0:00:00.537,0:00:04.067
Sonuncu videoda, ilk olaraq

0:00:04.067,0:00:06.030
plastik torbaların

0:00:06.030,0:00:07.803
mənfi təsirləri haqqında danışdıq.

0:00:07.803,0:00:10.002
Onlar, zibil yaradır, bəzi hallarda

0:00:10.002,0:00:11.714
heyvanlara, ətraf mühitə zərər vurur.

0:00:11.714,0:00:14.275
O videoda,

0:00:14.275,0:00:16.613
plastik torbaların faktiki

0:00:16.613,0:00:19.282
xarici xərcini hesabladıq.

0:00:19.282,0:00:21.692
Bu iki sent, bir torbanın,[br]ətraf mühitdəki zibil

0:00:21.692,0:00:22.668
toplusuna təsiridir.

0:00:22.668,0:00:24.268
Sonra anladıq ki,

0:00:24.268,0:00:25.667
mövcud

0:00:25.667,0:00:27.139
marjinal xərclərin

0:00:27.139,0:00:28.710
əvəzinə,

0:00:28.710,0:00:30.360
əgər bu marjinal xərc əyrisini

0:00:30.360,0:00:32.139
xarici xərclərə əlavə etsək,

0:00:32.139,0:00:33.959
istehsalçı üstəgəl xarici xərclər

0:00:33.959,0:00:36.334
marjinal xərc əyrisini taparıq.

0:00:36.334,0:00:38.049
Və sonra, əslində plastik torbaların

0:00:38.049,0:00:42.111
ən uyğun qiymətini və[br]miqdarını əldə etdik.

0:00:42.111,0:00:44.454
Bununla da torbaların,

0:00:44.454,0:00:46.125
ümumi xərclərinin ümumi gəlirdən

0:00:46.125,0:00:49.156
çox olduğunu və mənfi artımın

0:00:49.156,0:00:50.210
əslində ümumi artımı

0:00:50.210,0:00:52.134
azaltmış olduğunu öyrəndik.

0:00:52.134,0:00:53.989
O videoda toxunmadığımız digər mövzu,

0:00:53.989,0:00:56.042
bunun, əslində necə baş verdiyidir.

0:00:56.042,0:00:59.216
Əgər bunları olduğu kimi saxlasaq,

0:00:59.216,0:01:01.231
və sadəcə istehsalçıların marjinal

0:01:01.231,0:01:02.538
xərc əyrisi və

0:01:02.538,0:01:04.632
istehlakçıların tələb əyrisi[br]saxlasaq,

0:01:04.632,0:01:06.717
bu halda, istehlakçılar supermarketdə idi,

0:01:06.717,0:01:08.400
sonra tarazlıq qiyməti çatdırılacaq

0:01:08.400,0:01:09.932
və burda olacaq.

0:01:09.932,0:01:12.209
Çünki, baxmayaraq ki, burada,

0:01:12.209,0:01:14.004
bu xərclərin olduğunu deyirik,

0:01:14.004,0:01:17.544
bu xərclər bazarlara

0:01:17.544,0:01:18.884
şamil edilməyəcək.

0:01:18.884,0:01:21.135
Əgər bu cəmiyyətdə xeyirxah

0:01:21.135,0:01:23.875
hökmdar olsaydınız, nə edərdiniz?

0:01:23.875,0:01:26.298
Xarici xərcləri nəzərə almadıqda,

0:01:26.298,0:01:28.550
tarazlıq kəmiyyətinin [br]nə olacağı ilə müqayisədə,

0:01:28.550,0:01:30.133
miqdarı bu nöqtəyə yaxınlaşdırmaq

0:01:30.133,0:01:31.801
üçün

0:01:31.801,0:01:33.009
nə edərdiniz?

0:01:33.009,0:01:34.742
Burda seçimlər dəstəsi var.

0:01:34.742,0:01:37.468
Sadəcə plastik torbaları[br]qadağan edə bilərdiniz.

0:01:37.468,0:01:41.134
Plastik torbaları qadağan et,

0:01:41.134,0:01:44.066
onların üzərinə[br]kvota qoy,

0:01:44.066,0:01:47.883
yəni, belə deyək ki,

0:01:47.883,0:01:50.467
müəyyən miqdardan çox torba

0:01:50.467,0:01:52.404
istehsal edilməsin və ya

0:01:52.404,0:01:54.468
plastik torbalara

0:01:54.468,0:01:57.332
vergi qoya bilərsiniz.

0:01:57.332,0:01:59.340
Bunlardan hansının məcmu olaraq

0:01:59.340,0:02:01.596
cəmiyyətə ən çox gəlir, ən çox artım

0:02:01.596,0:02:05.042
gətirəcəyi haqqında düşünək.

0:02:05.042,0:02:06.963
Deyəcəyimiz bir əsas fərziyyə

0:02:06.963,0:02:10.404
odur ki, bu, hər torbanın xarici xərcinin

0:02:10.404,0:02:13.331
dəqiq qiymətləndirməsidir.

0:02:13.331,0:02:15.403
Əgər bir xeyirxah hökmdar kimi,

0:02:15.403,0:02:17.035
bəlkə də zahirən elə görünən və ya

0:02:17.035,0:02:18.660
burdakı cəmiyyətin görmək istədiyi

0:02:18.660,0:02:20.103
xeyirxah hökmdar kimi, sadəcə

0:02:20.103,0:02:22.067
plastik torbaları qadağan etsəydiniz

0:02:22.067,0:02:23.404
nə baş verərdi?

0:02:23.404,0:02:25.598
Sadəcə bu bazar[br]mövcud olmayacaq.

0:02:25.598,0:02:27.883
Ola biləcək bütün bu

0:02:27.883,0:02:29.700
artıqlıqlar, artıq mövcud olmayacaqdı.

0:02:29.700,0:02:32.130
Belə ki, həqiqətən artıqlığı[br]məhv edərdiniz.

0:02:32.130,0:02:35.329
Deyə bilərdiniz, "Yox,[br]plastik torbalar dəhşətlidir.

0:02:35.329,0:02:37.225
Onlar gərək birbaşa qadağan edilərdi.

0:02:37.225,0:02:39.395
Plastik torbaların istifadə etməyin

0:02:39.395,0:02:40.737
heç bir faydası yoxdur".

0:02:40.737,0:02:42.124
Ancaq bu halda, əslində,

0:02:42.124,0:02:43.711
bu nöqtədə mübahisə edirsiniz.

0:02:43.711,0:02:45.209
Mübahisə edərdiniz ki,

0:02:45.209,0:02:46.920
"bir torba 2 sent yox, 10 sentdir."

0:02:46.920,0:02:50.281
mənfi xarici təsirdir və buna görə də

0:02:50.281,0:02:52.949
daha çox yuxarı meyilli[br]əyriniz olardı,

0:02:52.949,0:02:54.784
müsbət miqdar olmazdı

0:02:54.784,0:02:56.611
və bəlkə də qadağa yaxşı olardı.

0:02:56.611,0:02:58.922
Ancaq 2 sent xarici xərclərdirsə

0:02:58.922,0:03:00.358
mənfi xarici xərclər,

0:03:00.358,0:03:02.670
və əgər plastik torbaları[br]qadağan etsəydiniz

0:03:02.670,0:03:04.324
sonra əslində,

0:03:04.324,0:03:07.522
bu artıqlığı cəmiyyətdən [br]çıxaracaqsınız.

0:03:07.522,0:03:10.386
Bu, yaxşı seçim kimi görünmür.

0:03:10.386,0:03:12.354
Bəs kvota?

0:03:12.354,0:03:15.191
Buradakı işə baxırsınız

0:03:15.191,0:03:17.917
və deyirsiniz, "plastik torbaların

0:03:17.917,0:03:20.623
optimal miqdarı, hər həftə üçün[br]1.9 milyondur.

0:03:20.623,0:03:22.802
Belə ki, mən sadəcə deyirəm ki,

0:03:22.802,0:03:25.322
bu, bazarın istehsal edə biləcəyi [br]ən yüksək miqdardır".

0:03:25.322,0:03:27.377
Bunu söylədiyiniz zaman, [br]qəbul edirsiniz ki,

0:03:27.377,0:03:28.898
həqiqətən bu tələb əyrisinin

0:03:28.898,0:03:30.476
necə göründüyünü başa düşürsünüz.

0:03:30.476,0:03:31.603
Sadəcə sadəlik üçün

0:03:31.603,0:03:32.747
burada düz xətt çəkdim və

0:03:32.747,0:03:34.703
düşünək ki, marjinal xərc əyrisinin

0:03:34.703,0:03:36.747
necə göründüyünü həqiqətən[br]başa düşmüsünüz.

0:03:36.747,0:03:38.371
Bu pleylist boyunca,

0:03:38.371,0:03:39.672
fərz etmişik ki,

0:03:39.672,0:03:40.889
bunları başa düşürük,

0:03:40.889,0:03:43.736
ancaq real həyatda, əyrinin marjinal

0:03:43.736,0:03:45.533
dəyərinin necə göründüyünü dəqiqliklə

0:03:45.533,0:03:46.925
bilmək

0:03:46.925,0:03:48.648
və həmçinin marjinal fayda əyrisinin

0:03:48.648,0:03:49.887
və ya tələb əyrisinin necə

0:03:49.887,0:03:51.467
göründüyünü bilmək çətindir,

0:03:51.467,0:03:53.470
xüsusən ona görə ki, onlar, həmişə dəyişir.

0:03:53.470,0:03:54.536
Həmişə daha çox rəqib,

0:03:54.536,0:03:56.591
daha az rəqib, daha çox[br]əvəzedici məhsullar,

0:03:56.591,0:03:59.165
daha çox tədqiqat və inkişaf, [br]daha çox səmərə verənlər

0:03:59.165,0:04:00.851
daha az effektiv olanlar; buna görə

0:04:00.851,0:04:02.335
düzgün tarazlıq miqdarının

0:04:02.335,0:04:04.278
nə olacağını bilmək çətindir.

0:04:04.278,0:04:07.951
Kvota çətindir.

0:04:07.951,0:04:10.469
Bizim tamamilə doğru məlumatımız yoxdur.

0:04:10.469,0:04:12.403
Vergi maraqlıdır.

0:04:12.403,0:04:14.578
Vergi deyir: "baxın, [br]marjinal xərc əyrisinin

0:04:14.578,0:04:16.485
həqiqətən nə olduğundan asılı olmayaraq,

0:04:16.485,0:04:19.286
sadəcə iki sent yuxarı [br]hərəkət edəcəyik".

0:04:19.286,0:04:21.933
İlk dəfə vergi haqqında danışanda [br]bunu görmüşdük.

0:04:21.933,0:04:24.534
Vergi haqqında danışanda,

0:04:24.534,0:04:27.203
onların çəki itkisi təqdim etdikləri [br]haqqında danışdıq

0:04:27.203,0:04:29.084
çünki əks halda sahib olacağınız

0:04:29.084,0:04:30.965
qədər və ya istehlak edilməyəcək qədər

0:04:30.965,0:04:32.955
çox məhsul istehsal etmirsiniz.

0:04:32.955,0:04:34.673
Ancaq burda, vergi həqiqətən çəki

0:04:34.673,0:04:36.954
itkisinin qarşısını alır çünki əgər sizin

0:04:36.954,0:04:40.394
burdakı istehsalçı xərclərinin yuxarısında

0:04:40.394,0:04:43.067
əsasən mənfi xarici təsirlərin xərcinə

0:04:43.067,0:04:46.136
vergi formasında əlavə olunan 2 sent[br]verginiz var,

0:04:46.136,0:04:48.736
yaratmadığınız bütün

0:04:48.736,0:04:51.367
bu mənfi artıqlıq miqdarında olmamaq üçün

0:04:51.367,0:04:53.735
tarazlıq miqdarına səbəb olacaqsınız,

0:04:53.735,0:04:56.202
və o sadəcə müsbət yan təsirdir,

0:04:56.202,0:04:57.341
bir daha hamısı bunun

0:04:57.341,0:04:58.848
doğru rəqəm olduğunu fərz edir,

0:04:58.848,0:05:00.602
ancaq sizin həmçinin ölkə üçün

0:05:00.602,0:05:02.289
bir qədər gəlir yaratmağınız,

0:05:02.289,0:05:03.467
müsbət yan təsir olardı.

0:05:03.467,0:05:05.803
Buradakı bu halda vergi haqqında yaxşısı[br]odur ki,

0:05:05.803,0:05:07.866
siz bunun kimi marjinal xərc əyrisi və ya

0:05:07.866,0:05:09.800
bunun kimi dələb əyrisi haqqında

0:05:09.800,0:05:12.138
heç bir şey düşünmürsünüz.

0:05:12.138,0:05:13.676
Bunun düzgün rəqəm olduğunu

0:05:13.676,0:05:14.782
fərz etdiyiniz müddətcə

0:05:14.782,0:05:18.070
marjinal xərc əyrisi nə olursa olsun

0:05:18.070,0:05:19.537
vergi həmişə dəyişəcək.

0:05:19.537,0:05:21.782
O həmişə tələb əyrisinin bizə[br]tarazlıq qiyməti

0:05:21.782,0:05:26.372
və tarazlıq miqdarını verən

0:05:26.372,0:05:28.243
bu bərabərlik nöqtəsinin olduğu yerdə

0:05:28.243,0:05:29.534
kəsişməsi üçün onu doğru

0:05:29.534,0:05:30.948
nöqtəyə keçirəcəkdir.

0:05:30.948,0:05:32.618
Beləlikə əgər bu düzgün rəqəmdirsə

0:05:32.618,0:05:34.854
və hər çanta üçün 2 sent[br]vergi qoyursunuzsa

0:05:34.854,0:05:37.282
hər çanta üçün 2 sent vergi

0:05:37.282,0:05:40.382
sonra bu ehtimal ki ümumi artığın [br]optimallaşdırılması

0:05:40.382,0:05:43.696
mövzusunda ən yaxşı seçim olacaq.