0:00:00.826,0:00:03.404
Size çocuklarımdan bahsetmek istiyorum.

0:00:03.743,0:00:08.391
Biliyorum, herkes çocuklarının[br]dünyaya gelmiş en şahane,

0:00:08.415,0:00:10.490
en güzel çocuklar olduğunu düşünür.

0:00:11.352,0:00:12.601
Fakat benimkiler gerçekten öyle.

0:00:12.625,0:00:13.932
(Gülüşmeler)

0:00:13.956,0:00:16.330
696 çocuğum var

0:00:16.354,0:00:18.630
ve onlar görebileceğiniz en akıllı,

0:00:18.630,0:00:24.676
hünerli, yenilikçi, zeki [br]ve güçlü çocuklar.

0:00:25.263,0:00:30.086
Sınıfımda eğitim verme onuruna sahip [br]olduğum her öğrenci benim çocuğumdur.

0:00:30.702,0:00:34.521
Lakin, "gerçek" ebeveynleri[br]zengin olmadığı için

0:00:34.545,0:00:37.421
ve bence çoğunlukla siyahi oldukları için

0:00:37.445,0:00:39.951
benim onlarda gördüğüm mükemmelliği

0:00:39.975,0:00:42.391
onlar kendilerinde belki de[br]hiç göremeyecekler.

0:00:42.839,0:00:45.353
Çünkü onlarda kendimi görüyorum --

0:00:45.896,0:00:48.336
veya nasıl olmuş olabileceğimi.

0:00:49.645,0:00:52.038
Ben, memur olmayı seçmiş, çok çalışan,

0:00:52.062,0:00:54.680
üniversite eğitimi görmüş, Afro-Amerikan

0:00:54.704,0:00:57.418
bir ailenin çocuğuyum:

0:00:57.442,0:01:01.054
Babam, bir papaz; annem, bir eğitici.

0:01:01.078,0:01:04.614
Evimizde hiçbir zaman[br]bir zenginlik hırsı olmadı.

0:01:04.981,0:01:06.737
Bu fakirlik yüzünden

0:01:06.761,0:01:08.971
fakir bir mahallede yaşadık

0:01:08.995,0:01:11.838
ve bundan dolayı da[br]fakir bir okul sistemi vardı.

0:01:12.307,0:01:16.147
Neyse ki, şehir içinden siyah[br]ve kahverengi çocukları

0:01:16.171,0:01:19.112
otobüsle banliyödeki zengin ve[br]beyazların okullarına taşıyan

0:01:19.112,0:01:21.934
ırk ayrımına son veren gönüllü bir

0:01:21.958,0:01:24.612
eğitim progamı ikramiyesine denk geldik.

0:01:25.288,0:01:28.173
Beş yaşında, daha iyi eğitim almak için

0:01:28.173,0:01:29.408
uzak bir yere

0:01:29.408,0:01:32.955
otobüsle bir saat[br]yol gitmek zorunda kaldım.

0:01:33.522,0:01:38.136
Beş yaşında, herkesin benim gibi[br]bir hayatı var zannederdim.

0:01:38.621,0:01:40.651
Sanıyordum ki herkes okula gidiyor

0:01:40.675,0:01:43.034
ve aile resimlerini renklendirmek için

0:01:43.058,0:01:44.726
kahverengi pastel boya kullanıyor.

0:01:44.750,0:01:47.831
Lakin diğerleri [br]şeftali rengi kullanıyordu.

0:01:48.559,0:01:52.174
Beş yaşında, herkesi[br]kendim gibi zannederdim.

0:01:52.792,0:01:56.111
Fakat büyüdükçe, bir şeylerin[br]farkına varmaya başladım.

0:01:56.948,0:01:59.510
Mahalle arkadaşım nasıl oluyor da

0:01:59.534,0:02:01.072
sabahın beşinde uyanıp

0:02:01.096,0:02:03.607
bir saat uzaktaki bir okula[br]gitmek zorunda değil?

0:02:04.278,0:02:06.528
Nasıl oluyor da ben keman öğrenirken

0:02:06.552,0:02:10.260
mahalle arkadaşlarım[br]müzik dersi bile görmüyor?

0:02:11.040,0:02:14.584
Neden mahalle arkadaşlarım benim iki ya da

0:02:14.608,0:02:17.036
üç sene önce okuduğum[br]ders kitaplarını okuyor?

0:02:17.882,0:02:19.980
Büyüdükçe,

0:02:20.762,0:02:24.691
karnımda haksız bir his duymaya başladım,

0:02:24.715,0:02:28.623
sanki yapmamam gereken[br]bir şey yapıyormuşum gibi;

0:02:28.647,0:02:31.358
benim olmayan bir şeyi alıyor;

0:02:31.819,0:02:33.109
bir hediye alıyor,

0:02:33.544,0:02:35.571
ama üzerinde başkasının adı yazıyor.

0:02:35.929,0:02:39.433
Maruz kaldığım bu harika şeylere

0:02:39.457,0:02:41.155
ve tecrübelere

0:02:41.179,0:02:44.454
sahip olmamam gerektiğini hissettim.

0:02:45.189,0:02:49.180
Kütüphane, tam donanımlı[br]spor tesisleri veya

0:02:49.180,0:02:51.712
güvenle oynayabileceğim yerlerde[br]bulunmamalıydım.

0:02:52.208,0:02:54.455
Sezonluk oyunları ve konserleri,

0:02:54.479,0:02:56.844
dijital, görsel sahne sanatları olan

0:02:56.868,0:02:59.105
tiyatro bölümü olmamalıydı.

0:02:59.603,0:03:04.259
Tam donanımlı biyoloji veya kimya[br]laboratuvarları,

0:03:04.283,0:03:07.085
kapımdan alıp kapıma bırakan[br]okul servisleri,

0:03:07.109,0:03:09.537
taze okul yemekleri

0:03:09.561,0:03:11.305
veya hatta klima olmamalıydı.

0:03:12.127,0:03:14.257
Bunlar çocuklarımın sahip olmadığı şeyler.

0:03:14.661,0:03:16.198
Gördüğünüz gibi, büyüdükçe,

0:03:16.222,0:03:19.239
bana verilen muhteşem fırsatlar için

0:03:19.263,0:03:20.909
müteşekkirken

0:03:20.933,0:03:23.661
hiç geçmeyen bir sancım vardı.

0:03:24.210,0:03:26.629
Peki ya diğerleri?

0:03:27.137,0:03:30.507
Benim gibi olan binlerce çocuk var,

0:03:30.531,0:03:32.267
bunu onlar da hak ediyor.

0:03:32.291,0:03:34.429
Neden herkes bu imkânlara sahip değil?

0:03:34.453,0:03:38.793
Neden yüksek kaliteli eğitim[br]zenginlere özel?

0:03:39.634,0:03:43.198
Sanki bir tür kazazede pişmanlığı[br]yaşıyordum.

0:03:43.222,0:03:45.158
Tüm mahalle arkadaşlarım

0:03:45.158,0:03:47.803
eğitim treni felaketi yaşarken,

0:03:47.827,0:03:51.516
ben otobüsle bundan kurtulmuştum.

0:03:52.067,0:03:54.561
Eğitim gören Musa gibi bağırıyordum,

0:03:54.585,0:03:56.194
"Bırakın insanlarımı gitsinler

0:03:56.218,0:03:58.055
daha kaliteli okullara!"

0:03:58.079,0:03:59.496
(Gülüşmeler)

0:03:59.520,0:04:04.080
Diğer yarının nasıl muamele ve[br]eğitim gördüklerini ilk elden gördüm.

0:04:04.104,0:04:07.043
Eğitimin vadedilmiş topraklarını gördüm

0:04:07.067,0:04:11.306
ve bu eşitsizliği ömrüm boyunca[br]haklı çıkaramam.

0:04:13.550,0:04:18.292
Şimdi, bir zamanlar kurtulduğum[br]eğitim sisteminde öğretmenlik yapıyorum.

0:04:18.870,0:04:23.407
Öğrenciyken bana verilen araçlara

0:04:23.431,0:04:27.354
şimdi bir öğretmen olarak erişemiyorum

0:04:27.378,0:04:28.942
ki öğrencilerime verebileyim.

0:04:29.451,0:04:34.026
Sayısız geceler çaresizlik,

0:04:34.050,0:04:35.326
öfke

0:04:35.350,0:04:36.741
ve kederle ağladım,

0:04:36.765,0:04:40.056
çünkü çocuklarıma kendi aldığım [br]eğitimi vermiyorum,

0:04:40.581,0:04:44.772
çünkü bana eğitim verilen [br]kaynak ve araçlara

0:04:44.796,0:04:46.686
ulaşım sağlayamıyorum.

0:04:47.393,0:04:49.564
Çocuklarım çok daha iyisini hak ediyor.

0:04:50.270,0:04:53.133
Oturmuş sürekli şunu söyleyip duruyoruz:

0:04:53.157,0:04:55.722
"Başarı uçurumu, başarı uçurumu!"

0:04:56.462,0:05:00.114
Bu çocukların neden iyi, diğer çocukların[br]neden kötü performans gösterdiğini

0:05:00.114,0:05:02.643
anlamak gerçekten bu kadar zor mu?

0:05:02.667,0:05:04.092
Hadi ama.

0:05:04.664,0:05:06.931
Bence hepimiz meseleyi yanlış anladık.

0:05:06.955,0:05:08.116
Bence biz,

0:05:08.140,0:05:10.222
Gloria Ladson Billings'in dediği gibi,

0:05:10.246,0:05:14.988
yaklaşımımızı ve dilimizi değiştirmeli[br]ve olduğu şeyi söylemeliyiz.

0:05:15.516,0:05:17.135
Bu bir başarı boşluğu değil;

0:05:17.878,0:05:19.806
bu bir eğitim borcu,

0:05:20.417,0:05:25.695
zaman içinde siyah ve kahverengi[br]çocukların eğitimine

0:05:25.719,0:05:29.564
hiçbir zaman yatırım yapılmayan[br]okul kaynakları için bir borç.

0:05:30.820,0:05:33.846
Amerikan tarihinde az bilinen bir sır var.

0:05:33.870,0:05:38.923
Siyahi insanlar için yapılan[br]tek Amerikan müessesesi

0:05:39.714,0:05:41.280
Amerikan köle ticaretidir --

0:05:41.866,0:05:43.815
ve kimisi hapis sistemini tartışıyor,

0:05:43.839,0:05:46.065
ama bu başka bir TED konuşması konusu.

0:05:46.089,0:05:47.239
(Gülüşmeler)

0:05:47.654,0:05:51.947
Bu ülkenin devlet okulu sistemi[br]köle ticareti ve köle işçiliğinden gelen

0:05:51.971,0:05:56.258
ticaret kullanılarak inşa edildi,[br]satın alındı ve ödendi.

0:05:56.651,0:06:00.614
Afro-Amerikalılar köle yapılırken[br]ve eğitim görmekten alıkoyulurken,

0:06:00.638,0:06:03.797
onların emekleriyle mahrum bırakıldıkları

0:06:03.821,0:06:05.509
kurumlar kuruldu.

0:06:06.042,0:06:11.121
O zamandan beri, her dava,[br]eğitim politikası, reform,

0:06:11.145,0:06:14.399
tasarım tadilatı için bir girişim oldu.

0:06:14.423,0:06:17.083
Hâlbuki oturup şunu kabul etmeliydik:

0:06:17.107,0:06:19.715
Başından beri meseleyi yanlış anlamışız.

0:06:21.243,0:06:25.286
Amerikan eğitim tarihinin[br]basitleştirilmiş hâli şöyle.

0:06:25.286,0:06:27.156
Pekâlâ, biraz daha dayanın.

0:06:27.501,0:06:31.256
Siyahiler hariç tutuldu --[br]şu köle meselesi.

0:06:31.256,0:06:33.333
Hayırsever beyaz insanların yardımıyla,

0:06:33.357,0:06:34.911
kendi okullarını inşa ettiler.

0:06:34.935,0:06:37.269
Ayrı fakat eşitse sorun yok.

0:06:37.729,0:06:40.459
Ama hepimiz ayrı olduğunu biliyorduk

0:06:40.483,0:06:42.139
ama asla eşit değillerdi.

0:06:42.571,0:06:47.736
1954'teki Topeka, Kansas'ta görülen,[br]Brown'la Eğitim Heyeti davasıyla

0:06:47.760,0:06:50.991
ırkların yasal ayrımı artık yasa dışı.

0:06:51.900,0:06:58.129
Ama o zamandan beri çok az insan

0:06:58.153,0:07:03.426
Brown ile Heyet'in planladığı[br]her çocuk için vadedilmiş eğitimi

0:07:03.450,0:07:06.414
bitiren davalarla ilgileniyor.

0:07:06.438,0:07:10.156
Bazıları bugün okullarımızın,[br]ırkçı ayrımına son vermeye çalıştığımız

0:07:10.180,0:07:14.916
zamana göre daha çok ayrıştığını söylüyor.

0:07:15.963,0:07:18.300
Çocuklarıma ırkçı ayrım [br]konusunu anlattığımda,

0:07:18.300,0:07:20.883
- Little Rock Nine,[br]İnsan Hakları Hareketi -

0:07:20.907,0:07:24.237
sınıfımda garip bir hâl oluşuyor.

0:07:24.261,0:07:26.962
Çocuklardan şu şekilde sorular alıyorum:

0:07:27.940,0:07:31.243
"1954'te okullarda ırk ayrımı kalktıysa

0:07:31.267,0:07:33.564
burada neden hiç beyaz çocuk yok?"

0:07:33.588,0:07:35.048
(Gülüşmeler)

0:07:35.072,0:07:36.428
Bu çocuklar aptal değil.

0:07:37.292,0:07:39.016
Neler olup bittiğini

0:07:39.542,0:07:40.889
çok iyi biliyorlar.

0:07:41.526,0:07:43.760
Konu eğitim olduğunda,

0:07:44.670,0:07:46.260
siyahilerin önemli olmadığını

0:07:47.081,0:07:48.773
ve zaten hiç olmadığını biliyorlar.

0:07:50.316,0:07:56.831
Yıllarca, çocuklarıma[br]okuma aşkını işlemek için uğraştım.

0:07:57.416,0:08:00.280
İkinci el dükkânlarından,[br]sosyal marketlerden,

0:08:00.304,0:08:03.601
tavan aralarından topladığım kitaplarla

0:08:03.625,0:08:06.088
sade bir sınıf kütüphanesi oluşturdum.

0:08:06.112,0:08:08.572
Ama ne zaman şu korkunç sözleri söylesem:

0:08:08.596,0:08:10.792
"Kitapları çıkarıp okuyun."

0:08:10.816,0:08:13.249
Sanki savaş ilan ettim sanırsınız.

0:08:13.273,0:08:14.966
Tam bir eziyetti.

0:08:15.693,0:08:16.857
Bir gün,

0:08:17.184,0:08:20.314
DonorsChoose denilen[br]bir web sitesi duydum.

0:08:20.338,0:08:22.654
Burada sınıf öğretmenleri

0:08:22.678,0:08:24.782
sınıflarının ihtiyaç listesini oluşturuyor

0:08:24.806,0:08:27.333
ve anonim bağışçılar da bunu[br]gerçekleştiriyor.

0:08:27.357,0:08:31.358
Bunu göze alarak bir çocuğun[br]hayalindeki kütüphane olacak

0:08:31.382,0:08:34.595
bir istek listesi oluşturmaya[br]karar verdim.

0:08:35.698,0:08:39.890
Odama parça parça 200'ün üzerinde[br]yepyeni kitaplar geldi.

0:08:40.672,0:08:45.245
Her gün yeni teslimatlar geliyordu[br]ve çocuklarım sevinç çığlıkları atıyordu.

0:08:45.269,0:08:47.226
"Noel'de gibiyiz!"

0:08:47.250,0:08:48.330
(Gülüşmeler)

0:08:48.354,0:08:49.519
Daha sonra,

0:08:49.543,0:08:52.415
"Bayan Sumnur, bu kitaplar[br]nereden geldi?" diye sordular.

0:08:52.439,0:08:53.655
Ben de şöyle cevapladım:

0:08:53.679,0:08:57.655
"Ülkenin dört bir yanından yabancılar[br]size bunları gönderdi." diye cevap verdim.

0:08:58.274,0:09:00.951
Sonra kuşkuyla şöyle dediler:

0:09:02.474,0:09:04.201
"Ama onlar yepyeni." dediler.

0:09:04.225,0:09:05.227
(Gülüşmeler)

0:09:05.251,0:09:06.830
Ben de şöyle cevapladım:

0:09:06.854,0:09:08.754
"Siz yepyeni kitapları hak ediyorsunuz."

0:09:10.137,0:09:13.560
Kızlarımdan birisi kitabın [br]cildini soyarken

0:09:13.584,0:09:16.654
beni can evimden vuran sözler sarf etti:

0:09:17.582,0:09:21.960
"Bayan Sumner --[br]bu kitapları sizin aldığınızı düşündüm,

0:09:21.984,0:09:24.722
çünkü siz öğretmenler bize[br]daima bir şeyler alıyorsunuz.

0:09:25.158,0:09:29.187
Ama bir yabancının, tanımadığım birinin

0:09:29.211,0:09:30.910
beni bu kadar önemsemesi

0:09:31.480,0:09:32.935
harika bir şeymiş."

0:09:33.870,0:09:36.479
Yabancıların sizinle ilgileneceğini bilmek

0:09:36.479,0:09:38.545
çocuklarımın karşılayamayacağı[br]bir ayrıcalık.

0:09:40.342,0:09:41.784
Bağıştan beri,

0:09:41.808,0:09:45.666
çocuklar sürekli şekilde kitapları[br]eve götürmek için yazdırıyor

0:09:45.690,0:09:48.350
ve kitapları getirdiklerinde[br]şöyle diyorlar,

0:09:48.374,0:09:49.962
"Bu çok iyiydi!"

0:09:49.986,0:09:51.034
(Gülüşmeler)

0:09:51.058,0:09:53.360
Şimdi, "Bir kitap götürüp okuyun,"[br]dediğimde

0:09:53.384,0:09:55.603
çocuklarım kütüphaneye koşuşuyor.

0:09:56.849,0:09:58.896
Mesele kitap okumak istememeleri değildi,

0:09:58.920,0:10:03.470
aksine, ellerinde imkân olsa[br]seve seve okurlardı.

0:10:05.579,0:10:07.231
Kurumsal bazda konuşacak olursam,

0:10:07.255,0:10:11.607
devlet okulu sistemimiz siyah ve[br]kahverengi çocuklara hiç iyi davranmadı.

0:10:12.068,0:10:14.616
Son ürüne, test sonuçlarına

0:10:14.640,0:10:16.005
odaklanıp duruyoruz

0:10:16.029,0:10:17.875
ve hüsrana uğruyoruz.

0:10:17.899,0:10:20.036
Elimizde bir facia var ve merak ediyoruz:

0:10:20.060,0:10:22.897
"Nasıl bu kadar kötü oldu?[br]Bu noktaya nasıl geldik?"

0:10:23.890,0:10:25.045
Gerçekten mi?

0:10:25.439,0:10:27.514
Bir çocuğu yeterince ihmal ederseniz,

0:10:27.538,0:10:30.628
işler iyi sonuçlanmadığında[br]artık şaşırma hakkına

0:10:30.652,0:10:32.483
sahip değilsinizdir.

0:10:33.319,0:10:35.053
Şunlar sizin kafanızı bulandırmasın

0:10:35.077,0:10:36.703
veya şaşırtmasın

0:10:36.727,0:10:38.203
veya afallatmasın;

0:10:38.680,0:10:40.606
başarı uçurumu,

0:10:40.630,0:10:41.853
gelir uçurumu,

0:10:41.877,0:10:43.496
hapsetme oranları

0:10:43.520,0:10:48.567
veya sosyoekonomik açıdan[br]o zamanki "o" terimi her ne ise o.

0:10:49.248,0:10:51.690
Ülke olarak problemlerimiz

0:10:51.714,0:10:53.797
ülke olarak yarattığımız problemlerdir.

0:10:54.740,0:10:57.302
Eğitiminizin kalitesi doğrudan

0:10:57.322,0:11:00.160
üniversiteye erişiminiz,

0:11:00.184,0:11:01.912
işe erişiminiz,

0:11:01.936,0:11:03.644
geleceğe erişiminizle orantılıdır.

0:11:05.594,0:11:10.864
Her çocuğun yüksek kalitede[br]eğitim aldığı bir dünyada yaşayana kadar

0:11:10.888,0:11:12.424
- nerede yaşadıklarına veya

0:11:12.448,0:11:14.328
derilerinin rengine bakılmadan -

0:11:14.352,0:11:18.412
makro seviyede yapabileceğimiz şeyler var.

0:11:19.389,0:11:22.953
Okul fonlamasına, fakir çocukların

0:11:22.977,0:11:25.208
ağızlarından lokmaları alınırken

0:11:25.232,0:11:28.268
zengin çocukların devlet yardımından[br]faydalanmaya devam ettiği

0:11:28.292,0:11:32.377
emlak vergisi veya acayip[br]ekonomik denklemlerle

0:11:32.401,0:11:33.994
karar verilmemeli.

0:11:34.750,0:11:38.511
Valiler, senatörler, belediye başkanları,[br]şehir meclis üyeleri --

0:11:38.535,0:11:41.399
toplumsal eğitime toplumsal [br]eğitim diyeceksek

0:11:41.423,0:11:43.006
o zaman öyle olmalı.

0:11:43.555,0:11:46.538
Aksi taktirde, ona neyse onu demeliyiz:

0:11:46.562,0:11:48.127
Fakirlik sigortası.

0:11:49.211,0:11:50.653
"Toplumsal eğitim:

0:11:50.677,0:11:53.765
1954'ten beri fakir çocukları[br]fakirlikte bırakıyor."

0:11:53.789,0:11:55.241
(Gülüşmeler)

0:11:56.733,0:12:01.831
Eğer gerçekten, ülke olarak, eğitimin[br]"büyük dengeleyici" olduğuna inanırsak

0:12:01.855,0:12:05.686
o zaman sadece şudur: Eşit ve adil.

0:12:06.158,0:12:10.501
O zamana kadar, demokratik[br]eğitimimizde demokrasi yoktur.

0:12:11.493,0:12:13.000
Orta seviyede:

0:12:13.640,0:12:16.842
Tarihi konuşursak, siyah ve[br]kahverengi çocuğun eğitimi

0:12:16.866,0:12:20.337
daima birilerinin hayrına bağlı olmuştur.

0:12:20.361,0:12:23.155
Ve ne yazık ki, bugün de öyle.

0:12:23.770,0:12:28.135
Eğer oğlunuz veya kızınız,[br]kız veya erkek yeğeniniz veya komşunuz

0:12:28.159,0:12:29.722
veya alt sokaktaki küçük Tommy

0:12:30.253,0:12:32.556
donanımlı bir okula giderse

0:12:32.580,0:12:35.754
okul komitesini yoksul bir okula[br]veya yoksul bir sınıfa

0:12:35.778,0:12:37.817
sahip çıkmaları için zorlayın.

0:12:37.841,0:12:41.238
Aradaki uçurumu ilişkilerinizi kullanarak[br]

0:12:41.262,0:12:43.459
ve iletişime geçerek kapayın.

0:12:44.050,0:12:46.004
Kaynaklar paylaşıldığında,

0:12:46.028,0:12:47.720
bölünme olmaz;

0:12:47.744,0:12:49.201
katlanırlar.

0:12:49.871,0:12:51.710
Ve mikro seviyede:

0:12:51.734,0:12:53.554
Eğer bir insan evladı iseniz,

0:12:53.985,0:12:55.151
bağışlayın.

0:12:55.524,0:12:59.587
Zamanı, parayı, kaynakları, fırsatları --

0:12:59.611,0:13:01.974
kalbinizde ne varsa.

0:13:02.847,0:13:05.005
Bu eşitsizliği tanıyan ve

0:13:05.005,0:13:07.129
gerçekten bu konuda[br]bir şeyler yapmak isteyen

0:13:07.153,0:13:09.648
DonorsChoose gibi siteler var.

0:13:11.748,0:13:13.952
Aleti olmayan marangoz ne yapar?

0:13:14.350,0:13:16.672
Sahnesi olmayan aktris ne yapar?

0:13:16.990,0:13:19.447
Laboratuvarı olmayan bilim adamı ne yapar?

0:13:19.859,0:13:22.586
Gereçleri olmayan bir doktor ne yapar?

0:13:23.270,0:13:24.515
Size söyleyeyim:

0:13:24.970,0:13:26.434
Bunlar benim çocuklarım.

0:13:27.219,0:13:29.035
Sizin çocuklarınız da olmamalılar mı?

0:13:29.893,0:13:31.044
Teşekkür ederim.

0:13:31.068,0:13:37.273
(Alkışlar)