WEBVTT

00:00:01.158 --> 00:00:03.925 line:1
Tôi sẽ không bao giờ quên được
cảm giác của mình

00:00:03.925 --> 00:00:05.619
khi tôi nhìn thấy biển

00:00:05.619 --> 00:00:07.833 line:1
và lần đầu đặt chân lên chiếc thuyền đó.

00:00:07.833 --> 00:00:09.709
Với đứa trẻ bốn tuổi ấy,

00:00:09.709 --> 00:00:12.781 line:1
đó là cảm giác tự do nhất 
tôi có thể tưởng tượng ra.

00:00:13.774 --> 00:00:15.698
Bạn biết đấy, ở tuổi đó,
tôi chỉ cảm thấy

00:00:15.698 --> 00:00:20.227 line:1
tôi chắc chắn muốn chèo thuyền quanh thế giới này
một ngày, theo một cách nào đó.

00:00:20.417 --> 00:00:25.315
[Tháng 2/2005, Ellen lập kỷ lục thế giới mới
khi một mình vòng quanh thế giới trong thời gian ngắn nhất]

00:00:27.424 --> 00:00:29.196
Khi bạn khởi hành những chuyến đi đó,

00:00:29.196 --> 00:00:32.615 line:1
bạn biết đấy, bạn sẽ mang theo
mọi thứ cần thiết để tồn tại.

00:00:32.925 --> 00:00:34.500 line:1
Bạn chỉ có những gì bạn có.

00:00:34.500 --> 00:00:36.666
Bạn phải quản lý những thứ mình đang có

00:00:36.666 --> 00:00:38.917 line:1
đến giọt diesel cuối cùng, 
đến gói đồ ăn cuối cùng.

00:00:38.917 --> 00:00:41.597 line:1
Chắc chắn phải như vậy,
nếu không bạn sẽ không thể đi.

00:00:41.597 --> 00:00:44.589 line:1
Rồi tôi chợt nhận ra:
"Thế giới của chúng ta có khác gì đâu?"

00:00:44.589 --> 00:00:46.664
Bạn biết đấy, chúng ta có
nguồn tài nguyên hữu hạn,

00:00:46.664 --> 00:00:49.447 line:1
có sẵn cho ta chỉ một lần
trong lịch sử nhân loại.

00:00:49.705 --> 00:00:52.565
Kim loại, nhựa, phân bón.

00:00:52.565 --> 00:00:55.852 line:1
Ta đào chúng lên từ đất
rồi dùng hết.

00:00:56.347 --> 00:00:58.456
Việc này hiệu quả trong dài hạn
thế nào được?

00:00:59.024 --> 00:01:02.199 line:1
Chắc chắn ta đã có một cách khác để 
dùng các nguồn tài nguyên trên toàn cầu.

00:01:02.199 --> 00:01:04.088
Đó là ta dùng chúng nhưng không dùng hết.

00:01:04.088 --> 00:01:05.435 line:1
Đó là câu hỏi trong đầu tôi,

00:01:05.435 --> 00:01:06.901 line:1
và tôi đã mất một khoảng thời gian dài

00:01:06.901 --> 00:01:10.329 line:1
để nhận ra rằng ta có một cách khác
để vận hành nền kinh tế này,

00:01:10.329 --> 00:01:13.632 line:1
có một cách khác để ta có thể
sử dụng các công cụ, nguyên liệu.

00:01:13.867 --> 00:01:15.795 line:1
Đó là kinh tế tuần hoàn.

00:01:19.449 --> 00:01:23.068 line:1
Cách thức hoạt động chủ yếu của kinh tế
ngày nay là khai thác rất nhiều.

00:01:23.068 --> 00:01:23.885
Nó đi theo trình tự.

00:01:23.885 --> 00:01:26.920 line:1
Ta lấy ra một thứ gì đó từ lòng đất,
ta chế ra một thứ gì đó từ đó.

00:01:26.920 --> 00:01:29.971 line:1
Rồi khi sản phẩm đó hết giá trị sử dụng,
ta vứt nó đi.

00:01:29.971 --> 00:01:33.927 line:1
Không cần biết bạn dùng hiệu quả thế nào
những nguyên liệu bạn đưa vào hệ thống đó,

00:01:33.927 --> 00:01:35.270 line:1
kể cả khi bạn làm ra sản phẩm đó

00:01:35.270 --> 00:01:38.006 line:1
mà dùng ít năng lượng hơn,
ít nguyên liệu hơn chút đỉnh,

00:01:38.006 --> 00:01:40.188 line:1
bạn vẫn sẽ hết thôi.

00:01:40.350 --> 00:01:43.190 line:1
Nếu bạn đảo chiều
và nhìn vào một mô hình tuần hoàn

00:01:43.190 --> 00:01:45.100 line:1
mà theo mô hình đó,
khi bạn thiết kế một sản phẩm,

00:01:45.100 --> 00:01:49.118
bạn lấy nguyên liệu lên khỏi lòng đất,
hay lý tưởng là bạn dùng đồ tái chế,

00:01:49.118 --> 00:01:50.563
đưa chúng vào sản phẩm,

00:01:50.563 --> 00:01:53.280
nhưng bạn sẽ thiết kế sản phẩm đó
sao cho có thể thu lại những nguyên liệu này,

00:01:53.280 --> 00:01:54.920
có mục đích, ngay từ đầu.

00:01:55.500 --> 00:01:57.577
Bạn tính toán để giảm
chất thải và ô nhiễm.

00:01:57.577 --> 00:02:00.671 line:1
Tại sao bạn lại tạo ra thứ này
trong một thế giới tài nguyên có hạn?

00:02:00.671 --> 00:02:02.500
Đều là về thiết kế tóm tắt.

00:02:03.248 --> 00:02:05.010
Ngày nay, khi mua một chiếc máy giặt,

00:02:05.010 --> 00:02:08.411
bạn đóng thuế lúc mua máy, 
bạn sở hữu tất cả nguyên vật liệu làm nên máy,

00:02:08.411 --> 00:02:10.917
và khi nó hỏng, 
chuyện đó đương nhiên sẽ xảy ra,

00:02:10.917 --> 00:02:13.292
bạn lại đóng thuế - thuế chôn lấp.

00:02:13.292 --> 00:02:15.212 line:1
Trong một hệ thống tuần hoàn,
tất cả những điều đó đều thay đổi.

00:02:15.212 --> 00:02:17.498 line:1
Bạn không sở hữu chiếc máy của bạn
mà bạn trả tiền cho từng lần giặt.

00:02:17.498 --> 00:02:20.317 line:1
Chiếc máy sẽ được nhà sản xuất chăm sóc

00:02:20.317 --> 00:02:21.520
và họ sẽ đảm bảo rằng

00:02:21.520 --> 00:02:23.614 line:1
một khi chiếc máy hết giá trị sử dụng,

00:02:23.614 --> 00:02:25.558 line:1
họ sẽ thu hồi máy,
họ biết có gì bên trong

00:02:25.558 --> 00:02:27.490 line:1
và họ tái sinh
những vật liệu từ máy.

00:02:27.490 --> 00:02:30.053 line:1
Và cuối cùng, đúng mục đích,
bạn có một hệ thống tuần hoàn.

00:02:30.053 --> 00:02:32.737 line:1
Chúng tôi đã nghiên cứu rất lâu
những con số đằng sau đó,

00:02:32.737 --> 00:02:34.018 line:1
bạn biết đấy, gọi là tính kinh tế,

00:02:34.018 --> 00:02:35.192
và nó rẻ hơn rất nhiều.

00:02:35.192 --> 00:02:39.599 line:1
Chỉ 12 cent Mỹ so với 27 cent
cho một lần giặt

00:02:39.599 --> 00:02:41.600
là bạn có được chiếc máy tuần hoàn đó rồi.

00:02:42.405 --> 00:02:44.773 line:1
Chúng ta sẽ sống trong 
một hệ thống hiệu quả.

00:02:44.773 --> 00:02:47.163 line:1
Chúng ta sẽ không tạo ra rác thải.

00:02:47.163 --> 00:02:48.637 line:1
Chúng ta sẽ có dịch vụ tốt hơn.

00:02:48.637 --> 00:02:51.114 line:1
Chúng ta sẽ tiếp cận công nghệ tốt hơn.

00:02:51.114 --> 00:02:52.638 line:1
Theo những nghiên cứu chúng tôi đã thực hiện,

00:02:52.638 --> 00:02:55.225 line:1
vì những nhà sản xuất đó
không mua hết nguyên liệu,

00:02:55.225 --> 00:02:56.474 line:1
rồi bán hết chúng đi,

00:02:56.474 --> 00:02:57.806
chúng ta sẽ được hưởng
một cái giá tốt hơn

00:02:57.806 --> 00:03:00.601 line:1
vì nhà sản xuất biết chắc rằng
dòng chảy nguyên liệu của họ

00:03:00.601 --> 00:03:02.057
sẽ quay lại hệ thống này.

00:03:06.766 --> 00:03:07.942 line:1
Tôi vô cùng lạc quan

00:03:07.942 --> 00:03:09.722 line:1
vì khi bạn nhìn vào những con số,

00:03:09.722 --> 00:03:11.722 line:1
khi bạn nhìn vào tính kinh tế đằng sau nó,

00:03:11.722 --> 00:03:14.325 line:1
việc chuyển đổi sang 
kinh tế tuần hoàn là hợp lý.

00:03:14.325 --> 00:03:17.491 line:1
Một nền kinh tế tuần hoàn có nhiều
giá trị hơn một nền kinh tế tuyến tính.

00:03:17.491 --> 00:03:20.801 line:1
Đối với một tổ chức lớn, việc chuyển đổi
tất nhiên sẽ tốn một khoản

00:03:20.801 --> 00:03:22.511 line:1
nhưng có lẽ bạn cần 
tự hỏi một câu hỏi khác:

00:03:22.511 --> 00:03:24.470 line:1
Rủi ro trong kinh tế tuyến tính là gì?

00:03:24.470 --> 00:03:25.938 line:1
Vì với tôi, điều đó không phải nghĩ.

00:03:25.938 --> 00:03:27.521 line:1
Kinh tế tuyến tính có một rủi ro lớn.

00:03:27.777 --> 00:03:31.636 line:1
Đơn giản, nó không thể là tương lai,
dựa trên kinh tế học thuần tuý.

00:03:31.636 --> 00:03:33.547 line:1
Vậy thực chất bạn đang dành thời gian vào đâu?

00:03:33.547 --> 00:03:34.968 line:1
Bạn đang dành nỗ lực của mình vào đâu?

00:03:34.968 --> 00:03:37.183 line:1
Hãy tìm hiểu tuần hoàn
thực sự là như thế nào

00:03:37.183 --> 00:03:40.673 line:1
và cố gắng vẽ ra bức tranh tuần hoàn đó
một cách tốt nhất có thể.

00:03:40.943 --> 00:03:43.283 line:1
Dịch: Thu Trang Đỗ, Minh Truong
Hiệu đính: Mỹ Linh