exemplo, se a mostra de estudantes\Nestivese formada por
Dialogue: 0,0:03:00.71,0:03:03.22,Default,,0000,0000,0000,,unha metade de homes\Ne a outra metade de mulleres,
Dialogue: 0,0:03:03.22,0:03:08.10,Default,,0000,0000,0000,,a probabilidade de que ao coller 10,\No 70% fosen homes e o 30%, mulleres
Dialogue: 0,0:03:08.10,0:03:09.81,Default,,0000,0000,0000,,sería sobre o 12%.
Dialogue: 0,0:03:09.81,0:03:15.74,Default,,0000,0000,0000,,Nunha mostra de 100 individuos,\Na probabilidade sería inferior ao 0,0025%
Dialogue: 0,0:03:15.74,0:03:22.22,Default,,0000,0000,0000,,e para unha mostra de 1000,\Nsería de menos de 6 x 10^-36
Dialogue: 0,0:03:22.90,0:03:25.37,Default,,0000,0000,0000,,De maneira similar, a menor número\Nde participantes,
Dialogue: 0,0:03:25.37,0:03:27.85,Default,,0000,0000,0000,,maior é o impacto que ten \Na variabilidade individual
Dialogue: 0,0:03:27.85,0:03:32.13,Default,,0000,0000,0000,,no resultado final, polo que podería\Nnesgar as tendencias xerais.
Dialogue: 0,0:03:32.55,0:03:37.25,Default,,0000,0000,0000,,Mais, hai moitas boas razóns polas que\Nos científicos deseñan estudos pequenos.
Dialogue: 0,0:03:37.25,0:03:40.61,Default,,0000,0000,0000,,Ao comezar cunha mostra reducida,\Npoden avaliar se os resultados
Dialogue: 0,0:03:40.61,0:03:44.87,Default,,0000,0000,0000,,son prometedores abondo para continuar\Ncon estudos a grande escala máis custosos.
Dialogue: 0,0:03:45.25,0:03:48.63,Default,,0000,0000,0000,,Ademais, algunhas investigacións precisan\Nde participantes moi concretos
Dialogue: 0,0:03:48.63,0:03:51.83,Default,,0000,0000,0000,,polo que non é posible recrutar \Nun gran número deles.
Dialogue: 0,0:03:52.08,0:03:54.44,Default,,0000,0000,0000,,A clave está na reproducibilidade:
Dialogue: 0,0:03:54.44,0:03:57.55,Default,,0000,0000,0000,,se un artigo saca conclusións \Na partir dunha mostra pequena,
Dialogue: 0,0:03:57.55,0:03:59.71,Default,,0000,0000,0000,,debemos sospeitar del;
Dialogue: 0,0:03:59.71,0:04:02.85,Default,,0000,0000,0000,,pero se está baseado en moitos estudos\Ncon resultados similares,
Dialogue: 0,0:04:02.85,0:04:04.48,Default,,0000,0000,0000,,entón é máis crible.
Dialogue: 0,0:04:04.81,0:04:07.10,Default,,0000,0000,0000,,Aínda nos queda un quebracabezas máis.
Dialogue: 0,0:04:07.30,0:04:11.85,Default,,0000,0000,0000,,Neste caso, estúdase o uso \Ndun novo fármaco para unha doenza rara.
Dialogue: 0,0:04:11.85,0:04:14.05,Default,,0000,0000,0000,,Nunha mostra de 2000 pacientes,
Dialogue: 0,0:04:14.05,0:04:18.02,Default,,0000,0000,0000,,os que tomaron o medicamento\Nviviron máis dende o diagnóstico
Dialogue: 0,0:04:18.02,0:04:20.66,Default,,0000,0000,0000,,que os que tomaron placebo.
Dialogue: 0,0:04:21.09,0:04:23.39,Default,,0000,0000,0000,,Desta vez, a pregunta é distinta:
Dialogue: 0,0:04:23.48,0:04:28.20,Default,,0000,0000,0000,,que máis precisas saber antes de decidir \Nse está xustificado o titular
Dialogue: 0,0:04:28.20,0:04:33.21,Default,,0000,0000,0000,,"Un novo medicamento prolonga a vida\Ndos pacientes cunha enfermidade rara"?
Dialogue: 0,0:04:35.42,0:04:40.58,Default,,0000,0000,0000,,Para poder responder, deberías saber\Ncanto se alongou a vida destes pacientes.
Dialogue: 0,0:04:40.58,0:04:44.71,Default,,0000,0000,0000,,Ás veces, resultados coma estes,\Npese a estaren validados por científicos,
Dialogue: 0,0:04:44.71,0:04:47.65,Default,,0000,0000,0000,,non teñen unha utilidade no mundo real.
Dialogue: 0,0:04:48.32,0:04:52.79,Default,,0000,0000,0000,,Un exemplo disto, é un ensaio clínico real\Ncun fármaco para tratar cancro de páncreas
Dialogue: 0,0:04:52.79,0:04:56.69,Default,,0000,0000,0000,,no que atoparon un incremento\Nda esperanza de vida de só 10 días.
Dialogue: 0,0:04:56.69,0:05:00.27,Default,,0000,0000,0000,,A próxima vez que encontres \Nun titular sorprendente sobre saúde,
Dialogue: 0,0:05:00.27,0:05:03.38,Default,,0000,0000,0000,,bótalle unha ollada aos datos científicos \Nen que se basea.
Dialogue: 0,0:05:03.86,0:05:07.13,Default,,0000,0000,0000,,Aínda que os artigos completos\Nnon estean dispoñibles de balde,
Dialogue: 0,0:05:07.13,0:05:10.30,Default,,0000,0000,0000,,normalmente podes atopar resumos\Nque recollen o deseño experimental
Dialogue: 0,0:05:10.30,0:05:13.02,Default,,0000,0000,0000,,e os resultados que se acadaron, \Nde maneira gratuíta,
Dialogue: 0,0:05:13.02,0:05:15.93,Default,,0000,0000,0000,,ou incluso podes consultalos\Nno propio texto da noticia.
Dialogue: 0,0:05:16.45,0:05:19.80,Default,,0000,0000,0000,,É esperanzador ver resultados \Nda investigación científica na prensa,
Dialogue: 0,0:05:19.80,0:05:21.86,Default,,0000,0000,0000,,pero tamén é importante\Nque sexamos capaces
Dialogue: 0,0:05:21.86,0:05:23.55,Default,,0000,0000,0000,,de comprender estes descubrimentos.