0:00:02.719,0:00:07.360
Internet: HTTP i HTML

0:00:07.360,0:00:11.740
Nazywam się Jasmine Lawrence. Jestem kierownikiem[br]programowym zespołu projektowego XBOX One.

0:00:11.759,0:00:18.510
Jedna z naszych najważniejszych funkcji [br]nazywa się XBOX Live. To serwis online,

0:00:18.530,0:00:24.099
który łączy graczy z całego świata, a my[br]to umożliwiamy dzięki Internetowi.

0:00:24.099,0:00:30.500
Nie jest to łatwe zadanie; wiele rzeczy dzieje[br]się za kulisami.

0:00:30.500,0:00:36.280
Internet całkowicie zmienia sposób współdziałania [br]i kontaktowania się ludzi. Jak to działa?

0:00:36.280,0:00:43.489
Jak komputery na całym świecie komunikują się[br]ze sobą? Zajmijmy się przeglądaniem sieci.

0:00:43.489,0:00:50.199
Najpierw otwiera się przeglądarkę. Jest to[br]aplikacja umożliwiająca dostęp do stron internetowych.

0:00:50.199,0:00:55.609
Potem wpisuje się adres lub[br]URL, format lokalizacji zasobów witryny,

0:00:55.609,0:00:58.050
na którą chce się wejść np. tumblr.com.

0:01:04.830,0:01:06.810
Nazywam się David Karp, założyłem Tumblr;

0:01:06.810,0:01:12.190
dzisiaj porozmawiamy o przeglądarkach[br]i zasadach ich działania.

0:01:12.190,0:01:16.350
Pewnie jesteście ciekawi, co dzieje się po [br]wpisaniu adresu do przeglądarki i wciśnięciu "Enter".

0:01:16.350,0:01:21.020
Trudno to sobie wyobrazić, c'nie?[br]W tym momencie komputer zaczyna rozmawiać

0:01:21.020,0:01:26.100
z innym komputerem, serwerem, zwykle [br]oddalonym o tysiące kilometrów.

0:01:26.100,0:01:34.954
W ciągu milisekund komputer pyta serwer o[br]witrynę, a serwer odpowiada komputerowi w

0:01:34.954,0:01:40.280
języku HTTP. HTTP oznacza protokół[br]przesyłania dokumentów hipertekstowych.

0:01:40.280,0:01:43.680
Można uznać go za język, w jakim jeden [br]komputer prosi drugi

0:01:43.680,0:01:48.009
komputer o dokument. [br]To jest aż tak proste.

0:01:48.009,0:01:52.540
Jeśli ktoś podsłuchałby rozmowę [br]swojego komputera z serwerem w Internecie

0:01:52.540,0:01:56.670
stwierdziłby, że tworzą ją elementy zwane[br]zapytaniami "GET" - uzyskaj. Po prostu

0:01:56.670,0:02:01.590
"GET" - uzyskaj i nazwa dokumentu, o który[br]nam chodzi. Jeśli ktoś się loguje na

0:02:01.590,0:02:06.360
Tumblr i ładuje naszą stronę logowania, to[br]po prostu wysyła zapytanie GET do serwera

0:02:06.360,0:02:14.290
Tumblr, który mówi GET - uzyskaj/login.[br]A dla serwera Tumblr oznacza to, że chcesz cały

0:02:14.290,0:02:21.800
kod HTML dla strony logowania Tumblr. HTML[br]oznacza hipertekstowy język znaczników.

0:02:21.800,0:02:26.470
Język, którego używa się do opowiedzenia [br]przeglądarce, jak ma wyglądać strona.

0:02:26.470,0:02:30.540
Wikipedia stanowi duży[br]prosty dokument, a HTML jest

0:02:30.540,0:02:35.630
językiem, którym posługujemy się, aby [br]powiększyć i pogrubić tytuł, aby dobrać

0:02:35.630,0:02:40.838
właściwą czcionkę, aby połączyć określony[br]tekst z określonymi stronami,

0:02:40.838,0:02:45.617
aby część tekstu pogrubić, część zapisać kursywą, [br]wstawić obrazek na środek,

0:02:45.617,0:02:49.389
przesunąć w prawo, a potem w lewo.

0:02:49.389,0:02:52.990
Tekst strony internetowej zawarty jest [br]bezpośrednio w HTML

0:02:52.990,0:02:58.380
ale inne elementy np. obrazki lub [br]filmy mają własne URL, o które prosisz.

0:02:58.380,0:03:04.540
Przeglądarka wysyła oddzielne [br]zapytania HTTP dla każdego z nich i

0:03:04.540,0:03:11.670
wyświetla je, gdy dotrą. Jeśli na stronie [br]internetowej jest wiele różnych obrazów,

0:03:11.670,0:03:20.780
każdy wymaga odrębnego zapytania HTTP, a[br]strona ładuje się wolniej. Czasem, chodząc

0:03:20.780,0:03:25.880
po Internecie, nie szukamy tylko stron z [br]zapytaniami GET. Czasem wysyłamy informację

0:03:25.880,0:03:29.188
np. gdy wypełniamy formularz lub[br]wpisujemy zapytanie.

0:03:29.188,0:03:36.728
Przeglądarka wysyła tę informację w formie tekstu do [br]serwera używając zapytania HTTP POST.

0:03:36.728,0:03:41.182
Powiedzmy, że logujesz się na Tumblr.[br]Najpierw składasz zapytanie POST,

0:03:41.182,0:03:49.680
który jest POSTEM na stronę logowania Tumblr, a [br]zawiera dane. Adres email, hasło.

0:03:49.680,0:03:54.420
To idzie do serwera Tumblr. Serwer Tumblr [br]stwierdza, że OK, to jest David.

0:03:54.420,0:03:59.270
Wysyła stronę z powrotem na Twój serwer, który[br]stwierdza: "Sukces! Dawid zalogowany".

0:03:59.270,0:04:04.387
Poza stroną internetową dołącza jednak[br]niewidoczne dane cookie, które widzi

0:04:04.387,0:04:12.257
Twoja przeglądarka i wie, że trzeba to [br]zapisać. To ważne, gdyż tylko tak strona

0:04:12.257,0:04:16.940
pamięta, że Ty to Ty. Wszystkie dane [br]cookie to dowód tożsamości dla Tumblr.

0:04:16.940,0:04:21.647
To liczba identyfikująca Cię jako Davida. [br]Przeglądarka zapamiętuje tę liczbę

0:04:21.647,0:04:25.791
i gdy odświeżasz Tumblr po raz kolejny [br]i znowu przechodzisz do Tumblr.com,

0:04:25.791,0:04:29.720
Twoja przeglądarka wie, że ma automatycznie [br]dołączyć Twój numer ID z zapytaniem,

0:04:29.720,0:04:33.290
które wysyła do serwerów Tumblr. [br]Te serwery już widzą, że zapytanie pochodzi

0:04:33.290,0:04:40.510
z Twojej przeglądarki, widzą nr ID i wiedzą: [br]"OK, to zapytanie od Davida".

0:04:40.510,0:04:45.329
Ale cóż, Internet jest w pełni otwarty. [br]Wszystkie jego połączenia są udostępnione,

0:04:45.329,0:04:52.820
a informacje przesyła w formie tekstu. [br]To pozwala hakerom węszyć w prywatnych

0:04:52.820,0:04:58.870
informacjach przesyłanych w Internecie. [br]Zapobiegają temu bezpieczne strony prosząc

0:04:58.870,0:05:04.140
serwer o kontakt z bezpiecznym kanałem, [br]korzystając z Secure Sockets Layer

0:05:04.140,0:05:12.340
i jego następcy Transport Layer Security. [br]SSL i TLS stanowią zabezpieczenia wiadomości,

0:05:12.340,0:05:20.530
chroniąc je przed ingerencją ciekawskich.[br]SSL i TLS są aktywne, gdy widać kłódkę,

0:05:20.530,0:05:27.440
która pojawia się w pasku adresu[br]przeglądarki, obok HTTPS. Protokoły HTTPS

0:05:27.440,0:05:32.500
zapewniają bezpieczeństwo i ochronę [br]zapytań HTTP.

0:05:32.500,0:05:38.147
Gdy strona prosi przeglądarkę o włączenie bezpiecznego [br]połączenia, najpierw wystawia certyfikat

0:05:38.147,0:05:44.520
cyfrowy. To coś w rodzaju urzędowego [br]dowodu tożsamości strony.

0:05:44.520,0:05:49.170
Certyfikaty cyfrowe są publikowane przez podmioty[br]certyfikujące czyli zaufane jednostki,

0:05:49.170,0:05:53.550
które weryfikują tożsamość stron i[br]wystawiają im certyfikaty.

0:05:53.550,0:05:59.300
Tak, jak urzędy państwowe wystawiają dowód osobisty czy[br]paszport. Jeśli strona próbuje uruchomić

0:05:59.300,0:06:05.140
bezpieczne połączenie bez stosownego [br]certyfikatu, przeglądarka Cię ostrzega!

0:06:05.140,0:06:10.530
Tak wyglądają podstawy przeglądania [br]Internetu. Tej części, którą oglądamy

0:06:10.530,0:06:19.520
codziennie. Podsumowując HTTP i DNS [br]regulują wysyłanie i odbieranie HTML,

0:06:19.520,0:06:24.940
plików mediów i wszystkiego w Internecie.[br]TCP/IP i sieci routerów dyskretnie to

0:06:24.940,0:06:32.670
umożliwiają, bo dzielą i przenoszą [br]informacje w małych pakietach. Te pakiety

0:06:32.670,0:06:39.450
są binarnymi sekwencjami jedynek i zer, [br]które są fizycznie przesyłane kablami

0:06:39.450,0:06:45.690
elektrycznymi, światłowodami i sieciami[br]bezprzewodowymi. Gdy już dowiecie się,

0:06:45.690,0:06:49.930
jak działa jedna warstwa internetu, [br]korzystajcie i nie martwcie się o szczegóły.

0:06:49.930,0:06:59.090
Wierzymy, że one ze sobą współdziałają, [br]dostarczając informacje w sposób niezawodny.