0:00:06.762,0:00:11.233
Η γνωστή ρήση του Αριστοτέλη: [br]«Η φύση φοβάται το κενό», προήλθε

0:00:11.233,0:00:16.017
από τον ισχυρισμό πως ένα πραγματικό κενό,[br]χώρος χωρίς ύλη, δεν μπορεί να υπάρξει

0:00:16.017,0:00:19.105
γιατί η περιβάλλουσα ύλη[br]θα το γέμιζε αμέσως.

0:00:19.105,0:00:21.994
Ευτυχώς όμως, η άποψη του [br]αποδείχθηκε ότι ήταν λάθος.

0:00:21.994,0:00:25.010
Ένα κενό είναι ένα βασικό[br]συστατικό του βαρόμετρου,

0:00:25.010,0:00:27.492
ενός οργάνου για τη μέτρηση[br]της πίεσης του αέρα.

0:00:27.492,0:00:30.107
Επειδή η πίεση του αέρα[br]σχετίζεται με τη θερμοκρασία,

0:00:30.107,0:00:32.322
και ραγδαίες μεταβολές της[br]μπορούν να συμβάλουν

0:00:32.322,0:00:35.643
σε τυφώνες, ανεμοστρόβιλους[br]και σε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα,

0:00:35.643,0:00:38.156
ένα βαρόμετρο είναι[br]ένα από τα πιο αναγκαία όργανα

0:00:38.156,0:00:41.840
τόσο για τους μετεωρολόγους [br]όσο και για άλλους επιστήμονες.

0:00:41.840,0:00:44.766
Πώς όμως δουλεύει ένα βαρόμετρο,[br]και πώς εφευρέθηκε;

0:00:44.766,0:00:46.448
Λοιπόν, πήρε κάμποσο καιρό.

0:00:46.448,0:00:49.741
Επειδή η θεωρία του Αριστοτέλη[br]και άλλων αρχαίων φιλόσοφων

0:00:49.741,0:00:54.986
σχετικά με την αδυναμία ύπαρξης του κενού [br]φαίνεται να ισχύει στην καθημερινή ζωή,

0:00:54.986,0:00:59.040
λίγοι σκέφτηκαν σοβαρά να την [br]αμφισβητήσουν για σχεδόν 2.000 χρόνια --

0:00:59.040,0:01:01.541
μέχρι που η αναγκαιότητα ανέγειρε το θέμα.

0:01:01.541,0:01:02.800
Στις αρχές του 17ου αιώνα,

0:01:02.800,0:01:05.550
οι Ιταλοί ανθρακωρύχοι[br]αντιμετώπιζαν ένα σοβαρό πρόβλημα

0:01:05.550,0:01:07.270
όταν ανακάλυψαν ότι οι αντλίες τους

0:01:07.270,0:01:08.602
δεν ανέβαζαν το νερό

0:01:08.602,0:01:10.822
πάνω από τα 10,3 μέτρα ύψος.

0:01:10.822,0:01:14.883
Κάποιοι επιστήμονες της εποχής, [br]συμπεριλαμβανομένου του Γαλιλέο Γαλιλέι,

0:01:14.883,0:01:17.070
πρότειναν ότι το να ρουφάς[br]αέρα από τον σωλήνα

0:01:17.070,0:01:20.310
ανεβάζει το νερό προκειμένου[br]να αντικαταστήσει το κενό.

0:01:20.310,0:01:22.346
Aλλά αυτή η δύναμη ήταν περιορισμένη

0:01:22.346,0:01:25.606
και δεν μπορoύσε να το ανεβάσει[br]πάνω από τα 10,3 μέτρα.

0:01:25.606,0:01:28.523
Ωστόσο, η ιδέα ότι το κενό όντως υπάρχει

0:01:28.523,0:01:30.728
ακόμη και τότε θεωρούνταν αμφιλεγόμενη.

0:01:30.728,0:01:33.647
Ο ενθουσιασμός πάνω[br]στην ανορθόδοξη θεωρία του Γαλιλαίου,

0:01:33.647,0:01:38.231
οδήγησε τον Γκασπάρο Μπέρτι στο[br]να διεξάγει ένα απλό, αλλά ευφυές πείραμα

0:01:38.231,0:01:40.711
για να αποδείξει ότι [br]η δημιουργία κενού ήταν δυνατή.

0:01:40.711,0:01:42.402
Ένας μακρύς σωλήνας γέμισε με νερό

0:01:42.402,0:01:46.321
και τοποθετήθηκε όρθιος σε μια ρηχή λεκάνη[br]με τις δύο άκρες κλεισμένες με πώματα.

0:01:46.321,0:01:48.948
Μετά το κάτω μέρος του σωλήνα ανοίχτηκε

0:01:48.948,0:01:51.429
και η στάθμη του νερού [br]μέσα στο σωλήνα κατέβηκε

0:01:51.429,0:01:56.096
μέχρι που το επίπεδο του νερού [br]μέσα στο σωλήνα έφτασε στα 10,3 μέτρα.

0:01:56.096,0:02:00.017
Με κενό να έχει δημιουργηθεί στην κορυφή,[br]χωρίς να έχει ειχωρήσει αέρας στο σωλήνα.

0:02:00.017,0:02:04.401
Ο Μέρτι κατάφερε να δημιουργήσει κενό.

0:02:04.401,0:02:08.497
Αλλά ακόμα και αν η δυνατότητα ύπαρξης[br]κενού είχε αποδειχθεί χωρίς αμφισβήτηση

0:02:08.497,0:02:11.411
δεν ήταν όλοι ικανοποιημένοι [br]με την ιδέα του Γαλιλαίου

0:02:11.411,0:02:14.463
ότι το κενό ασκούσε κάποια μυστηριώδη,

0:02:14.463,0:02:16.943
αλλά πεπερασμένη δύναμη στο νερό.

0:02:16.943,0:02:20.973
Ο Ευαγγελίστα Τορικέλι, [br]νεαρός μαθητής και φίλος του Γαλιλαίου,

0:02:20.973,0:02:23.676
αποφάσισε να δει το πρόβλημα [br]από διαφορετική σκοπιά.

0:02:23.676,0:02:27.017
Αντί να συγκεντρωθεί[br]στο κενό χώρο μέσα στον σωλήνα,

0:02:27.017,0:02:30.390
αναρωτήθηκε, «Τι άλλο[br]μπορεί να επηρεάζει το νερό;»

0:02:30.390,0:02:34.328
Επειδή το μόνο πράγμα σε επαφή με το νερό[br]ήταν ο αέρας που περιέβαλε τη λεκάνη,

0:02:34.328,0:02:38.159
πίστεψε πως η πίεση του αέρα ήταν [br]το μόνο που θα μπορούσε να αποτρέψει

0:02:38.159,0:02:41.247
το επίπεδο του νερού μέσα στον σωλήνα[br]από το να πέσει χαμηλότερα.

0:02:41.247,0:02:45.151
Συνειδητοποίησε ότι το πείραμα δεν ήταν[br]μόνο ένα εργαλείο δημιουργίας του κενού,

0:02:45.151,0:02:47.288
αλλά λειτουργούσε και ως μια ισορροπία,

0:02:47.288,0:02:50.681
ανάμεσα στην ατμοσφαιρική πίεση[br]έξω από τον σωλήνα

0:02:50.681,0:02:53.895
και στην υδροστατική πίεση[br]από τη στήλη νερού μέσα στον σωλήνα.

0:02:53.895,0:02:58.534
Η στάθμη του νερού στο σωλήνα μειωνόταν[br]μέχρι οι δύο πιέσεις να ήταν ίσες,

0:02:58.534,0:03:02.342
το οποίο συνέβαινε μόλις [br]το νερό ήταν στα 10,3 μέτρα.

0:03:02.342,0:03:04.655
Η ιδέα αυτή έγινε δύσκολα αποδεκτή,

0:03:04.655,0:03:07.553
καθώς ο Γαλιλαίος και άλλοι,[br]σκεπτόμενοι παραδοσιακά

0:03:07.553,0:03:12.064
πίστευαν πως ο ατμοσφαιρικός αέρας [br]δεν έχει βάρος, επομένως δεν ασκεί πίεση.

0:03:12.064,0:03:14.898
Ο Τορικέλι αποφάσισε [br]να επαναλάβει το πείραμα του Μπέρτι

0:03:14.898,0:03:16.851
με υδράργυρο αντί για νερό.

0:03:16.851,0:03:18.621
Επειδή ο υδράργυρος είναι πυκνότερος,

0:03:18.621,0:03:20.908
η στάθμη του έπεφτε[br]πιο κάτω απ' ό,τι του νερού

0:03:20.908,0:03:23.994
και ισορροπούσε στα 76 εκατοστόμετρα μόνο.

0:03:23.994,0:03:28.245
Αυτό όχι μόνο επέτρεψε στον Τορικέλι [br]να φτιάξει ένα όργανο πολύ πιο μικρό,

0:03:28.245,0:03:32.321
αλλά υποστήριξε και την ιδέα ότι το βάρος [br]της στήλης είναι αποφασιστικός παράγοντας.

0:03:32.321,0:03:34.801
Μια διαφοροποίηση του πειράματος[br]έγινε με δύο σωλήνες

0:03:34.811,0:03:37.891
όπου η κορυφή του ενός[br]ήταν μια μεγάλη γυάλινη μπάλα.

0:03:37.891,0:03:42.136
Αν η ερμηνεία του Γαλιλαίου ήταν σωστή, [br]το μεγαλύτερο κενό στον δεύτερο σωλήνα

0:03:42.136,0:03:45.805
θα έπρεπε να ρουφά περισσότερο [br]και να σηκώνει τον υδράργυρο ψηλότερα.

0:03:45.805,0:03:48.840
Αλλά το επίπεδο και στους δύο[br]σωλήνες ήταν το ίδιο.

0:03:48.840,0:03:53.085
Η απόλυτη στήριξη στη θεωρία του Τορικέλι[br]ήρθε από τον Μπλεζ Πασκάλ

0:03:53.085,0:03:56.308
ο οποίος ανέβασε σε ένα βουνό [br]έναν παρόμοιο σωλήνα υδραργύρου

0:03:56.308,0:03:58.215
και έδειξε ότι το επίπεδο του υδραργύρου

0:03:58.215,0:03:59.820
έπεσε περισσότερο επειδή

0:03:59.820,0:04:02.031
η ατμοσφαιρική πίεση[br]μειώνεται με το υψόμετρο.

0:04:02.031,0:04:05.451
Το υδραργυρικό βαρόμετρο που βασίζεται [br]στο αρχικό μοντέλο του Τορικέλι

0:04:05.451,0:04:07.496
παρέμενε ένας από τους πιο κοινούς τρόπους

0:04:07.516,0:04:10.366
μέτρησης της ατμοσφαιρικής[br]πίεσης μέχρι το 2007,

0:04:10.366,0:04:14.223
όταν εφαρμόσθηκαν περιορισμοί στη χρήση [br]υδραργύρου εξαιτίας της τοξικότητάς του

0:04:14.223,0:04:16.853
και σταμάτησε η παράγωγή τους στην Ευρώπη.

0:04:16.853,0:04:18.932
Ωστόσο, η εφεύρεση του Τορικέλι,

0:04:18.932,0:04:22.076
γεννημένη από την προθυμία του [br]να αμφισβητήσει δόγματα πολλών ετών

0:04:22.076,0:04:25.802
σχετικά με το κενό και το βάρος του αέρα, [br]είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα

0:04:25.802,0:04:29.077
πως η σκέψη έξω από τα συνηθισμένα[br]-- ή έξω από τον σωλήνα --

0:04:29.077,0:04:30.719
μπορεί να έχει μεγάλες επιπτώσεις.