0:00:06.762,0:00:11.233
Aristotle có câu nói nổi tiếng rằng,[br]"Thiên nhiên luôn sợ hãi trước chân không"

0:00:11.233,0:00:16.017
ông tuyên bố rằng chân không,[br]một không gian trống rỗng của vật chất, không thể tồn tại[br]

0:00:16.017,0:00:19.105
bởi vì các vật chất xung quanh[br]ngay lập tức sẽ lấp đầy nó.

0:00:19.105,0:00:21.994
May mắn thay, những gì ông ấy khẳng định là sai .

0:00:21.994,0:00:25.010
Chân không là một phần quan trọng của áp kế,

0:00:25.010,0:00:27.492
đây là thiết bị dùng để đó áp suất khí quyển.

0:00:27.492,0:00:30.107
Bởi vì áp suất khí quyển tương quan với nhiệt độ

0:00:30.107,0:00:32.032
và thay đổi nhanh chóng nên là nguyên nhân chính hình thành nên

0:00:32.032,0:00:35.643
các cơn bão, lốc xoáy và những hiện tượng tự nhiên gây thiên tai khác,

0:00:35.643,0:00:38.156
Áp kế là một trong những dụng cụ vô cùng thiết yếu

0:00:38.156,0:00:41.840
cho việc dự báo thời tiết cũng như các mục đích khoa học khác.

0:00:41.840,0:00:44.766
Ai đã phát minh ra áp kế và nó hoạt động như thế nào?

0:00:44.766,0:00:46.448
Phải mất khá lâu để phát minh ra nó đấy.

0:00:46.448,0:00:49.741
Vì lý thuyết của Aristotle và những triết gia khác về việc chân không

0:00:49.741,0:00:54.986
không thể tồn tại thoạt nhìn có vẻ là đúng đối với cuộc sống hàng ngày của chúng ta,

0:00:54.986,0:00:59.040
gần 2000 trời không một câu hỏi nghi ngờ nào được đặt ra,

0:00:59.040,0:01:01.541
cho đến khi vấn đề nảy sinh.

0:01:01.541,0:01:05.550
Vào đầu thế kỉ 17, nhiều thợ mỏ ở Ý phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng

0:01:05.550,0:01:08.442
khi họ thấy rằng các máy bơm của họ không thể bơm nước

0:01:08.442,0:01:10.822
lên độ cao hơn 10,3 mét.

0:01:10.822,0:01:14.883
Một vài nhà khoa học thời bấy giờ, có cả Galileo Galilei,

0:01:14.883,0:01:20.310
đề xuất rằng nên hút không khí ra khỏi ống để có thể[br]đẩy cho nước dâng lên và thay thế khoảng trống trong ống.

0:01:20.310,0:01:25.606
Nhưng mà lực của nó bị hạn chế và không thể bơm nước lên độ cao quá 10,3 mét.

0:01:25.606,0:01:28.523
Tuy nhiên, ý tưởng về việc có sự tồn tại của chân không

0:01:28.523,0:01:30.728
vẫn còn là một vấn đề mang tính tranh cãi.

0:01:30.728,0:01:33.647
Gây hứng thú bởi lý thuyết không chính thống của Galileo,

0:01:33.647,0:01:38.231
Gasparo Berti đã làm một thí nghiệm đơn giản nhưng vô cùng thông minh

0:01:38.231,0:01:40.213
để chứng minh rằng môi trường chân không là có thật.

0:01:40.213,0:01:42.402
Một ống nước dài được chứa đầy nước

0:01:42.402,0:01:46.321
và được đặt vào một trong bể nước cạn với hai đầu bị kín.

0:01:46.321,0:01:48.948
Phần đầu dưới của ống sau đó được tháo ra

0:01:48.948,0:01:51.429
để nước trong ống tràn vào bể nước

0:01:51.429,0:01:56.096
cho đến khi mực nước trong ống dừng lại ở mức 10,3 mét.

0:01:56.096,0:02:00.017
Với phần rỗng ở phía đầu ống và chưa có không khí lọt vào ống,

0:02:00.017,0:02:04.401
Berti đã thành công trong việc trực tiếp tạo ra một môi trường chân không ổn định.

0:02:04.401,0:02:08.497
Nhưng dù khả năng[br]tồn tại của chân không đã được chứng minh,

0:02:08.497,0:02:11.411
không phải ai cũng hài lòng[br]với ý tưởng của Galileo

0:02:11.411,0:02:14.463
rằng khoảng trống rỗng này[br]đã tạo ra

0:02:14.463,0:02:16.943
một lực hữu hạn bí ẩn trên mặt nước.

0:02:16.943,0:02:20.973
Evangelista Torricelli ,[br]Học trò của Galileo và một người bạn nữa,

0:02:20.973,0:02:23.676
quyết định xem lại vấn đề[br]này từ một góc độ khác.

0:02:23.676,0:02:27.017
Thay vì tập trung vào phần rỗng[br]bên trong ống nước,

0:02:27.017,0:02:30.390
Ông tự hỏi,[br]"Điều gì khác có thể tác động đến nước đây? "

0:02:30.390,0:02:34.328
Bởi vì thứ duy nhất tiếp xúc[br]với nước là không khí xung quanh hồ bơi,

0:02:34.328,0:02:38.159
ông tin rằng áp lực không khí có thể là nguyên nhân duy nhất ngăn cản

0:02:38.159,0:02:41.247
khiến cho mực nước trong ống xuống thấp hơn.

0:02:41.247,0:02:45.151
Ông ấy cũng nhận ra rằng thí nghiệm[br]này không chỉ là một cách để tạo ra chân không,

0:02:45.151,0:02:47.288
nhưng nó còn hoạt động như một sự cân bằng

0:02:47.288,0:02:50.681
giữa áp suất khí quyển[br]trên mặt nước ở bên ngoài ống

0:02:50.681,0:02:53.895
và áp suất từ cột nước bên trong ống

0:02:53.895,0:02:58.534
Mực nước trong ống giảm[br]cho đến khi hai áp suất được cân bằng,

0:02:58.534,0:03:02.342
mà điều này chỉ xảy ra được[br]khi mực nước là 10,3 mét .

0:03:02.342,0:03:04.655
Ý tưởng này đã không được chấp thuận dễ dàng,

0:03:04.655,0:03:07.553
vì Galileo và những nhà khoa học khác[br]đã luôn nghĩ rằng

0:03:07.553,0:03:12.064
không khí trong khí quyển không có trọng lượng[br]và không tạo ra bất cứ áp lực nào.

0:03:12.064,0:03:14.898
Torricelli quyết định[br]lặp lại thí nghiệm của Berti

0:03:14.898,0:03:16.851
dùng thủy ngân thay vì nước.

0:03:16.851,0:03:20.168
Vì thủy ngân đặc hơn nước,[br]nó rơi xa hơn so với nước

0:03:20.168,0:03:23.994
và cột thủy ngân này chỉ dài khoảng 76 cm.

0:03:23.994,0:03:28.245
Điều này không chỉ cho phép Torricelli làm thí nghiệm với dụng cụ nhỏ gọn hơn,

0:03:28.245,0:03:32.341
nó củng cố ý tưởng của ông ấy rằng trọng lượng[br]là yếu tố quyết định.

0:03:32.341,0:03:37.891
Một biến thể của thí nghiệm được sử dụng hai ống, trong đó[br]một ống có bong bóng lớn ở đầu ống.

0:03:37.891,0:03:42.136
Nếu giải thích của Galileo là chính xác ,[br]môi trường chân không lớn hơn ở trong ống thứ hai

0:03:42.136,0:03:45.805
nên đã gây lực hút lớn hơn[br]và đẩy thủy ngân lên cao hơn.

0:03:45.805,0:03:48.840
Nhưng mực thủy ngân trong hai ống là như nhau.

0:03:48.840,0:03:53.085
Và cuối cùng, lý thuyết của Torricelli được ủng hộ thông qua Blaise Pascal

0:03:53.085,0:03:56.308
người đã từng đưa một ống thủy ngân như vậy lên núi

0:03:56.308,0:03:58.278
và chứng minh rằng mực thủy ngân đã giảm

0:03:58.278,0:04:02.031
giống như áp suất khí quyển giảm dần khi lên cao.

0:04:02.031,0:04:05.451
Thủy ngân kế dựa trên[br]mô hình ban đầu của Torricelli

0:04:05.451,0:04:10.366
là một trong những cách phổ biến nhất[br]để đo áp suất khí quyển cho đến tận năm 2007

0:04:10.366,0:04:13.623
khi việc sử dụng thủy ngân bị cấm do độc tính của nó

0:04:13.623,0:04:16.853
dẫn đến thủy ngân không còn[br]được sản xuất tại Châu Âu.

0:04:16.853,0:04:18.932
Mặc dù vậy, phát minh của Torricelli

0:04:18.932,0:04:22.076
là phát minh đi ngược lại những điều mà từ lâu mọi nhà khoa học mặc nhiên cho là đúng

0:04:22.076,0:04:25.802
về chân không và trọng lực của không khí.

0:04:25.802,0:04:29.077
Đây là ví dụ điển hình của việc suy nghĩ một cách sáng tạo

0:04:29.077,0:04:30.589
có thể mang lại sự khác biệt vô cùng lớn.