1
00:00:00,989 --> 00:00:04,261
Мен әлеуметтiк инновациялар

2
00:00:04,261 --> 00:00:07,609
және әлеуметтiк кәсiпкерлiк туралы сөйлескім келеді.

3
00:00:07,609 --> 00:00:10,773
Менде үшем бар.

4
00:00:10,773 --> 00:00:13,118
Олар кішкентай. Бес жаста.

5
00:00:13,118 --> 00:00:14,187
Кейде адамдарға үшемім бар дегенде,

6
00:00:14,187 --> 00:00:17,508
олар «Шынымен бе? Ал олардың саны неше?», деп сұрайды

7
00:00:17,508 --> 00:00:18,952
Міне, менің балаларымның фотосуреті.

8
00:00:18,952 --> 00:00:22,997
Аттары Сейдж, Аннализа, Рейдер.

9
00:00:22,997 --> 00:00:27,903
Бұдан басқа мен гей болып шықтым.

10
00:00:27,903 --> 00:00:30,393
Менiң гей және үш егіздің әкесі болғаным,

11
00:00:30,393 --> 00:00:32,969
- бұл, күмәнсiз,

12
00:00:32,969 --> 00:00:35,297
менің қашанда жасаған өзi әлеуметтiк инновациялық және әлеуметтiк кәсiпшiл нәрсем.

13
00:00:35,297 --> 00:00:39,771
(Әзіл күлкі) (қол шапалақтау)

14
00:00:39,771 --> 00:00:42,809
Мен сөйлескім келген нақты әлеуметтік инновация,

15
00:00:42,809 --> 00:00:44,301
қайырымдылыққа жатады.

16
00:00:44,301 --> 00:00:47,305
Мен қайыр садақа беру,

17
00:00:47,305 --> 00:00:49,598
қайырымдылық

18
00:00:49,598 --> 00:00:51,558
және бейкоммерциялық сектор

19
00:00:51,558 --> 00:00:55,222
бізге әлемді өзгертуге және жақсы іс жасауға

20
00:00:55,222 --> 00:00:59,226
қақпалайтыны туралы әңгіме құрғым келеді.

21
00:00:59,226 --> 00:01:01,639
Бірақ мәнге көшпес бұрын,

22
00:01:01,639 --> 00:01:04,784
бейкоммерциялық сектор әлемді жақсартуға маңызды рөл атқаратынына сеніміміз

23
00:01:04,784 --> 00:01:07,167
туралы сұрағым келеді.

24
00:01:07,167 --> 00:01:10,625
Адамдардың көбісі коммерциялық сектор дамып келе жатқан елдердің экономикасын көтеретінін айтып келеді,

25
00:01:10,625 --> 00:01:13,664
ал басқа нәрселер туралы әлеуметтік бизнес қамқор болады.

26
00:01:13,664 --> 00:01:16,102
Мен коммерциялық сектордың

27
00:01:16,102 --> 00:01:19,263
халықтың көп бөлігінің үдерістің қозғалтқышы болуына шынымен сенемін.

28
00:01:19,263 --> 00:01:23,398
Бірақ коммерциялық сектор әрдайым сол 10 немесе оннан артық пайыз,

29
00:01:23,398 --> 00:01:27,870
тұрмысы төмен және қайғылы жағдайдағы адамдарды жәмпелейді.

30
00:01:27,870 --> 00:01:29,399
Әлеуметтік бизнеске нарық керек,

31
00:01:29,399 --> 00:01:31,801
бірақ ақшалай бағалауға болмайтын өнімдер бар болады,

32
00:01:31,801 --> 00:01:35,134
ал тап сол баға нарықтың қызмет етуі үшін керек.

33
00:01:35,134 --> 00:01:38,475
Мен зерделі мешеу адамдарға арналған орталықтың басшылар кеңесінің мүшесімін,

34
00:01:38,475 --> 00:01:40,710
оларға күлкі,

35
00:01:40,710 --> 00:01:44,768
жанашырлық, махаббат өте қажет.

36
00:01:44,768 --> 00:01:48,314
Бұны ақшалай қалай өлшеуге болады?

37
00:01:48,314 --> 00:01:50,560
Бейкоммерциялық сектор

38
00:01:50,560 --> 00:01:52,904
және қайырымдылық тап бұл жерде қосылады.

39
00:01:52,904 --> 00:01:56,595
Қайырымдылық бұл тауар нарық, махаббат.

40
00:01:56,595 --> 00:01:59,016
Бұл нарық,

41
00:01:59,016 --> 00:02:01,856
- басқа нарықтарға қол жеткізе алмағандарға арналған.

42
00:02:01,856 --> 00:02:04,587
Егер біз шынымен осыны қаласақ, Бакминтср Фуллер айтқандай,

43
00:02:04,587 --> 00:02:06,976
бұл әлем бәріне арналған болса,

44
00:02:06,976 --> 00:02:09,480
бәріне көңіл бөлу керек болса,

45
00:02:09,480 --> 00:02:11,642
онда бейкоммерциялық сектор

46
00:02:11,642 --> 00:02:14,184
осы күннің назарында маңызды орны болу керек.

47
00:02:14,184 --> 00:02:16,888
Бірақ бұл сектор жұмыс істемейді.

48
00:02:16,888 --> 00:02:18,517
Онда неге кеуде обырмен күрес мекемесі

49
00:02:18,517 --> 00:02:21,244
кеуде обырының емін таба алмады?

50
00:02:21,244 --> 00:02:23,312
Үйсіз жайсыздарға жәрдем мекемесі болғанымен,

51
00:02:23,312 --> 00:02:26,241
неге улкен қалаларда уйсіздердің саны азаймақ емес?

52
00:02:26,241 --> 00:02:29,592
Соңғы 40 жыл бойы

53
00:02:29,592 --> 00:02:33,478
неге АҚШ та кедейлердіғ үлесі 12 пайызда тұрақтап қалды?

54
00:02:33,478 --> 00:02:36,600
Бұл сұрақтардың жауабына келетін болсақ,

55
00:02:36,600 --> 00:02:38,814
негізінде көп мекемелер жұмыс істеп жатыр, бірақ бұл мәселелердің ауқымы өте үлкен болғандықтан,

56
00:02:38,814 --> 00:02:41,702
нәтижесі олармен салыстырғанда мардымсыз болып көрінеді.

57
00:02:41,702 --> 00:02:45,265
Негізгі олрадың жетістігі осыларды деңгейін қалыпты ұстауда.

58
00:02:45,265 --> 00:02:46,585
Бізде екі бөлек нұсқаулар бар:

59
00:02:46,585 --> 00:02:48,531
біріншісі – бейкоммерциялық секторға ,

60
00:02:48,531 --> 00:02:51,546
ал екіншісі – басқа экономикалық белсенділер әлеміне.

61
00:02:51,546 --> 00:02:54,014
Бұл – апартеид,

62
00:02:54,014 --> 00:02:56,958
яғни комерциялық емес секторды бес түрлі аймаққа бөліп кемсіту саясаты.

63
00:02:56,958 --> 00:02:59,350
Біріншісі - сыйақы төлеу.

64
00:02:59,350 --> 00:03:02,262
Коммерциялық секторлерде қаншалықты көп өндірсеңіз,

65
00:03:02,262 --> 00:03:04,153
соншалықты көп табыс табасыз.

66
00:03:04,153 --> 00:03:06,105
Алайда бізге бейкоммерциялық ұйымдардың

67
00:03:06,105 --> 00:03:09,975
ақшаны әлеуметтік қызметтің өндірісін көтеретін стимул ретінде қолданатыны ұнамайды.

68
00:03:09,975 --> 00:03:12,775
Инстинкт бойынша ,біреулердің басқаларға көмектесу арқылы

69
00:03:12,775 --> 00:03:16,182
қыруар табыс табуы біздің көңілімізге жақпайды.

70
00:03:16,182 --> 00:03:18,185
Бір қызығы, біздің инстиктармыз

71
00:03:18,185 --> 00:03:21,944
біреулердің басқаларға көмектеспей ақша тауып жатқан кезде ұндемейді.

72
00:03:21,944 --> 00:03:24,220
Қатыгез ойындарды сатып,

73
00:03:24,220 --> 00:03:26,550
50 миллион доллар тапқыныз келе ме – cізге жол ашық!

74
00:03:26,550 --> 00:03:28,538
Wired журнал тысына жариялаймыз.

75
00:03:28,538 --> 00:03:30,545
Ал егер сіз балаларды

76
00:03:30,545 --> 00:03:31,904
безгек ауруымен емдеп қыруар ақша тапқыныз келсе,

77
00:03:31,904 --> 00:03:39,821
сізді нағыз арамтамақ деп ойлайды. 
(Қол шапалақтаулар)

78
00:03:39,821 --> 00:03:42,781
Біз мұны әдеп қағидалары деп ойлаймыз,

79
00:03:42,781 --> 00:03:44,918
бірақ осы қағидалардың керемет қосымша әсерлері –

80
00:03:44,918 --> 00:03:48,022
толығырақ, өзара шағатын таңдаулар өзіңе және отбасыңа көмектесу

81
00:03:48,022 --> 00:03:51,657
немесе бүкіл әлемге көмектесу

82
00:03:51,657 --> 00:03:55,029
деген тәрізді

83
00:03:55,029 --> 00:03:57,702
әсерлері бар екенін біле бермейміз.

84
00:03:57,702 --> 00:04:00,654
Он мыңнан астам

85
00:04:00,654 --> 00:04:02,731
жоғары оқу орындарының ақылды,

86
00:04:02,731 --> 00:04:05,326
бейкоммерциялық секторларды жақсыға өзгерте алатын,

87
00:04:05,326 --> 00:04:07,973
түлектері әр жыл сайын өз таңдауларын коммерциялық секторлардың үлесіне қарай береді,

88
00:04:07,973 --> 00:04:12,674
себебі өз өмірлерін экономика бойында сарпағысы келмейді.

89
00:04:12,674 --> 00:04:16,161
Он жылдан кейін,

90
00:04:16,161 --> 00:04:19,271
Businessweek МВА түлектерінің ішінде компенциондық пакеттерге ізденіс жасағандарға сұрау жүргізген болатын.

91
00:04:19,271 --> 00:04:22,164
Компенсацияның медиандық пакеті МВА Стэнфорд жоғары оқу орнының түлегіне,

92
00:04:22,164 --> 00:04:26,855
егер 38 жасқа жеткен болса қосымша бонуспен 400 мың доллар қалады.

93
00:04:26,855 --> 00:04:28,903
Сол уақытта, сол жылы

94
00:04:28,903 --> 00:04:32,119
дәрігерлік қайрырымдылық ұйым жетекшісінің орташа айлығы 5 миллиондық айналыммен

95
00:04:32,119 --> 00:04:37,437
232 мың доллар, ал аштыққа қарсы күрес мекемесініңкі - 84 мың доллар болған.

96
00:04:37,437 --> 00:04:39,301
Сіздер 400 мың доллар таба алатын дарыны бар көптеген адамдарды

97
00:04:39,301 --> 00:04:43,503
әр жыл сайын 316 мың долларды, аштыққа қарсы мекемесінің жетекшісі болуға,

98
00:04:43,503 --> 00:04:47,615
құрбан етуге көндіре алмайсыздар.

99
00:04:47,615 --> 00:04:51,106
Кейбіреулер айтады: «Бұлардың себебі МВА түлектері тым тойымсыз» деп.

100
00:04:51,106 --> 00:04:53,658
Нақты олай емес. Бәлкім олар тым зерек болғанюдықтан шығар.

101
00:04:53,658 --> 00:04:56,042
Оларға жыл сайын

102
00:04:56,042 --> 00:04:59,730
100 мың долларын ашаршылыққа қарсы мекемемісіне жұмсаған әлде қайда тиімді,

103
00:04:59,730 --> 00:05:01,814
осылай олар салықтан 50 мың доллар үнемдейді

104
00:05:01,814 --> 00:05:06,133
және толық артықшылықтары 270 мың доллар болады.

105
00:05:06,133 --> 00:05:08,748
Оған қоса, қайрымдылық қорына 100 мың доллар жұмсағандықтан,

106
00:05:08,748 --> 00:05:10,587
оларды филиантроптар деп айтылады.

107
00:05:10,587 --> 00:05:12,612
Мүмкiн олар бұл ұйымның директорларын кеңесінің құрамына кiрiп қойған

108
00:05:12,612 --> 00:05:14,789
және осы ұйымның жетекшісі болған байқұс жандарға төбеден бақылап,

109
00:05:14,789 --> 00:05:18,303
қолдарында күш, билік,

110
00:05:18,303 --> 00:05:21,984
әр түрлі мақтауларға ие болып,

111
00:05:21,984 --> 00:05:25,618
өмірдің рақатын көріп отырған шығар.

112
00:05:25,618 --> 00:05:29,328
Екінші кемсітушілік – жарнама және маркетинг.

113
00:05:29,328 --> 00:05:32,833
Біз коммерциялық секторге «Соңы доллар табыс әкелуін тоқтатбағанша

114
00:05:32,833 --> 00:05:36,398
ақшалыңды жарнамаға жұмсаңдар, жұмсаңдар» деп айтамыз.

115
00:05:36,398 --> 00:05:39,937
Ал өзімізге біздің жарнамаға қалай қаржы бөлетініміз көңілімізге қонбайды.

116
00:05:39,937 --> 00:05:43,711
Біздің ұстанымыз: «Тыңдаңыздар,егер сіздерге кенеттен жарнама уақытына қаржы сарп етілген жағдайда ғана,

117
00:05:43,711 --> 00:05:46,517
жарнамалаңдар.

118
00:05:46,517 --> 00:05:49,068
Бірақ мен ақшамның жарнамаға емес, қиыналғандарға жәрдем беруге жұмсағанын қалаймын».

119
00:05:49,068 --> 00:05:51,316
Мұқтаж адамдар алғанын қалар едім."

120
00:05:51,316 --> 00:05:53,008
Құнды жарнамаға кеткен қаржы

121
00:05:53,008 --> 00:05:55,852
мұқтаждарға бұдан да үлкен көмек

122
00:05:55,852 --> 00:05:57,633
әкеле алмайтындай.

123
00:05:57,633 --> 00:05:59,968
1990 – шы жылы менің өнеркәсіп бірлестігім

124
00:05:59,968 --> 00:06:03,072
ұзын арақашықтыққа велосипедпен серуен ұйымдастырды - СПИД-қа қарсы әріптестігімен,

125
00:06:03,072 --> 00:06:07,564
және 100 километр арақашықтыққа үшкүндік серуен – кеуде обырымен күрес әрістестігімен.

126
00:06:07,564 --> 00:06:10,924
Тоғыз жылдың ішінде

127
00:06:10,924 --> 00:06:15,987
182 мың аты шықпаған қаһармандарымыз қатысты

128
00:06:15,987 --> 00:06:20,427
және олар толығымен 581 миллион доллар қаржы жинады.

129
00:06:20,427 --> 00:06:25,424
Тарихта бұл аз уақытта үлкен қаржыға қол жеткізген

130
00:06:25,424 --> 00:06:27,238
бірден бір қайырымды іс болды,

131
00:06:27,238 --> 00:06:30,056
себебі Адамдар түкке тұрмас істің орындалуын жалынып сураудан жалығуда,

132
00:06:30,056 --> 00:06:32,882
деген ой біздің козғаушы күшіміз болды.

133
00:06:32,882 --> 00:06:35,280
Көпшілік игі істерді орындау барысында

134
00:06:35,280 --> 00:06:37,472
өзінің толық потенциалын,

135
00:06:37,472 --> 00:06:40,616
яғни мүмкіншілігін, колданғысы келеді.

136
00:06:40,616 --> 00:06:43,792
Бірақ бұны олардан талап ету керек.

137
00:06:43,792 --> 00:06:45,391
Бұл шараға қатысқандардың саны осыншалықты үлкен болудың бір себебі:

138
00:06:45,391 --> 00:06:47,694
жарнамамызды New York Times,

139
00:06:47,694 --> 00:06:51,123
Boston Globe атты газеттерінің алғашқы беттеріне шығарып, радио және телекөрініс эфирлерінің ең өнімді уақыттарын сатып алдық.

140
00:06:51,123 --> 00:06:52,925
Егер біз жарнама шараларын тек жариялық үндеухаттарды таратумен шектелсек,

141
00:06:52,925 --> 00:06:56,434
дәл осындай нәтижеге, сіздердің ойларыңызша,жете алатын бедік?

142
00:06:56,434 --> 00:06:59,636
1970-ші жылдардан казіргі күнге дейін жиналған бақылаулар бойынша

143
00:06:59,636 --> 00:07:04,027
АҚШ-тағы садақа берулерінің көрсеткіші ЖІӨ (жалпы ішкі өнімінің 2%-да тұрақталып өзгерулерсіз келуде.)

144
00:07:04,027 --> 00:07:06,327
Бұл ақпараттың маңыздылығы күдіксіз,

145
00:07:06,327 --> 00:07:08,831
себебі бұл бейкоммерциялық сектордың 40 жылдың ішінде коммерциялық сектордан

146
00:07:08,831 --> 00:07:12,183
қандай болса да бөліглін

147
00:07:12,183 --> 00:07:14,895
ала алмағандығын айқын көрсетуде.

148
00:07:14,895 --> 00:07:17,047
Егер ойлануға келсек,

149
00:07:17,047 --> 00:07:20,239
сауда алаңында нарыққа катысуға рұқсаты болмаған бір сектордың басқа секторлардың белгілі бір бөлігін болса да

150
00:07:20,239 --> 00:07:23,224
алуға мүмкіншілігі қаншалықты тіпті ол мүмкіншілік бар ма?

151
00:07:23,224 --> 00:07:24,940
Егер біз коммерциялық бөліктерге:

152
00:07:24,940 --> 00:07:27,759
«Сіздер қалағандарыңызша өнімдеріңізді жарнама етулеріңізге рұқсат» ,

153
00:07:27,759 --> 00:07:30,933
ал қайырымдылық ұйымдарына:«Игі істеріңізді жария етулеріңізге тыйым саламыз» десек,

154
00:07:30,933 --> 00:07:34,559
тұтынушылардың қаражаттары қай бағытта кетпек?

155
00:07:34,559 --> 00:07:37,856
Үшінші кемсітушілік ауданы - жаңа идеялардың атқару барысында

156
00:07:37,856 --> 00:07:42,128
тәуекел ұйғарынды мөлшерінің көрсеткіші.

157
00:07:42,128 --> 00:07:45,507
Диснейдің 200- миллиондық фильмі өзінің бағасын ақтай алмаса,

158
00:07:45,507 --> 00:07:48,355
ешкім Әділет министрлігіне шағым айтпайды.

159
00:07:48,355 --> 00:07:51,675
Ал егер сіздің мұқтажы бар адамдарға қаражат жинауға арналған кішіне миллиондық шараңыз

160
00:07:51,675 --> 00:07:54,783
12 ай ішінде

161
00:07:54,783 --> 00:07:56,576
75% ақтай алмаса,

162
00:07:56,576 --> 00:07:59,396
ниеттеріңіз дереу күдікке шалынады.

163
00:07:59,396 --> 00:08:02,287
Бейкоммерциялық ұйымдардың соны бастамасы бар істерге кірмеулердің бір себебі де осы,

164
00:08:02,287 --> 00:08:05,807
яғни қайрымдылық акциясының нәтижесі

165
00:08:05,807 --> 00:08:07,805
бастапқы болжауларды ақтай алмай, басқалардың көзінде күдік тұдырған жағдайда,

166
00:08:07,805 --> 00:08:09,710
өз беделдерін кірлетіп алу үрейі.

167
00:08:09,710 --> 00:08:11,621
Инновацияларға жолды кесетін кесірлердің бірі

168
00:08:11,621 --> 00:08:13,432
сәтсіздік мүмкіншілігінің жоқ болуы екенін білеміз.

169
00:08:13,432 --> 00:08:16,348
Қайырымдылық ұйымының өз бағдарламаларын іске асыру және мақсаттарына қол жеткізу үшін қажетті ресурстарында инновацияларға бастапқы кезінде кедергі көрсетілсе,

170
00:08:16,348 --> 00:08:18,404
ендігәрі табыс мөлшерінің өсу ықтималы мүлдем жойылады.

171
00:08:18,404 --> 00:08:23,235
Ал табысы болмаған компанияның алдыға қарай өрлеуі шамалы.Соңында ұйымның дамымауы себебінен маңызды қоғамдық мәселелер шешілмей қалып жатады.

172
00:08:23,235 --> 00:08:25,944
Кемсілтудің басқа түрі – уақыт.

173
00:08:25,944 --> 00:08:29,923
Алғашқы алты жыл Амазон компаниясы инвесторлары үшін табыссыз болды,

174
00:08:29,923 --> 00:08:31,571
алайда олар үміт үзбеді.

175
00:08:31,571 --> 00:08:34,157
Өйткені мақсаттары нарықтық алаңында

176
00:08:34,157 --> 00:08:36,078
озық орнын ұзақ мерзімге алу болды.

177
00:08:36,078 --> 00:08:38,904
Егер бейкоммерциялық серіктестік осындай бағытты ұстануға бет бұруды қарастырса ғана,

178
00:08:38,904 --> 00:08:42,779
дамуы үшін 6 жыл бойы

179
00:08:42,779 --> 00:08:44,659
мұқтаждаргға ақша бөлуді доғарғанда

180
00:08:44,659 --> 00:08:46,844
оның орнына, масштаб дамуына үлесін қосқанда,

181
00:08:46,844 --> 00:08:50,151
көпшілік қауым бұндай іс әрекеттерін теріс қабыл алатын еді.

182
00:08:50,151 --> 00:08:52,072
Кемсілтудің соңғы түрі - табыстың өзі.

183
00:08:52,072 --> 00:08:54,735
Бейкоммерциялық секторда табыс түсінігіне тыйым салынған,

184
00:08:54,735 --> 00:08:57,114
яғни аттеріс болса, коммерциялық сауда бөлігінде жаңа қаржыландыру ресурстарын тарту үшін

185
00:08:57,114 --> 00:09:00,471
табыстың бір бөлігін адамдарға беру рұқсат етілген.

186
00:09:00,471 --> 00:09:04,972
Бұдан шығатын түйін: коммерциялық сектор мултитриллиондық нарықтық капиталына шығуға мүмкіндіктері болса,

187
00:09:04,972 --> 00:09:07,348
бейкоммерциялық сектор жаңа идеялар түрінде ғана даму,

188
00:09:07,348 --> 00:09:10,316
тәуекел әрі капитал іздейді.

189
00:09:10,316 --> 00:09:13,581
Осы бес элементтін басын қосып қарастырайық.

190
00:09:13,581 --> 00:09:15,982
Сонда коммерциялық сектордан дарындарды өзіне тартуға

191
00:09:15,982 --> 00:09:17,922
коммерциялық секторларға

192
00:09:17,922 --> 00:09:20,539
рұқсат етілген үлкен ауқымда жарнама жасауға болмайды,

193
00:09:20,539 --> 00:09:23,308
жаңа тұтынушыларды тарту мақсатында

194
00:09:23,308 --> 00:09:25,448
коммерциялық секторға тиімді тәуекелді жасауға болмайды,

195
00:09:25,448 --> 00:09:27,204
коммерциялық секторға қарағанда,

196
00:09:27,204 --> 00:09:28,622
осы тұтынушыларда ізденіс уақыты шектеулі,

197
00:09:28,622 --> 00:09:31,399
жоғарыда айтылғандар, рұқсат етілген болсада,

198
00:09:31,399 --> 00:09:33,582
оларды қаржыландыруға нарықтық қоры жоқ.

199
00:09:33,582 --> 00:09:35,502
Бес бөлікті қарастырғанда бейкоммерциялық секторды коммерциялықпен салыстырғанда

200
00:09:35,502 --> 00:09:38,657
барлық жағынанда

201
00:09:38,657 --> 00:09:41,361
оның тиімсіз екені айқын болады.

202
00:09:41,361 --> 00:09:44,843
Айтылған жеке нұсқау туралы күдік пайда болған жағдайда

203
00:09:44,843 --> 00:09:46,573
төмендегі санаққа бет бұрғанымыз жөн:

204
00:09:46,573 --> 00:09:49,163
1970 жылдан 2009 жылдарға дейін

205
00:09:49,163 --> 00:09:51,434
кірістері 50 миллион доллардан асқан

206
00:09:51,434 --> 00:09:55,122
бейкоммерциялық мекемелердің саны-

207
00:09:55,122 --> 00:09:57,274
144.

208
00:09:57,274 --> 00:09:59,479
Сол мезетте коммерциялық ұйымдардың саны болса-

209
00:09:59,479 --> 00:10:02,739
46 136

210
00:10:02,739 --> 00:10:06,171
Нәтижесінде өз ұйымымыздың шағын көлеміне қарамастан

211
00:10:06,171 --> 00:10:08,613
әлеуметтік ауқымы үлкен мәселелермен анласуыда.

212
00:10:08,613 --> 00:10:12,588
Барлық ауқымды Кока Кола және Бургер Кингу алып жатыр.

213
00:10:12,588 --> 00:10:15,542
Неге біз солай ойлаймыз?

214
00:10:15,542 --> 00:10:20,016
Басқа Америкада гүлденіп жатқан догмалар секілді,

215
00:10:20,016 --> 00:10:23,135
бұл идеялар бастамасын пуритандық сенімдерден алады.

216
00:10:23,135 --> 00:10:26,485
Пуритане біздің жерімізге тек дін негізінде емес,

217
00:10:26,485 --> 00:10:29,799
сонымен қатар қыруар ақша табу мақсатымен келген деседі.

218
00:10:29,799 --> 00:10:31,942
Олар тақуа жанды болған,

219
00:10:31,942 --> 00:10:34,399
бірақ сонымен қатар олар өте агресивты капиталистер:

220
00:10:34,399 --> 00:10:37,978
оларды басқа отарларға қарағанда

221
00:10:37,978 --> 00:10:40,217
пайда табуға деген белсенді талпыныстарын айыптады.

222
00:10:40,217 --> 00:10:43,273
Сол уақытта пуритандар кальвинисть болғандықтан,

223
00:10:43,273 --> 00:10:45,947
оларды тіпті өздерін жек көруге үйретті.

224
00:10:45,947 --> 00:10:48,978
Оларды эгоизм – болашақтағы

225
00:10:48,978 --> 00:10:52,339
мәңгілік азапқа апаратын теңіз, жол деп саналарына құйған.

226
00:10:52,339 --> 00:10:54,611
Бұл оларға үлкен мәселе тудырды.

227
00:10:54,611 --> 00:10:57,347
Олар ақша табу үшін Атлантиканы да шолып өтті.

228
00:10:57,347 --> 00:11:01,103
Ақша табу – ол тозаққа апаратын түзу жол.

229
00:11:01,103 --> 00:11:03,044
Олар бұл жағдайда не істеген?

230
00:11:03,044 --> 00:11:04,996
Олардың құтқарушысы қайрымдылық болды.

231
00:11:04,996 --> 00:11:07,173
Әр тапқан бір долларынан

232
00:11:07,173 --> 00:11:10,602
бес цент құрбан етіп тұруы

233
00:11:10,602 --> 00:11:14,079
олар үшін экономикалық шырақ болды.

234
00:11:14,079 --> 00:11:15,836
Қалай қайрымдылықтан ақша жасауға болады,

235
00:11:15,836 --> 00:11:18,953
егер ол тапқан табыстардың садақасы болса?

236
00:11:18,953 --> 00:11:23,063
Қаржылық ынталандырулар патшалықтан

237
00:11:23,063 --> 00:11:26,159
өздері ақша табу саласында жетілдіру мақсатында қудаланды.

238
00:11:26,159 --> 00:11:29,338
400 жыл ішінде ешкім батылы жетіп

239
00:11:29,338 --> 00:11:34,615
«мұның тиімсіз әрі әділетсіз» екенін айта алмады.

240
00:11:34,615 --> 00:11:38,804
Қазір осы идеология өте қауіпті сұрақпен қорғалуда:

241
00:11:38,804 --> 00:11:43,052
« Менің қиған ақшамның қанша пайызы қайрымдылыққа, қаншасы үстеме шығындарға жұмсалмақ?»

242
00:11:43,052 --> 00:11:44,933
Осы сұрақтан көптеген мәселелер шығып жатыр.

243
00:11:44,933 --> 00:11:46,780
Мен солардың ішінде екеуіне үңілуді дұрыс көрдім.

244
00:11:46,780 --> 00:11:51,237
Біріншісі, біз бұл үстеме шығындарды қайрымдылыққа емес,

245
00:11:51,237 --> 00:11:54,658
басқа нәрсеге секілді ойландырғызады.

246
00:11:54,658 --> 00:11:59,644
Бірақ бұл мүлде олай емес қой, керісінше бұл ұйымның көтерілуіне үлкен септігін тигізетін еді.

247
00:11:59,644 --> 00:12:02,405
Осы үстеме қаржылар

248
00:12:02,405 --> 00:12:03,754
қайрымдылық істің жауы

249
00:12:03,754 --> 00:12:06,692
деген түсінік екінші мәселеге себепші болады:

250
00:12:06,692 --> 00:12:09,964
ол осы ұйымдарды

251
00:12:09,964 --> 00:12:11,744
төмен сатыда ұстау үшін

252
00:12:11,744 --> 00:12:14,894
үстеме шығындар шағармауға мәжбүрлейді

253
00:12:14,894 --> 00:12:17,109
Бізді қайырымдылық қорлары ақша жинайтын ұйымдарға

254
00:12:17,109 --> 00:12:20,255
аз қаражат жұмсау керек екенін,

255
00:12:20,255 --> 00:12:23,653
ол ұйымдарға неғұрлым аз қаражат жұмсалса,

256
00:12:23,653 --> 00:12:26,861
соғұрлым көп қаражат іске жұмсалады деген теориямен үйрететін.

257
00:12:26,861 --> 00:12:29,702
Иә, егер біз бұл ортаны өзгертуге болмайтын мұңды әлемде тұрсақ,

258
00:12:29,702 --> 00:12:32,647
бұл теория дұрыс болар еді.

259
00:12:32,647 --> 00:12:36,509
Бірақ егер біздің әлем рационалды болса және инвестицияға жұмсалған ақша көбірек пайда әкеліп,

260
00:12:36,509 --> 00:12:39,807
ортаны үлкейтсе,

261
00:12:39,807 --> 00:12:41,777
барлығыда керісінше:

262
00:12:41,777 --> 00:12:44,691
бізге ақшаны аз емес, оданда көп қаражат жұмсауды ойластыру керек,

263
00:12:44,691 --> 00:12:47,065
себебі бұл шаралар,

264
00:12:47,065 --> 00:12:49,733
біздің игі іске жұмсағымыз келетін

265
00:12:49,733 --> 00:12:54,230
қаражатымыздың көлемін ұлғайтады

266
00:12:54,230 --> 00:12:56,616
Мен екі мысал келтірейін. Біз ЖИТСға қарсы,

267
00:12:56,616 --> 00:13:00,425
бастапқы инвестициясы венчурлық капиталдық 50 мың доллар болатын велокомпания бастадық.

268
00:13:00,425 --> 00:13:05,149
Тоғыз жылда бұл сома 1982 есе,

269
00:13:05,149 --> 00:13:10,933
108 миллион долларға дейін өсіп, ЖИТСпен ауыратын адамдардың игілігіне жұмсалды.

270
00:13:10,933 --> 00:13:12,744
Біз инвестициясы 350 мың доллар болатын

271
00:13:12,744 --> 00:13:16,849
омырлау қатерлі ісігіне қарсы кампания бастадық.

272
00:13:16,849 --> 00:13:21,190
Бар жоғы бес жылда бұл сома 554 есе көбейіп,

273
00:13:21,190 --> 00:13:24,795
ісікті зерттеуді қаржыландыратын

274
00:13:24,795 --> 00:13:26,775
194 миллион долларбы құрады.

275
00:13:26,775 --> 00:13:30,027
Егер сіз омырау қатерлі ісігіне қарсы филантроп болсаңыз,

276
00:13:30,027 --> 00:13:31,373
сіз үшін

277
00:13:31,373 --> 00:13:35,273
сол 350 мың долларды

278
00:13:35,273 --> 00:13:38,347
зерттейтін ғалымға берген бе,

279
00:13:38,347 --> 00:13:42,114
әлде сол ақшаны оның фандрайзинг бөліміне беріп,

280
00:13:42,114 --> 00:13:47,340
бұл соманы 194 миллионға дейін ұлғайтқан дұрысырақ болар ма еді?

281
00:13:47,340 --> 00:13:50,565
2002 жыл біз үшін ең сәтті жыл болды.

282
00:13:50,565 --> 00:13:54,007
Бұл жылы біз омырау ісігін зерттеуге

283
00:13:54,007 --> 00:13:57,853
71 миллион доллар пайда таптық.

284
00:13:57,853 --> 00:14:00,197
Содан кейін біз бизнестен кеттік:

285
00:14:00,197 --> 00:14:03,309
күйзеле және ойда жоқта.

286
00:14:03,309 --> 00:14:08,012
Неге? Қысқасы,бізді спонсорларымыз сатып кетті.

287
00:14:08,012 --> 00:14:09,863
Біз тәжірибеміздің күшіне сеніп,

288
00:14:09,863 --> 00:14:12,834
пайданың 40% жұмыскерлер жолдауға жұмсағандықтан,

289
00:14:12,834 --> 00:14:16,044
бұқаралық ақпарат тарапынан критикаға ұшырағандықтан

290
00:14:16,044 --> 00:14:19,427
олар бізден бөлініп кеткісі келді.

291
00:14:19,427 --> 00:14:22,692
компанияның дамуына бағытталған инвестицияның түрі -

292
00:14:22,692 --> 00:14:25,494
"үстеме шығындар" деген

293
00:14:25,494 --> 00:14:30,467
сылтаудан басқа себеп жоқ еді.

294
00:14:30,467 --> 00:14:35,823
Сонымен, біздің керемет 350 жұмыскеріміз

295
00:14:35,823 --> 00:14:40,179
бір күнде жұмыстарынан айрылды,

296
00:14:40,179 --> 00:14:43,818
себебі оларға үстеме шығын деген ат қойды.

297
00:14:43,818 --> 00:14:46,110
Спонсорымыз өзі қаражат жинаумен айналысуға тырысып еді, бірақ шығындар көбейіп кетті.

298
00:14:46,110 --> 00:14:47,471
Бірақ шығындар көбейіп кетті

299
00:14:47,471 --> 00:14:49,988
Омырау ісігін зерттеуге арналған қаражат пайдасы

300
00:14:49,988 --> 00:14:55,984
бар болғаны бір жылда сексен төрт пайызға немесе алпыс миллион долларға түсіп кетті.

301
00:14:55,984 --> 00:14:58,536
Бiз үнемдiлiкті адамгершiлiкке теңестiру

302
00:14:58,536 --> 00:15:03,217
жоғарыдағы заттарға алып келеді.

303
00:15:03,217 --> 00:15:06,221
Бiздi 5% үстеме шығыстармен

304
00:15:06,221 --> 00:15:10,946
нан сатылуы акция тiркеме қағаздарының 40% деңгейiмен кәсiби акцияларынан асып түсетiнiн оқытты.

305
00:15:10,946 --> 00:15:13,538
Бiрақ бiз ен басты ақпарат –

306
00:15:13,538 --> 00:15:17,507
мөлшерге назар аудармаймыз.

307
00:15:17,507 --> 00:15:22,313
Егер акциялардың мөлшері төмен болса, тіркеме қағаздардың мөлшерінін аздығы кімді аландатар?

308
00:15:22,313 --> 00:15:25,169
Ал егер пiсiрудiң сатуынан таза кiрiс жинағы 71 долларды құраса,

309
00:15:25,169 --> 00:15:27,217
өйткенi олар ауқымдарда салмағанынан емес,

310
00:15:27,217 --> 00:15:29,468
ақшаның жиыны бойымен

311
00:15:29,468 --> 00:15:32,295
кәсiби акция 71 миллион долларларда ауқым салған табысты әкелгенiнде болса ше?

312
00:15:32,295 --> 00:15:34,392
Аймақтардың қайсысын бiз таңдар едiк,

313
00:15:34,392 --> 00:15:38,247
және жер-жиhан бойымен аш адамдар қайсысын таңдар едi?

314
00:15:38,247 --> 00:15:41,991
Бұл толықтай әсерін мыналан көруге болады.

315
00:15:41,991 --> 00:15:45,327
Мен АҚШта қайырымдылық ҰЖТының 2% құрайтынын айтқан болатынмын.

316
00:15:45,327 --> 00:15:48,064
Бұл жылына шамамен 300 миллиардтар доллар .

317
00:15:48,064 --> 00:15:51,593
Бiрақ бұл соманын бар болғаны 20%, яғни 60 миллиард доллар,

318
00:15:51,593 --> 00:15:53,544
денсаулық сақтау мен әлеуметтік қайырылымдыққа жұмсалады.

319
00:15:53,544 --> 00:15:57,220
Қалғаны дiн, жоғары бiлiм мен ауруханаларды қаржыландыруға кетеді;

320
00:15:57,220 --> 00:16:00,142
әлбетте 60 миллиардтар

321
00:16:00,142 --> 00:16:02,349
мәселелердi шешу үшiн мүлде жетпейдi.

322
00:16:02,349 --> 00:16:04,493
Бiрақ егер біз

323
00:16:04,493 --> 00:16:09,750
2% ҰЖТны

324
00:16:09,750 --> 00:16:13,234
3% ҰЖТ деңгейіне инвестициялармен жылжытсақ,

325
00:16:13,234 --> 00:16:17,036
бiз қайырылымдыққа үстінен 150 доллар миллиардтарын аламыз.

326
00:16:17,036 --> 00:16:19,827
Егер бәрi бұл ақшалар

327
00:16:19,827 --> 00:16:21,527
денсаулық сақтау мен әлеуметтік саласына қайырымдылық ретінде жұмсалса,

328
00:16:21,527 --> 00:16:24,708
өйткені осы секторлар өз өсуіне инвестиция тартар еді,

329
00:16:24,708 --> 00:16:29,313
бұл секторға қайырылымдылық мөлшері үш есеге өсуші еді.

330
00:16:29,313 --> 00:16:30,676
Ендігі кезекте ауқым мен қатар өзгерістердің потенциалымен істеспіз.

331
00:16:30,676 --> 00:16:34,279
Өзгерісттердің потенциалымен жұмыс істейміз.

332
00:16:34,279 --> 00:16:36,591
Бірақ үстем табыс деңгейін қолдау мақсатымен

333
00:16:36,591 --> 00:16:39,277
бұл серіктестіктердің шығыстарын қысқарту мүмкіншілік шегінен астам талап етсек,

334
00:16:39,277 --> 00:16:44,774
жоғарыда айтылып кеткендер мүмкін болмас.

335
00:16:44,774 --> 00:16:48,297
Жаңа ұрпақ өз мазар тақталарында

336
00:16:48,297 --> 00:16:50,962
"Біз үстелме табыс деңгейін төмен ұстадық" деп жазылып тұрғанын қаламайды.

337
00:16:50,962 --> 00:16:59,048
(Күлкі) (Шапалақ)

338
00:16:59,049 --> 00:17:01,279
Біз өмірді өзгерте алғанымыздың

339
00:17:01,279 --> 00:17:02,924
себебтерінің бірі

340
00:17:02,924 --> 00:17:05,990
қайырымдылық жөніндегі түсінігіміздің өзгеруі екенін оқығымыз келеді.

341
00:17:05,990 --> 00:17:08,035
Сол себептен келесі қайырымдылық қорына кезіккендеріңізде,

342
00:17:08,035 --> 00:17:10,276
олардан үстеме табыс деңгейлерін сұрамаңыз.

343
00:17:10,276 --> 00:17:12,495
Одан бұрын,

344
00:17:12,495 --> 00:17:16,406
олардың және Apple, Google , Amazon

345
00:17:16,406 --> 00:17:18,305
армандарының ауқымдылығын , сол армандарын қалай өлшейтіндерін,

346
00:17:18,305 --> 00:17:21,214
оған қаншалықты жақындығандарын және сол арманның орындалуы үшін

347
00:17:21,214 --> 00:17:23,064
қандай қаржы қорларын қажет ететіндерін сұраңыздар.

348
00:17:23,064 --> 00:17:27,882
Егер мәселелердің барлығы шешілетін болса, үстеме табыс деңгейіне қызыққан адам табылар мекен?

349
00:17:27,882 --> 00:17:31,331
Егер біз осындай садақа мен сана қайрымдылығына қолымыз келсе,

350
00:17:31,331 --> 00:17:35,051
әлемнің өзгеруіне мұқтажы бар адамдардың өмірлеріндегі

351
00:17:35,051 --> 00:17:39,287
маңызды рөлді атқару мүмкіншілігінің бір бөлігі

352
00:17:39,287 --> 00:17:45,421
бейкоммерциялық секторына беріледі.

353
00:17:45,421 --> 00:17:50,485
Егер бұл іс нәсіліміздің мирасы ретінде тұрақталып қалып,

354
00:17:50,485 --> 00:17:53,085
шешімдерімізге берілген жауапкершілігін алып,

355
00:17:53,085 --> 00:17:56,077
сол шешімдерді қарастыра отырып,

356
00:17:56,077 --> 00:17:58,917
оларды дұрыстауға бет бұрып,

357
00:17:58,917 --> 00:18:02,716
адамзаттың өзгеріс туралы көзқарастарын мәңгілікке дұрыстай алсақ,

358
00:18:02,716 --> 00:18:06,317
біржола, баршамызға,

359
00:18:06,317 --> 00:18:11,117
онда өз балдарыма осы өзгерістердің нәтижелерін болашақ ұрпаққа жеткізулеріне рұқсат беремін.

360
00:18:11,117 --> 00:18:12,537
Аннализа Смит-Паллотта: Бұл-

361
00:18:12,537 --> 00:18:14,985
Сейдж Смит-Паллотта: - нағыз әлеуметтік -

362
00:18:14,985 --> 00:18:16,886
Райдер Смит-Паллота: - инновация.

363
00:18:16,886 --> 00:18:20,382
Дэн Паллотта: Сіздерге көп рақмет!

364
00:18:20,382 --> 00:18:29,518
(Қол шапалақтар)

365
00:18:29,518 --> 00:18:33,518
Рақмет. (Қол шапалақтар)