1 00:00:00,385 --> 00:00:01,887 Sonuncu videoda meyoz haqqında, 2 00:00:01,887 --> 00:00:04,459 hətta daha dəqiq desək I meyoz və I profaza haqqında 3 00:00:04,459 --> 00:00:06,398 danışmağa başladıq. 4 00:00:06,398 --> 00:00:08,964 I profaza barədə bir qədər çox danışmış ola bilərik, 5 00:00:08,964 --> 00:00:11,018 çünki burada çoxlu maraqlı şeylər 6 00:00:11,018 --> 00:00:12,783 baş verir. 7 00:00:12,783 --> 00:00:15,198 Mitozun profazasında olduğu kimi 8 00:00:15,198 --> 00:00:19,226 nüvə qılafının itməsi və ya 9 00:00:19,226 --> 00:00:22,462 itməyə başlaması, xromosomların spirallaşıb yoğunlaşaraq 10 00:00:22,462 --> 00:00:24,705 mikroskop altında görülə bilən klassik formaya 11 00:00:24,705 --> 00:00:26,505 keçməsi kimi maraqlı şeylər 12 00:00:26,505 --> 00:00:29,395 baş verir, lakin xüsusilə I meyoz və I profazada ən nadir 13 00:00:29,395 --> 00:00:32,820 olan xromosom krossinqoveri adlı 14 00:00:32,820 --> 00:00:35,479 prosesin həyata keçməsidir. 15 00:00:35,479 --> 00:00:39,484 Bu I meyozda həyata keçən olduqca adi bir prosesdir. 16 00:00:39,484 --> 00:00:43,303 Proses olduqca səliqəli şəkildə gedir, homoloji cütlərin 17 00:00:43,303 --> 00:00:47,238 homoloji hissələri arasında 18 00:00:47,238 --> 00:00:50,469 krossinqover baş verir və 19 00:00:50,469 --> 00:00:53,199 xromosomun bu hissələri eyni genləri kodlaşdırır. 20 00:00:53,199 --> 00:00:55,482 Onlar eyni genin müxtəlif variantlarıdırlar. 21 00:00:55,482 --> 00:00:57,343 Müxtəlif alellərə sahib ola bilərlər. 22 00:00:57,343 --> 00:00:59,653 Bir daha onu qeyd edək ki, 23 00:00:59,653 --> 00:01:02,277 cinsi çoxlama müxtəlifliyi artırır və 24 00:01:02,277 --> 00:01:04,970 bu səliqəli bir şəkildə baş verir. 25 00:01:04,970 --> 00:01:07,436 Gəlin meyoz , xüsusilə də, I meyoz barədə danışmağa 26 00:01:07,436 --> 00:01:09,718 davam edək və növbəti fazanın 27 00:01:09,718 --> 00:01:11,993 adını təxmin edə bilərsiniz. 28 00:01:11,993 --> 00:01:16,993 Bu I metafazadır. O, mitozun 29 00:01:17,554 --> 00:01:21,814 metafazası ilə bəzi oxşarlıqlara sahibdir. 30 00:01:21,814 --> 00:01:24,943 I metafazada, icazə verin hüceyrəni 31 00:01:25,727 --> 00:01:30,231 çəkim. Bu hüceyrə qılafıdır. 32 00:01:30,231 --> 00:01:32,413 Burda eyni zamanda bölünmədə böyük 33 00:01:32,413 --> 00:01:34,800 rol oynayan sentrosomlar var. 34 00:01:35,153 --> 00:01:38,032 Nüvə qılafı yox olub. Mitozun 35 00:01:38,032 --> 00:01:41,527 metafazasında olduğu kimi 36 00:01:41,527 --> 00:01:43,674 meyozun metafazasında da xromosomlar 37 00:01:43,674 --> 00:01:48,225 mərkəzdə bir xətt boyunca düzülməyə başlayırlar. 38 00:01:48,225 --> 00:01:49,595 Gəlin bunu çəkək. 39 00:01:49,595 --> 00:01:52,956 Burada biri duracaq. 40 00:01:53,774 --> 00:01:57,182 Bir xromosomda iki bacı xromatid var və 41 00:01:57,245 --> 00:01:58,905 xromosomda krossinqover gedir. 42 00:01:58,905 --> 00:02:00,507 Buranı çəhrayı rəngdə edəcəm. 43 00:02:00,507 --> 00:02:01,775 Tez-tez rəngləri dəyişmək 44 00:02:01,775 --> 00:02:03,189 bir qədər vaxtımı aparacaq. 45 00:02:03,189 --> 00:02:05,685 Sonra burda daha bir xromosom var. Onların 46 00:02:05,685 --> 00:02:07,792 əksəriyyətini ananızdan alırsınız. 47 00:02:07,972 --> 00:02:09,063 Bu hissədə bir balaca 48 00:02:09,063 --> 00:02:12,134 xromosom krossinqoveri baş verib. 49 00:02:12,290 --> 00:02:14,096 İcazə verin 50 00:02:14,403 --> 00:02:15,587 bunu çəkim. 51 00:02:15,587 --> 00:02:17,004 Burda atanızdan aldığınız 52 00:02:17,004 --> 00:02:19,082 başqa bir xromosoma 53 00:02:19,082 --> 00:02:23,221 rast gəlirik. 54 00:02:23,221 --> 00:02:25,582 İkiləşdiyi üçün onun iki bacı xromatidi var. 55 00:02:25,582 --> 00:02:27,191 Ananızdan aldığınız buradadır. 56 00:02:27,191 --> 00:02:30,226 Xromosomların arasında gedən krossinqoveri sizə göstərəcəyəm. 57 00:02:30,226 --> 00:02:32,171 Burda baş verməyə bilər. 58 00:02:32,525 --> 00:02:34,818 Bəlkə də, burada homoloji xromosom yoxdur. 59 00:02:35,311 --> 00:02:37,360 Deyək ki, bunlar qısadır. 60 00:02:38,248 --> 00:02:40,379 Gəlin sentromerləri çəkim. 61 00:02:40,605 --> 00:02:43,095 Sentromerləri göy rənglə çəkəcəm. 62 00:02:43,449 --> 00:02:47,442 Bir neçə sentromer çəkdikdən 63 00:02:47,442 --> 00:02:48,824 sonra onları bir-birindən 64 00:02:48,824 --> 00:02:51,262 itələyərək ayırmağa başlayan 65 00:02:51,262 --> 00:02:54,303 mikroborucuq çəkəcəm. 66 00:02:54,303 --> 00:02:58,529 Həmçinin, onlar kinetoxorlar vasitəsilə xromosomlara 67 00:02:58,529 --> 00:03:01,159 bu şəkildə birləşə bilirlər. 68 00:03:01,159 --> 00:03:03,646 Bunlar mikroborucuqdur. İnsanlar bu birləşmə barədə 69 00:03:03,646 --> 00:03:07,028 çox danışacaqlar. Onlar ətrafdakı strukturları hərəkət etdirə bilirlər. 70 00:03:07,028 --> 00:03:08,203 Lakin mən bunun möhtəşəm 71 00:03:08,203 --> 00:03:10,579 olduğunu düşünürəm. Baxın siz müxtəlif kimyəvi və 72 00:03:10,579 --> 00:03:13,447 termodinamiki proseslər sayəsində xromosomu hüceyrənin 73 00:03:13,447 --> 00:03:17,986 istənilən bir hissəsinə 74 00:03:17,986 --> 00:03:19,901 apara bilən çoxlu zülal sintez edirsiniz. 75 00:03:19,901 --> 00:03:24,684 Yəni demək istədiyim odur ki, 76 00:03:24,684 --> 00:03:27,401 belə zülallar cinsi çoxalmada iştirak edən 77 00:03:27,401 --> 00:03:30,965 qametləri də hərəkətə gətirə bilərlər. 78 00:03:30,965 --> 00:03:32,300 Bu möhtəşəmdir 79 00:03:32,300 --> 00:03:37,300 və o, milyard il davam edən təkamül prosesi nəticəsində 80 00:03:38,325 --> 00:03:41,157 meydana çıxıb. Lakin onun ağıla sığmaz mürəkkəbliyi 81 00:03:41,157 --> 00:03:42,504 hələ də, tam şəkildə 82 00:03:42,504 --> 00:03:43,874 dərk olunmayıb. 83 00:03:43,874 --> 00:03:46,436 Xromosomları hərəkətə gətirən hərəki zülallara 84 00:03:46,436 --> 00:03:50,836 sahibsiniz və mikroborucuqlar maraqlı yolla 85 00:03:51,199 --> 00:03:53,753 uzana və qısala bilir. 86 00:03:53,753 --> 00:03:55,761 Həqiqətən də, valehedici proseslərdir. 87 00:03:55,761 --> 00:03:58,733 Hər nəysə bütün bunlar I metafazada baş verir. 88 00:03:58,733 --> 00:04:01,252 Sonra baş verənləri təxmin edə bilərsiniz. 89 00:04:01,252 --> 00:04:03,632 I anafazaya 90 00:04:03,632 --> 00:04:06,581 keçid edirik. 91 00:04:06,581 --> 00:04:08,004 Bunu yazım. 92 00:04:08,113 --> 00:04:11,533 Mitozun anafazasında 93 00:04:12,014 --> 00:04:14,881 olduğu kimi burda da xromosomlar 94 00:04:14,881 --> 00:04:19,072 qütblərə çəkilir, lakin bir vacib 95 00:04:19,072 --> 00:04:21,893 fərq var ki, bunu mütləq 96 00:04:21,893 --> 00:04:24,349 qeyd etməliyik. 97 00:04:24,378 --> 00:04:29,378 Mitozda bacı xromatidlər qütblərə çəkilir. 98 00:04:30,159 --> 00:04:32,121 Bacı xromatidlər qütblərə çəkilir və 99 00:04:32,121 --> 00:04:34,779 onlardan iki qız xromosom əmələ gəlir. 100 00:04:34,779 --> 00:04:37,554 I anafazada isə bu belə olmur. 101 00:04:37,554 --> 00:04:41,849 I anafazada bacı xromatidlər yerlərində qalır. 102 00:04:41,849 --> 00:04:45,942 Homoloji cütlər qütblərə çəkilir. 103 00:04:45,970 --> 00:04:47,370 Bunu çəkim. 104 00:04:47,549 --> 00:04:49,952 Deməli, homoloji xromosomlar qütblərə çəkilir. 105 00:04:49,952 --> 00:04:52,959 İki bacı xromatid qütblərə çəkilmir. 106 00:04:52,959 --> 00:04:56,901 Belə ki, xromosomun biri bu tərəfə, 107 00:04:57,533 --> 00:05:00,017 digəri isə bu tərəfə çəkilir. 108 00:05:00,017 --> 00:05:03,395 O, bir qədər orijinal materiala 109 00:05:03,395 --> 00:05:06,037 sahibdir ki, onu burda çəkəcəm. 110 00:05:06,077 --> 00:05:09,102 Digər hissəsi isə bu tərəfə doğru dartılır. 111 00:05:09,548 --> 00:05:13,017 Rənglərlə bacardığım kimi çəkəcəm 112 00:05:13,017 --> 00:05:15,075 və təqribən buna bənzəyir. 113 00:05:15,075 --> 00:05:17,628 Əslində belə xromosomlar rəng dəyişdikləri üçün 114 00:05:17,628 --> 00:05:19,787 onları saymaq daha asanddır. 115 00:05:19,787 --> 00:05:22,824 O biri xromosom isə bu tərəfə dartılır. 116 00:05:23,375 --> 00:05:25,035 Biri bu tərəfə çəkiləcək. 117 00:05:25,035 --> 00:05:30,035 Nəhayət, digəri bu tərəfə doğru çəkilər. 118 00:05:32,372 --> 00:05:34,178 İcazə verin sentrosomları çəkim. 119 00:05:34,178 --> 00:05:36,160 Sentrosomlarım burdadır, 120 00:05:36,160 --> 00:05:38,420 yadda saxlayın, o, xromosomları 121 00:05:38,420 --> 00:05:41,144 dartır. Xromosomları hərəkət etdiyini və bu strukturların 122 00:05:41,144 --> 00:05:43,077 əks tərəflərə dartıldığını deyə bilərik. 123 00:05:43,077 --> 00:05:45,722 İki sentrosom hüceyrənin əks tərəflərinə getmək üçün 124 00:05:45,722 --> 00:05:48,671 dartılmış ola bilərlər, lakin onlar özləri ilə birlikdə 125 00:05:48,671 --> 00:05:50,609 xromosomları da gətirirlər. 126 00:05:50,609 --> 00:05:52,165 Bu çox maraqlı mexanizmdir, 127 00:05:52,165 --> 00:05:54,313 Homoloji cütlər ayrılır və mikroborucuqlar 128 00:05:54,313 --> 00:05:56,150 tərəfindən xromosomlar 129 00:05:56,150 --> 00:05:58,204 hüceyrənin əks qütblərinə çəkilirlər. 130 00:05:58,204 --> 00:05:59,932 Onlar təsadüfi yolla ayrılırlar. 131 00:05:59,932 --> 00:06:02,686 Əslində çəhrayı hissə sağda, narıncı hissə isə sol tərəfdə 132 00:06:02,686 --> 00:06:04,937 və ya əksinə ola bilərdi. Bir daha qeyd etmək 133 00:06:04,937 --> 00:06:06,858 istəyərdim ki, bu qametlər 134 00:06:06,858 --> 00:06:10,388 arasında müxtəlifliyin yaranmasına 135 00:06:12,365 --> 00:06:15,685 səbəb olur, yəni bölünmədən sonra əmələ gələn qametlərin 136 00:06:15,685 --> 00:06:18,513 hamısı müxtəlif genetik informasiyaya sahib ola bilərlər. 137 00:06:18,513 --> 00:06:20,042 Bu I anafazadır. 138 00:06:20,042 --> 00:06:22,979 Bunu bir-birindən dartıb ayırdıqdan sonra I telofazada 139 00:06:22,979 --> 00:06:25,315 baş verəcəkləri təxmin edə bilərsiniz. 140 00:06:25,332 --> 00:06:30,332 I telofazaya baxaq. 141 00:06:32,564 --> 00:06:36,553 I telofazaya baxdıqda onun mitozun telofazasına 142 00:06:36,553 --> 00:06:39,502 oxşar olduğunu görə bilərik. 143 00:06:39,502 --> 00:06:44,221 Artıq sitokinez başlayır, hətta bir qədər tez başlamış 144 00:06:44,412 --> 00:06:47,001 ola bilər. Mitozda adətən sitokinez anafazanın 145 00:06:47,001 --> 00:06:49,811 başlanğıcında başlayır. 146 00:06:49,811 --> 00:06:51,540 Sitokinez başladıqdan sonra 147 00:06:51,540 --> 00:06:53,119 bunları görə bilərik. 148 00:06:53,119 --> 00:06:58,119 Homoloji cütlər əks qütblərdə yerləşərək 149 00:06:58,378 --> 00:06:59,794 bir-birilərindən tamamilə 150 00:06:59,794 --> 00:07:03,451 ayrılırlar. Artıq onlar açılaraq 151 00:07:03,451 --> 00:07:04,856 əvvəlki xromatin 152 00:07:04,856 --> 00:07:09,856 vəziyyətlərini alırlar. 153 00:07:10,359 --> 00:07:12,327 Onun üzərində bir qədər 154 00:07:12,390 --> 00:07:16,877 moruğu rəng görə bilərik. 155 00:07:17,278 --> 00:07:19,530 Bu da açılacaq. 156 00:07:19,530 --> 00:07:22,177 O, bu şəkildə açılaraq 157 00:07:22,177 --> 00:07:24,127 xromatin vəziyyətinə geri dönəcək. 158 00:07:24,127 --> 00:07:28,376 İcazə verin digərlərini də çəkim. 159 00:07:28,376 --> 00:07:32,207 Burada biri var. 160 00:07:32,207 --> 00:07:34,686 O, açılmağa başlayır. 161 00:07:35,248 --> 00:07:39,114 Burada olan da açılır. 162 00:07:39,114 --> 00:07:41,384 Onun üzərində bir qədər 163 00:07:41,668 --> 00:07:42,968 narıncı rəng var. 164 00:07:42,968 --> 00:07:45,847 Nüvə qılafı yenidən 165 00:07:45,847 --> 00:07:50,822 yaranmağa başlayır. 166 00:07:50,822 --> 00:07:52,758 Bəzi hissələrdə I profazadakı 167 00:07:52,758 --> 00:07:55,750 proseslərin əksi baş verir. I profazada nüvə qılafı itmiş, 168 00:07:55,750 --> 00:07:58,159 xromosomlar isə yoğunlaşmışdı. 169 00:07:58,524 --> 00:08:03,522 Nüvə qılafından xaricdə 170 00:08:03,632 --> 00:08:06,732 yerləşən sentrosomları çəkim. 171 00:08:06,732 --> 00:08:09,664 Mikroborucuqlar da 172 00:08:09,866 --> 00:08:11,747 həll olur. 173 00:08:11,747 --> 00:08:14,591 Daha sonra sitokinez baş verir. 174 00:08:14,591 --> 00:08:17,006 Sitokinez baş verdikdə bunlar ayrılır. 175 00:08:17,006 --> 00:08:19,649 Bunlar iki hüceyrəyə ayrılır. 176 00:08:19,649 --> 00:08:22,311 Meyozu ümumi nəzərdən keçirdikdə onun ilk fazasında 177 00:08:22,311 --> 00:08:26,406 hüceyrənin diploid xromosom yığımından haploid 178 00:08:26,406 --> 00:08:31,406 xromosom yığımına keçdiyini görürük. 179 00:08:32,250 --> 00:08:35,283 Lakin bu hələ bizim son məhsulumuz deyil. 180 00:08:35,283 --> 00:08:37,546 Haqqında danışdığımız bütün 181 00:08:37,546 --> 00:08:39,323 bu birləşmələrin 182 00:08:39,323 --> 00:08:42,608 hamısı I meyozda 183 00:08:42,608 --> 00:08:44,268 baş verir. 184 00:08:44,268 --> 00:08:48,482 Növbəti videoda II meyoza keçəcəyik. 185 00:08:48,482 --> 00:08:50,775 Bunu etmək istəməmişdim. 186 00:08:51,141 --> 00:08:56,141 Bunların hamısı I meyozdur. 187 00:08:56,620 --> 00:08:59,610 İcazə verin bunu başqa rənglə qalın hərflərlə yazım. 188 00:09:00,103 --> 00:09:04,712 Bütün bunlar I meyozdur və 189 00:09:04,712 --> 00:09:07,242 hər hüceyrənin haploid xromosom yığımına sahib 190 00:09:07,242 --> 00:09:08,740 olduğunu görə bilərsiniz. 191 00:09:08,740 --> 00:09:13,186 Hər iki xromosomda 192 00:09:13,186 --> 00:09:15,183 haploid xromosom yığımı var. 193 00:09:15,183 --> 00:09:17,410 Hər iki xromosom iki bacı xromatidə 194 00:09:17,410 --> 00:09:20,418 malikdir və II meyozda xromosomlardakı 195 00:09:20,418 --> 00:09:22,543 bacı xromatidlərin mitozda 196 00:09:22,543 --> 00:09:24,598 olduğu kimi ayrılacağını 197 00:09:24,598 --> 00:09:27,419 görəcəyik. Nəticədə iki 198 00:09:27,419 --> 00:09:28,661 qız xromosom 199 00:09:28,661 --> 00:09:32,120 meydana gələcək. 200 00:09:32,120 --> 00:09:33,583 Bunu burda görəcəksiniz. 201 00:09:33,583 --> 00:09:35,278 Burada iki haploid yığım var. 202 00:09:35,278 --> 00:09:37,008 Burada və orada 203 00:09:37,008 --> 00:09:38,517 iki xromosom var. 204 00:09:38,517 --> 00:09:42,017 II meyozu növbəti videoda araşdıracağıq.