WEBVTT

00:00:06.391 --> 00:00:10.752
เขาบอกว่า ถ้ากำแพงสามารถพูดได้
ตึกรามบ้านช่องก็คงจะมีเรื่องราวมาบอกเล่า

00:00:10.752 --> 00:00:15.843
แต่คงจะมีสิ่งปลูกสร้างไม่มาก
ที่จะบอกเล่าเรื่องราวด้วยเสียงอันหลากหลาย

00:00:15.843 --> 00:00:19.384
ได้เฉกเช่น ฮายา โซฟีอา (Hagia Sophia)
หรือ ปัญญาอันศักดิ์สิทธิ์

00:00:19.384 --> 00:00:21.815
ด้วยเหตุที่มันตั้งอยู่บนเส้นทางเชื่อม
ระหว่างทวีปและวัฒนธรรม

00:00:21.815 --> 00:00:25.510
มันได้เห็นความเปลี่ยนแปลงมากมาย
ตั้งแต่ชื่อของเมืองที่มันตั้งอยู่

00:00:25.510 --> 00:00:27.990
ไปจนถึงโครงสร้าง
และจุดประสงค์การใช้งานของมัน

00:00:27.990 --> 00:00:30.692
และวันนี้ องค์ประกอบจากแต่ละยุคก็พร้อมแล้ว

00:00:30.692 --> 00:00:34.011
ที่จะบอกเล่าเรื่องราวแก่ผู้มาเยือนที่พร้อมจะรับฟัง

00:00:34.011 --> 00:00:38.403
ก่อนที่คุณจะย่างเข้ามาใน ฮายา โซฟีอา
ป้อมปราการโบราณ


00:00:38.403 --> 00:00:41.393
ก็บอกใบ้ถึงความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ของรอบๆ เมือง

00:00:41.393 --> 00:00:46.357
ที่ถูกก่อสร้างขึ้นในยุคไบแซนไทน์ 
โดยชาวอาณานิคมกรีก 657 ปีก่อนคริสตกาล

00:00:46.357 --> 00:00:50.811
และถูกเปลี่ยนชื่อเป็น ออกัสต้า อันโทเนีย
ในยุคโรมันใหม่ และคอนสเตนติโนเปิล

00:00:50.811 --> 00:00:54.398
เมื่อมันถูกยึดครอง ยึดคืน ทำลาย และสร้างใหม่

00:00:54.398 --> 00:00:59.740
โดยผู้ปกครองชาวกรีก เปอร์เซีย และโรมัน
ตลอดหลายศตวรรษต่อมา

00:00:59.740 --> 00:01:04.396
และภายในกำแพงเหล่านี้นี่เอง ที่ เมกาลี เอคลีเซีย 
(Megale Ekklesia) หรือโบสถ์ใหญ่ แรก

00:01:04.396 --> 00:01:06.494
ถูกสร้างขึ้นในศตวรรษที่สี่

00:01:06.494 --> 00:01:08.746
ถึงแม้ว่ามันจะถูกเผาทำลายจนราบเป็นหน้ากลอง
ในการก่อจราจลไม่นานหลังจากนั้น

00:01:08.746 --> 00:01:11.822
มันก็เป็นสถานที่ สำหรับโครงสร้างหลัก
ทางศาสนาในบริเวณนั้น

00:01:11.822 --> 00:01:13.963
เป็นเวลาอีกหลายศตวรรษต่อมา

00:01:13.963 --> 00:01:16.470
ใกล้ทางเข้า หินอ่อนที่กองอยู่

00:01:16.470 --> 00:01:19.127
เป็นร่องรอยสุดท้ายที่เหลืออยู่จากโบสถ์หลังที่สอง

00:01:19.127 --> 00:01:24.306
มันถูกสร้างใน ค.ศ. 415 และถูกทำลายลง
ระหว่างการจลาจลนิกา (Nika riots) ใน ค.ศ. 532

00:01:24.306 --> 00:01:26.326
เมื่อผู้คนที่โมโหโกรธาที่การแข่งรถม้า

00:01:26.326 --> 00:01:29.593
เกือบที่จะโค่นอำนาจจักรพรรดิ์จัสติเนียน ที่หนึ่ง

00:01:29.593 --> 00:01:31.718
แม้ว่าเกือบที่จะประคองอำนาจเอาไว้ไม่ไหว

00:01:31.718 --> 00:01:35.059
จักรพรรดิ์จัดการสร้างโบสถ์ขึ้นมาใหม่
ให้ใหญ่กว่าเดิม

00:01:35.059 --> 00:01:39.819
และอีกห้าปีต่อมา สิ่งปลูกสร้างที่ใหญ่โตที่คุณเห็น
ก็ถูกสร้างจนเสร็จสมบูรณ์

00:01:39.819 --> 00:01:42.966
เมื่อคุณย่างเข้าไปข้างใน 
หินที่เป็นโครงสร้างและกำแพง

00:01:42.966 --> 00:01:46.573
พึมพัมถึงเรื่องราวของบ้านเกิดของพวกมัน
ในอียิปและซีเรีย

00:01:46.573 --> 00:01:51.860
ในขณะที่เสาถูกนำมาจากโบสถ์แห่งอาร์ทิมิส
เรียกความทรงจำจากอดีตที่เก่าแก่กว่า

00:01:51.860 --> 00:01:55.226
ร่องรอยจารึกที่ถูกสลักไว้โดยชาวไวกิง
สุดยอดองครักษ์ของจักรพรรดิ์

00:01:55.226 --> 00:01:57.641
เต็มไปด้วยเรื่องราว
จากเกาะทางตอนเหนือที่ห่างไกล

00:01:57.641 --> 00:02:02.696
แต่ความสนใจของคุณจะตกอยู่ที่โดมยักษ์
ที่เป็นตัวแทนสรวงสวรรค์

00:02:02.696 --> 00:02:06.954
ด้วยความสูงกว่า 50 เมตร 
และเส้นผ่าศูนย์กลาง 30 เมตร

00:02:06.954 --> 00:02:09.589
และรายล้อมด้วยหน้าต่างรอบๆ ฐานของมัน

00:02:09.589 --> 00:02:12.348
โดมสีทองเป็นดั่งระย้าจากสวรรค์

00:02:12.348 --> 00:02:15.013
แสงส่องสะท้อนผ่านเข้ามาทางข้างใน

00:02:15.013 --> 00:02:19.253
ภายใต้สัญลักษณ์อันสง่าหรู 
และเสาโครินเทียที่แข็งแรงมั่นคง

00:02:19.253 --> 00:02:22.914
ที่นำมาจากเลบานอน
หลังจากโดมแรกถูกทำลายลงบางส่วน

00:02:22.914 --> 00:02:25.651
เนื่องจากแผ่นดินไหวใน ค.ศ. 558

00:02:25.651 --> 00:02:27.691
ย้ำเตือนเบาๆ ให้คุณนึกถึงความเปราะบางของมัน

00:02:27.691 --> 00:02:31.278
และความชำนาญเชิงวิศวกรรมที่แสนจะน่าทึ่ง

00:02:31.278 --> 00:02:34.337
ถ้าภาพเดียวแทนคำพูดได้นับพันคำ

00:02:34.337 --> 00:02:37.416
กระเบื้องโมเสกจากสองสามศตวรรษต่อมา
บอกเรื่องราวไว้มากกว่าใคร


00:02:37.416 --> 00:02:39.890
ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับ
พระคัมภีร์ศาสนาคริสต์เท่านั้น

00:02:39.890 --> 00:02:42.964
แต่ยังเกี่ยวกับจักรพรรดิ์ไบแซนไทน์
ผู้ที่มอบหน้าที่ให้กับพวกมัน

00:02:42.964 --> 00:02:45.438
ที่มักถูกพรรณาบรรยายไปพร้อมๆ กับพระคริสต์

00:02:45.438 --> 00:02:47.481
แต่ภายใต้เสียงที่ดังและชัดเจน


00:02:47.481 --> 00:02:51.845
เราสามารถได้ยินเสียงก้องโหยหวนของ
ความเสียหายและโมเสกและสัญลักษณ์ที่หายไป

00:02:51.845 --> 00:02:56.131
มันถูกดูหมิ่นและปล้นระหว่างการยึดครองโดยละติน
ในสงครามครูเสตครั้งที่สี่

00:02:56.131 --> 00:02:59.933
ภายในพื้นนี้ รอยสลักสุสานของเอนริโก ดันโดโล

00:02:59.933 --> 00:03:02.382
ผู้ปกครองเวเนเชียนผู้บัญชาการรบ

00:03:02.382 --> 00:03:08.109
เป็นสิ่งย้ำเตือนถาวรของ 57 ปี
ที่ ฮายา โซฟีอา เป็นโบสถ์โรมันคาธอลิก

00:03:08.109 --> 00:03:13.009
ก่อนที่จะกลับไปยังรากเหง้าออโธดอกซ์ของมัน
เมื่อไบเซนไทน์เข้ามายึดครองอีกครั้ง

00:03:13.009 --> 00:03:15.227
แต่มันก็เป็นโบสถ์อยู่ไม่นาน

00:03:15.227 --> 00:03:19.873
เมื่อครูเสตทำให้อาณาจักรเสื่อมถอย ใน ค.ศ. 1453
คอนสเตนติโนเปิลก็ตกเป็นของออโตมัน

00:03:19.873 --> 00:03:22.452
และต่อมาเป็นที่รู้จักกันในชื่อ อิสตัลบูล

00:03:22.452 --> 00:03:24.828
หลังจากยอมให้ทหารของพระองค์
ทำการปล้นสะดมอยู่สามวัน

00:03:24.828 --> 00:03:27.474
สุลต่านเมห์เหม็ดที่สอง ได้เข้าไปยังตัวอาคาร

00:03:27.474 --> 00:03:30.579
แม้ว่ามันจะถูกทำลายอย่างหนัก
ความสง่างามของมันก็หาได้สูญหายไปไม่

00:03:30.579 --> 00:03:33.866
ในสายตาของสุลต่านหนุ่ม
ผู้ที่อุทิศมันให้กับพระอัลเลาะห์ในทันที

00:03:33.866 --> 00:03:37.326
โดยมีโองการว่ามันจะเป็นสุเหร่าหลวง

00:03:37.326 --> 00:03:39.462
หออะซานทั้งสี่ที่ถูกสร้างขึ้นในศตวรรษต่อมา

00:03:39.462 --> 00:03:41.571
เป็นสัญลักษณ์ที่เด่นชัดที่สุดของยุคนี้

00:03:41.571 --> 00:03:45.669
ที่ทำหน้าที่เป็นตัวสนับสนุนทางสถาปัตยกรรม
เพิ่มเติมจากภารกิจทางศาสนาของมัน

00:03:45.669 --> 00:03:47.128
แต่ยังมีอะไรอย่างอื่นอีก

00:03:47.128 --> 00:03:50.750
เชิงเทียนหรูหราเกี่ยวข้องกับการยึดครองฮังการี
โดยสุไลมาน

00:03:50.750 --> 00:03:53.283
ในขณะที่แผ่นอักษรประดิษฐ์ขนาดยักษ์
ที่ห้อยลงมาจากฝ้าเพดาน

00:03:53.283 --> 00:03:57.625
ย้ำเตือนผู้มาเยี่ยมชมให้นึกถึงกาหลีบสี่ท่านแรก
ที่ติดตามโมฮัมหมัด

00:03:57.625 --> 00:04:02.666
แม้ว่าตัวอาคารที่คุณเห็นในปัจจุบัน
จะดูเหมือนสุเหร่า ตอนนี้มันเป็นพิพิธภัณฑ์

00:04:02.666 --> 00:04:06.698
ได้มีการตัดสินใจในปี ค.ศ. 1935 โดย
คามาล อะทาเทิร์ค (Kemal Ataturk)

00:04:06.698 --> 00:04:08.798
ประธานาธิบดีคนแรกของตุรกียุคใหม่

00:04:08.798 --> 00:04:11.608
หลังจากการล่มสลายของอาณาจักรออโตมัน

00:04:11.608 --> 00:04:15.158
การแยกมันออกจากทางศาสนานี้เอง

00:04:15.158 --> 00:04:17.863
ที่ทำให้มีการรื้อพรมที่ซ่อนงานตกแต่งพื้นหินอ่อน

00:04:17.863 --> 00:04:20.639
และปูนขาวที่บดบังโมเสกคริสเตียนออกไป

00:04:20.639 --> 00:04:24.614
งานบูรณะที่ยังดำเนินการอยู่ 
ได้ทำให้เสียงต่างๆ มากมาย

00:04:24.614 --> 00:04:26.490
ในประวัติศาสตร์อันยาวนาวของ ฮายา โซฟีอา

00:04:26.490 --> 00:04:29.336
เป็นที่ได้ยินอีกครั้งหลังจากเงียบหายไปหลายศตวรรษ

00:04:29.336 --> 00:04:31.071
แต่ความขัดแย้งก็ยังคงอยู่

00:04:31.071 --> 00:04:34.471
โมเสกที่ถูกซ่อนไว้ร้องออกมา
จากตัวอักษรประดิษฐ์อิสลามที่อยู่เบื้องล่าง

00:04:34.471 --> 00:04:38.966
ชิ้นส่วนอันทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์
ที่ไม่สามารถเปิดเผยได้โดยไม่ทำลายส่วนอื่นๆ

00:04:38.966 --> 00:04:42.653
ในขณะเดียวกัน ก็มีเสียงร่ำร้อง
จากทั้งสังคมชาวมุสลิมและคริสต์

00:04:42.653 --> 00:04:45.930
ให้ตัวอาคารกลับคืนสู่วัตถุประสงค์
ตามเดิมของศาสนาครั้งก่อน

00:04:45.930 --> 00:04:49.203
เรื่องราวของปรัชญาจากทวยเทพ
อาจยังไม่เป็นที่สิ้นสุด

00:04:49.203 --> 00:04:52.624
แต่เราก็ได้แต่เพียงหวังว่า 
เสียงทั้งหลายที่สถิตย์อยู่ที่นั่น

00:04:52.624 --> 00:04:55.704
จะยังสามารถบอกเล่าเรื่องราวในส่วนของพวกมัน
ไปตราบนานเท่านาน