1
00:00:06,391 --> 00:00:10,752
เขาบอกว่า ถ้ากำแพงสามารถพูดได้
ตึกรามบ้านช่องก็คงจะมีเรื่องราวมาบอกเล่า

2
00:00:10,752 --> 00:00:15,843
แต่คงจะมีสิ่งปลูกสร้างไม่มาก
ที่จะบอกเล่าเรื่องราวด้วยเสียงอันหลากหลาย

3
00:00:15,843 --> 00:00:19,384
ได้เฉกเช่น ฮายา โซฟีอา (Hagia Sophia)
หรือ ปัญญาอันศักดิ์สิทธิ์

4
00:00:19,384 --> 00:00:21,815
ด้วยเหตุที่มันตั้งอยู่บนเส้นทางเชื่อม
ระหว่างทวีปและวัฒนธรรม

5
00:00:21,815 --> 00:00:25,510
มันได้เห็นความเปลี่ยนแปลงมากมาย
ตั้งแต่ชื่อของเมืองที่มันตั้งอยู่

6
00:00:25,510 --> 00:00:27,990
ไปจนถึงโครงสร้าง
และจุดประสงค์การใช้งานของมัน

7
00:00:27,990 --> 00:00:30,692
และวันนี้ องค์ประกอบจากแต่ละยุคก็พร้อมแล้ว

8
00:00:30,692 --> 00:00:34,011
ที่จะบอกเล่าเรื่องราวแก่ผู้มาเยือนที่พร้อมจะรับฟัง

9
00:00:34,011 --> 00:00:38,403
ก่อนที่คุณจะย่างเข้ามาใน ฮายา โซฟีอา
ป้อมปราการโบราณ


10
00:00:38,403 --> 00:00:41,393
ก็บอกใบ้ถึงความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ของรอบๆ เมือง

11
00:00:41,393 --> 00:00:46,357
ที่ถูกก่อสร้างขึ้นในยุคไบแซนไทน์ 
โดยชาวอาณานิคมกรีก 657 ปีก่อนคริสตกาล

12
00:00:46,357 --> 00:00:50,811
และถูกเปลี่ยนชื่อเป็น ออกัสต้า อันโทเนีย
ในยุคโรมันใหม่ และคอนสเตนติโนเปิล

13
00:00:50,811 --> 00:00:54,398
เมื่อมันถูกยึดครอง ยึดคืน ทำลาย และสร้างใหม่

14
00:00:54,398 --> 00:00:59,740
โดยผู้ปกครองชาวกรีก เปอร์เซีย และโรมัน
ตลอดหลายศตวรรษต่อมา

15
00:00:59,740 --> 00:01:04,396
และภายในกำแพงเหล่านี้นี่เอง ที่ เมกาลี เอคลีเซีย 
(Megale Ekklesia) หรือโบสถ์ใหญ่ แรก

16
00:01:04,396 --> 00:01:06,494
ถูกสร้างขึ้นในศตวรรษที่สี่

17
00:01:06,494 --> 00:01:08,746
ถึงแม้ว่ามันจะถูกเผาทำลายจนราบเป็นหน้ากลอง
ในการก่อจราจลไม่นานหลังจากนั้น

18
00:01:08,746 --> 00:01:11,822
มันก็เป็นสถานที่ สำหรับโครงสร้างหลัก
ทางศาสนาในบริเวณนั้น

19
00:01:11,822 --> 00:01:13,963
เป็นเวลาอีกหลายศตวรรษต่อมา

20
00:01:13,963 --> 00:01:16,470
ใกล้ทางเข้า หินอ่อนที่กองอยู่

21
00:01:16,470 --> 00:01:19,127
เป็นร่องรอยสุดท้ายที่เหลืออยู่จากโบสถ์หลังที่สอง

22
00:01:19,127 --> 00:01:24,306
มันถูกสร้างใน ค.ศ. 415 และถูกทำลายลง
ระหว่างการจลาจลนิกา (Nika riots) ใน ค.ศ. 532

23
00:01:24,306 --> 00:01:26,326
เมื่อผู้คนที่โมโหโกรธาที่การแข่งรถม้า

24
00:01:26,326 --> 00:01:29,593
เกือบที่จะโค่นอำนาจจักรพรรดิ์จัสติเนียน ที่หนึ่ง

25
00:01:29,593 --> 00:01:31,718
แม้ว่าเกือบที่จะประคองอำนาจเอาไว้ไม่ไหว

26
00:01:31,718 --> 00:01:35,059
จักรพรรดิ์จัดการสร้างโบสถ์ขึ้นมาใหม่
ให้ใหญ่กว่าเดิม

27
00:01:35,059 --> 00:01:39,819
และอีกห้าปีต่อมา สิ่งปลูกสร้างที่ใหญ่โตที่คุณเห็น
ก็ถูกสร้างจนเสร็จสมบูรณ์

28
00:01:39,819 --> 00:01:42,966
เมื่อคุณย่างเข้าไปข้างใน 
หินที่เป็นโครงสร้างและกำแพง

29
00:01:42,966 --> 00:01:46,573
พึมพัมถึงเรื่องราวของบ้านเกิดของพวกมัน
ในอียิปและซีเรีย

30
00:01:46,573 --> 00:01:51,860
ในขณะที่เสาถูกนำมาจากโบสถ์แห่งอาร์ทิมิส
เรียกความทรงจำจากอดีตที่เก่าแก่กว่า

31
00:01:51,860 --> 00:01:55,226
ร่องรอยจารึกที่ถูกสลักไว้โดยชาวไวกิง
สุดยอดองครักษ์ของจักรพรรดิ์

32
00:01:55,226 --> 00:01:57,641
เต็มไปด้วยเรื่องราว
จากเกาะทางตอนเหนือที่ห่างไกล

33
00:01:57,641 --> 00:02:02,696
แต่ความสนใจของคุณจะตกอยู่ที่โดมยักษ์
ที่เป็นตัวแทนสรวงสวรรค์

34
00:02:02,696 --> 00:02:06,954
ด้วยความสูงกว่า 50 เมตร 
และเส้นผ่าศูนย์กลาง 30 เมตร

35
00:02:06,954 --> 00:02:09,589
และรายล้อมด้วยหน้าต่างรอบๆ ฐานของมัน

36
00:02:09,589 --> 00:02:12,348
โดมสีทองเป็นดั่งระย้าจากสวรรค์

37
00:02:12,348 --> 00:02:15,013
แสงส่องสะท้อนผ่านเข้ามาทางข้างใน

38
00:02:15,013 --> 00:02:19,253
ภายใต้สัญลักษณ์อันสง่าหรู 
และเสาโครินเทียที่แข็งแรงมั่นคง

39
00:02:19,253 --> 00:02:22,914
ที่นำมาจากเลบานอน
หลังจากโดมแรกถูกทำลายลงบางส่วน

40
00:02:22,914 --> 00:02:25,651
เนื่องจากแผ่นดินไหวใน ค.ศ. 558

41
00:02:25,651 --> 00:02:27,691
ย้ำเตือนเบาๆ ให้คุณนึกถึงความเปราะบางของมัน

42
00:02:27,691 --> 00:02:31,278
และความชำนาญเชิงวิศวกรรมที่แสนจะน่าทึ่ง

43
00:02:31,278 --> 00:02:34,337
ถ้าภาพเดียวแทนคำพูดได้นับพันคำ

44
00:02:34,337 --> 00:02:37,416
กระเบื้องโมเสกจากสองสามศตวรรษต่อมา
บอกเรื่องราวไว้มากกว่าใคร


45
00:02:37,416 --> 00:02:39,890
ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับ
พระคัมภีร์ศาสนาคริสต์เท่านั้น

46
00:02:39,890 --> 00:02:42,964
แต่ยังเกี่ยวกับจักรพรรดิ์ไบแซนไทน์
ผู้ที่มอบหน้าที่ให้กับพวกมัน

47
00:02:42,964 --> 00:02:45,438
ที่มักถูกพรรณาบรรยายไปพร้อมๆ กับพระคริสต์

48
00:02:45,438 --> 00:02:47,481
แต่ภายใต้เสียงที่ดังและชัดเจน


49
00:02:47,481 --> 00:02:51,845
เราสามารถได้ยินเสียงก้องโหยหวนของ
ความเสียหายและโมเสกและสัญลักษณ์ที่หายไป

50
00:02:51,845 --> 00:02:56,131
มันถูกดูหมิ่นและปล้นระหว่างการยึดครองโดยละติน
ในสงครามครูเสตครั้งที่สี่

51
00:02:56,131 --> 00:02:59,933
ภายในพื้นนี้ รอยสลักสุสานของเอนริโก ดันโดโล

52
00:02:59,933 --> 00:03:02,382
ผู้ปกครองเวเนเชียนผู้บัญชาการรบ

53
00:03:02,382 --> 00:03:08,109
เป็นสิ่งย้ำเตือนถาวรของ 57 ปี
ที่ ฮายา โซฟีอา เป็นโบสถ์โรมันคาธอลิก

54
00:03:08,109 --> 00:03:13,009
ก่อนที่จะกลับไปยังรากเหง้าออโธดอกซ์ของมัน
เมื่อไบเซนไทน์เข้ามายึดครองอีกครั้ง

55
00:03:13,009 --> 00:03:15,227
แต่มันก็เป็นโบสถ์อยู่ไม่นาน

56
00:03:15,227 --> 00:03:19,873
เมื่อครูเสตทำให้อาณาจักรเสื่อมถอย ใน ค.ศ. 1453
คอนสเตนติโนเปิลก็ตกเป็นของออโตมัน

57
00:03:19,873 --> 00:03:22,452
และต่อมาเป็นที่รู้จักกันในชื่อ อิสตัลบูล

58
00:03:22,452 --> 00:03:24,828
หลังจากยอมให้ทหารของพระองค์
ทำการปล้นสะดมอยู่สามวัน

59
00:03:24,828 --> 00:03:27,474
สุลต่านเมห์เหม็ดที่สอง ได้เข้าไปยังตัวอาคาร

60
00:03:27,474 --> 00:03:30,579
แม้ว่ามันจะถูกทำลายอย่างหนัก
ความสง่างามของมันก็หาได้สูญหายไปไม่

61
00:03:30,579 --> 00:03:33,866
ในสายตาของสุลต่านหนุ่ม
ผู้ที่อุทิศมันให้กับพระอัลเลาะห์ในทันที

62
00:03:33,866 --> 00:03:37,326
โดยมีโองการว่ามันจะเป็นสุเหร่าหลวง

63
00:03:37,326 --> 00:03:39,462
หออะซานทั้งสี่ที่ถูกสร้างขึ้นในศตวรรษต่อมา

64
00:03:39,462 --> 00:03:41,571
เป็นสัญลักษณ์ที่เด่นชัดที่สุดของยุคนี้

65
00:03:41,571 --> 00:03:45,669
ที่ทำหน้าที่เป็นตัวสนับสนุนทางสถาปัตยกรรม
เพิ่มเติมจากภารกิจทางศาสนาของมัน

66
00:03:45,669 --> 00:03:47,128
แต่ยังมีอะไรอย่างอื่นอีก

67
00:03:47,128 --> 00:03:50,750
เชิงเทียนหรูหราเกี่ยวข้องกับการยึดครองฮังการี
โดยสุไลมาน

68
00:03:50,750 --> 00:03:53,283
ในขณะที่แผ่นอักษรประดิษฐ์ขนาดยักษ์
ที่ห้อยลงมาจากฝ้าเพดาน

69
00:03:53,283 --> 00:03:57,625
ย้ำเตือนผู้มาเยี่ยมชมให้นึกถึงกาหลีบสี่ท่านแรก
ที่ติดตามโมฮัมหมัด

70
00:03:57,625 --> 00:04:02,666
แม้ว่าตัวอาคารที่คุณเห็นในปัจจุบัน
จะดูเหมือนสุเหร่า ตอนนี้มันเป็นพิพิธภัณฑ์

71
00:04:02,666 --> 00:04:06,698
ได้มีการตัดสินใจในปี ค.ศ. 1935 โดย
คามาล อะทาเทิร์ค (Kemal Ataturk)

72
00:04:06,698 --> 00:04:08,798
ประธานาธิบดีคนแรกของตุรกียุคใหม่

73
00:04:08,798 --> 00:04:11,608
หลังจากการล่มสลายของอาณาจักรออโตมัน

74
00:04:11,608 --> 00:04:15,158
การแยกมันออกจากทางศาสนานี้เอง

75
00:04:15,158 --> 00:04:17,863
ที่ทำให้มีการรื้อพรมที่ซ่อนงานตกแต่งพื้นหินอ่อน

76
00:04:17,863 --> 00:04:20,639
และปูนขาวที่บดบังโมเสกคริสเตียนออกไป

77
00:04:20,639 --> 00:04:24,614
งานบูรณะที่ยังดำเนินการอยู่ 
ได้ทำให้เสียงต่างๆ มากมาย

78
00:04:24,614 --> 00:04:26,490
ในประวัติศาสตร์อันยาวนาวของ ฮายา โซฟีอา

79
00:04:26,490 --> 00:04:29,336
เป็นที่ได้ยินอีกครั้งหลังจากเงียบหายไปหลายศตวรรษ

80
00:04:29,336 --> 00:04:31,071
แต่ความขัดแย้งก็ยังคงอยู่

81
00:04:31,071 --> 00:04:34,471
โมเสกที่ถูกซ่อนไว้ร้องออกมา
จากตัวอักษรประดิษฐ์อิสลามที่อยู่เบื้องล่าง

82
00:04:34,471 --> 00:04:38,966
ชิ้นส่วนอันทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์
ที่ไม่สามารถเปิดเผยได้โดยไม่ทำลายส่วนอื่นๆ

83
00:04:38,966 --> 00:04:42,653
ในขณะเดียวกัน ก็มีเสียงร่ำร้อง
จากทั้งสังคมชาวมุสลิมและคริสต์

84
00:04:42,653 --> 00:04:45,930
ให้ตัวอาคารกลับคืนสู่วัตถุประสงค์
ตามเดิมของศาสนาครั้งก่อน

85
00:04:45,930 --> 00:04:49,203
เรื่องราวของปรัชญาจากทวยเทพ
อาจยังไม่เป็นที่สิ้นสุด

86
00:04:49,203 --> 00:04:52,624
แต่เราก็ได้แต่เพียงหวังว่า 
เสียงทั้งหลายที่สถิตย์อยู่ที่นั่น

87
00:04:52,624 --> 00:04:55,704
จะยังสามารถบอกเล่าเรื่องราวในส่วนของพวกมัน
ไปตราบนานเท่านาน