[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.39,0:00:10.75,Default,,0000,0000,0000,,دەگوترێت گەر دیوارەکان بیانتوانیایە بدوێن \Nئەوا هەموو بینایەک چیرۆکێکی دەبوو بۆ گووتن، Dialogue: 0,0:00:10.75,0:00:15.84,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام کەمیان دەیانتوانی زۆرترین چیرۆکی \Nدڵڕفێن بگێڕنەوە لە زۆر دەنگی جیاوازەوە Dialogue: 0,0:00:15.84,0:00:19.38,Default,,0000,0000,0000,,هەروەک هایە سۆفیا، یان ژیری پیرۆز. Dialogue: 0,0:00:19.38,0:00:21.82,Default,,0000,0000,0000,,لە چوارڕیانی کیشوەرەکان و کلتوورەکاندایە، Dialogue: 0,0:00:21.82,0:00:25.51,Default,,0000,0000,0000,,چەندین گؤڕانکاری گەورە ڕوویداوە، \Nلە گۆڕینی ناوی شارەکەی تێیدایە، Dialogue: 0,0:00:25.51,0:00:27.99,Default,,0000,0000,0000,,بۆ گۆڕینی بنیات و مەبەستی بەکارهێنانەکەی. Dialogue: 0,0:00:27.99,0:00:30.69,Default,,0000,0000,0000,,و لە ئەمڕۆشدا پارچەکانی\Nکە هی سەدەمە جیاوازەکانن Dialogue: 0,0:00:30.69,0:00:34.01,Default,,0000,0000,0000,,ئامادەن بۆ گێڕانەوەی چیرۆکەکانیان بۆ \Nئەو گەشتیارانەی کە گوێی بۆ دەگرن. Dialogue: 0,0:00:34.01,0:00:38.40,Default,,0000,0000,0000,,تەنانەت پێش ئەوەی بگەیتە هایە سۆفیا،\Nپارێزەرە کۆنەکانی شارەکە Dialogue: 0,0:00:38.40,0:00:41.39,Default,,0000,0000,0000,,گرنگی ستراتیژی شارەکە \Nو دەروبەری پیشان دەدەن، Dialogue: 0,0:00:41.39,0:00:46.36,Default,,0000,0000,0000,,کە بە بیزانتیوم ناسرابوو لەلایەن\Nداگیرکەرە یۆنانیەکان لە ٦٥٧ پ.ز. Dialogue: 0,0:00:46.36,0:00:50.81,Default,,0000,0000,0000,,و سەرکەوتووانە ناوی گۆڕآ بۆ ئەتۆنیا، \Nڕۆمی نوی و کۆستەنتینۆپڵ Dialogue: 0,0:00:50.81,0:00:54.40,Default,,0000,0000,0000,,هەرکە داگیردەکرا، داگیردەکرایەوە و\Nوێران دەکرا و درووست دەکرایەوە Dialogue: 0,0:00:54.40,0:00:59.74,Default,,0000,0000,0000,,لەلایەن فەرمانڕەوا یۆنانیەکان، فارسەکان و\Nڕۆمەکان بەدرێژایی سەدەکانی دوای خۆیان. Dialogue: 0,0:00:59.74,0:01:04.40,Default,,0000,0000,0000,,هەر لەپشت ئەم دیوارانەدا بوو کە یەکەم \Nمێگەلا ئێکلیسیا،کڵێسەی مەزن، Dialogue: 0,0:01:04.40,0:01:06.49,Default,,0000,0000,0000,,بنیاتنرا لە سەدەی چوارەمدا. Dialogue: 0,0:01:06.49,0:01:08.75,Default,,0000,0000,0000,,هەر چەندە بەزوویی بەهۆی پەشێوییەوە سوتێنرا، Dialogue: 0,0:01:08.75,0:01:11.82,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام جێگەیەکی بۆ بینایی سەرەکی \Nئاینیی هەرێمەکە دابینکرد Dialogue: 0,0:01:11.82,0:01:13.96,Default,,0000,0000,0000,,بۆ سەدەکانی دوای خۆی. Dialogue: 0,0:01:13.96,0:01:16.47,Default,,0000,0000,0000,,نزیک دەروازەکە، بەردی مەڕمەڕ\Nلەسەر ڕووی زەویەکە بوو Dialogue: 0,0:01:16.47,0:01:19.13,Default,,0000,0000,0000,,کە پاشماوەی دووەم کڵێسە بوو. Dialogue: 0,0:01:19.13,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,لە ٤١٥ ی ز. بنیاتنرا، بەڵام وێرانکرا\Nلە پشێوویەکانی نیکا لە ٥٣٢ Dialogue: 0,0:01:24.31,0:01:26.33,Default,,0000,0000,0000,,کاتێک تووڕەیی ئاپۆڕاکە گەیشتە ئەوپەڕی Dialogue: 0,0:01:26.33,0:01:29.59,Default,,0000,0000,0000,,ئمپراتۆرەکەیان بە نزیکەیی \Nڕووخاند، جوستنیان ی یەکەم. Dialogue: 0,0:01:29.59,0:01:31.72,Default,,0000,0000,0000,,بە زەحمەت توانی دەسەڵاتەکانی بهێلێتەوە، Dialogue: 0,0:01:31.72,0:01:35.06,Default,,0000,0000,0000,,و ویستی کڵێسەکە بە \Nئاستێکی مەزنتر درووست بکاتەوە، Dialogue: 0,0:01:35.06,0:01:39.82,Default,,0000,0000,0000,,و پێنج ساڵ دواتر، ئەو \Nتەلارەی پێشتر بینیت تەواو بوو. Dialogue: 0,0:01:39.82,0:01:42.97,Default,,0000,0000,0000,,هەر کە دەچیتە ناویەوە، \Nبەردەکانی بناغەکەی و دیوارەکانی Dialogue: 0,0:01:42.97,0:01:46.57,Default,,0000,0000,0000,,چیرۆکی مەڕمەڕ دەگێڕنەوە،\Nکە لە میسڕ و سوریا وە هاتوون، Dialogue: 0,0:01:46.57,0:01:51.86,Default,,0000,0000,0000,,لە کاتێکدا پایەکان لە پەرستگەی ئارتمیس ەوە\Nهاتوون، لە ڕابردوویەکی دێرینەوە. Dialogue: 0,0:01:51.86,0:01:55.23,Default,,0000,0000,0000,,نەخش ونووسینەکان لەلایەن دەستەیەک لە\Nسەربازە باشترینەکان هەڵکۆڵدراون Dialogue: 0,0:01:55.23,0:01:57.64,Default,,0000,0000,0000,,ئەسکەندەناڤی بوون و کەلەپووری\Nباکوریان ‌هەڵگرتبوو. Dialogue: 0,0:01:57.64,0:02:02.70,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام سەرنجت دەکەوێتە سەر گومەزێکی مەزن،\Nکە ئاسمانەکان نیشان دەدەن. Dialogue: 0,0:02:02.70,0:02:06.95,Default,,0000,0000,0000,,کە زیاد لە ٥٠ مەتر بەرزە \Nو تیرەکەی ٣٠ مەترە Dialogue: 0,0:02:06.95,0:02:09.59,Default,,0000,0000,0000,,و دەورە دراوە بە پەنجەرە لە بنەکەیدا. Dialogue: 0,0:02:09.59,0:02:12.35,Default,,0000,0000,0000,,گومەزە ئاڵتوونیەکە وا دیارە \Nکە لە ئاسمانەوە راگیرابێت، Dialogue: 0,0:02:12.35,0:02:15.01,Default,,0000,0000,0000,,و ڕۆشنایی دەداتە ناوەوەی. Dialogue: 0,0:02:15.01,0:02:19.25,Default,,0000,0000,0000,,لە ژێر ئەو هێما مەزنانەی کە هەیە، \Nپایە پتەوەکانی جۆری کۆرنثیەن دەبینین، Dialogue: 0,0:02:19.25,0:02:22.91,Default,,0000,0000,0000,,کە لە لوبنانەوە هێنرابوون پاش ئەوەی \Nگومەزە ڕەسەنەکە بەشێکی خاپورکرا Dialogue: 0,0:02:22.91,0:02:25.65,Default,,0000,0000,0000,,بەهۆی زەمینلەرزەیەکەوە لە ٥٥٨ ز. ، Dialogue: 0,0:02:25.65,0:02:27.69,Default,,0000,0000,0000,,بە ئارامی ناسکی خۆیت بیردەخاتەوە Dialogue: 0,0:02:27.69,0:02:31.28,Default,,0000,0000,0000,,هەروەها کارامەییە ئەندازیارییەکان\Nوەک داواکارییە سەرسامکەرەکان. Dialogue: 0,0:02:31.28,0:02:34.34,Default,,0000,0000,0000,,گەر وێنەیەک شایەنی هەزار ووشە بێت، Dialogue: 0,0:02:34.34,0:02:37.42,Default,,0000,0000,0000,,ئەوا مۆزایکەکانی سەدەکانی دواتر\Nزۆرترین ووشەیان هەیە بۆ گووتن Dialogue: 0,0:02:37.42,0:02:39.89,Default,,0000,0000,0000,,نەک تەنها دەربارەی \Nباکگراوەندە ئنجیلیەکەیان، Dialogue: 0,0:02:39.89,0:02:42.96,Default,,0000,0000,0000,,بەڵکو دەربارەی ئیمپراتۆرەکانی بیزەنتین\Nو دەسەڵاتدارەکان، Dialogue: 0,0:02:42.96,0:02:45.44,Default,,0000,0000,0000,,زۆرجار لەگەڵ مەسیحدا وێنە دەکران. Dialogue: 0,0:02:45.44,0:02:47.48,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام لە ژێر دەنگە بەرز و ڕوونەکەیاندا، Dialogue: 0,0:02:47.48,0:02:51.84,Default,,0000,0000,0000,,گوێت لە دەنگدانە بەردەوامەکانی مۆزایک \Nو ئایکۆنە ون و نەدیارەکان دەبێت، Dialogue: 0,0:02:51.84,0:02:56.13,Default,,0000,0000,0000,,کە تاڵان و حاڵال کران لە سەدەمی داگیرکار-\Nییەکانی لاتین لە جەنگی خاچی چوارەمدا. Dialogue: 0,0:02:56.13,0:02:59.93,Default,,0000,0000,0000,,لەژیر نهۆمەکەدا، گۆڕێکی هەڵکەندراوی\Nئینریکۆ دۆناڵدۆ ی لێیە، Dialogue: 0,0:02:59.93,0:03:02.38,Default,,0000,0000,0000,,فەرمانڕەوا ڤینسیەکە سەرکردایەتی\Nکەمپیەنەکەی دەکرد، Dialogue: 0,0:03:02.38,0:03:08.11,Default,,0000,0000,0000,,بیرخەرەوەی ئەو ٥٧ ساڵەیە کە هایا سۆفیا \Nلەژێر رۆمان کاثۆلیک بەسەری بردووە بەرلەوەی Dialogue: 0,0:03:08.11,0:03:13.01,Default,,0000,0000,0000,,بگەڕێنرێتەوە بۆ ڕەگە ڕەسەنەکەی ئۆرثەدۆکس\Nلەلایەن گرتنەوە دەستی بیزەنتاینەکان. Dialogue: 0,0:03:13.01,0:03:15.23,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام کڵێسە بوونەکەی زۆر نەمایەوە. Dialogue: 0,0:03:15.23,0:03:19.87,Default,,0000,0000,0000,,جەنگی خاچ قوستەنتينيەی لاواز کرد و کەوتە\Nژێردەستی عوسمانییەکان لە ١٤٥٣ Dialogue: 0,0:03:19.87,0:03:22.45,Default,,0000,0000,0000,,کە دواتر شارەکە بە ئەستەنبوڵ ناسرا. Dialogue: 0,0:03:22.45,0:03:24.83,Default,,0000,0000,0000,,پاش ڕێگەدان بە سەربازەکانی\Nبۆ سێ ڕۆژ تاڵانکاری. Dialogue: 0,0:03:24.83,0:03:27.47,Default,,0000,0000,0000,,سوڵتان محمد ی دووەم چوویە ناوە بیناکەوە. Dialogue: 0,0:03:27.47,0:03:30.58,Default,,0000,0000,0000,,هەرچەندە زیانی زۆری پێگەشتبوو، \Nبەڵام شکۆمەندییەکەی ون نەبووبوو Dialogue: 0,0:03:30.58,0:03:33.87,Default,,0000,0000,0000,,لەبەر چاوی سوڵتان کە \Nبە زوویی پێشکەشی اللە ی کرد، Dialogue: 0,0:03:33.87,0:03:37.33,Default,,0000,0000,0000,,و ڕایگەیاند کە ببێتە \Nمزگەوتە نوێکەی ئیمپراتۆر. Dialogue: 0,0:03:37.33,0:03:39.46,Default,,0000,0000,0000,,چوار منارە لە سەدەی دواتریدا بنیاتنران Dialogue: 0,0:03:39.46,0:03:41.57,Default,,0000,0000,0000,,کە ڕوونترین نیشانەکانی ئەم سەردەمەن، Dialogue: 0,0:03:41.57,0:03:45.67,Default,,0000,0000,0000,,پشتگیری تەلارسازییانە دەدەنە\Nبیناکە و زیاتر مەبەستە دینیەکانیان. Dialogue: 0,0:03:45.67,0:03:47.13,Default,,0000,0000,0000,,وەلێ زۆری دیکە هەن. Dialogue: 0,0:03:47.13,0:03:50.75,Default,,0000,0000,0000,,مۆم هەڵگرە ڕازاوەکان کە بە بەستراوەتەوە\Nبە داگیکاریەکەی سلێمان کە هەنگاریا، Dialogue: 0,0:03:50.75,0:03:53.28,Default,,0000,0000,0000,,لەو کاتەی پەپکە قەبە\Nنووسراوەکان بە بنمیچەکەوەن Dialogue: 0,0:03:53.28,0:03:57.62,Default,,0000,0000,0000,,چوار جێنشینە شوێن کەوتووەکەی \Nمحمد بە بیری بینەران دەهێننەوە، Dialogue: 0,0:03:57.62,0:04:02.67,Default,,0000,0000,0000,,سەرەڕای ئەوەی ئەو بینایەی دەیبینی هێشتا \Nلە مزگەوت دەچێت، بەڵام هەنووکە مۆزەخانەیە، Dialogue: 0,0:04:02.67,0:04:06.70,Default,,0000,0000,0000,,بە بڕیارێک کە لەلایەن کەمال \Nئەتاتورک دەرکرا لە ١٩٣٥ Dialogue: 0,0:04:06.70,0:04:08.80,Default,,0000,0000,0000,,یەکەم سەرکردە نوێخوازەکەی تورکیا Dialogue: 0,0:04:08.80,0:04:11.61,Default,,0000,0000,0000,,لە دوای ڕووخانی ئیمپراتۆری عوسمانی. Dialogue: 0,0:04:11.61,0:04:15.16,Default,,0000,0000,0000,,ئەم دوونیاخوازییە بوو کە بووە هۆی لابردنی Dialogue: 0,0:04:15.16,0:04:17.86,Default,,0000,0000,0000,,ئەو فەڕشانەی کە نەخشەسازی \Nسەر نهۆمە مەرمەرەکەی شاردبۆوە Dialogue: 0,0:04:17.86,0:04:20.64,Default,,0000,0000,0000,,و لابردنی ئەو گەچکارییەی بەسەر \Nمۆزایکە مەسحیەکان کرابوو. Dialogue: 0,0:04:20.64,0:04:24.61,Default,,0000,0000,0000,,نوێکردنەوە بەردەوامەکانی بیناکە کۆمەڵە\Nدەنگێکی هەمەجۆری دابوویە Dialogue: 0,0:04:24.61,0:04:26.49,Default,,0000,0000,0000,,مێژووە دوور و درێژەکەی هایا سۆفیا Dialogue: 0,0:04:26.49,0:04:29.34,Default,,0000,0000,0000,,کە دووبارە ببیسترێنەوە\Nپاش سەدان ساڵ بێدەنگی. Dialogue: 0,0:04:29.34,0:04:31.07,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام کێشمەکێشی مایەوە. Dialogue: 0,0:04:31.07,0:04:34.47,Default,,0000,0000,0000,,مۆزایکە شاراوەکانی ژێر نووسراوە\Nئیسلامیەکان ناڵەیان دەگاتە دەرەوە، Dialogue: 0,0:04:34.47,0:04:38.97,Default,,0000,0000,0000,,پارچە بەنرخەکانی مێژوو ناتوانرێت پیشان \Nبدرێ بە تێکشکانی هەندێکی کە نەبێت. Dialogue: 0,0:04:38.97,0:04:42.65,Default,,0000,0000,0000,,لە هەمان کاتتدا، داواکاری هەردوو لە \Nکۆمەڵەگەکانی ئیسلامی و مەسیحی Dialogue: 0,0:04:42.65,0:04:45.93,Default,,0000,0000,0000,,بۆ گەڕاندنەوەی بیناکە\Nبۆ مەبەستە دێرینەکەی. Dialogue: 0,0:04:45.93,0:04:49.20,Default,,0000,0000,0000,,چیرۆکی ژیری پیرۆز لەوەیە دوور\Nبێت لە کۆتایی هاتن، Dialogue: 0,0:04:49.20,0:04:52.62,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام ئەوەی کە تاکێک بتوانێت هیواخوازی \Nبێت ئەوەیە کە ئەو دەنگە زۆرانەی Dialogue: 0,0:04:52.62,0:04:55.70,Default,,0000,0000,0000,,لەوێدان بتوانن چیرۆکی خۆیان \Nبگێڕنەوە بۆ ئەو ساڵانەی وا دێن.