WEBVTT

00:00:00.823 --> 00:00:03.191
Ik kom van het langste volk op de planeet:

00:00:03.215 --> 00:00:04.365
de Nederlanders.

00:00:05.383 --> 00:00:07.069
Maar dat is niet altijd zo geweest.

00:00:07.093 --> 00:00:10.307
Overal ter wereld worden mensen langer.

00:00:10.331 --> 00:00:11.894
In de laatste 150 jaar

00:00:11.918 --> 00:00:13.319
zijn we in ontwikkelde landen

00:00:13.319 --> 00:00:15.611
gemiddeld 10 centimeter langer geworden.

00:00:16.139 --> 00:00:18.918
Wetenschappers hebben veel
theorieën waarom dit zo is,

00:00:18.942 --> 00:00:21.362
maar de meesten gaan over voeding,

00:00:21.386 --> 00:00:23.670
namelijk de toename van zuivel en vlees.

NOTE Paragraph

00:00:24.432 --> 00:00:25.940
In de afgelopen 50 jaar

00:00:25.964 --> 00:00:28.838
is de mondiale vleesconsumptie
meer dan verviervoudigd,

00:00:28.862 --> 00:00:32.189
van 71 miljoen naar 310 miljoen ton.

00:00:32.705 --> 00:00:36.336
Een vergelijkbare trend 
geldt voor melk en eieren.

00:00:36.460 --> 00:00:41.029
In elke gemeenschap waar inkomens stijgen,
stijgt ook de proteïneconsumptie.

00:00:41.053 --> 00:00:43.982
En we weten dat de wereld rijker wordt.

00:00:44.006 --> 00:00:47.211
Zoals de middenklasse toeneemt,
zo neemt ook de wereldpopulatie toe,

00:00:47.235 --> 00:00:51.886
van 7 miljard vandaag 
naar 9,7 miljard in 2050.

00:00:52.210 --> 00:00:53.673
Dat betekent dat we in 2050

00:00:53.697 --> 00:00:56.224
tenminste 70% meer proteïne nodig hebben

00:00:56.248 --> 00:00:58.681
dan er nu voor de mensheid beschikbaar is.

00:00:59.322 --> 00:01:02.345
De laatste voorspellingen van de VN
schatten de populatiegrootte

00:01:02.345 --> 00:01:04.825
aan het einde van deze eeuw op 11 miljard.

00:01:04.849 --> 00:01:07.809
Dit betekent dat we nog
veel meer proteïne nodig zullen hebben.

NOTE Paragraph

00:01:09.027 --> 00:01:10.566
De uitdaging is verbluffend.

00:01:10.590 --> 00:01:12.301
Zo erg dat kort geleden

00:01:12.301 --> 00:01:15.639
een team van het Anglia Ruskin
Global Sustainability Institute opperde

00:01:15.639 --> 00:01:19.463
dat als we niet ons mondiale beleid
en voedselproductiesysteem aanpassen,

00:01:19.463 --> 00:01:22.557
onze samenleving zou kunnen instorten
binnen de komende 30 jaar.

NOTE Paragraph

00:01:24.143 --> 00:01:28.463
Op dit moment is de oceaan
onze grootste bron van dierlijk proteïne.

00:01:28.487 --> 00:01:32.169
Meer dan 2,6 miljard mensen
zijn hier dagelijks van afhankelijk.

00:01:33.177 --> 00:01:34.234
Tegelijkertijd

00:01:34.234 --> 00:01:37.075
zijn onze mondiale visserijen
twee en een half keer zo groot

00:01:37.075 --> 00:01:39.583
als wat onze oceanen
duurzaam kunnen ondersteunen.

00:01:39.607 --> 00:01:42.283
Mensen nemen dus 
veel meer vis uit de oceaan

00:01:42.283 --> 00:01:44.531
dan de oceanen
natuurlijk kunnen vervangen.

NOTE Paragraph

00:01:44.531 --> 00:01:49.473
Het WNF publiceerde pasgeleden een rapport
dat aantoont dat in de afgelopen 40 jaar

00:01:49.497 --> 00:01:52.087
het mondiale zeeleven gehalveerd is.

00:01:52.595 --> 00:01:57.298
Een ander recent rapport suggereert
dat van de grotere roofvissen,

00:01:57.322 --> 00:01:59.670
zoals de zwaardvis en de blauwvintonijn,

00:01:59.694 --> 00:02:02.944
meer dan 90% is verdwenen
sinds de jaren 50.

NOTE Paragraph

00:02:03.653 --> 00:02:07.426
Er zijn veel geweldige, duurzame
vis-initiatieven over de hele wereld

00:02:07.450 --> 00:02:11.056
die werken aan betere methoden
en beter beheerde visserijen.

00:02:11.080 --> 00:02:12.231
Maar uiteindelijk

00:02:12.255 --> 00:02:15.857
proberen al deze initiatieven
de huidige vangst in stand te houden.

00:02:16.424 --> 00:02:17.589
Het is onwaarschijnlijk,

00:02:17.589 --> 00:02:19.413
zelfs met de best beheerde visserijen,

00:02:19.413 --> 00:02:23.119
dat we veel meer uit de oceaan 
kunnen halen dan we nu doen.

NOTE Paragraph

00:02:23.249 --> 00:02:26.464
We moeten stoppen onze oceanen
te plunderen zoals we gedaan hebben.

00:02:26.488 --> 00:02:28.646
We moeten de druk
op de oceanen verlichten.

00:02:28.670 --> 00:02:29.988
We zijn nu op een punt

00:02:30.012 --> 00:02:32.777
dat als we meer productie forceren,

00:02:32.801 --> 00:02:34.500
we totale ineenstorting riskeren.

00:02:35.226 --> 00:02:39.869
Ons huidige systeem kan 
de groeiende populatie niet voeden.

NOTE Paragraph

00:02:40.860 --> 00:02:42.129
Dus hoe lossen we dat op?

00:02:42.153 --> 00:02:44.891
Hoe ziet de wereld eruit
over 35 korte jaren,

00:02:44.915 --> 00:02:48.514
wanneer we met 2,7 miljoen mensen meer
dezelfde middelen moeten delen?

00:02:49.059 --> 00:02:50.931
We kunnen allemaal veganist worden.

00:02:50.955 --> 00:02:52.612
Dat klinkt als een mooi idee,

00:02:52.612 --> 00:02:54.036
maar het is niet realistisch

00:02:54.060 --> 00:02:56.405
en onmogelijk af te dwingen
op mondiale schaal.

NOTE Paragraph

00:02:56.887 --> 00:03:00.073
Mensen zullen dierlijke proteïnen eten,
of we dat willen of niet.

00:03:00.414 --> 00:03:02.416
Stel dat we onszelf
niet kunnen veranderen

00:03:02.416 --> 00:03:04.546
en op dezelfde koers doorgaan,

00:03:04.570 --> 00:03:06.404
niet voldoend aan de eisen.

NOTE Paragraph

00:03:06.428 --> 00:03:08.414
De Wereldgezondheidsorganisatie berichtte

00:03:08.414 --> 00:03:12.836
dat 800 miljoen mensen onder
ondervoeding en voedselschaarste lijden,

00:03:12.860 --> 00:03:16.271
wat ook weer komt door diezelfde
groeiende mondiale populatie

00:03:16.295 --> 00:03:20.317
en afnemende toegang tot hulpbronnen
zoals water, energie en land.

00:03:21.212 --> 00:03:23.272
Er is weinig fantasie nodig

00:03:23.296 --> 00:03:28.246
om je een wereld voor te stellen
vol onlusten, rellen en meer ondervoeding.

00:03:28.270 --> 00:03:29.896
Mensen hebben honger

00:03:29.920 --> 00:03:32.958
en er is een gevaarlijk tekort
aan natuurlijke hulpbronnen.

00:03:33.328 --> 00:03:34.884
Om vele, vele redenen

00:03:34.908 --> 00:03:37.662
moeten we ons mondiale
voedselproductiesysteem veranderen.

NOTE Paragraph

00:03:38.255 --> 00:03:39.679
We moeten het beter doen

00:03:39.703 --> 00:03:40.868
en er is een oplossing.

00:03:40.892 --> 00:03:43.477
En die oplossing ligt in de aquacultuur:

00:03:43.501 --> 00:03:47.447
het kweken van vis, planten zoals zeewier,
schelp- en schaaldieren.

00:03:47.731 --> 00:03:50.164
Zoals de grote oceaanheld
Jacques Cousteau ooit zei:

00:03:50.164 --> 00:03:53.092
"We moeten de oceaan
gebruiken als boeren, niet als jagers.

00:03:53.092 --> 00:03:56.742
Dat is waar beschaving om draait --
verbouwen in plaats van jagen."

00:03:57.402 --> 00:03:59.830
Vis is het laatste voedsel
waar we op jagen.

NOTE Paragraph

00:04:00.374 --> 00:04:03.606
Waarom horen we steeds dingen als:

00:04:03.606 --> 00:04:05.389
"Het leven is te kort voor kweekvis",

00:04:05.413 --> 00:04:07.001
of: "Wilde vangst, natuurlijk!",

00:04:07.025 --> 00:04:09.374
over vissen waar we 
eigenlijk niets over weten?

00:04:09.398 --> 00:04:11.463
We weten niet wat hij heeft gegeten,

00:04:11.463 --> 00:04:13.709
of welke vervuiling hij is tegengekomen.

00:04:13.709 --> 00:04:15.683
Als het een grote roofvis is,

00:04:15.683 --> 00:04:18.266
kan hij gisteren nog langs
Fukushima zijn gezwommen.

00:04:18.266 --> 00:04:19.914
We weten het niet.

00:04:19.914 --> 00:04:21.331
Weinig mensen realiseren zich

00:04:21.331 --> 00:04:23.257
dat traceerbaarheid in de visserij

00:04:23.257 --> 00:04:26.316
nooit verder gaat dan de jager
die het wilde dier heeft gevangen.

NOTE Paragraph

00:04:26.316 --> 00:04:27.937
Maar laat ons een stap terug doen

00:04:27.937 --> 00:04:30.478
en bespreken waarom vis
de beste voedselkeuze is.

00:04:30.478 --> 00:04:31.743
Het is gezond,

00:04:31.743 --> 00:04:32.963
het voorkomt hartziekten,

00:04:32.963 --> 00:04:34.536
het levert belangrijke aminozuren

00:04:34.560 --> 00:04:37.313
en vetzuren zoals Omega-3,

00:04:37.337 --> 00:04:40.214
hierin verschilt het van 
bijna alle andere vleessoorten.

00:04:40.238 --> 00:04:41.848
Behalve dat vis gezond is,

00:04:41.872 --> 00:04:44.469
is het ook veel spannender en diverser.

NOTE Paragraph

00:04:44.493 --> 00:04:47.676
Bedenk maar: de meeste
veehouderij is nogal monotoon.

00:04:47.700 --> 00:04:50.351
Koe is koe, schaap is schaap,
varken is varken

00:04:50.375 --> 00:04:54.452
en pluimvee -- kalkoen, eend, kip --
dat somt het wel zo'n beetje op.

00:04:54.476 --> 00:04:58.331
Er worden 500 soorten vis 
gekweekt op dit moment.

00:04:59.015 --> 00:05:01.997
Dat zie je niet terug in de schappen
van westerse supermarkten,

00:05:01.997 --> 00:05:03.404
maar dat is een ander punt.

NOTE Paragraph

00:05:03.478 --> 00:05:06.439
En je kunt vis kweken
op een hele gezonde manier

00:05:06.479 --> 00:05:09.569
die goed is voor ons, 
goed voor de planeet en goed voor de vis.

00:05:10.062 --> 00:05:12.022
Ik klink nogal geobsedeerd met vissen --

NOTE Paragraph

00:05:12.022 --> 00:05:14.012
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:05:14.012 --> 00:05:15.277
Laat me uitleggen:

00:05:15.277 --> 00:05:17.810
Mijn briljante partner en vrouw, 
Amy Novograntz en ik

00:05:17.810 --> 00:05:20.551
raakten een paar jaar geleden 
betrokken bij aquacultuur.

00:05:20.551 --> 00:05:22.777
We waren geïnspireerd door Sylvia Earle,

00:05:22.801 --> 00:05:24.951
die de TED Prize won in 2009.

00:05:24.951 --> 00:05:28.255
We hebben elkaar ontmoet op Mission Blue I
bij de Galapagoseilanden.

00:05:28.937 --> 00:05:31.094
Amy was daar
als directeur van de TED Prize,

00:05:31.118 --> 00:05:34.308
ik als ondernemer uit Nederland
en bezorgde burger --

00:05:34.332 --> 00:05:36.705
duikfanaat met een passie voor de oceanen.

NOTE Paragraph

00:05:37.192 --> 00:05:39.626
Mission Blue heeft onze levens 
radicaal veranderd.

00:05:39.650 --> 00:05:40.801
We werden verliefd,

00:05:40.825 --> 00:05:42.301
trouwden

00:05:42.325 --> 00:05:44.566
en bleven geïnspireerd,

00:05:44.590 --> 00:05:47.799
we wilden echt iets doen
aan oceaanbescherming --

00:05:47.823 --> 00:05:49.558
iets blijvends,

00:05:49.582 --> 00:05:51.898
iets dat een verschil zou maken,

00:05:52.162 --> 00:05:54.788
iets dat we samen zouden kunnen doen.

NOTE Paragraph

00:05:55.741 --> 00:05:59.031
We hadden geen idee dat dit ons
naar de viskweek zou leiden.

00:05:59.741 --> 00:06:01.673
Maar een paar maanden
na deze boottocht

00:06:01.673 --> 00:06:04.487
waren we bij een bijeenkomst
van Conservation International

00:06:04.487 --> 00:06:08.322
waar de directeur-generaal
van WorldFish sprak over aquacultuur.

00:06:08.322 --> 00:06:12.092
Hij vroeg een zaal vol milieubeschermers
om zich hier niet meer van af te keren,

00:06:12.092 --> 00:06:14.003
om zich te realiseren wat er gaande is,

00:06:14.027 --> 00:06:15.448
en echt betrokken te worden.

00:06:15.472 --> 00:06:17.584
Want aquacultuur is potentieel

00:06:17.608 --> 00:06:20.714
precies wat onze oceanen
en bevolking nodig hebben.

NOTE Paragraph

00:06:20.924 --> 00:06:23.237
We waren verbijsterd,
toen we de cijfers hoorden,

00:06:23.237 --> 00:06:25.521
dat we niet al meer wisten 
over deze industrie,

00:06:25.521 --> 00:06:28.658
en enthousiast over de kans
om te helpen het juist aan te pakken.

NOTE Paragraph

00:06:29.042 --> 00:06:30.383
Over cijfers gesproken --

00:06:30.383 --> 00:06:33.589
op dit moment is de hoeveelheid vis 
die op de wereld wordt gegeten,

00:06:33.613 --> 00:06:35.453
wilde vangst en kweekvis samen,

00:06:35.453 --> 00:06:38.105
twee keer zo groot als 
de totale hoeveelheid rundsvlees

00:06:38.105 --> 00:06:40.162
dat vorig jaar op aarde werd geproduceerd.

00:06:40.379 --> 00:06:42.746
Alle vissersboten samen --

00:06:42.770 --> 00:06:44.701
klein en groot, over de hele wereld --

00:06:44.725 --> 00:06:48.602
produceren ongeveer 65 miljoen ton
wilde vis en andere zeevruchten

00:06:48.626 --> 00:06:50.023
voor menselijke consumptie.

NOTE Paragraph

00:06:50.343 --> 00:06:53.559
Aquacultuur produceerde dit jaar,
voor het eerst in de geschiedenis,

00:06:53.559 --> 00:06:56.413
meer dan we halen uit wilde vangst.

NOTE Paragraph

00:06:56.874 --> 00:06:58.025
Maar nu dit:

00:06:58.049 --> 00:06:59.403
de vraag zal stijgen.

00:07:00.157 --> 00:07:01.666
In de komende 35 jaar

00:07:01.690 --> 00:07:06.685
zullen we nóg 85 miljoen ton
nodig hebben om aan de vraag te voldoen.

00:07:06.709 --> 00:07:09.304
Dat is bijna anderhalf keer zoveel

00:07:09.328 --> 00:07:11.887
als we nu uit onze wereldzeeën vangen.

00:07:13.140 --> 00:07:14.466
Een enorm getal.

NOTE Paragraph

00:07:14.812 --> 00:07:17.911
We kunnen veilig aannemen
dat dit niet uit de oceaan zal komen.

00:07:17.935 --> 00:07:19.604
Het moet komen uit de viskweek.

00:07:20.163 --> 00:07:21.478
En over kweken gesproken:

00:07:21.502 --> 00:07:23.469
daar zijn hulpbronnen voor nodig.

00:07:24.313 --> 00:07:27.242
Net zoals een mens moet eten
om te groeien en te leven,

00:07:27.266 --> 00:07:28.739
moet een dier dat ook.

00:07:28.763 --> 00:07:31.658
Een koe moet acht tot negen pond voer eten

00:07:31.682 --> 00:07:34.133
en bijna 8,000 liter water drinken

00:07:34.157 --> 00:07:36.037
om slechts één pond vlees te maken.

00:07:36.425 --> 00:07:38.578
Experts zijn het eens 
dat het onmogelijk is

00:07:38.602 --> 00:07:41.754
om koeien te houden
voor alle bewoners van deze planeet.

00:07:41.778 --> 00:07:44.516
We hebben gewoon 
niet genoeg voer of water.

NOTE Paragraph

00:07:44.540 --> 00:07:47.294
En we kunnen geen 
regenwouden blijven kappen.

00:07:47.318 --> 00:07:50.827
En drinkwater -- planeet Aarde 
heeft maar een beperkte voorraad.

00:07:50.851 --> 00:07:52.962
We hebben iets efficiënters nodig


00:07:52.986 --> 00:07:55.867
om de mensheid in leven te houden 
op deze planeet.

NOTE Paragraph

00:07:56.517 --> 00:07:58.664
Laten we dit eens
vergelijken met de viskweek.

00:07:59.164 --> 00:08:03.102
Je kunt een kilo vis kweken
uit slechts één kilo voer --

00:08:03.126 --> 00:08:05.458
afhankelijke van de soort zelfs minder.

00:08:05.845 --> 00:08:07.075
Waarom?

00:08:08.099 --> 00:08:10.868
Ten eerste: omdat vissen drijven.

00:08:10.892 --> 00:08:14.478
Ze hoeven niet de hele dag 
de zwaartekracht te weerstaan, zoals wij.

00:08:14.806 --> 00:08:16.434
En de meeste vis is koudbloedig,

00:08:16.434 --> 00:08:18.178
ze hoeven zich niet warm te houden.

00:08:18.178 --> 00:08:19.410
Vissen chillen.

NOTE Paragraph

00:08:19.410 --> 00:08:21.035
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:08:21.035 --> 00:08:22.569
En ze hebben weinig water nodig.

00:08:22.569 --> 00:08:25.407
Dat klinkt contra-intuïtief,
maar zoals we zeggen:

00:08:25.407 --> 00:08:27.796
het zwemt erin maar drinkt het nauwelijks.

00:08:27.820 --> 00:08:32.233
Vis is de meest hulpbron-efficiënte bron
van dierlijke proteïne voor de mens,

00:08:32.257 --> 00:08:33.692
behalve insecten dan.

NOTE Paragraph

00:08:35.197 --> 00:08:37.111
En sindsdien hebben we nog meer geleerd.

00:08:37.482 --> 00:08:39.953
Bijvoorbeeld: bovenop de 65 miljoen ton

00:08:39.953 --> 00:08:42.583
die jaarlijks wordt gevangen
voor menselijke consumptie,

00:08:42.583 --> 00:08:46.564
wordt nog 30 miljoen ton
gevangen voor diervoeder,

00:08:46.588 --> 00:08:50.129
vooral sardientjes en ansjovis
voor de aquacultuurindustrie

00:08:50.153 --> 00:08:52.190
die worden omgezet in vismeel of visolie.

NOTE Paragraph

00:08:52.602 --> 00:08:53.949
Dat is gekheid.

00:08:54.438 --> 00:08:57.904
65% van deze visserijen
-- mondiaal -- worden slecht beheerd.

00:08:57.904 --> 00:09:00.728
De grootste problemen van onze tijd 
zijn hiermee verbonden.

00:09:00.728 --> 00:09:02.176
Het vernietigt onze oceanen.

00:09:02.200 --> 00:09:05.218
Verschrikkelijke slavernij
is ermee in verband gebracht.

00:09:05.702 --> 00:09:08.256
Recent publiceerde Stanford een artikel

00:09:08.256 --> 00:09:11.193
dat beschreef dat als 50% 
van de wereld-aquacultuurindustrie

00:09:11.193 --> 00:09:14.275
zou stoppen vismeel te gebruiken,
onze oceanen gered zouden zijn.

00:09:14.837 --> 00:09:16.492
Denk daar eens even over na.

NOTE Paragraph

00:09:16.516 --> 00:09:19.536
We weten dat de oceanen
nog veel meer problemen hebben.

00:09:19.560 --> 00:09:23.759
Er is vervuiling, verzuring,
vernietiging van koraalriffen, enzovoorts.

00:09:23.976 --> 00:09:26.513
Dit benadrukt de invloed
van onze visserijen

00:09:26.537 --> 00:09:29.112
en hoe verbonden alles is.

00:09:29.608 --> 00:09:33.224
Visserijen, aquacultuur, ontbossing,

00:09:33.248 --> 00:09:36.282
klimaatverandering,
voedselzekerheid, enzovoorts.

NOTE Paragraph

00:09:36.664 --> 00:09:38.280
In de zoektocht naar alternatieven

00:09:38.280 --> 00:09:41.115
is de industrie massaal teruggekeerd

00:09:41.115 --> 00:09:43.692
naar plantaardige opties, zoals soja,

00:09:43.692 --> 00:09:48.235
industrieel kippenafval, 
bloedmeel uit slachthuizen, enzovoorts.

NOTE Paragraph

00:09:48.648 --> 00:09:51.112
We begrijpen waar
deze keuzes vandaan komen,

00:09:51.136 --> 00:09:53.265
maar het is niet de juiste aanpak.

00:09:53.289 --> 00:09:54.544
Het is niet duurzaam,

00:09:54.568 --> 00:09:55.742
het is niet gezond.

00:09:55.766 --> 00:09:57.883
Wel eens een kip op de zeebodem gezien?

00:09:57.883 --> 00:09:59.118
Natuurlijk niet!

00:09:59.118 --> 00:10:02.024
Als je zalm alleen soja voert,

00:10:02.048 --> 00:10:03.810
ontploft hij letterlijk.

00:10:04.463 --> 00:10:05.615
Zalm is een carnivoor

00:10:05.639 --> 00:10:07.534
en kan soja niet verteren.

NOTE Paragraph

00:10:09.049 --> 00:10:12.015
Viskweek is verreweg
de beste vorm van dierhouderij

00:10:12.015 --> 00:10:13.512
beschikbaar voor de mens.

00:10:13.536 --> 00:10:15.908
Met het had een hele slechte reputatie.

00:10:16.373 --> 00:10:18.552
Er was excessief gebruik van chemicaliën,

00:10:18.576 --> 00:10:21.756
virussen en ziekten die oversloegen
op wilde populaties,

00:10:21.780 --> 00:10:23.893
verwoesting van ecosystemen en vervuiling,

00:10:23.893 --> 00:10:26.347
ontsnapte vis die zich
voortplantte met wilde vis

00:10:26.371 --> 00:10:28.371
waardoor de genetische poel
werd aangetast,

00:10:28.395 --> 00:10:30.861
en natuurlijk, zoals ik net noemde,

00:10:30.885 --> 00:10:32.964
niet-duurzame voedingsingrediënten.

NOTE Paragraph

00:10:33.396 --> 00:10:34.503
Gezegend was de tijd

00:10:34.503 --> 00:10:36.844
toen we gewoon 
konden genieten van onze maaltijd

00:10:36.844 --> 00:10:38.339
wat het ook was.

00:10:38.735 --> 00:10:40.364
Als je het weet, dan weet je het.

00:10:40.388 --> 00:10:42.403
Je kunt niet meer terug.
Dat is niet leuk.

00:10:42.403 --> 00:10:45.982
We hebben een transparant voedselsysteem
nodig waar we op kunnen vertrouwen,

00:10:46.006 --> 00:10:47.680
dat gezond voedsel produceert.

NOTE Paragraph

00:10:48.726 --> 00:10:49.925
Het goede nieuws is

00:10:49.949 --> 00:10:52.862
dat decennia aan ontwikkeling en onderzoek

00:10:52.886 --> 00:10:55.242
hebben geleid tot 
vele technologieën en kennis

00:10:55.242 --> 00:10:57.184
waardoor we het veel beter kunnen doen.

00:10:57.208 --> 00:10:59.854
We kunnen nu vis kweken
zonder deze problemen.

NOTE Paragraph

00:11:00.548 --> 00:11:03.429
Ik denk aan agricultuur
voor de Groene Revolutie --

00:11:03.453 --> 00:11:06.476
we bevinden ons nu
bij aquacultuur en de Blauwe Revolutie.

00:11:07.647 --> 00:11:09.224
Nieuwe technologieën betekenen

00:11:09.224 --> 00:11:12.540
dat we nu volledig
natuurlijk voer kunnen produceren,

00:11:12.540 --> 00:11:14.004
met een minimale voetafdruk,

00:11:14.004 --> 00:11:18.003
die bestaat uit microbes, insecten,
zeewier en micro-algen.

00:11:18.689 --> 00:11:19.992
Gezond voor de mens,

00:11:20.016 --> 00:11:21.161
gezond voor de vis,

00:11:21.161 --> 00:11:22.512
gezond voor de planeet.

NOTE Paragraph

00:11:23.293 --> 00:11:24.417
Microben, bijvoorbeeld,

00:11:24.417 --> 00:11:28.106
kunnen een perfect alternatief zijn
voor hoogwaardig vismeel -- op schaal.

NOTE Paragraph

00:11:28.801 --> 00:11:30.618
Insecten zijn --

00:11:30.618 --> 00:11:32.693
ten eerste perfect voor recycling,

00:11:32.693 --> 00:11:34.623
want ze worden gekweekt op voedselafval,

00:11:34.647 --> 00:11:36.908
maar ten tweede -- denk aan vliegvissen

00:11:36.908 --> 00:11:40.251
en je weet hoe logisch het is
om ze te gebruiken als visvoer.

00:11:40.712 --> 00:11:42.735
Je hebt geen grote stukken land nodig

00:11:42.759 --> 00:11:45.169
en je hoeft geen regenwouden te kappen.

00:11:45.870 --> 00:11:48.959
Microben en insecten
produceren netto zelfs water.

NOTE Paragraph

00:11:49.509 --> 00:11:51.738
Deze revolutie begint nu,

00:11:51.762 --> 00:11:53.729
hij hoeft alleen nog op te schalen.

00:11:54.492 --> 00:11:57.423
We kunnen nu meer soorten
kweken dan ooit tevoren,

00:11:57.423 --> 00:11:59.757
onder gecontroleerde, 
natuurlijke omstandigheden.

00:11:59.757 --> 00:12:01.487
Dit levert blije vis op.

NOTE Paragraph

00:12:01.717 --> 00:12:04.221
Ik stel me bijvoorbeeld
een gesloten systeem voor

00:12:04.221 --> 00:12:08.637
dat efficiënter werkt dan insectenkweek,

00:12:08.637 --> 00:12:11.925
waar je gezonde, blije,
heerlijke vis kunt produceren,

00:12:11.925 --> 00:12:13.477
met weinig tot geen afvalwater,

00:12:13.501 --> 00:12:15.961
bijna geen energie- of watergebruik,

00:12:15.985 --> 00:12:18.294
en natuurlijk voer
met een minimale voetafdruk.

00:12:19.084 --> 00:12:22.311
Of een systeem waarin je
tot 10 soorten naast elkaar kweekt,

00:12:22.335 --> 00:12:23.711
levend van elkaar,

00:12:23.735 --> 00:12:25.175
zoals in de natuur.

00:12:25.638 --> 00:12:27.232
Je hebt maar weinig voer nodig,

00:12:27.232 --> 00:12:28.534
een hele kleine voetafdruk.

00:12:28.558 --> 00:12:32.459
Denk bijvoorbeeld aan zeewier
dat groeit in het afvalwater van vis.

NOTE Paragraph

00:12:34.453 --> 00:12:37.248
Geweldige technologieën
steken overal ter wereld de kop op.

00:12:37.574 --> 00:12:39.753
Van alternatieven
om ziekten te bestrijden,

00:12:39.777 --> 00:12:42.642
zodat we geen antibiotica 
of chemicaliën meer nodig hebben,

00:12:42.666 --> 00:12:46.322
tot automatische doseersystemen
die doorhebben of de vissen honger hebben,

00:12:46.346 --> 00:12:49.637
zodat je op voer bespaart
en minder vervuiling veroorzaakt.

00:12:50.016 --> 00:12:52.619
Softwaresystemen die data
van kwekerijen verzamelen

00:12:52.643 --> 00:12:54.779
zodat we kweekpraktijken
kunnen verbeteren.

NOTE Paragraph

00:12:55.127 --> 00:12:57.983
Er gebeuren echt
gave dingen overal ter wereld.

00:12:58.670 --> 00:13:01.237
En vergis je niet:
al deze dingen zijn mogelijk

00:13:01.237 --> 00:13:04.652
tegen kosten concurrerend 
met wat een kweker nu uitgeeft.

00:13:05.024 --> 00:13:08.971
Binnenkort is er voor niemand
een excuus om niet het juiste te doen.

NOTE Paragraph

00:13:10.044 --> 00:13:12.307
Iemand moet de verbindingen leggen

00:13:12.307 --> 00:13:15.080
en deze ontwikkelingen
een flinke trap onder de kont geven.

00:13:15.080 --> 00:13:17.745
Dat is waar wij de laatste jaren 
aan hebben gewerkt

00:13:17.745 --> 00:13:20.391
en waar wij de komende tijd
samen aan moeten werken:

00:13:21.049 --> 00:13:23.400
alles opnieuw bedenken

00:13:23.424 --> 00:13:25.927
vanuit een holistische blik
op de hele waardeketen.

00:13:25.927 --> 00:13:27.835
Al deze dingen verbinden over de wereld,

00:13:27.835 --> 00:13:29.917
samen met geweldige entrepreneurs

00:13:29.917 --> 00:13:32.770
die willen delen in een collectieve visie.

NOTE Paragraph

00:13:33.474 --> 00:13:36.307
De tijd is gekomen
om deze industrie te veranderen

00:13:36.331 --> 00:13:38.542
en een duurzame kant op te duwen.

00:13:38.566 --> 00:13:39.988
Deze industrie is nog jong

00:13:40.012 --> 00:13:41.704
en heeft groei in het verschiet.

00:13:41.961 --> 00:13:44.835
Het is een grote taak,
maar niet zo vergezocht als je denkt.

00:13:44.835 --> 00:13:46.049
Het is mogelijk.

NOTE Paragraph

00:13:47.032 --> 00:13:49.173
We moeten de druk van de oceaan af nemen.

00:13:49.173 --> 00:13:50.654
We willen goed en gezond eten.

00:13:50.654 --> 00:13:52.060
En als we een dier eten,

00:13:52.060 --> 00:13:54.558
moet dat dier gezond 
en gelukkig hebben geleefd.

NOTE Paragraph

00:13:54.582 --> 00:13:56.789
We moeten onze maaltijd kunnen vertrouwen,

00:13:56.813 --> 00:13:58.026
lange levens leiden.

00:13:58.577 --> 00:14:02.476
En dit geldt niet alleen voor mensen
in San Francisco of Noord-Europa --

00:14:02.500 --> 00:14:04.346
dit geldt voor ons allemaal.

00:14:04.370 --> 00:14:06.030
Zelfs in de armste landen

00:14:06.054 --> 00:14:07.564
gaat het niet alleen om geld.

00:14:07.588 --> 00:14:11.404
Mensen verkiezen iets dat vers
en gezond is en dat ze kunnen vertrouwen

00:14:11.428 --> 00:14:15.220
boven iets dat van ver komt
en waar ze niets over weten.

00:14:15.244 --> 00:14:16.560
We zijn allemaal hetzelfde.

NOTE Paragraph

00:14:18.267 --> 00:14:19.418
Er komt een dag

00:14:19.442 --> 00:14:22.683
dat mensen zich realiseren
-- nee: eisen -- dat de vis op hun bord

00:14:22.727 --> 00:14:27.074
goed en gezond gekweekt is,
en met minder geen genoegen nemen.

00:14:27.074 --> 00:14:29.188
Jullie kunnen dit helpen versnellen.

NOTE Paragraph

00:14:29.188 --> 00:14:31.521
Stel vragen als je vis bestelt.

00:14:31.545 --> 00:14:33.402
Waar komt mijn vis vandaan?

00:14:33.426 --> 00:14:34.941
Wie heeft hem gekweekt?

00:14:34.965 --> 00:14:36.330
Wat heeft hij gegeten?

00:14:37.008 --> 00:14:40.667
Informatie over waar je vis vandaan komt
en hoe het geproduceerd is,

00:14:40.691 --> 00:14:42.833
moet veel makkelijker beschikbaar worden.

00:14:43.663 --> 00:14:46.847
En consumenten moeten druk zetten
op de aquacultuurindustrie

00:14:46.871 --> 00:14:48.233
om de juiste keuze te maken.

NOTE Paragraph

00:14:48.653 --> 00:14:50.696
Dus iedere keer dat je bestelt:

00:14:50.720 --> 00:14:52.687
vraag om details

00:14:52.711 --> 00:14:55.193
en laat zien dat je geeft om wat je eet

00:14:55.217 --> 00:14:56.647
en wat je krijgt.

00:14:56.999 --> 00:14:59.167
En uiteindelijk zullen ze luisteren

00:14:59.167 --> 00:15:01.164
en daar zullen we allemaal van profiteren.

NOTE Paragraph

00:15:01.575 --> 00:15:02.726
Dank jullie wel.

NOTE Paragraph

00:15:02.750 --> 00:15:05.333
(Applaus)