1 00:00:16,000 --> 00:00:19,010 اين زيرنويس با هدف دوبله نوشته شده 2 00:00:19,020 --> 00:00:19,920 شما از این ها دارین؟ 3 00:00:20,590 --> 00:00:22,060 من که روی مال خودم وسواس دارم 4 00:00:22,390 --> 00:00:24,530 درواقع من روی همه ی وسایلم حساس شدم 5 00:00:24,890 --> 00:00:27,060 تا حالا فکر کردین چیزهایی که میخریم از کجا اومدن؟ 6 00:00:27,490 --> 00:00:28,830 و وقتی که اون چیز ها رو دور میندازیم کجا میرن؟ 7 00:00:29,630 --> 00:00:32,030 این سوال ها ذهنمو مشغول کرده بودند، به خاطر همین دنبال جوابشون رفتم 8 00:00:32,229 --> 00:00:35,470 کتابای درسی میگن کالا ها در یک سیستم حرکت می کنند 9 00:00:35,900 --> 00:00:41,140 استخراج، تولید، توزیع، مصرف و آخرش هم دور ریختن 10 00:00:41,680 --> 00:00:45,680 به کل این سیستم میگن:اقتصاد مصرفی من کمی بیشتر بهش فکر کردم 11 00:00:46,680 --> 00:00:48,550 راستش من ده سال به همه جای دنیا سفر کردم 12 00:00:49,120 --> 00:00:51,990 تا ببینم این کالا ها از کجا میان و به کجا میرن 13 00:00:52,550 --> 00:00:55,250 میدونید چی فهمیدم؟ فهمیدم که این همه ی داستان نیست 14 00:00:55,860 --> 00:00:58,060 و این توضیحات خیلی ناقصه 15 00:00:58,560 --> 00:01:02,100 مثلاً این جور به نظر میاد که این سیستم رو به راهه، مشکلی نداره 16 00:01:03,100 --> 00:01:05,300 اما واقعیت اینه که این سیستم دچار بحرانه 17 00:01:05,930 --> 00:01:08,630 دلیلش اینه که این سیستم یه سیستم خطی هست 18 00:01:09,300 --> 00:01:10,700 اما ما روی یک سیاره محدود زندگی می کنیم 19 00:01:11,270 --> 00:01:15,270 و یه سیستم خطی نمی تونه در یه سیاره ی محدود تا ابد به کارش ادامه بده 20 00:01:15,810 --> 00:01:19,310 این سیستم در همه مراحلش با دنیای واقعی بر هم کنش داره 21 00:01:19,910 --> 00:01:21,950 در دنیای واقعی این فرایند روی یک کاغذ سفید اتفاق نمی افته 22 00:01:23,120 --> 00:01:26,120 این سیستم با جامعه ها،فرهنگ ها، اقتصاد ها و محیط زیست تعامل داره. 23 00:01:26,650 --> 00:01:29,020 و همه جا درحال تصادم با مرزهاست 24 00:01:29,690 --> 00:01:32,690 مرزهایی که اینجا نمی بینیمشون چون که این نمودار همه چی رو نشون نمیده 25 00:01:33,590 --> 00:01:36,660 پس بیاید برگردیم و جاهای خالی رو پر کنیم و ببینیم چه چیز هایی رو ندیدیم 26 00:01:37,300 --> 00:01:40,600 یکی از مهمترین چیزایی که نادیده گرفته شده مردم هستند؛ آره!مردم! 27 00:01:41,130 --> 00:01:43,800 آدما در همه جای این سیستم در حال زندگی و کار هستند 28 00:01:44,640 --> 00:01:47,510 و بعضی از اونا از دیگران «کمی» مهم ترند 29 00:01:47,770 --> 00:01:49,970 حرف بعضی ها «کمی» بیشتر از بقیه خریدار داره. اونا کی هستن؟ 30 00:01:50,340 --> 00:01:52,010 بیاید از حکومت شروع کنیم 31 00:01:52,310 --> 00:01:54,880 دوستام به من میگن باید برای نشون دادن حکومت از نماد تانک استفاده کنم 32 00:01:55,320 --> 00:01:57,920 برای خیلی از کشورا تانک نماد خوبیه و برای آمریکا هم روز به روز مناسب تر میشه 33 00:01:58,050 --> 00:02:01,720 به هر حال بیش از 50% مالیات فدرال آمریکا صرف ارتش میشه 34 00:02:02,320 --> 00:02:04,120 اما من از تصویر یک آدم برای نمایش حکومت استفاده می کنم 35 00:02:04,620 --> 00:02:07,460 چون من به این تفکر ارزشمند اعتقاد دارم که حکومت باید 36 00:02:07,760 --> 00:02:09,930 از مردم،توسط مردم و برای مردم باشه 37 00:02:10,430 --> 00:02:14,770 این وظیفه ی حکومته که هوای ما رو داشته باشه، و به ما خدمت کنه.این وظیفه شونه! 38 00:02:15,670 --> 00:02:17,400 بعد نوبت شرکت ها میرسه 39 00:02:17,870 --> 00:02:19,970 اما دلیل این که شرکت ها بزرگ تر از دولت به نظر میرسن اینه که 40 00:02:20,370 --> 00:02:22,140 شرکت ها واقعابزرگ تر از دولت ها هستند! 41 00:02:22,480 --> 00:02:27,050 در میان صد اقتصاد بزرگ دنیا 51تاشون شرکت ها هستند 42 00:02:28,050 --> 00:02:32,150 با بزرگ شدن و قوی شدن شرکت ها، ما شاهد یه تغییر «کوچک» در رفتار دولت بوده ایم 43 00:02:32,820 --> 00:02:34,360 دولت بیشتر نگران رو به راه بودن 44 00:02:35,060 --> 00:02:36,490 اوضاع اوناست تا اوضاع ما 45 00:02:37,220 --> 00:02:39,920 خوب، بریم ببینیم دیگه چه چیزی در این تصویر نیست 46 00:02:40,490 --> 00:02:41,520 از استخراج شروع میکنیم 47 00:02:42,400 --> 00:02:45,440 استخراج کلمه آبرومندانه ای است که به جای "بهره کشی از منابع" به کار میره 48 00:02:45,970 --> 00:02:48,310 "بهره کشی از منابع" هم کلمه ی شیکی است که به جای "داغون کردن زمین" به کار میره 49 00:02:48,900 --> 00:02:52,890 داغون کردن زمین یعنی این که ما درخت ها رو قطع می کنیم کوه ها رو به خاطر منابع درونشون منفجر می کنیم 50 00:02:53,310 --> 00:02:55,280 همه ی آب ها رو مصرف می کنیم و همه حیوانات رو از بین می بریم 51 00:02:55,940 --> 00:02:58,210 به این ترتیب ما به اولین محدودیتمون می رسیم: 52 00:02:58,910 --> 00:03:03,010 منابع دارند به پایان میرسند ما زیادی مصرف می کنیم. 53 00:03:03,550 --> 00:03:06,690 می دونم شنیدنش سخته ، اما به هرحال واقعیته و باید براش یه کاری کرد 54 00:03:07,420 --> 00:03:08,650 تنها در سه دهه اخیر 55 00:03:09,390 --> 00:03:14,190 یک سوم منابع طبیعی زمین مصرف شده تمام شده! 56 00:03:15,000 --> 00:03:19,040 ما آنچنان سریع قطع می کنیم و حفاری می کنیم و محیط رو داغون می کنیم 57 00:03:19,700 --> 00:03:23,340 که کم کم امکان حیات روی این سیاره داره از بین میره 58 00:03:23,940 --> 00:03:28,780 در جایی که من زندگی می کنم -ایالات متحده- تنها ۴% جنگل های اولیه باقی مانده است 59 00:03:29,540 --> 00:03:32,280 چهل درصد آبهای جاری دیگه قابل نوشیدن نیستند 60 00:03:32,910 --> 00:03:35,610 مشکل ما فقط این نیست که زیادی مصرف می کنیم 61 00:03:36,220 --> 00:03:40,860 ما (مردم آمریکا) بیشتر از سهم خودمون مصرف می کنیم ما فقط 5%جمعیت کل جهان هستیم 62 00:03:41,390 --> 00:03:46,530 اما بیش از ۳۰%منابع دنیا رو مصرف می کنیم و ۳۰% زباله ی دنیا رو هم ما تولید می کنیم 63 00:03:47,230 --> 00:03:51,400 اگر همه ی آدم ها بخوان مثل امریکایی ها مصرف کنند،۳ الی ۵ زمین دیگه لازم داریم 64 00:03:52,100 --> 00:03:54,100 و می دونید چیه؟ ما فقط «یک» زمین داریم 65 00:03:54,770 --> 00:03:58,770 و اما، پاسخ کشور من به این محدودیت منابع اینه که برید منابع دیگران رو بگیرید! 66 00:03:59,310 --> 00:04:02,050 یعنی جهان سوم که بعضیا میگن- 67 00:04:02,680 --> 00:04:05,920 مال ما است اما فعلاًبه نوعی دست این جهان سومی ها افتاده! 68 00:04:06,510 --> 00:04:09,550 اونجا اوضاع چطوره؟ مثل همینجا، دارن زمین رو داغون می کنن 69 00:04:10,750 --> 00:04:14,920 هفتاد و پنج درصد منابع شیلاتی دنیا تا حد ظرفیت یا بیش از حد ظرفیتشون مورد صید قرار گرفتن 70 00:04:15,520 --> 00:04:18,890 هشتاد درصد جنگل های اولیه زمین نابود شدن 71 00:04:19,760 --> 00:04:22,830 تنها در آمازون در هر دقیقه ۲۰۰۰ درخت از دست میدیم 72 00:04:23,500 --> 00:04:25,740 این معادل ۷ زمین فوتبال در هر دقیقه ست 73 00:04:26,500 --> 00:04:28,500 اما مردمی که اونجا زندگی می کنند چی؟ 74 00:04:29,140 --> 00:04:32,280 به نظر این آقایون، اونها صاحب این منابع نیستند! 75 00:04:32,970 --> 00:04:35,710 حتی اگه نسل اندر نسل اینجا زندگی کرده باشن اونا ابزار تولید در اختیار ندارن 76 00:04:36,410 --> 00:04:38,580 اون ها کالای چندانی مصرف نمی کنند و تو این سیستم 77 00:04:39,280 --> 00:04:42,980 اگه شما زیاد خرید نکنید یا مالک کالای های زیادی نباشید، ارزشمند به حساب نمی آیید 78 00:04:44,030 --> 00:04:48,020 بعد مواد به بخش تولید میرن و اتفاقی که اونجا می افته اینه که ما انرژی مصرف می کنیم 79 00:04:48,950 --> 00:04:54,090 تا مواد سمی رو با منابع طبیعی ترکیب کنیم و محصولاتی آلوده به مواد سمی تولید کنیم 80 00:04:54,730 --> 00:04:58,630 امروزه بیش از ۱۰۰،۰۰۰ ماده شیمیایی مصنوعی در محصولات به کار میره 81 00:04:59,230 --> 00:05:01,570 فقط چند تایی از اونها از نظر اثرشون روی سلامتی ما امتحان شده اند 82 00:05:02,300 --> 00:05:04,500 و هیچ کدوم در مورد اثر استفاده همزمان با مواد دیگه آزموده نشده اند 83 00:05:05,140 --> 00:05:07,780 یعنی واکنش این مواد با مواد شیمیایی دیگری که هر روز باهاشون سر و کار داریم مشخص نیست 84 00:05:08,440 --> 00:05:11,510 بنابراین اثر واقعی این مواد روی سلامتی و محیط زیستمون ناشناخته است 85 00:05:12,280 --> 00:05:15,480 اما یه چیزی رو خوب می دونیم: ورودی سمی، خروجی سمی 86 00:05:16,080 --> 00:05:19,120 تا زمانی که مواد سمی رو وارد چرخه تولید صنعتی می کنیم، 87 00:05:19,750 --> 00:05:21,950 ورود محصولات آلوده به این سموم 88 00:05:22,120 --> 00:05:25,920 به خانه، محل کار و اوه! بدنمون گریز ناپذیره 89 00:05:26,860 --> 00:05:29,000 مثلاً B.F.R ها یعنی محصولات نسوز برومینه 90 00:05:29,660 --> 00:05:33,160 موادی هستند که کالا ها رو در برابر آتش مقاوم تر می کنند، اما در عین حال فوق العاده سمی اند. 91 00:05:33,930 --> 00:05:39,700 این مواد نوروتوکسین هستند، یعنی سم هایی که روی مغز اثر می کنند. خب، چرا ما اصلا از این مواد استفاده می کنیم؟ 92 00:05:40,310 --> 00:05:45,250 می دونید، ما الان از این مواد در کامپیوتر ها، لوازم خانگی، مبل ها تشکها و حتی در بعضی بالش ها استفاده می کنیم 93 00:05:46,010 --> 00:05:49,550 در واقع ما بالش هامون رو آغشته به نوروتوکسین می کنیم بعد میاریم خونه 94 00:05:50,250 --> 00:05:53,190 و بعد سرمون رو به مدت 8ساعت میذاریم روش تا بخوابیم! 95 00:05:53,920 --> 00:05:57,120 شاید من نمیدونم، اما به نظر میاد تو این مملکت، با این همه استعداد ، 96 00:05:57,760 --> 00:06:00,600 میشد راه های بهتری برای جلو گیری از آتش گرفتن سر هامون موقع خواب پیدا کرد 97 00:06:01,260 --> 00:06:04,830 این مواد سمی وارد چرخه ی غذایی و در بدن ما انباشته میشن 98 00:06:04,831 --> 00:06:10,239 شما می دونید کدوم غذا هست که بیشترین آلودگی ناشی از مواد سمی در اون پیدا میشه؟ 99 00:06:10,240 --> 00:06:12,840 شیر مادر! 100 00:06:12,841 --> 00:06:17,940 این یعنی به جایی رسیدیم که کوچکترین اعضای جامعه مون، بچه هامون، 101 00:06:18,640 --> 00:06:23,250 بیشترین میزان سم طول زندگیشون رو از طریق شیر مادرشون دریافت می کنند 102 00:06:24,020 --> 00:06:26,890 به نظرتون این جور تجاوز به حقوق افراد باور کردنیه؟ 103 00:06:27,690 --> 00:06:31,060 تغذیه ی کودک با شیر مادر باید بنیادی ترین فعالیت تغذیه ای انسان باشه 104 00:06:31,860 --> 00:06:35,400 شیر دادن بچه ها باید مقدس و پاک و ایمن بمونه البته شیر مادر هنوز بهترین گزینه است 105 00:06:36,030 --> 00:06:40,900 و مادران باید حتماً به شیر دادن به کودک شون ادامه بدن, اما ما باید ازشون محافظت کنیم،اینا باید ازشون محافظت کنن! 106 00:06:41,500 --> 00:06:44,300 من خیال می کردم اینا هوای ما رو دارند 107 00:06:45,040 --> 00:06:46,810 و البته کسانی که بیشتر از همه در معرض این مواد خطرناک قرار دارند 108 00:06:47,570 --> 00:06:50,710 کارگران کارخانه ها هستند، که خیلیاشون زنان در سنین باروری اند. 109 00:06:51,610 --> 00:06:54,680 این کارگران با سم های اثر گذار بر تولید مثل، سم های سرطان زا و غیره کار می کنند 110 00:06:55,450 --> 00:06:58,890 بذار ببینم، چه جور زنی در سنین باروری میره در کارخونه ای 111 00:06:59,520 --> 00:07:01,760 کار کنه که توش در معرض سموم مؤثر بر باروری قرار بگیره؟ 112 00:07:02,560 --> 00:07:06,900 معلومه، زنی که هیچ گزینه ی دیگه ای نداره و این یکی از «زیبایی» های این سیستمه 113 00:07:07,630 --> 00:07:10,330 از بین رفتن محیط زیست و اقتصادهای محلی در اینجا 114 00:07:11,030 --> 00:07:13,830 تضمین می کنه که همیشه آدمهایی که هیچ گزینه ی دیگری ندارند وجود خواهند داشت 115 00:07:14,600 --> 00:07:18,600 هر روز 200،000 نفر در دنیا از محیط زیستی 116 00:07:19,310 --> 00:07:20,680 که نسل اندر نسل زندگیشون رو تامین کرده به شهرها مهاجرت می کنند 117 00:07:21,410 --> 00:07:26,810 خیلی هاشون زاغه نشین می شن به امید پیدا کردن کار هرچقدر هم که اون کار سمی باشه 118 00:07:27,580 --> 00:07:30,420 همون طور که می بینید، تنها منابع نیستند که در این نظام به هدر میرن، 119 00:07:31,280 --> 00:07:33,720 آدم ها هم همین طورند. تمام جوامع هم در این سیستم هرز میرن 120 00:07:34,490 --> 00:07:36,930 بله، ورودی سمی، خروجی سمی! 121 00:07:37,590 --> 00:07:39,790 مواد سمی زیادی در قالب محصولات از کارخونه ها خارج میشه 122 00:07:40,730 --> 00:07:44,770 اما مقدار سمی که به شکل محصولات جانبی یا به شکل آلاینده ها از کارخانه ها خارج میشه خیلی بیشتره «خیلی» بیشتر 123 00:07:45,600 --> 00:07:50,870 در امریکا صنایع اقرار می کنند که سالانه بیش از ۴ میلیارد پوند ضایعات سمی تولید می کنند 124 00:07:51,600 --> 00:07:53,770 رقم واقعیش احتمالا خیلی بیشتره چون این رقمیه که خودشون اعلام می کنن 125 00:07:54,540 --> 00:07:56,240 اینجاست که به یکی دیگه از محدودیت ها میرسیم. چون، هوق، 126 00:07:56,940 --> 00:08:01,280 کی میخواد 4 میلیارد پوند ضایعات سمی رو هر سال جلوی خودش ببینه یا بو کنه؟ خب، اونا چیکار کردن؟ 127 00:08:01,920 --> 00:08:05,120 کارخونه های آلاینده رو به اون ور آب منتقل کردن. سرزمین دیگران رو آلوده کنید! 128 00:08:05,950 --> 00:08:10,250 اما شگفتا! بسیاری از این آلودگی ها دوباره به کمک جریان های باد به سمت خودمون میاد 129 00:08:10,990 --> 00:08:14,630 خب، بعد از این که مواد تبدیل به کالا ها شدند چی میشه؟ 130 00:08:15,430 --> 00:08:17,100 میاد اینجا، برای توزیع 131 00:08:18,260 --> 00:08:22,460 توزیع یعنی "فروش هرچه سریعتر همه ی این اجناس بنجل آلوده به مواد سمی" 132 00:08:23,140 --> 00:08:27,980 اینجا هدف اینه که قیمت ها پایین نگه داشته بشه، مردم مدام خرید کنند و انبار کالا ها مدام در حال گردش باشه 133 00:08:29,040 --> 00:08:32,409 چطوری قیمت ها رو پایین نگه میدارن؟ خب، پول چندانی به کارکنان فروشگاه ها نمیدن 134 00:08:33,080 --> 00:08:37,549 هر موقع بتونن از پرداخت حق بیمه شون شونه خالی میکنن. این یعنی برونی سازی هزینه ها 135 00:08:38,320 --> 00:08:42,320 یعنی هزینه ی واقعی تولید کالا ها توی قیمتشون منعکس نشده 136 00:08:43,090 --> 00:08:45,590 به عبارت دیگه، ما هزینه ی واقعی چیز هایی رو که میخریم نمی پردازیم 137 00:08:46,260 --> 00:08:47,590 من اون روز داشتم به این موضوع فکر می کردم 138 00:08:48,260 --> 00:08:50,160 داشتم پیاده میرفتم و می خواستم اخبار گوش کنم 139 00:08:50,900 --> 00:08:52,330 رفتم به فروشگاه radio shack که یه رادیو بخرم 140 00:08:53,000 --> 00:08:55,840 یه رادیوی خوشگل کوچیک سبز رنگ پیدا کردم که قیمتش 4دلار و 99سنت بود 141 00:08:56,670 --> 00:08:58,840 در حالی که تو صف ایستاده بودم تا اون رادیو رو بخرم داشتم فکر می کردم 142 00:08:59,610 --> 00:09:02,610 آخه چطوری ممکنه این رادیو با 4.99 $تولید بشه و به دست من برسه؟ 143 00:09:03,440 --> 00:09:07,580 فلزش احتمالا از معدنی از آفریقای جنوبی اومده، 144 00:09:08,380 --> 00:09:12,350 نفتش احتمالاً از چاهی در عراق، و پلاستیکش احتمالا در چین تولید شده 145 00:09:13,150 --> 00:09:16,450 و بعد شاید همه ی این اجزا توسط یه بچه ی 15 ساله درmaquiladoraی مکزیک سر هم شده 146 00:09:17,960 --> 00:09:21,430 به خودم گفتم 4.99$ حتی پول کرایه ی اون قفسه ای که این رادیو رو روش گذاشتن هم نمیشه 147 00:09:22,230 --> 00:09:24,670 حتی اگه از حقوق فروشنده ای که کمکم کرد اونو انتخاب کنم هم بگذریم 148 00:09:25,530 --> 00:09:28,400 یا از هزینه اون چندین سفر دریایی و حمل با کامیون که قطعات رادیو رو به هم رسونده. 149 00:09:29,740 --> 00:09:33,480 این جوری بود که فهمیدم من در واقع پول رادیو رو نپرداختم. پس کی پرداخته؟ 150 00:09:34,240 --> 00:09:37,240 هزینه ی واقعی رادیو رو این آدما با از دست دادن منابعشون پرداختن. 151 00:09:37,980 --> 00:09:42,180 این آدما هم هزینه رو با از دست دادن هوای سالم و افزایش آمار آسم و سرطان پرداختن 152 00:09:43,020 --> 00:09:47,260 بچه های کنگو هم هزینه رو با آینده شون پرداختن امروز در بخشهایی از کنگو 30% از کودکان 153 00:09:48,020 --> 00:09:49,120 برای کار مدرسه رو رها می کنن تاcoltanاستخراج کنن 154 00:09:49,960 --> 00:09:52,200 فلزی که ما برای ساختن لوازم الکترونیکی ارزون قیمتمون بهش احتیاج داریم 155 00:09:53,030 --> 00:09:55,870 حتی اینا هم هزینه میدن چون مجبورن خودشون پول بیمه درمانی شون رو بدن 156 00:09:56,530 --> 00:10:01,500 در تمام این سیستم مردم سرکیسه شدن تا من بتونم این رادیو رو به قیمت 4.99$ بخرم 157 00:10:02,240 --> 00:10:05,080 و هیچ یک از این هزینه ها جایی ثبت نمیشه 158 00:10:05,900 --> 00:10:10,370 وقتی میگم صاحبان شرکت ها هزینه های واقعی تولید رو «برونی سازی» می کنن منظورم اینه 159 00:10:11,440 --> 00:10:15,140 حالا به پیکان طلایی «مصرف» می رسیم 160 00:10:16,280 --> 00:10:18,920 این قلب سیستمه. موتور پیش برنده شه 161 00:10:19,720 --> 00:10:24,390 این قدر مهمه که محافظت از این پیکان اولویت اصلی هر دوی اینها شده 162 00:10:25,020 --> 00:10:27,890 به همین خاطره که بعد از یازده سپتامبر، وقتی ملت تو شوک بودن 163 00:10:28,630 --> 00:10:30,970 و پریزیدنت بوش میتونست پیشنهادای مناسبی بده مثل 164 00:10:31,660 --> 00:10:36,800 عزاداری، دعاکردن یا امیدوار بودن اما گفت ملت برین خرید کنین... خرید؟!! 165 00:10:37,470 --> 00:10:43,240 ما تبدیل به ملتی از مصرف کننده ها شده ایم. هویت مصرف کنندگی شده هویت اصلی ما 166 00:10:44,080 --> 00:10:46,520 نه مادر بودن، نه معلم بودن، نه کشاورز بودن بلکه «مصرف کننده» بودن 167 00:10:47,950 --> 00:10:50,750 راه اصلی که ارزش ما توسط اون سنجیده میشه و نشون داده میشه اینه که 168 00:10:51,520 --> 00:10:56,020 چقدر به اون پیکان کمک می کنیم، چقدر مصرف می کنیم. واقعاً هم ما «چقدر» مصرف می کنیم! 169 00:10:56,760 --> 00:11:02,200 ما می خریم و می خریم و می خریم این جوری اجناس رو در جریان نگه می داریم و چه جریانی هم! 170 00:11:02,700 --> 00:11:06,040 حدس میزنید چند درصد از اجناسی که در امریکای شمالی فروخته میشن 6ماه بعد از فروش هنوز استفاده می شن؟ 171 00:11:06,800 --> 00:11:20,650 پنجاه درصد؟ بیست؟ نه!یک درصد. یک! به عبارت دیگه، 99درصد چیزایی که 172 00:11:21,350 --> 00:11:24,820 ما برداشت می کنیم، استخراج می کنیم، عمل آوری می کنیم، جابه جه می کنیم 99درصد چیزایی که توی این سیستم به حرکت در میاریم 173 00:11:25,520 --> 00:11:30,190 توی 6ماه دور ریخته میشن چطوری می تونیم زمین رو با این همه استهلاک مواد 174 00:11:30,920 --> 00:11:34,620 سر پا نگه داریم اوضاع همیشه این طوری نبوده 175 00:11:35,030 --> 00:11:38,570 یه آمریکایی معمولی امروزه دوبرابر 50 سال پیش مصرف می کنه 176 00:11:39,400 --> 00:11:43,900 از مادر بزرگتون بپرسید. زمان اونا، حسابگری و ابتکار و قناعت ارزشمند بود 177 00:11:44,670 --> 00:11:49,010 پس، چطور این اتفاق افتاد؟ خب، همینطوری اتفاق نیفتاد. طراحی شد که اتفاق بیفته 178 00:11:49,880 --> 00:11:54,150 کمی بعد از جنگ جهانی دوم؛ این آدما به فکر افتادن که چه جوری اقتصاد رو تقویت کنند 179 00:11:55,010 --> 00:11:57,950 تحلیل گر بازار، ویکتور لِبو، راه حلی رو پیدا کرد 180 00:11:58,680 --> 00:11:59,780 که حالا برای کل سیستم به صورت هنجار در اومده 181 00:11:59,781 --> 00:12:05,859 اون گفت: "اقتصاد فوق العاده مولّد ما ایجاب می کنه که «مصرف» تبدیل به شیوه ی زندگی ما بشه 182 00:12:05,860 --> 00:12:08,000 ایجاب میکنه که خرید و مصرف کالاها تبدیل به مناسک ما بشه، 183 00:12:08,010 --> 00:12:12,400 ایجاب میکنه که ما رضایت معنوی و رضایت درونیمون رو در خرید جستجو کنیم... 184 00:12:13,170 --> 00:12:18,070 لازمه چیزها با سرعت فزاینده ای مصرف بشن، خراب بشن، جایگزین بشن و دور ریخته بشن." 185 00:12:18,940 --> 00:12:21,810 رئیس شورای مشاوران اقتصادی رییس جمهور آیزنهاور گفت: 186 00:12:22,580 --> 00:12:25,920 هدف نهایی اقتصاد امریکا اینه که کالاهای مصرفی بیشتری تولید بشه 187 00:12:26,650 --> 00:12:28,020 «کالای مصرفی بیشتر»؟ 188 00:12:28,820 --> 00:12:33,290 هدف نهایی ما؟ نه ارائه مراقبت های بهداشتی، یا تحصیلات، یا حمل و نقل ایمن 189 00:12:34,090 --> 00:12:36,690 یا پایداری یا عدالت کالا های مصرفی؟؟ 190 00:12:37,490 --> 00:12:40,260 اونا چطور ما رو واداشتن تا با این شور و شوق وارد بازیشون بشیم؟ 191 00:12:41,090 --> 00:12:45,990 خب؛ دوتا از موثرترین استراتژی هاشون «بی استفاده شدن برنامه ریزی شده» و «بی استفاده شدن ذهنی»هست 192 00:12:46,900 --> 00:12:50,170 «بی استفاده شدن برنامه ریزی شده» یعنی طراحی برای تبدیل شدن به آشغال 193 00:12:50,970 --> 00:12:53,910 یعنی اونا واقعا چیزها رو طوری می سازن که با بیشترین سرعت ممکن غیر قابل استفاده بشن 194 00:12:54,770 --> 00:12:55,700 تا ما اونا رو دور بندازیم و یه جدیدشو بخریم 195 00:12:56,540 --> 00:12:59,540 درمورد چیزایی مثل کیسه های پلاستیکی و لیوانای قهوه، قضیه واضحه، ولی این ماجرا حتی در مورد چیزای بزرگ هم صادقه 196 00:13:00,480 --> 00:13:05,020 جارو ها، دی وی دی ها، دوربین ها، حتی اجاق های کباب پزی؛ همی چی! حتی کامپیوتر ها 197 00:13:05,820 --> 00:13:07,250 تاحالا دقت کردین این روزا وقتی که یه کامپیوتر می خرین 198 00:13:08,090 --> 00:13:09,930 تکنولوژی اونقدر سریع تغییر می کنه که طی یکی دو سال 199 00:13:10,790 --> 00:13:13,590 کامپیوتر شما تبدیل به مانعی برای برقراری ارتباط میشه؟ من در این مورد کنجکاو بودم 200 00:13:14,390 --> 00:13:17,760 به همین خاطر یه کامپیوتر رو باز کردم تا ببینم چی توشه. و فهمیدم 201 00:13:18,700 --> 00:13:22,140 اون قسمتی که هرسال عوض میشه فقط یه قسمت کوچیک تو یه گوشه ست 202 00:13:22,870 --> 00:13:26,210 ولی شما نمی تونید فقط همون یه قسمت رو عوض کنید، چون هر نسخه ای یه شکل متفاوت داره 203 00:13:27,040 --> 00:13:29,510 بنابر این شما باید کل دستگاه رو دور بندازید و یه جدیدشو بخرید 204 00:13:30,610 --> 00:13:34,150 یه بار من داشتم مجله های طراحی صنعتی دهه ی 50 رو می خوندم، همون وقتی که «بی استفاده شدن برنامه ریزی شده» 205 00:13:35,050 --> 00:13:37,750 داشت واقعاً گل میکرد! این طراح ها خیلی راحت در این مورد صحبت می کنند 206 00:13:38,650 --> 00:13:41,350 در واقع اونا در باره ی این بحث می کردند که چقدر سریع می تونن چیزا رو به خرابی بکشونن 207 00:13:42,220 --> 00:13:44,290 به طوری که مشتری هنوزم اونقدر به محصول اعتماد داشته باشه 208 00:13:45,190 --> 00:13:47,190 که بره و یکی دیگه شو بخره این کاملاً عمدی بود 209 00:13:48,060 --> 00:13:50,960 ولی چیزا نمی تونن اونقدر سریع خراب بشن که این جریانو پایدار نگه داره 210 00:13:51,900 --> 00:13:53,570 اینجاست که «بی استفاده شدن ذهنی» میاد وسط 211 00:13:54,300 --> 00:13:59,640 «بی استفاده شدن ذهنی» ما رو قانع می کنه که چیزا رو در حالی که هنوز کاملا قابل استفاده هستند دور بریزیم 212 00:14:00,440 --> 00:14:03,480 اونا چطور این کارو می کنن؟ خب اونا ظاهر چیزا رو عوض می کنن 213 00:14:04,240 --> 00:14:05,770 در نتیجه اگر وسایلتونو یکی دوسال پیش خریده باشید، 214 00:14:06,780 --> 00:14:09,380 همه میتونن بگن که شما تازگیا هوای این پیکان رو نداشتین 215 00:14:10,220 --> 00:14:14,190 و از اونجایی که ما ارزشمون رو بر اساس میزان مصرفمون تعریف می کنیم این می تونه خجالت آور باشه 216 00:14:15,020 --> 00:14:17,220 مثلا من یه مانیتور چاق و سفید رو 217 00:14:18,120 --> 00:14:20,920 برای 5سال روی میزم داشتم همکارم رفت و یه کامپیوتر جدید گرفت 218 00:14:21,830 --> 00:14:24,200 اون یه مانیتور مسطح، درخشان و براق داره 219 00:14:25,030 --> 00:14:28,170 که به کامپیوترش میاد به تلفنش میاد، حتی به جا خودکاریشم میاد! 220 00:14:28,930 --> 00:14:31,500 به نظر میاد که اون توی اتاق کنترل یه سفینه ی فضایی نشسته و من، 221 00:14:32,440 --> 00:14:34,340 به نظر میاد من یه ماشین لباس شویی روی میزم دارم! 222 00:14:35,170 --> 00:14:39,340 مُد یه مثال عمده ی دیگه در این خصوصه تاحالا فکر کردین چرا پاشنه ی کفش خانوما 223 00:14:40,210 --> 00:14:43,850 یه سال ضخیمه، یه سال باریکه و سال بعد بازم ضخیمه؟ به خاطر این نیست که بحثی تخصصی در مورد 224 00:14:44,720 --> 00:14:48,090 این که چه جور پاشنه ای برای سلامت پای خانوما مناسب تره وجود داره به خاطر اینه که پوشیدن یه کفش با پاشنه ضخیم 225 00:14:48,990 --> 00:14:52,230 توی سالی که کفش پاشنه باریک مُده نشون میده که شما خیلی خرید نمی کنید 226 00:14:53,190 --> 00:14:55,960 در نتیجه ارزش شما از اون آدمی که کنار شماست و کفش پاشنه باریک داره کمتره 227 00:14:56,800 --> 00:15:00,200 یا حتی کمتر از یه آدمی که توی یه آگهی تبلیغاتی دیدین اینا به خاطر اینه که شما به خریدن کفشای جدید ادامه بدید. 228 00:15:01,030 --> 00:15:04,200 تبلیغات، و به طور کلی رسانه ها نقش بزرگی توی این موضوع دارن 229 00:15:05,000 --> 00:15:08,640 هر کدوم از ماها توی امریکا با بیش از ۳۰۰۰ آگهی تبلیغاتی در روز هدف قرار می گیریم 230 00:15:09,440 --> 00:15:13,280 ما توی یک سال بیشتر از تمام آگهی هایی که 50 سال پیش یه آدم درتمام عمرش می دید، آگهی می بینیم 231 00:15:13,281 --> 00:15:18,749 اگه درست بهش فکر کنیم، تبلیغات کارشون فقط اینه که به ما بگن چیزایی که داریم به درد نمیخوره. 232 00:15:18,750 --> 00:15:21,419 بنابراین هر روز ۳۰۰۰ بار به ما می گن موی ما بده، پوستمون بده، 233 00:15:21,420 --> 00:15:24,430 لباسامون بده، وسایل خونمون بده، ماشینامون بده، خودمون بدیم 234 00:15:25,290 --> 00:15:27,090 اما اینا همه شو فقط با خرید کردن میشه درست کردن 235 00:15:28,030 --> 00:15:30,700 همچنین رسانه با قایم کردن اینا و اینا به ماجرا کمک می کنه 236 00:15:31,630 --> 00:15:35,000 بنابر این تنها چیزی که ما از اقتصاد اجناس می بینیم خرید کردنه 237 00:15:35,740 --> 00:15:39,640 استخراج، تولید و دور ریختن به طور کامل دور از چشم ما انجام میشه 238 00:15:40,740 --> 00:15:43,810 پس، در ایالات متحده، بیشتر از همیشه «چیز» داریم 239 00:15:44,610 --> 00:15:47,110 ولی نظرسنجی ها نشون میده که شاخص خوشبختی مردم رو به کاهشه 240 00:15:47,910 --> 00:15:53,380 میزان خوشبختی مردم در دهه ی 50 به اوج خودش رسید و دیگه هیچ وقت به اون سطح نرسید، درست همون موقع که جنون مصرف داشت شروع می شد 241 00:15:54,550 --> 00:15:56,290 هوم... تصادف جالبیه 242 00:15:57,460 --> 00:15:59,160 فکر کنم میدونم چرا ما چیزای بیشتری داریم 243 00:16:00,030 --> 00:16:02,050 ولی وقت کمتری برای انجام دادن کارایی که واقعا خوشحالمون می کنن داریم: 244 00:16:02,830 --> 00:16:06,300 دوستان، خانواده، اوقات فراغت ما داریم سخت تر از همیشه کار می کنیم 245 00:16:07,130 --> 00:16:10,800 بعضی تحلیل گرها میگن ما کمترین اوقات فراغت در طول تاریخ بعد از دوره ی فئودالی رو داریم 246 00:16:12,070 --> 00:16:13,140 و میدونید دو تا فعالیت اصلی که 247 00:16:14,010 --> 00:16:15,110 ما با وقت فراغت محدودمون انجام میدیم چیه؟ 248 00:16:16,110 --> 00:16:17,580 تلویزیون دیدن و خرید کردن 249 00:16:18,480 --> 00:16:21,280 توی امریکا ما 3 تا 4 برابر اروپاییها وقتمون رو صرف خرید می کنن 250 00:16:22,220 --> 00:16:25,020 پس، ما تو یه وضعیت مضحکی هستیم 251 00:16:25,820 --> 00:16:28,490 میریم سر کار، حتی گاهی دوتا کار، بعد میایم خونه و اونقدر خسته ایم که 252 00:16:29,090 --> 00:16:31,930 میافتیم روی مبل و تلویزیون می بینیم و آگهی های تلوزیون به ما میگن که ما مزخرفیم 253 00:16:32,890 --> 00:16:35,690 بنابراین باید بریم به مرکز خرید که یه چیزی بخریم تا یه حس بهتری داشته باشیم، و بعد باید بیشتر کار کنیم 254 00:16:36,530 --> 00:16:38,200 که بتونیم پول چیزایی رو که خریدیم بدیم پس، میایم خونه در حالی که خسته تر شدیم 255 00:16:39,100 --> 00:16:40,270 پس می شینیم و باز بیشتر تلوزیون می بینیم و بعد تلوزیون میگه که بازم بریم مرکز خرید 256 00:16:41,270 --> 00:16:46,110 و ما روی این تردمیل دیوانه کننده ی کار-تلویزیون دیدن-خرج کردن قرار گرفتیم ولی می تونیم نگهش داریم 257 00:16:47,070 --> 00:16:49,140 خب آخرش، سر این همه چیزی که میخریم چی میاد؟ 258 00:16:50,080 --> 00:16:51,810 با این سرعتِ مصرف کردن، این همه چیز نمی تونه توی خونه مون جا بگیره 259 00:16:52,680 --> 00:16:54,050 حتی با این که میانگین اندازه ی خونه ها توی این کشور 260 00:16:54,950 --> 00:16:57,550 از دهه ی 1970 تا الان دو برابر شده. همه ش به صورت آشغال میره بیرون 261 00:16:57,920 --> 00:17:01,460 اینجا به «دور ریختن» می رسیم این قسمتی از اقتصاد مواده که 262 00:17:02,050 --> 00:17:05,089 همه ی ما بیشتر از بقیه ی بخش ها می شناسیمش چون مجبوریم خودمون آشغالا رو ببریم و دم در بذاریم 263 00:17:05,760 --> 00:17:10,000 هر کدوم از ماها توی ایالات متحده حدود 2 کیلوگرم زباله در روز تولید می کنیم 264 00:17:10,599 --> 00:17:12,400 و این دو برابر میزانیه که 30 سال پیش تولید می کردیم 265 00:17:13,099 --> 00:17:17,000 همه ی این آشغالا یا توی محل دفع زباله ریخته می شن که فقط یه سوراخ گنده وسط زمینه 266 00:17:17,740 --> 00:17:22,440 یا اگه خیلی بد شانس باشید اول توی کوره های آشغال سوزی سوزونده می شن و بعد توی محل دفن زباله ریخته می شن 267 00:17:23,109 --> 00:17:28,430 هر دو راه، هوا، زمین، و آب رو آلوده می کنن و نباید فراموش کنیم که شرایط جوی رو هم تغییر میدن 268 00:17:29,080 --> 00:17:31,120 سوزاندن آشغالا واقعاً بده 269 00:17:31,780 --> 00:17:33,550 اون سم های مرحله ی تولید رو یادتونه؟ 270 00:17:34,350 --> 00:17:37,250 خب، سوزوندن زباله ها این سم ها رو به صورت گاز وارد هوا می کنه 271 00:17:37,890 --> 00:17:41,560 و حتی بدتر، سم های خیلی خطرناک تری تولید می کنه مثلا دیوکسین 272 00:17:42,360 --> 00:17:45,460 دیوکسین سمی ترین ماده ایه که بشر تابحال ساخته 273 00:17:45,930 --> 00:17:48,700 و سوزوندن زباله ها بزرگترین منبع تولید دیوکسینه 274 00:17:49,400 --> 00:17:54,070 معنیش اینه که ما می تونیم بزرگترین منبع تولید خطرناک ترین سم ساخته ی بشر رو فقط 275 00:17:54,310 --> 00:17:58,480 با نسوزوندن آشغالا متوقف کنیم میتونیم همین امروز متوقفش کنیم 276 00:17:59,080 --> 00:18:02,550 خب بعضی از شرکتها نمیخوان درگیر دفن زباله دان و کوره ی زباله سوزی در اینجا بشن 277 00:18:02,910 --> 00:18:07,880 در نتیجه اونا ضایعات رو هم صادر می کنن راستی بازیافت چی؟ بازیافت کردن کمکی نمی کنه؟ 278 00:18:08,720 --> 00:18:12,420 چرا، بازیافت کمک می کنه بازیافت زباله ها رو توی این قسمت کم می کنه 279 00:18:13,190 --> 00:18:15,790 و فشار استخراج از منابع رو هم کم می کنه 280 00:18:16,430 --> 00:18:20,270 بله،بله، بله همه مون باید بازیافت کنیم ولی بازیافت کردن به تنهایی کافی نیست. 281 00:18:20,970 --> 00:18:23,640 بازیافت کردن هرگز کافی نخواهد بود به چند دلیل 282 00:18:24,370 --> 00:18:28,170 اولاً پسماندی که از خونه هامون میاد بیرون فقط نوک کوه یخه 283 00:18:28,910 --> 00:18:31,480 به ازای هر سطل آشغالی که می ذاریم درِ خونه 284 00:18:32,350 --> 00:18:34,450 به اندازه 70سطل، زباله در کارخونه ها تولید شده 285 00:18:35,280 --> 00:18:37,480 تا همون آشغالایی رو تولید کنن که شما الان توی یه سطل می ذارید درِ خونه 286 00:18:38,380 --> 00:18:41,320 پس حتی اگر بتونیم 100 درصدِ زباله های خونگی رو هم بازیافت کنیم 287 00:18:42,320 --> 00:18:47,060 بازم مشکل اصلی حل نمی شه تازه، مقدار زیادی از زباله ها قابل بازیافت نیستن 288 00:18:47,960 --> 00:18:52,570 یا به خاطر این که مقدار زیادی سم توشون وجود داره، یا به خاطر این که اصلا جوری ساخته شدن که قابل بازیافت نباشن 289 00:18:53,600 --> 00:18:56,700 مثلا اون پاکت های آب میوه با لایه های فلز و کاغذ و پلاستیک 290 00:18:57,540 --> 00:19:01,640 که همگی به هم چسبیدن هیچوقت نمی تونین اونا رو برای بازیافت، کاملاً از هم جدا کنید 291 00:19:03,170 --> 00:19:07,680 همونطور که می بینید، این یه سیستم بحران زده ست در تمام مسیر، با با مرزها برخورد می کنیم 292 00:19:08,650 --> 00:19:12,190 از تغییر آب و هوا گرفته تا کاهش خوش بختی این سیستم جواب نمیده 293 00:19:13,150 --> 00:19:15,050 ولی چیز خوبی که در مورد همچین مشکل فراگیری وجود داره 294 00:19:15,250 --> 00:19:16,920 اینه که خیلی جاها واسه مداخله کردن وجود داره 295 00:19:17,920 --> 00:19:21,260 مردمی هستند که دارن برای نجات دادن جنگل ها یا تولید پاک کار می کنند 296 00:19:22,160 --> 00:19:23,990 مردمی که روی حقوق کارگران و تجارت منصفانه کار میکنند 297 00:19:24,930 --> 00:19:27,370 و مصرف آگاهانه و بستن زباله دانی ها و زباله سوز ها 298 00:19:28,300 --> 00:19:30,440 و همینطور روی پس گرفتن دولتمون که خیلی مهمه 299 00:19:31,400 --> 00:19:33,870 تا دولت واقعا از مردم و برای مردم باشه 300 00:19:34,870 --> 00:19:38,110 همه ی این کارا خیلی مهمه اما اوضاع وقتی واقعاً شروع به تغییر میکنه 301 00:19:39,080 --> 00:19:41,080 که ما ارتباط ها رو ببینیم وقتی که ما اون تصویر کلی رو ببینیم 302 00:19:42,010 --> 00:19:46,950 وقتی که مردم در سراسر این سیستم متحد میشن ما می تونیم این سیستم خطی رو تغییر بدیم 303 00:19:47,820 --> 00:19:51,220 به یه چیز جدید، به سیستمی که منابع و آدمها رو هدر نمیده 304 00:19:52,190 --> 00:19:55,630 چون چیزی که ما واقعا باید تغییر بدیم این تفکرِ قدیمیِ دور ریختن چیزاست 305 00:19:56,490 --> 00:19:59,830 تفکر جدیدی در مورد این چیزا وجود داره که پایه ش انصاف و پایداریه 306 00:20:00,500 --> 00:20:03,900 شیمی سبز، سیستمهای بدون پسماند تولید با چرخه ی بسته 307 00:20:04,800 --> 00:20:07,130 انرژی های تجدید پذیر اقتصاد های محلی 308 00:20:08,010 --> 00:20:12,710 همین الانم داره اتفاق میفته. بعضیا میگن که این غیر واقعیه، خیلی آرمان گرایانه ست و نمیتونه اتفاق بیفته 309 00:20:13,980 --> 00:20:16,980 ولی من میگم کسایی واقعگرا نیستند که میخوان اون راه قدیمی رو ادامه بدن 310 00:20:17,620 --> 00:20:18,520 اونه که رویا پردازیه 311 00:20:19,380 --> 00:20:24,320 یادتون باشه، اون روش قدیمی خود به خود اتفاق نیفتاد مثل جاذبه نیست که ما مجبوریم باهاش زندگی کنیم 312 00:20:25,120 --> 00:20:29,360 مردم اونو ساختن. و ما هم مردم هستیم پس بیایید یه چیز جدید بسازیم