[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.36,0:00:02.08,Default,,0000,0000,0000,,Evrende yalnız mısın? Dialogue: 0,0:00:02.45,0:00:04.48,Default,,0000,0000,0000,,Yoksa, bir şeyle bağın var mı? Dialogue: 0,0:00:05.05,0:00:08.68,Default,,0000,0000,0000,,Her şeyden önce, bir memeli grubunun\Nhenüz çiçeği burnunda bir üyesiyiz Dialogue: 0,0:00:08.68,0:00:10.79,Default,,0000,0000,0000,,ama çoktan YouTube vidyoları\Nhazırlayıp Dialogue: 0,0:00:10.79,0:00:12.75,Default,,0000,0000,0000,,Büyük Hadron Çarpıştırıcıları yapabiliyoruz Dialogue: 0,0:00:13.02,0:00:15.89,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca atomu parçaladık ve Pokémon'u\Nyarattık. Dialogue: 0,0:00:16.23,0:00:17.98,Default,,0000,0000,0000,,Yaklaşık üç buçuk milyar yıl önce Dialogue: 0,0:00:17.98,0:00:20.89,Default,,0000,0000,0000,,yaşamaya başlamış çok eski bir yaşam\Nbiçiminden geliyoruz. Dialogue: 0,0:00:21.36,0:00:24.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu gezegene hâkimiz gibi geliyor\Nama gerçekten de değiliz. Dialogue: 0,0:00:25.12,0:00:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Tamamen tükenip ölmemiz,\Nküçük bir göktaşına veya Dialogue: 0,0:00:28.72,0:00:30.03,Default,,0000,0000,0000,,yaratıcı bir virüse bakar. Dialogue: 0,0:00:30.45,0:00:33.94,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlık, gezegeni yok edebilme\Nyetisiyle övünüyor Dialogue: 0,0:00:33.94,0:00:36.13,Default,,0000,0000,0000,,ancak tüm bu nükleer oyuncaklarla bile Dialogue: 0,0:00:36.13,0:00:39.53,Default,,0000,0000,0000,,yalnızca büyük bir kitle imhâsına neden\Noluruz, en fazla. Dialogue: 0,0:00:40.25,0:00:43.46,Default,,0000,0000,0000,,Belki gezegende yaşayan canlıların\N%90'ını yok edebiliriz. Dialogue: 0,0:00:43.82,0:00:44.77,Default,,0000,0000,0000,,Ne büyük marifetmiş! Dialogue: 0,0:00:45.26,0:00:48.64,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç milyon yıl sonra yaşam\Nher yerde yeniden yeşerecektir. Dialogue: 0,0:00:49.22,0:00:52.03,Default,,0000,0000,0000,,Mikro ölçekli yaşamın ve yeraltındaki\Ncanlıların çoğu Dialogue: 0,0:00:52.03,0:00:54.36,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen bana mısın demeyecektir bile Dialogue: 0,0:00:55.02,0:00:57.97,Default,,0000,0000,0000,,Yerbilimsel zaman ölçeğinde\NDünya üzerindeki etkimiz, Dialogue: 0,0:00:57.97,0:00:59.40,Default,,0000,0000,0000,,biraz komik. Dialogue: 0,0:00:59.92,0:01:01.96,Default,,0000,0000,0000,,Aslında o kadar da güçlü değiliz. Dialogue: 0,0:01:02.60,0:01:05.40,Default,,0000,0000,0000,,Kütleli, yanar döner bir plazma\Ntopunun peşine takılmış Dialogue: 0,0:01:05.40,0:01:07.50,Default,,0000,0000,0000,,uzayın içinde süzülen\Nbu ıslak taşın üzerinde yaşıyoruz. Dialogue: 0,0:01:07.90,0:01:10.51,Default,,0000,0000,0000,,Bir gün bu plazma topun\Nyanması bitecek Dialogue: 0,0:01:10.51,0:01:13.12,Default,,0000,0000,0000,,ve muhtemelen bu uğurda bizi\Nöldürecek. Dialogue: 0,0:01:13.63,0:01:17.18,Default,,0000,0000,0000,,Güneş'in ölümünden kurtulup\Ngalaksiyi fethedersek, Dialogue: 0,0:01:17.18,0:01:19.32,Default,,0000,0000,0000,,kuramsal olarak, evrendeki son yıldız Dialogue: 0,0:01:19.32,0:01:21.34,Default,,0000,0000,0000,,sönene kadar hayatta kalabiliriz. Dialogue: 0,0:01:21.43,0:01:24.09,Default,,0000,0000,0000,,Ondan sonrasında yaşam\Nepey olanaksızlaşır. Dialogue: 0,0:01:24.53,0:01:26.65,Default,,0000,0000,0000,,Pekâla, her şeyin bir sonu var yânî. Dialogue: 0,0:01:27.06,0:01:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu, seni birey olarak nereye\Nulaştırır? Dialogue: 0,0:01:37.10,0:01:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamının bir safhasında,\Nyaklaşık yarım saatliğine, Dialogue: 0,0:01:39.60,0:01:42.89,Default,,0000,0000,0000,,annenin dölyatağında\Ntek bir hücreden ibarettin. Dialogue: 0,0:01:43.14,0:01:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Altı üstü 0,1 mm çapında bir varlıktın. Dialogue: 0,0:01:46.67,0:01:49.95,Default,,0000,0000,0000,,Bugün ise 50 milyar hücreden oluşuyorsun. Dialogue: 0,0:01:50.48,0:01:53.90,Default,,0000,0000,0000,,Muazzam karmaşıklıkta 50 milyar\Nküçük biyolojik makine. Dialogue: 0,0:01:53.90,0:01:57.54,Default,,0000,0000,0000,,Her biri, ortalama bir bakteriden\Nçok daha büyük ve karmaşık. Dialogue: 0,0:01:58.14,0:02:00.38,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar, fizik ve kimya yasalarına\Ngöre işliyor ve Dialogue: 0,0:02:00.38,0:02:04.36,Default,,0000,0000,0000,,protein yapan, enerjiyi kullanılabilir\Nkılan, yiyecek yutan, kaynak aktaran, Dialogue: 0,0:02:04.36,0:02:07.65,Default,,0000,0000,0000,,bilgi ileten veya çoğalan mikro makineler\Nkullanıyorlar. Dialogue: 0,0:02:08.17,0:02:12.97,Default,,0000,0000,0000,,İletişim kurup, çoğalıp, intihar edip,\Ndavetsiz konuklarla savaşıp, Dialogue: 0,0:02:12.97,0:02:16.28,Default,,0000,0000,0000,,hatta bebek yapacaksın diye, seni hayatta\Ntutmak için süper özel Dialogue: 0,0:02:16.28,0:02:18.22,Default,,0000,0000,0000,,görevler yürütüyorlar. Dialogue: 0,0:02:18.68,0:02:22.86,Default,,0000,0000,0000,,İyi de, bu işin "sen" kısmı nerede, eğer\Ntrilyonlarca küçük şeyden oluşuyorsan? Dialogue: 0,0:02:23.48,0:02:26.64,Default,,0000,0000,0000,,"sen" için olan temel bilgi,\NDNA içinde saklanmış. Dialogue: 0,0:02:26.64,0:02:29.26,Default,,0000,0000,0000,,DNA, bilinen tüm canlıların\Nişlevinde ve gelişiminde Dialogue: 0,0:02:29.26,0:02:32.48,Default,,0000,0000,0000,,kullanılan genetik talimatları\Nşifreleyen bir moleküldür. Dialogue: 0,0:02:32.89,0:02:35.88,Default,,0000,0000,0000,,Olur da açmaya kalkarsak\Niki metre uzunlukta olur! Dialogue: 0,0:02:36.65,0:02:39.83,Default,,0000,0000,0000,,Tüm hücrelerindeki küçük DNA sicimlerini\Nard arda eklersek Dialogue: 0,0:02:39.83,0:02:43.95,Default,,0000,0000,0000,,buradan Pluto'ya ve geri Dünya'ya\Nyol olacak kadar uzun bir zincir olurdu. Dialogue: 0,0:02:44.30,0:02:45.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu harbi uzunmuş! Dialogue: 0,0:02:46.45,0:02:51.52,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca DNA, en ilk atanızla doğrudan\Nbir bağlantıdır. Dialogue: 0,0:02:52.26,0:02:53.76,Default,,0000,0000,0000,,Bunu durup bir düşünün: Dialogue: 0,0:02:54.40,0:02:57.04,Default,,0000,0000,0000,,vücudunun herbir hücresinde\N3,4 milyar yıl boyunca Dialogue: 0,0:02:57.04,0:03:01.08,Default,,0000,0000,0000,,türlü şekillerde bulunmuş\Nküçük bir sicim bulunuyor. Dialogue: 0,0:03:01.73,0:03:05.95,Default,,0000,0000,0000,,Milyarlarca kez evrildi,\Nbaşkalaştı, çoğaldı, Dialogue: 0,0:03:05.95,0:03:10.06,Default,,0000,0000,0000,,Ama seni, bu gezegendeki ilk canlıya\Ndoğrudan bağlıyor. Dialogue: 0,0:03:10.72,0:03:14.43,Default,,0000,0000,0000,,bir anlamda, kendi DNA'nla\Nsenden önce yaşamış her canlıya Dialogue: 0,0:03:14.43,0:03:15.84,Default,,0000,0000,0000,,"dokunmuş" durumdasın. Dialogue: 0,0:03:16.99,0:03:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Ama sen DNA'ndan daha fazlasısın. Dialogue: 0,0:03:19.64,0:03:22.75,Default,,0000,0000,0000,,Vücudun, yedi oktilyon\Natomdan oluşuyor. Dialogue: 0,0:03:23.20,0:03:26.71,Default,,0000,0000,0000,,Yânî, sekiz milyar kere\Nmilyar kere milyar. Dialogue: 0,0:03:27.55,0:03:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Kabaca insan bedeninin %93'ü\Nyalnızca üç elementten yapılmıştır: Dialogue: 0,0:03:32.14,0:03:34.88,Default,,0000,0000,0000,,oksijen, karbon ve hidrojen. Dialogue: 0,0:03:35.44,0:03:38.80,Default,,0000,0000,0000,,Oksijen ve hidrojen baskın olarak,\Nvücut ağırlığının yaklaşık Dialogue: 0,0:03:38.80,0:03:41.90,Default,,0000,0000,0000,,%60'ını oluşturan\Nsuda bulunuyor. Dialogue: 0,0:03:42.45,0:03:44.98,Default,,0000,0000,0000,,Karbon ise, yaşam için\Nbelki de en önemli element. Dialogue: 0,0:03:45.48,0:03:48.99,Default,,0000,0000,0000,,Diğer atomlarla kolayca bağ yapar.\NBu da, senin katı kısımlarını oluşturan Dialogue: 0,0:03:48.99,0:03:52.76,Default,,0000,0000,0000,,uzun karmaşık molekül zincirlerinin\Nyapımını sağlar. Dialogue: 0,0:03:53.18,0:03:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Geri kalan %7 ise periyodik\Ntablo üzerinde bir gezi sayılır: Dialogue: 0,0:03:56.94,0:04:01.27,Default,,0000,0000,0000,,azot, kalsiyum, fosfor, potasyum,\Nsülfür, sodyum, klor, magnezyum, Dialogue: 0,0:04:01.27,0:04:04.94,Default,,0000,0000,0000,,demir, flor, çinko, bakır, iyot,\Nselenyum, krom, manganez, Dialogue: 0,0:04:04.94,0:04:08.40,Default,,0000,0000,0000,,molibden, kobalt, lityum, stronsiyum,\Nalüminyum, silikon, kurşun, vanadyum, Dialogue: 0,0:04:08.40,0:04:10.100,Default,,0000,0000,0000,,arsenik ve brom... oh be! Dialogue: 0,0:04:11.50,0:04:15.13,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, bu aynı zamanda yaklaşık\N%0,5'inin metal olması demektir, Dialogue: 0,0:04:15.13,0:04:17.44,Default,,0000,0000,0000,,en sevdiğin müzik ne olursa olsun. Dialogue: 0,0:04:18.01,0:04:20.64,Default,,0000,0000,0000,,Neyse, bu elementler,\Nbirçok işleve sahiptir: Dialogue: 0,0:04:20.64,0:04:23.99,Default,,0000,0000,0000,,oksijen aktarımını sağlar,\Nkemik ve hücre yapılarını inşa eder, Dialogue: 0,0:04:23.99,0:04:27.25,Default,,0000,0000,0000,,sinyal taşır, kimyasal tepkimeleri\Nsürdürür, ve daha birçok şey yapar. Dialogue: 0,0:04:27.65,0:04:30.82,Default,,0000,0000,0000,,Vücudun, sürekli bir geçiş\Nhâlindedir. Dialogue: 0,0:04:31.63,0:04:35.84,Default,,0000,0000,0000,,Her 16 günde, "sen"in %75'in\Ndeğiş tokuş olur, Dialogue: 0,0:04:35.84,0:04:40.94,Default,,0000,0000,0000,,çünkü sağlıklı bir kişi bu süre zarfında\Nsuyunun neredeyse %100'ünü değiştirir. Dialogue: 0,0:04:41.53,0:04:45.92,Default,,0000,0000,0000,,Her yıl, atomlarının %98'i\Nyenileriyle yer değişir, Dialogue: 0,0:04:45.92,0:04:50.28,Default,,0000,0000,0000,,ve her 5 yıl sonunda, vücudunu\Noluşturan neredeyse tüm atomlar, Dialogue: 0,0:04:50.28,0:04:52.35,Default,,0000,0000,0000,,5 yıl önce orada değildi. Dialogue: 0,0:04:52.66,0:04:56.18,Default,,0000,0000,0000,,Aslında kendini, bir geçici atom\Nkoleksiyonu olarak ele alabilirsin. Dialogue: 0,0:04:56.65,0:04:58.91,Default,,0000,0000,0000,,İyi de bu atomlar nereden geliyor? Dialogue: 0,0:04:59.97,0:05:03.73,Default,,0000,0000,0000,,Evrenin başlangıcında, çoğunlukla\Nhidrojen ve helyum atomları vardı. Dialogue: 0,0:05:04.30,0:05:08.83,Default,,0000,0000,0000,,bin yıl sonra devasa gaz bulutları oluşup\Ngit gide yoğunlaştı. Dialogue: 0,0:05:08.83,0:05:12.88,Default,,0000,0000,0000,,ilk yıldızların doğumuna neden olacak\Nşekilde kendi çekimlerinin altında çöktü. Dialogue: 0,0:05:13.30,0:05:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu yıldızların çekirdeğinde Dialogue: 0,0:05:14.75,0:05:18.64,Default,,0000,0000,0000,,uç koşullar altında hidrojenler\Nhelyuma dönüştü. Dialogue: 0,0:05:19.13,0:05:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Milyonlarca yıl sonra,\Nhidrojen tükendi, Dialogue: 0,0:05:22.25,0:05:24.17,Default,,0000,0000,0000,,ve yıldızlar ölmeye başladı. Dialogue: 0,0:05:24.84,0:05:27.98,Default,,0000,0000,0000,,Aşırı uç koşullar altında\Nbugün bildiğimiz tüm elemenler, Dialogue: 0,0:05:27.98,0:05:33.52,Default,,0000,0000,0000,,süpernova patlaması olarak ölmeden\Nsaliseler öncesinde oluştular. Dialogue: 0,0:05:33.82,0:05:35.97,Default,,0000,0000,0000,,İçeriklerinin çoğunu uzaya fırlattırken Dialogue: 0,0:05:35.97,0:05:38.68,Default,,0000,0000,0000,,çekirdekleri de çöküp\Nkara delik oluverdi. Dialogue: 0,0:05:39.27,0:05:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bu elementler uzayda kim bilir\Nne kadar süre boyunca yolculuk edip Dialogue: 0,0:05:42.15,0:05:45.85,Default,,0000,0000,0000,,yavaşça yeni bir yıldızın oluştuğu\Nbaşka bir buluta vardılar, Dialogue: 0,0:05:45.85,0:05:46.88,Default,,0000,0000,0000,,yânî güneşe. Dialogue: 0,0:05:47.18,0:05:49.78,Default,,0000,0000,0000,,Bir zamanlar bir yıldızın içinde olan\Nbu elementler, Dialogue: 0,0:05:49.78,0:05:52.46,Default,,0000,0000,0000,,gezegenleri oluşturup\NDünya'ya ulaştılar. Dialogue: 0,0:05:52.46,0:05:54.87,Default,,0000,0000,0000,,Böylece yaşamın başlamasını sağladılar. Dialogue: 0,0:05:55.39,0:05:59.62,Default,,0000,0000,0000,,Demek ki evrende doğan ilk yıldızlarla\Ndoğrudan bağlantımız var. Dialogue: 0,0:05:59.62,0:06:01.31,Default,,0000,0000,0000,,Evrenin bir parçasıyız. Dialogue: 0,0:06:01.54,0:06:05.88,Default,,0000,0000,0000,,Devasa bir yapının derinden bağlantılı\Nufacık bir parçası olma düşüncesi, Dialogue: 0,0:06:05.88,0:06:07.68,Default,,0000,0000,0000,,cidden kafa sıyırtıcı. Dialogue: 0,0:06:08.60,0:06:12.73,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunların ne demek olduğunu bilmiyoruz,\Nveya bir anlamı olup olmadığını. Dialogue: 0,0:06:13.16,0:06:15.79,Default,,0000,0000,0000,,Bildiğimiz şey; bizi evrendeki her şeye\Nher şeyin başlangıcına Dialogue: 0,0:06:15.79,0:06:19.14,Default,,0000,0000,0000,,bağlayan küçük kısımlardan\Noluştuğumuzdur. Dialogue: 0,0:06:19.14,0:06:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden şu, güzel bir tür düşüncedir: Dialogue: 0,0:06:21.22,0:06:25.97,Default,,0000,0000,0000,,Sen yalnız değilsin; hiç olmadın;\Nhiç olmayacaksın.