ลองบวก 4/11 กับ 9/13 กัน.
เพื่อบวกเศษส่วนสองตัวนี้ เราต้อง
หาตัวส่วนร่วม
และตัวส่วนร่วมที่ใช้ ต้องเป็นตัวคูณร่วม
ของ 11 กับ 13
และสองนี้ไม่มีตัวประกอบร่วมกัน
ดังนั้นตัวคูณร่วมน้อยจะเท่ากับ
ผลคูณของ 11 กับ 13
เราก็บอกได้ว่า 13 คูณ 11
13 คูณ 1 ได้ 13
13 คูณ 1 อีกตัวได้ 13
หรือคุณบอกว่า 13 คูณ 10 ได้ 130
และเราได้: 3, 4, 1 -- 143.
นั่นคือตัวส่วนร่วมของเรา
ผมจะเขียนไว้ตรงนี้
อะไรสักอย่าง ส่วน 143 บวก
อะไรสักอย่างส่วน 143
และจาก 11 เป็นอะไรสักอย่างส่วน 143
เราก็เอา 11 คูณ 13
-- หรือเราคูณตัวส่วนด้วย 13 --
เราต้องคูณตัวเศษด้วย 13 ด้วย
แล้ว 4 คูณ 13 -- ลองดู: 4 คูณ 10 ได้ 40
4 คูณ 3 ได้ 12, มันจึงได้ 52
และคุณเขียนออกมาได้ถ้าต้องการ
4 คูณ 13 เท่ากับ 52
แล้วจาก 13 ไป 143 เราต้องคูณด้วย 11
ดังนั้นถ้าเราคูณตัวส่วนด้วย 11
ถ้าเราไม่อยากเปลี่ยนค่าเศษส่วน
เราต้องคูณตัวเศษด้วย 11 เช่นกัน
9 คูณ 11 ได้ 99
และตอนนี้เราบวกได้แล้ว: นี่เท่ากับ --
ตัวส่วนร่วมคือ 143
และ 52 บวก 99
-- 52 บวก 100 ได้ 152
แต่นี่จะน้อยกว่าอยู่ 1
มันจึงเท่ากับ 151
และผมว่านั่นเป็นรูปอย่างต่ำแล้ว
เท่าที่ผมรู้ ดูเหมือนว่าจะ
ไม่มีตัวประกอบร่วมระหว่าง 151 กับ 143
เราจึงได้ 151/143
-- เราเขียนมันเป็นจำนวนคละได้
เพราะ 143 ไปหาร 151 ได้หนึ่งครั้ง
1 คูณ 143 เท่ากับ 143
เมื่อคุณลบ -- ลองดู นี่กลายเป็น 11
นี่คือ 4
11 ลบ 3 ได้ 8
คุณได้เศษ 8
151 ลบ 143 เท่ากับ 1แล้วก็ 8 ส่วน 143
ตอนนี้มันเห็นได้ชัดว่า ทอนไม่ได้อีก
เราก็เสร็จแล้ว -- นี่เท่ากับ 1 8/143.