[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.27,0:00:07.27,Default,,0000,0000,0000,,Bu video Çevre ve Alan hakkında. Dialogue: 0,0:00:07.27,0:00:17.13,Default,,0000,0000,0000,,Çevre sol tarafta ve Alan sağ tarafta. Dialogue: 0,0:00:17.13,0:00:21.53,Default,,0000,0000,0000,,Çevre, bir şeyin etrafında dolaşmak için katedilmesi gereken mesafedir. Dialogue: 0,0:00:21.53,0:00:25.73,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bir şeyin etrafına çit çekmeniz veya ölçmeniz gerekse, Dialogue: 0,0:00:25.73,0:00:31.53,Default,,0000,0000,0000,,ya da bir figürün etrafına kurdele dolamanız gerekse Dialogue: 0,0:00:31.53,0:00:36.40,Default,,0000,0000,0000,,diyelim ki bir dikdörtgenimiz var ve bu dikdörtgen Dialogue: 0,0:00:36.40,0:00:44.87,Default,,0000,0000,0000,,4 kenarı ve 4 dik açısı olan bir şekil Dialogue: 0,0:00:44.87,0:00:48.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunun 4 dik açısı ile 4 kenarı var ve Dialogue: 0,0:00:48.20,0:00:55.87,Default,,0000,0000,0000,,karşılıklı kenarların uzunluğu eşit. Dialogue: 0,0:00:55.87,0:01:02.87,Default,,0000,0000,0000,,ABCD noktalarını isimlendireceğim, diyelim ki Dialogue: 0,0:01:02.87,0:01:13.53,Default,,0000,0000,0000,,şunları biliyoruz; AB=7, ve BC=5. Dialogue: 0,0:01:13.53,0:01:23.73,Default,,0000,0000,0000,,ABCD'nin çevresinin ne olduğunu bulmak istiyoruz. Dialogue: 0,0:01:23.73,0:01:29.67,Default,,0000,0000,0000,,ABCD dikdörtgeninin çevresi = kenarların uzunlukları toplamı Dialogue: 0,0:01:29.67,0:01:33.53,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu arazinin etrafını çitle çevirecek olsaydım, Dialogue: 0,0:01:33.53,0:01:37.93,Default,,0000,0000,0000,,kenarların uzunluğunu bilmem gerekirdi, Dialogue: 0,0:01:37.93,0:01:46.53,Default,,0000,0000,0000,,biliyoruz ki AB'nin uzunluğu 7 ve BC'nin uzunluğu 5. Dialogue: 0,0:01:46.53,0:01:57.20,Default,,0000,0000,0000,,DC, AB ile eşit olacak (yani 7) ve DA Dialogue: 0,0:01:57.20,0:02:06.80,Default,,0000,0000,0000,,BC aynı uzunluğa sahip (yani 5). Dialogue: 0,0:02:06.80,0:02:10.47,Default,,0000,0000,0000,,Yani 7+5+7+5=24, çevre 24. Dialogue: 0,0:02:10.47,0:02:23.40,Default,,0000,0000,0000,,Diğer tarafa doğru da yapabilirdik, diyelim ki bir karemiz var. Dialogue: 0,0:02:23.40,0:02:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Bir karenin 4 kenarı, 4 dik açısı vardır ve Dialogue: 0,0:02:27.80,0:02:44.47,Default,,0000,0000,0000,,tüm kenarlar eşit uzunluktadır. Bir kare çizeyim, bu ABCD Dialogue: 0,0:02:44.47,0:02:58.40,Default,,0000,0000,0000,,ve bu karenin çevresi 36. Dialogue: 0,0:02:58.40,0:03:01.60,Default,,0000,0000,0000,,Her bir kenarın uzunluğu nedir? Dialogue: 0,0:03:01.60,0:03:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Tüm kenarlar eşit uzunlukta, bir kenarın uzunluğuna x diyelim. Dialogue: 0,0:03:05.80,0:03:16.73,Default,,0000,0000,0000,,AB = x, BC=x, CD = x, DA = x Dialogue: 0,0:03:16.73,0:03:20.53,Default,,0000,0000,0000,,Eğer çevreyi bulmak istersek bu x+x+x+x olacaktır. Dialogue: 0,0:03:20.53,0:03:31.60,Default,,0000,0000,0000,,x+x+x+x=4x=36 Dialogue: 0,0:03:31.60,0:03:35.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu 4 kere bir şey = 36'yı çözmek için Dialogue: 0,0:03:35.20,0:03:43.20,Default,,0000,0000,0000,,her iki tarafı da 4'e bölüyoruz, sonuç 9. Dialogue: 0,0:03:43.20,0:03:53.80,Default,,0000,0000,0000,,Bu 9'a 9'luk bir kare. İşte bu çevre. Dialogue: 0,0:03:53.80,0:03:59.67,Default,,0000,0000,0000,,Alan, bu şeyin ne kadar yer kapladığıdır. Dialogue: 0,0:03:59.67,0:04:06.27,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle düşünülebilir; eğer 1'e 1'lik bir karemiz varsa, Dialogue: 0,0:04:06.27,0:04:13.80,Default,,0000,0000,0000,,bir dikdörtgen için 2 ölçüyü belirtmeniz gerekiyor, Dialogue: 0,0:04:13.80,0:04:16.73,Default,,0000,0000,0000,,diğer kenarlar aynı olacak, dikdörtgen için Dialogue: 0,0:04:16.73,0:04:23.33,Default,,0000,0000,0000,,5'e 7'lik bir dikdörtgen diyoruz. Dialogue: 0,0:04:23.33,0:04:36.40,Default,,0000,0000,0000,,Eğer karede bir kenar 1 ise, tüm kenarlar 1'dir. Dialogue: 0,0:04:36.40,0:04:43.93,Default,,0000,0000,0000,,Herhangi bir şeklin alanı, alabilceği 1'e 1'lik kare miktarıdır. Dialogue: 0,0:04:43.93,0:04:48.60,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu dikdörtgene geri dönersek ve bunun alanını bulamak Dialogue: 0,0:04:48.60,0:04:52.53,Default,,0000,0000,0000,,istiyorum, kullanılması gereken gösterim Dialogue: 0,0:04:52.53,0:05:01.33,Default,,0000,0000,0000,,alanı köşeli parantez içine almaktır. Dialogue: 0,0:05:01.33,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu, dikdörtgenin içine sığdırabileceğimiz 1'e 1'lik kare sayısı. Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:15.40,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yapmayı deneyelim, 5 tane 1'e 1'lik karemiz bu tarafa doğru var Dialogue: 0,0:05:15.40,0:05:32.73,Default,,0000,0000,0000,,ve 7 tane de bu tarafa. Dialogue: 0,0:05:32.73,0:05:40.60,Default,,0000,0000,0000,,Kenarların herhangi biri boyunca gidersek, şuraya 7 tane koyabiliriz. Dialogue: 0,0:05:40.60,0:05:56.40,Default,,0000,0000,0000,,Buraya 5 sıra koyabiliriz, hepsine 1'er tane ve bu 5 yapıyor. Dialogue: 0,0:05:56.40,0:06:01.67,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu da her birine 1 tane olmak üzere 7 yapıyor. Dialogue: 0,0:06:01.67,0:06:11.87,Default,,0000,0000,0000,,Aslında 1'e 1'lik kareleri sayabiliriz. Dialogue: 0,0:06:11.87,0:06:23.53,Default,,0000,0000,0000,,5 satırımız ve 7 sütunumuz var, yani 35 tane karemiz. Dialogue: 0,0:06:23.53,0:06:28.07,Default,,0000,0000,0000,,Bu nedenle şeklin alanı 35. Dialogue: 0,0:06:28.07,0:06:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Yani genel yöntem şu; bir ölçüyü alın ve Dialogue: 0,0:06:31.33,0:06:33.93,Default,,0000,0000,0000,,diğeriyle çarpın. Dialogue: 0,0:06:33.93,0:06:44.87,Default,,0000,0000,0000,,Eğer uzunlukları 1/2'ye 2 olan bir dikdörtgenim varsa, Dialogue: 0,0:06:44.87,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bu ikisini çarparız: 1/2 * 2 = 1. Dialogue: 0,0:06:51.00,0:07:10.33,Default,,0000,0000,0000,,Bu uzunlukta yalnızca yarım kare sığdırabiliyorum. Dialogue: 0,0:07:10.33,0:07:14.33,Default,,0000,0000,0000,,2 yarımı eklediğimizde, 1 elde ediyoruz. Dialogue: 0,0:07:14.33,0:07:17.20,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya karenin alanı? Dialogue: 0,0:07:17.20,0:07:21.20,Default,,0000,0000,0000,,Kare, boy ve enin eşit olduğu özel bir durum. Dialogue: 0,0:07:21.20,0:07:32.87,Default,,0000,0000,0000,,Yani eğer bir karem varsa, XYZS diyelim. Dialogue: 0,0:07:32.87,0:07:38.87,Default,,0000,0000,0000,,Alanı bulmak istiyorum ve biliyorum ki XS=2. Dialogue: 0,0:07:38.87,0:07:48.87,Default,,0000,0000,0000,,XYZS'nin alanını bulacağım. Dialogue: 0,0:07:48.87,0:07:52.27,Default,,0000,0000,0000,,Biliyoruz ki tüm kenarlar eşit uzunlukta. Dialogue: 0,0:07:52.27,0:07:56.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu, dikdörgenin özel bir durumu, biliyoruz ki eğer bu 2 ise Dialogue: 0,0:07:56.60,0:08:00.87,Default,,0000,0000,0000,,bu da 2. Yani 2 ile 2'yi çarpıyoruz: 2 = 2 * 2 = 4. Dialogue: 0,0:08:00.87,0:08:21.20,Default,,0000,0000,0000,,Ve 4 tane 1'e 1'lik karenin sığdığını görebilirsiniz.