1
00:00:07,069 --> 00:00:10,408
اگر بخواهید به دست‌نوشته‌هایِ
ماری کوری نگاهی بیندازید،

2
00:00:10,408 --> 00:00:13,409
باید فرم انصراف از حقوق قانونی را
امضا کرده و وسایل محافظ بپوشید

3
00:00:13,409 --> 00:00:16,718
تا از خودتان در برابرِ
آلودگی رادیواکتیو محافظت کنید.

4
00:00:16,718 --> 00:00:21,187
بقایای مادام کوری نیز،
در یک تابوت با روکش سرب دفن شده،

5
00:00:21,187 --> 00:00:24,052
تا تابشی که قلب تحقیقاتش،

6
00:00:24,052 --> 00:00:27,558
و احتمالاً علت مرگ او بود،
به‌خوبی کنترل و مهار شود.

7
00:00:27,558 --> 00:00:31,078
بزرگ شدن در ورشو لهستان
که تحت اشغال روسیه بود،

8
00:00:31,078 --> 00:00:34,671
ماری جوان را، در اصل با نامِ
«ماریا اسکلودوسکا»، که

9
00:00:34,671 --> 00:00:38,868
یک دانش‌آموز درخشان بود،
با موانع چالش‌برانگیزی روبرو کرد.

10
00:00:38,868 --> 00:00:42,498
به‌عنوان یک زن، او از ادامه تحصیل منع شد،

11
00:00:42,498 --> 00:00:44,519
بنابراین در یک واکنش اعتراضی،

12
00:00:44,519 --> 00:00:47,479
ماری در دانشگاه «فِلوتینگ» ثبت‌نام کرد،

13
00:00:47,479 --> 00:00:52,859
یک نهاد مخفی که آموزش‌های مخفیانه را
به جوانان لهستانی ارائه می‌داد.

14
00:00:52,859 --> 00:00:55,679
با پس‌انداز و کار به‌عنوانِ
پرستار بچه‌ها و معلم خصوصی،

15
00:00:55,679 --> 00:01:00,549
سرانجام توانست به پاریس برود تا
در سوربن مشهور تحصیل کند.

16
00:01:00,549 --> 00:01:03,660
در آنجا ماری هم مدرک فیزیک
و هم مدرک ریاضی گرفت

17
00:01:03,660 --> 00:01:05,940
به‌طور عمده، با نان و چای روزگار می‌گذراند

18
00:01:05,940 --> 00:01:09,010
و گاهی اوقات از گرسنگی غش می‌کرد.

19
00:01:09,010 --> 00:01:11,840
در پاریس، ماری با فیزیکدانی
به نام «پیِر کوری» آشنا شد،

20
00:01:11,840 --> 00:01:15,099
کسی که آزمایشگاه و قلبش را
با او به اشتراک گذاشت.

21
00:01:15,099 --> 00:01:17,620
اما او آرزو داشت دوباره به لهستان بازگردد.

22
00:01:17,620 --> 00:01:19,239
با بازگشت به ورشو،

23
00:01:19,239 --> 00:01:21,879
دریافت که حفظ موقعیت دانشگاهی
به‌عنوان یک زن

24
00:01:21,879 --> 00:01:23,620
همچنان یک چالش باقی‌ مانده است.

25
00:01:23,620 --> 00:01:24,880
اما هنوز شانس موفقیت داشت.

26
00:01:24,880 --> 00:01:27,401
در پاریس، پیِر عاشق منتظرش بود،

27
00:01:27,401 --> 00:01:30,861
این زوج به‌ سرعت ازدواج کرده و
به یک تیم علمی قدرتمند تبدیل شدند.

28
00:01:30,861 --> 00:01:34,879
کارهای یک فیزیکدان دیگر
علاقه «ماری کوری» را برانگیخت.

29
00:01:34,879 --> 00:01:41,181
در سال ۱۸۹۶«هنری بکرل» کشف کرد که اورانیوم
به‌صورت خود‌به‌خود پرتو ساطع می‌کند

30
00:01:41,181 --> 00:01:46,762
پرتو‌هایی اسرارآمیز مشابه پرتو X
که می‌توانند با فیلم عکاسی در تعامل باشد.

31
00:01:46,762 --> 00:01:51,551
کوری خیلی زود دریافت که عنصر توریم
پرتو مشابهی را منتشر می‌کند.

32
00:01:51,551 --> 00:01:55,001
از همه مهم‌تر، قدرت تابش

33
00:01:55,001 --> 00:01:57,138
فقط به مقدار عنصر بستگی دارد،

34
00:01:57,138 --> 00:02:00,451
و تحت تأثیر تغییرات فیزیکی
یا شیمیایی قرار ندارد.

35
00:02:00,451 --> 00:02:04,492
این باعث شد او به این نتیجه برسد که
پرتوزایی ناشی از چیزی اساسی در

36
00:02:04,492 --> 00:02:07,141
درون اتم‌های هر عنصر است.

37
00:02:07,141 --> 00:02:08,425
این ایده‌ای بنیادی بود

38
00:02:08,425 --> 00:02:13,875
و به رَد کردن یک مدل قدیمی که اتم‌ها را
اشیاء غیر قابل تقسیم می‌دانست کمک کرد.

39
00:02:13,875 --> 00:02:18,265
سپس، با تمرکز روی سنگ معدن
رادیواکتیو فعال به نام اورانیلیت،

40
00:02:18,265 --> 00:02:23,630
خانواده کوری متوجه شدند اورانیوم به‌تنهایی
نمی‌تواند همه این پرتوها را ایجاد کند.

41
00:02:23,630 --> 00:02:28,524
بنابراین، آیا عناصر رادیواکتیو دیگری نیز
وجود داشتند که مسبب این پدیده بودند؟

42
00:02:28,524 --> 00:02:32,455
در سال ۱۸۹۸، آن‌ها
دو عنصر جدید را گزارش کردند،

43
00:02:32,455 --> 00:02:35,407
پولونیوم، نام‌گذاری شده
به زبان لهستانی بومی ماری،

44
00:02:35,407 --> 00:02:38,193
و رادیوم، معادل لاتین کلمه پرتو.

45
00:02:38,193 --> 00:02:42,384
آن‌ها همچنین در این مسیر
اصطلاح رادیواکتیویته را ابداع کردند.

46
00:02:42,384 --> 00:02:48,715
تا سال ۱۹۰۲، خانواده کوری
از چند تُن اورانیلیت

47
00:02:48,715 --> 00:02:51,287
یک‌دهم گرم نمک کلرید رادیوم خالص
استخراج کرده بودند،

48
00:02:51,287 --> 00:02:53,357
که در زمان خود شاهکاری باورنکردنی بود.

49
00:02:53,357 --> 00:02:56,476
در همان سال، «پیر کوری» و «هنری بکرل»

50
00:02:56,476 --> 00:02:59,133
نامزدِ دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند،

51
00:02:59,133 --> 00:03:00,981
اما ماری نادیده گرفته شد.

52
00:03:00,981 --> 00:03:04,608
پیِر در حمایت از به رسمیت شناختنِ
شایستگی همسرش موضع گرفت.

53
00:03:04,608 --> 00:03:10,918
و بنابراین خانواده کوری و بکرل، جایزه نوبل
را در سال ۱۹۰۳ مشترکاً دریافت کردند،

54
00:03:10,918 --> 00:03:15,978
و به‌این‌ترتیب «ماری کوری»
اولین زن برنده جایزه نوبل شد.

55
00:03:15,978 --> 00:03:19,887
سرمایه‌گذاری‌های عالی و احترام بسیار
خانواده کوری را روی غلتک انداخت.

56
00:03:19,887 --> 00:03:24,686
اما تراژدی در سال ۱۹۰۶ رخ داد زمانی که
پیِر در حال عبور از یک تقاطع شلوغ

57
00:03:24,686 --> 00:03:27,037
با ارابه‌ای که با اسب کشیده می‌شد
برخورد کرد.

58
00:03:27,037 --> 00:03:29,887
ماری، با دلی شکسته،
خود را در تحقیقاتش غوطه‌ور کرد

59
00:03:29,887 --> 00:03:32,596
مسئولیت تدریس پیِر در سوربن را
به عهده گرفت،

60
00:03:32,596 --> 00:03:35,817
و به اولین استاد زن دانشگاه تبدیل شد.

61
00:03:35,817 --> 00:03:38,164
کارهای انفرادی او ثمربخش بود.

62
00:03:38,164 --> 00:03:40,572
در سال ۱۹۱۱، او برنده یک نوبل دیگر شد،

63
00:03:40,572 --> 00:03:44,717
این بار در شیمی و برای کشف قبلی او
درباره‌ی رادیوم و پولونیوم،

64
00:03:44,717 --> 00:03:49,192
و استخراج و تجزیه‌وتحلیل او
از رادیوم خالص و ترکیبات آن.

65
00:03:49,192 --> 00:03:51,469
این باعث شد او اولین و تا به امروز،

66
00:03:51,469 --> 00:03:56,368
تنها فردی باشد که در دو علم مختلف
برنده جوایز نوبل شده است.

67
00:03:56,368 --> 00:03:58,959
پروفسور کوری اکتشافاتش را عملی کرد،

68
00:03:58,959 --> 00:04:02,128
تغییر چشم‌انداز تحقیقات پزشکی و درمان.

69
00:04:02,128 --> 00:04:05,347
او واحدهای رادیولوژی سیار را
در طول جنگ جهانی اول افتتاح کرد،

70
00:04:05,347 --> 00:04:08,779
و تأثیر پرتوها بر تومورها را
مورد بررسی قرار داد.

71
00:04:08,779 --> 00:04:12,768
با این حال، این مزایا برای بشریت
با هزینه شخصیِ بالایی حاصل شده.

72
00:04:12,768 --> 00:04:15,979
کوری در سال ۱۹۳۴
در اثر بیماری مغز استخوان درگذشت،

73
00:04:15,979 --> 00:04:19,679
که امروزه بسیاری بر این باورند که
ناشی از در معرض پرتوها بودن است.

74
00:04:19,679 --> 00:04:22,764
تحقیقات انقلابی ماری کوری

75
00:04:22,764 --> 00:04:26,016
زمینه را برای درک ما
از فیزیک و شیمی فراهم کرد،

76
00:04:26,016 --> 00:04:31,319
مسیرهای فروزانی در تومور شناسی،
فناوری، پزشکی و فیزیک هسته‌ای،

77
00:04:31,319 --> 00:04:33,423
تنها چند مورد از میان هزاران نمونه است.

78
00:04:33,423 --> 00:04:37,334
چه خوب و چه بد، اکتشافات او در مورد
پرتونگاری دوران جدیدی را آغاز کرد،

79
00:04:37,334 --> 00:04:40,320
اکتشاف برخی از بزرگ‌ترین اسرار علمی.