1
00:00:06,912 --> 00:00:11,532
یەک ڤیتامینی سادە دەتوانێت
مەترسی نەخۆشی دڵ کەمبکاتەوە.

2
00:00:11,532 --> 00:00:15,522
خواردنی چکلێت پەستانی خوێندکاران
کەمدەکاتەوە.

3
00:00:15,522 --> 00:00:20,222
دەرمانە نوێیەکان درێژە بە ژیانی ئەو
نەخۆشانە دەدەن کە ناخۆشی دەگمەنیان هەیە.

4
00:00:20,222 --> 00:00:23,187
سەردێری ڕۆژنامە تەندروستیەکان وەکو ئەمانە
هەموو ڕۆژێک دەردەکرێن

5
00:00:23,187 --> 00:00:26,307
هەندێک جار پڕوپاگەندە لە دژی یەکتر
دروست دەکەن،

6
00:00:26,307 --> 00:00:28,427
دەکرێت جیاوازی هەبێت لە نێوان بۆردەکان،

7
00:00:28,427 --> 00:00:31,537
سەدرێرە ئاگاداکەرەوەکان و لێکچوونیان،

8
00:00:31,537 --> 00:00:34,977
ئەنجامی توێژینەوە زۆرەکانی تەندروستیەکان
بەکاردەهێنن.

9
00:00:34,977 --> 00:00:39,357
کەواتە چۆن دوورکەوینەوە لە فریوخواردن
لەلایەن مانشێتە فریودەرەکان؟

10
00:00:39,357 --> 00:00:42,467
باشترین ڕێگا بۆ بڕیادان
لەسەر مانشێتێکی باش

11
00:00:42,467 --> 00:00:45,807
سەیرکردنی توێژینەوە بنیڕەتەکەیە
کە تێێدا باسی دەکات.

12
00:00:45,807 --> 00:00:48,217
سیناریۆی توێژینەوەیەکی خەیاڵیمان
دەست کەوتووە

13
00:00:48,217 --> 00:00:50,507
بۆ هەریەک لەو سێ مانشێتە.

14
00:00:50,507 --> 00:00:53,357
بەردەوامبە لە سەیرکردن
بۆ ڕونکردنەوەی یەکەم نموونە؛

15
00:00:53,357 --> 00:00:56,447
پاشان مانشێتەکە ڕاگرە
بۆ وڵامدانەوەی پرسیارەکە

16
00:00:56,447 --> 00:00:58,517
سناریۆی سادەکراو هەیە.

17
00:00:58,517 --> 00:01:02,827
توێژینەوەیەکی ڕاستەقینە چەندین هۆکاری
زیاتر و چۆنێتی هەژماکردنیان دەردەخات،

18
00:01:02,827 --> 00:01:04,837
بەڵام بۆ مەبەستی ئەنجامدانی ئەم ڕاهێنانە،

19
00:01:04,837 --> 00:01:08,837
وای دابنێ هەموو زانیاریەک
لەخۆ دەگرێت کە تۆ پێویستە.

20
00:01:11,048 --> 00:01:14,098
با دەست پێ بکەین بەتێبینی کردنی
کاریگەریەکانی سیستەمی سوڕی خوێن

21
00:01:14,098 --> 00:01:17,068
لە ڤیتامینێکی تایبەتدا،
چارەسەری تەندروستی،

22
00:01:17,068 --> 00:01:19,868
توێژینەوەکە دەریدەخات ئەوانەی چارەسەری
تەندروستی بەکاردێنن

23
00:01:19,868 --> 00:01:24,078
ڕێژەی کۆلیسترۆڵیان بەرزتر بوو لە لەوانەی
کە دەرمانی دڵخۆشکەر بەکاردەهێنن

24
00:01:24,078 --> 00:01:28,036
ئاستی کۆلیسترۆڵیان یەکسان دەبێت
لەگەڵ ئەو کەسانەی بەشێوەیەکی سروشتی

25
00:01:28,036 --> 00:01:29,936
ئاستی ئەو کۆلیسترۆڵەیان بەرزە.

26
00:01:29,936 --> 00:01:33,326
توێژینەوەیەکی پێشوو پیشانیداوە کە
ئەو کەسانەی بە شێوەیەکی سروشتی

27
00:01:33,326 --> 00:01:37,486
ئاستی کۆلیسترۆڵیان بەرزە
تێکڕای توشبوونیان بە نەخۆشی دڵ کەمترە.

28
00:01:37,486 --> 00:01:39,991
کەواتە چی والەم مانشێتە دەکات
بیرۆکەی هەڵە ببەخسێت:

29
00:01:39,991 --> 00:01:44,311
"چارەسەری تەندروستی
مەترسی نەخۆشی دڵ کەمدەکاتەوە"

30
00:01:44,311 --> 00:01:48,791
کێشەی ئەم مانشێتە ئەوەیە کە توێژینەوەکە
ڕاستیەکە دەرنەخسووە

31
00:01:48,791 --> 00:01:51,561
هەرچەندە چارەسەری تەندروستی
نەخۆشی دڵ کەمدەکاتەوە.

32
00:01:51,561 --> 00:01:53,651
تەنها کاریەگەری چارەسەری تەندروستی لەسەر

33
00:01:53,651 --> 00:01:56,791
ئاستەکانت جۆرە تایبەتەکانی کۆلیسترۆڵ
پێوانە دەکات.

34
00:01:56,791 --> 00:01:59,931
ڕاستیەکەی ئەوانەی ئاستی کۆلیسترۆڵیان
بەشێوەیەکی سروشتی بەرزە

35
00:01:59,931 --> 00:02:01,951
مەترسی ناخۆشیەکانی دڵیان کەمترە

36
00:02:01,951 --> 00:02:04,391
ئەمە واتای ئەوە نیە هەمان شت
ڕاست دەبێت بۆ ئەوانەی

37
00:02:04,391 --> 00:02:07,731
کە ڕێژەی ئاستی کۆلیسترۆڵیان بەرز دەکەن
بەبەکارهێنانی چارەسەری تەندروستی

38
00:02:07,731 --> 00:02:10,141
ئێستا کە چارەسەری تەندروستیتان ناسیووە.

39
00:02:10,141 --> 00:02:13,581
دەست بخە سەر کێسەیەکی قورسی تایبەت:

40
00:02:13,581 --> 00:02:17,321
پەیوەندی نێوان خواردنی چکلێت و پەستان.

41
00:02:17,321 --> 00:02:20,281
ئەم توێژینەوە خەیاڵیە
دە خوێندکار لەخۆ دەگرێت.

42
00:02:20,281 --> 00:02:23,531
نیوەیان رۆژانە بڕێک چکلێت بەکاردەهێنن.

43
00:02:23,531 --> 00:02:25,141
لەکاتێکدا نیوەیان بەکارناهێنن.

44
00:02:25,141 --> 00:02:28,691
وەکو هاوپۆل، هەموویان هەمان خشتە
جێبەجێ دەکەن.

45
00:02:28,691 --> 00:02:32,481
لە کۆتایی توێژینەوەکەدا، چکلێت خۆرەکان
کەمتر لە ژێڕ پەستاندان

46
00:02:32,481 --> 00:02:35,451
وەک لەوانەی جکلێتیان بەکارناهێنا،

47
00:02:35,451 --> 00:02:37,301
ئەم مانشێتە کێشەی چیە؟

48
00:02:37,301 --> 00:02:41,371
"خواردنی چکلێت پەستانی خوێندکاران
کەم دەکاتەوە؟

49
00:02:43,408 --> 00:02:48,638
ئەم کردارێکە بۆ دەستکەوتنی دەرئەنجامێک
دەربارەی نموونەیەکی دە خوێندکاری بە گشتی.

50
00:02:48,638 --> 00:02:52,024
ئەمە بەهۆی ئەوەی ژمارەیەکی کەمتری
بەژداربووەکان لە نموونەی بەربڵاودان،

51
00:02:52,024 --> 00:02:54,884
کەمتر وەکوە ئەوەیە نموونەکە
بە نزیکی پیشانی دەدات

52
00:02:54,884 --> 00:02:57,934
ئامنجەکی کەسەکان وەکو خۆی.

53
00:02:57,934 --> 00:03:02,734
بۆ نموونە، ئەگەر ژمارەی بەژداربووەکان
نیوەی نێر و نیوەی مێ بێت،

54
00:03:02,734 --> 00:03:04,784
هەلی کێشانی نموونەیەکی دە کەسی

55
00:03:04,784 --> 00:03:10,144
دەگۆڕێت بۆ %٧٠ نێر و بەرەو %٣٠ دەبێتە %١٢.

56
00:03:10,144 --> 00:03:15,693
لە نموونەیەکی ١٠٠ کەسیدا
ئەگەرەکە کەم دەکات بۆ %٠.٠٠٢٥،

57
00:03:15,693 --> 00:03:17,525
وە بۆ نموونەیەکی ١٠٠٠ کەسی،

58
00:03:17,525 --> 00:03:22,795
تاکەکان دەبن بە کەمتر لە 6 x 10^-36.

59
00:03:22,795 --> 00:03:25,137
بەشێوەیەکی لێکچوو، بە بەژداربووی کەمتر،

60
00:03:25,137 --> 00:03:29,340
ئەنجامی هەر تاکێک کاریگەری گەورەی هەیە
لەسەر هەموو ئەنجامەکان

61
00:03:29,340 --> 00:03:32,550
وە دەتوانێت گۆڕانکاری گەورە بکات.

62
00:03:32,550 --> 00:03:37,490
هێشتا، هۆکاری باش هەن بۆ زانایان
بۆ ئەنجامدانی توێژینەوەی بچووک.

63
00:03:37,490 --> 00:03:39,269
بە دەست پێ کردن بە نموونەی بچووک،

64
00:03:39,269 --> 00:03:42,039
دەتوانن ئەنجامەکان بە سەرکەتوو هەڵسەنگێنن

65
00:03:42,039 --> 00:03:45,139
بۆ ئەنجامدانی توێژینەوەیەکی پێشکەوتوو
و گشتگیر.

66
00:03:45,139 --> 00:03:48,609
وە هەندێک توێژینەوە پێویستی
بە بەژداربووی تایبەتە

67
00:03:48,609 --> 00:03:51,999
کە لەوانەیە بەژداریپێکردنی ژمارەیەکی زۆر
ئەستەم بێت

68
00:03:51,999 --> 00:03:54,329
دوبارە بەرهێمهێنانەوە کلیلەکەیە

69
00:03:54,329 --> 00:03:57,629
ئەگەر هونەرمەندێک دەرئەنجامێک بکێشیت،

70
00:03:57,629 --> 00:03:59,649
ئەم دەرئەنجامە لەوانەیە جێگای گومان بێت

71
00:03:59,649 --> 00:04:03,099
بەڵام ئەگەر پشت بەچەندین توێژینەوە ببەستێت
کە ئەنجامی چونیەکیان هەبووە،

72
00:04:03,099 --> 00:04:04,699
زیاتر باوەڕپێکراوە.

73
00:04:04,699 --> 00:04:06,919
هێشتا کێشەیەکی ترمان ماوە.

74
00:04:06,919 --> 00:04:11,899
لەم سیناریۆیەدا، توێژینەوەیەک دەرمانێک
بۆ نەخۆشیەکی دەگمەن و کوشندە بەکاردەهێنێت.

75
00:04:11,899 --> 00:04:14,156
لە نموونەیەکی ٢٠٠٠ ناخۆشیدا،

76
00:04:14,156 --> 00:04:17,636
ئەوانەی کە دەست بەبەکارهێنانی
دەرمانەکە دەکەن بە دیاریکردنی نەخۆشیەکە

77
00:04:17,636 --> 00:04:21,052
زیاتر دەژین لەوانەی کە دەرمانی دڵخۆشکەر
بەکاردەهێنن.

78
00:04:21,052 --> 00:04:23,642
ئەم جارەیان، پرسیارەکە کەمێک جیاوازە.

79
00:04:23,642 --> 00:04:28,012
چیتر هەیە بتەوێت بزانی پێش بڕیاردان 
ئەگەر مانشێتەکە

80
00:04:28,012 --> 00:04:33,619
"دەرمانی نوێ درێژە بەژیانی نەخۆشەکان دەدەن
کە نەخۆشی دەگمەنیان هەیە" دانرابوو؟

81
00:04:34,902 --> 00:04:36,472
پێش ئەنجامدانی ئەم کردارە،

82
00:04:36,472 --> 00:04:40,792
دەتەوێت بزانی تا چەند دەرمانەکە
تەمەنی ناخۆشەکانی درێژ کردووە.

83
00:04:40,792 --> 00:04:43,163
هەندێک جار، توێژینەوەیەک دەتوانێت
ئەنجامی هەبێت،

84
00:04:43,163 --> 00:04:48,243
کە بەشێوەیەکی زانستی ڕاستە،
کاریگەری زۆری نیە بە دەرئەنجامی جیهانەوە.

85
00:04:48,243 --> 00:04:52,941
بۆ نموونە، یەک کاریگەری پزیشکی لەسەر ژیانی
نەخۆشێکی ژێڕپەنجەی پەنکریاس

86
00:04:52,941 --> 00:04:57,457
ژیانی زیادی کردووە لە دە ڕۆژدا.

87
00:04:57,457 --> 00:05:00,277
جاری داهاتوو مانشێتێکی سەرسوڕهێنەر دەبینیت

88
00:05:00,277 --> 00:05:04,027
سەیرێکی زانستەکە بکە
تێیدا باسکراوە.

89
00:05:04,027 --> 00:05:06,957
تەنانەت کاتێک هەموو پەڕەکان بەردەستنین
بەبێ پارەدان،

90
00:05:06,957 --> 00:05:09,987
زۆرجار دەتوانیت کورتکراوەی
نەخشە ئەزموندارەکان بدۆزیەوە

91
00:05:09,987 --> 00:05:13,177
و ئەنجامەکانیش بە شێوەیەکی پوخت بەردەستن،

92
00:05:13,177 --> 00:05:16,361
یان لە ناو نوسینی ڕۆژنامەیەکی هونەریدا.

93
00:05:16,361 --> 00:05:19,671
بینینی توێژینەوەی زانستی بە بەرگی
ڕۆژنامەکەوە دڵخۆشکەرە،

94
00:05:19,671 --> 00:05:23,401
وە گرینگە بۆ تێگەیشتن
لە ئەنجامەکانی توێژینەوەکان.